Nếp nhà

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Truyền thống văn hóa gia đình được kế thừa, lưu truyền qua các thế hệ tạo nên sức sống bền bỉ của văn hóa dân tộc

Sài Gòn là quê bà ngoại tôi, ông bà nội của má tôi mất sớm. Hằng năm, dẫu đã về Sài Gòn sinh sống nhưng ông bà ngoại tôi vẫn cùng má và các dì sắp xếp về quê tảo mộ tổ tiên trước ngày 22 tháng chạp âm lịch. Với ông bà cố, ngoại luôn là con dâu hiếu nghĩa.

Ông bà ngoại tôi nghỉ dạy sớm trước tuổi hưu, chuyển sang làm nông nghiệp, nuôi tôm để có đủ kinh tế lo cho má tôi và các dì ăn học vì thuở đó, đồng lương giáo viên ít ỏi không đủ trang trải. Bây giờ tuổi già, chuyển về TP HCM sống, ông bà ngoại tôi hoàn toàn không có nguồn thu nhập nào. Má tôi lớn nhất nhà, khi kết hôn, ba tôi đồng ý mỗi tháng gửi tiền phụ lo cho ngoại, lúc đó mấy dì sống cùng ngoại nên cuộc sống khá ổn. Rồi mấy dì lần lượt lập gia đình, nhà ngoại không có con trai, má tôi "quyền huynh thế phụ" thống nhất 6 chị em hằng tháng góp tiền gửi nuôi ông bà ngoại, hưởng ứng đề nghị của má, các dượng đều vui vẻ đồng tình. Điều hạnh phúc nhất của má tôi là được sống cạnh nhà ông bà ngoại, các dì lập gia đình cũng ở gần nên nhà ngoại ngày nào cũng có con cháu ghé về. Ngoại nói rằng "ngoại chẳng có cảm giác đã gả con".

Hằng tháng, bà ngoại tôi đều mua gạo, nhu yếu phẩm gửi về cho bà cố, ngoại trích từ khoản tiết kiệm hằng tháng. Bà cố tôi nhập viện, ngoại cùng các bà dì vào nuôi. Ngoại là chị lớn, cách sắp xếp điều hành gia đình của má tôi được thừa hưởng từ ngoại. Thấy ngoại ẵm bồng và đút từng muỗng sữa cùng những lời nói âu yếm, ngọt ngào dành cho bà cố, tôi vô cùng ngưỡng mộ. Hôm bác sĩ báo bà cố không qua khỏi, ngoại xoay mặt vào tường nước mắt tuôn rơi nhưng không để cho bà cố biết. Má tôi tất tả chạy lên bệnh viện, mọi người đưa bà cố về nhà. Bà cố ra đi nhẹ nhàng, nét mặt bình thản và miệng cười mãn nguyện. Ông cố tôi gần chín mươi, đầu đội tang vợ vẫn ngồi đọc kinh cho bà cố suốt 3 giờ. Thật cao quý nghĩa tình.


 

 Minh họa: HOÀNG ĐẶNG
Minh họa: HOÀNG ĐẶNG


Cách đây 10 năm, ông ngoại tôi bị tai biến khi nghe tin dượng Tư tôi qua đời vì tai nạn, lần đó tôi được chứng kiến tình cảm thiêng liêng của đại gia đình, cảm nhận thế nào là "chị ngã em nâng", "máu chảy ruột mềm". Dì Tư tôi suy sụp hoàn toàn, dượng ra đi đột ngột để lại hai con nhỏ dại. Ngày dượng mất, ông ngoại bị tai biến nhập viện, gia đình vô cùng rối ren. Má tôi phải phân công người chăm cho ông ngoại trong bệnh viện, lo tang lễ cho dượng Tư, kèm lo cho dì Tư ngất lên ngất xuống và các em nhỏ chưa thể tự ăn uống, tắm rửa. Má tôi gom tất cả con cháu về nhà giao cho dì Sáu và dì Út chăm, lúc đó tôi còn nhỏ nhưng hiểu được, tôi ngoan ngoãn chơi cùng và trông các em phụ mấy dì. Má tôi vào bệnh viện lo cho ông ngoại. Ba tôi cùng các dượng lo tổ chức lễ tang, dì Ba và dì Năm kèm chăm dì Tư và bà ngoại. Bà ngoại bảo "nhà đang rối, ngoại phải cố khỏe để mọi người đỡ lo".

Rồi mọi chuyện cũng qua, một khoảng thời gian dài, mấy dì qua ở cùng dì Tư, chia sẻ và nâng đỡ. Ông ngoại tôi mang bệnh phải đi bệnh viện hằng tháng, kể từ đó, má tôi nhận nhiệm vụ này. Đến nay, con trai đầu của dì Tư đã vào đại học, vượt qua mọi khó khăn đều nhờ vào cái nếp nhà. Các dì tôi người nào cũng hiếu thảo, dì Ba và dì Tư luôn nấu thức ăn ngon mang qua cho ông bà ngoại, dì Sáu lo khoản nạp tiền điện thoại và chở ngoại đi dùng điểm tâm sáng, dì Năm và dì Út là hai người ở xa hơn vẫn tranh thủ nấu ăn, mang cà phê... về cho ngoại. Tôi thấy mấy dì vẫn cho tiền ông bà ngoại với thái độ lễ phép, tôn kính. Chủ nhật, mấy dì đăng ký đưa ngoại đi du lịch, ai đăng ký sớm sẽ được đưa ngoại đi. Ở nhà mấy dì vẫn đùa là "cướp má qua nhà". Tôi rất ngưỡng mộ và nhủ lòng sẽ làm y như vậy với ba má tôi sau này.


Nếp nhà là sự hy sinh lặng thầm của bà ngoại, chăm sóc, ẵm bồng chúng tôi từ tấm bé, ngoại như dòng suối mát chảy xuôi, chan hòa tình thương cho cả đàn cháu. Ngoại gần gũi, lắng nghe tâm sự của chị em tôi như người bạn cùng trang lứa nhưng không vì thế mà mất đi phần tôn kính từ chúng tôi. Nếp nhà còn thể hiện trong lời thưa của ba má với ông bà ngoại lúc đi làm, của chị em tôi lúc đi học, lúc về nhà. Thói quen mời ông bà, cha mẹ trong các bữa ăn, ngỡ là bình thường nhưng thành truyền thống văn hóa gia đình được kế thừa, lưu truyền qua các thế hệ tạo nên sức sống bền bỉ của văn hóa dân tộc.



Theo Nguyễn Lê Ái Ngọc (NLĐO)

Có thể bạn quan tâm

"Núi trên đất bằng"

"Núi trên đất bằng"

(GLO)- Tiến sĩ Hà Thanh Vân đã nhận xét Tiểu thuyết "Núi trên đất bằng" của Võ Đình Duy là một tác phẩm văn chương đầu tay ra mắt năm 2025, đánh dấu bước chuyển đầy bất ngờ từ một kiến trúc sư trẻ sống ở Gia Lai sang hành trình kiến tạo thế giới văn chương.

NHÀ THƠ ĐÀO AN DUYÊN: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

Nhà thơ Đào An Duyên: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

(GLO)- Với nhà thơ Đào An Duyên, đọc và viết chính là hành trình nuôi chữ. Trong hành trình ấy, chị chọn một lối đi riêng, chắt chiu xúc cảm, gửi tiếng lòng vào từng con chữ với niềm mong giữ lại những xanh tươi cuộc đời, từ đó góp thêm một giọng thơ giàu hương sắc cho văn chương Gia Lai.

BẢO TỒN CÁC KỊCH BẢN TIÊU BIỂU CỦA HÁT BỘI BÌNH ĐỊNH: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

Bảo tồn các kịch bản tiêu biểu của hát bội Bình Định: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

(GLO)- Hát bội Bình Định là một di sản văn hóa đặc sắc với nhiều vở tuồng kinh điển như: Sơn Hậu, Tam nữ đồ vương, Ngũ hổ Bình Tây, Hồ Nguyệt Cô hóa cáo (còn có tên khác là Chém cáo, Cổ miếu vãn ca) của Nguyễn Diêu, Trầm hương các, Diễn võ đình và Cổ thành… của Đào Tấn.

Đèo An Khê: Dấu ấn lịch sử

Đèo An Khê: Dấu ấn lịch sử

(GLO)- Nếu như Tây Bắc có “tứ đại danh đèo”: Mã Pí Lèng, Ô Quy Hồ, Pha Đin, Khau Phạ thì vùng duyên hải miền Trung lên đại ngàn Tây Nguyên cũng có “ngũ danh đèo”: An Khê, Phượng Hoàng, Khánh Lê, Ngoạn Mục, Violak.

default

Địa phận Phủ Hoài Nhơn được xác lập năm Hồng Đức thứ 2 (1471), là miền “viễn châu” khá rộng; sau hơn 550 năm, vùng đất rộng lớn lúc ban đầu được phân chia thành nhiều tỉnh thuộc Nam Trung bộ và Bắc Tây Nguyên. 
Pleiku, miền nhớ...

Pleiku, miền nhớ...

(GLO)- Nếu tính từ dấu mốc ký Nghị định Toàn quyền Đông Dương thành lập đại lý hành chính Pleiku thuộc tỉnh Kon Tum ngày 24-5-1925, Pleiku với ý nghĩa một địa danh cả về cách đọc và cách viết đã ra đời và tồn tại đến ngày nay đã được 100 năm.

Ðại ngàn nối liền những niềm vui

Ðại ngàn nối liền những niềm vui

Trong ngôi nhà sàn dưới chân núi ở làng K8, xã Vĩnh Sơn (huyện Vĩnh Thạnh), Nghệ nhân nhân dân Ðinh Chương nở nụ cười sảng khoái, hồ hởi nói: “Bà con trong làng đang trông chờ ngày 1.7.2025, để không chỉ núi liền núi, sông liền sông mà đồng bào Bana ở hai tỉnh trước đây sẽ về chung mái nhà tỉnh Gia Lai mới”.
Tổng Bí thư Tô Lâm dự khai mạc Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp”

Tổng Bí thư Tô Lâm dự khai mạc Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp”

Nhân dịp kỷ niệm 110 năm ngày sinh Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh (1.7.1915 – 1.7.2025), sáng 29.6, tại Hà Nội, Văn phòng Trung ương Đảng tổ chức Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp” nhằm tri ân những cống hiến to lớn của đồng chí Nguyễn Văn Linh đối với Đảng, đất nước và nhân dân. Tổng Bí thư Tô Lâm dự và cắt băng khai mạc Triển lãm.
Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025: Góp phần khơi dậy tiềm năng sáng tạo

Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025: Góp phần khơi dậy tiềm năng sáng tạo

Triển khai trong thời gian chưa tròn 1 năm, Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025 đã thu hút nhiều người yêu văn chương trong và ngoài tỉnh tham gia. Tác phẩm được gửi về không chỉ thể hiện sự đầu tư công phu về nội dung và hình thức, mà còn góp phần lan tỏa hình ảnh vùng đất Bình Ðịnh giàu bản sắc văn hóa, chiều sâu lịch sử.
Núi lửa Chư Đang Ya (huyện Chư Păh) đã đi vào thơ của tác giả Nguyễn Thanh Mừng. Ảnh: Phạm Quý

Cao nguyên trong thơ Nguyễn Thanh Mừng

(GLO)- Tên tuổi nhà thơ Nguyễn Thanh Mừng gắn liền với các tập thơ “Rượu đắng”, “Ngàn xưa”, .... Viết không nhiều nhưng thơ ông lại có mặt trong hầu hết các tuyển tập danh tiếng thơ Việt Nam hiện đại. Mấy năm gần đây, ông dành tình thương mến với Tây Nguyên và viết nhiều về vùng đất này.

Nơi chắp cánh đam mê âm nhạc

Nơi chắp cánh đam mê âm nhạc

(GLO)- Với đặc thù làm việc trong sự cô đơn, tĩnh lặng, nhiều kỹ thuật viên (KTV) có kinh nghiệm tại một số phòng thu trên địa bàn TP. Pleiku (tỉnh Gia Lai) đang âm thầm đứng sau những bản thu chất lượng của các ca sĩ chuyên và không chuyên, chắp cánh cho đam mê âm nhạc.

null