Trước thực trạng đó, UBND xã Đề Gi đã triển khai các biện pháp quyết liệt nhằm chấm dứt triệt để hành vi khai thác tận diệt, bảo vệ hệ sinh thái và hướng tới sinh kế bền vững cho cộng đồng ngư dân.
Ra quân đồng bộ, quyết liệt xử lý vi phạm
Xã Đề Gi được thành lập từ việc sáp nhập xã Cát Tài, xã Cát Minh và thị trấn Cát Khánh. Trong đó, xã Cát Minh từng là “điểm nóng” của hoạt động xung điện, xiếc máy trên địa bàn huyện Phù Cát (cũ). Ngày 12-9-2025, UBND xã Đề Gi đã thành lập Tổ công tác liên ngành chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), đặt mục tiêu chấm dứt tình trạng tàu thuyền của xã hoạt động khai thác hải sản sai quy định trên đầm Đề Gi.
Để tăng hiệu quả phối hợp, UBND xã Đề Gi đã có văn bản gửi UBND xã An Lương (xã giáp ranh) đề nghị cùng phối hợp xử lý tình trạng khai thác bất hợp pháp trên vùng đầm chung. Từ ngày 12-9 đến 5-10, Tổ công tác liên ngành phối hợp với Đồn Biên phòng Cát Khánh, Chi cục Thủy sản (Sở Nông nghiệp và Môi trường) tổ chức nhiều đợt ra quân tuần tra, kiểm tra tàu thuyền, tăng cường công tác tuyên truyền, vận động và kiên quyết xử lý với tất cả trường hợp vi phạm.
Ông Trịnh Minh Bình-Phó Chủ tịch UBND xã Đề Gi-cho biết: UBND xã vừa tuyên truyền chung vừa tiếp cận, vận động từng đối tượng có nguy cơ vi phạm cụ thể. Qua rà soát, xã có 48 tàu thuyền từng vi phạm và có nguy cơ tái phạm cao, ở các thôn Đức Phổ 1 (35 tàu), thôn Ngãi An (10 tàu), thôn Đức Phổ 2 (3 tàu). UBND xã đã mời các chủ tàu thuyền này đến làm việc, tuyên truyền, vận động họ không sử dụng phương tiện khai thác bị cấm như xung điện, xiếc máy; đồng thời, UBND xã đã gửi thông báo chính thức đến từng chủ tàu, nêu rõ sẽ xử lý nghiêm và áp dụng mức phạt cụ thể nếu tái phạm. Bên cạnh đó, xã phân công cán bộ, đảng viên phụ trách từng tàu, thường xuyên gặp gỡ, trao đổi, vận động chủ tàu và người thân chấp hành nghiêm các quy định của Nhà nước về khai thác thủy sản.
Cùng với đó, xã tăng cường công tác tuyên truyền lưu động dọc tuyến tỉnh lộ 633 và 639 về tác hại của việc khai thác hải sản bằng nghề cấm, đồng thời phát sóng thường xuyên trên đài truyền thanh xã nội dung Luật Thủy sản năm 2017 và các văn bản hướng dẫn thi hành, giúp ngư dân hiểu rõ và tuân thủ pháp luật.
Nhờ sự vào cuộc quyết liệt và kiên trì, đến nay, đa số hộ khai thác hải sản bằng xung điện, xiếc máy đã tự giác tháo dỡ, tiêu hủy ngư, lưới cụ, gọng xiếc ra khỏi tàu và tiêu hủy. Dù vậy, Tổ công tác liên ngành vẫn không chủ quan, liên tục kiểm tra và phát hiện 10 trường hợp cố tình vi phạm, xử lý bằng cách tịch thu, tiêu hủy toàn bộ tang vật.
Siết chặt quản lý, hướng dẫn đăng ký-đăng kiểm tàu cá
Theo thống kê, xã Đề Gi hiện có 583 tàu cá có chiều dài từ 6 m trở lên, trong đó có 174 tàu khai thác vùng bờ (6 m đến dưới 12 m), 172 tàu khai thác vùng lộng (12 m đến dưới 15 m) và 237 tàu khai thác vùng khơi (từ 15 m trở lên).
Qua rà soát, có 40 tàu cá không đủ điều kiện khai thác thủy sản, trong đó 36 tàu hết hạn giấy phép khai thác, 29 tàu hết hạn đăng kiểm. UBND xã phối hợp với Đồn Biên phòng Cát Khánh mời chủ tàu đến làm việc, yêu cầu cam kết hoàn thành đăng ký, đăng kiểm và cấp phép khai thác trước khi ra khơi. Đồng thời, xã lập danh sách quản lý, niêm yết công khai tại cộng đồng, không cho neo đậu tại khu vực trước cảng cá đối với tàu chưa đủ điều kiện, yêu cầu không lưu giữ ngư cụ khai thác trên tàu.
UBND xã cũng phân công cán bộ, đảng viên chịu trách nhiệm theo dõi từng tàu, không để xảy ra tình trạng tàu hoạt động khi chưa hoàn thiện thủ tục. Cán bộ phụ trách phải chịu trách nhiệm trước UBND xã nếu để xảy ra vi phạm. Cùng với công tác kiểm tra, xã hướng dẫn ngư dân hoàn thiện thủ tục cấp hoặc cấp lại giấy phép khai thác thủy sản theo quy định.
Ông Phạm Xuân Bình-Trưởng thôn Đức Phổ 1 cho hay, nhờ sự chỉ đạo quyết liệt, phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng, đến nay, toàn bộ trường hợp có nguy cơ tái phạm của thôn đã đồng thuận, hợp tác, cam kết thực hiện đúng quy định của Nhà nước. Thời gian tới, thôn sẽ tiếp tục bám sát, liên tục vận động để ngăn chặn từ sớm ý định tái phạm của chủ tàu và ngư dân.
Theo ông Phạm Dũng Luận-Bí thư Đảng ủy xã Đề Gi, mục tiêu xuyên suốt của xã là xử lý triệt để, không để tái diễn tình trạng khai thác bằng xung điện, xiếc máy nhằm bảo vệ môi trường sinh thái đầm Đề Gi, góp phần hướng tới mục tiêu phát triển nghề cá có trách nhiệm, bền vững, đúng quy định pháp luật, cùng toàn tỉnh và cả nước gỡ “thẻ vàng” cho ngành thủy sản Việt Nam.