Nếp nhà

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Truyền thống văn hóa gia đình được kế thừa, lưu truyền qua các thế hệ tạo nên sức sống bền bỉ của văn hóa dân tộc

Sài Gòn là quê bà ngoại tôi, ông bà nội của má tôi mất sớm. Hằng năm, dẫu đã về Sài Gòn sinh sống nhưng ông bà ngoại tôi vẫn cùng má và các dì sắp xếp về quê tảo mộ tổ tiên trước ngày 22 tháng chạp âm lịch. Với ông bà cố, ngoại luôn là con dâu hiếu nghĩa.

Ông bà ngoại tôi nghỉ dạy sớm trước tuổi hưu, chuyển sang làm nông nghiệp, nuôi tôm để có đủ kinh tế lo cho má tôi và các dì ăn học vì thuở đó, đồng lương giáo viên ít ỏi không đủ trang trải. Bây giờ tuổi già, chuyển về TP HCM sống, ông bà ngoại tôi hoàn toàn không có nguồn thu nhập nào. Má tôi lớn nhất nhà, khi kết hôn, ba tôi đồng ý mỗi tháng gửi tiền phụ lo cho ngoại, lúc đó mấy dì sống cùng ngoại nên cuộc sống khá ổn. Rồi mấy dì lần lượt lập gia đình, nhà ngoại không có con trai, má tôi "quyền huynh thế phụ" thống nhất 6 chị em hằng tháng góp tiền gửi nuôi ông bà ngoại, hưởng ứng đề nghị của má, các dượng đều vui vẻ đồng tình. Điều hạnh phúc nhất của má tôi là được sống cạnh nhà ông bà ngoại, các dì lập gia đình cũng ở gần nên nhà ngoại ngày nào cũng có con cháu ghé về. Ngoại nói rằng "ngoại chẳng có cảm giác đã gả con".

Hằng tháng, bà ngoại tôi đều mua gạo, nhu yếu phẩm gửi về cho bà cố, ngoại trích từ khoản tiết kiệm hằng tháng. Bà cố tôi nhập viện, ngoại cùng các bà dì vào nuôi. Ngoại là chị lớn, cách sắp xếp điều hành gia đình của má tôi được thừa hưởng từ ngoại. Thấy ngoại ẵm bồng và đút từng muỗng sữa cùng những lời nói âu yếm, ngọt ngào dành cho bà cố, tôi vô cùng ngưỡng mộ. Hôm bác sĩ báo bà cố không qua khỏi, ngoại xoay mặt vào tường nước mắt tuôn rơi nhưng không để cho bà cố biết. Má tôi tất tả chạy lên bệnh viện, mọi người đưa bà cố về nhà. Bà cố ra đi nhẹ nhàng, nét mặt bình thản và miệng cười mãn nguyện. Ông cố tôi gần chín mươi, đầu đội tang vợ vẫn ngồi đọc kinh cho bà cố suốt 3 giờ. Thật cao quý nghĩa tình.


 

 Minh họa: HOÀNG ĐẶNG
Minh họa: HOÀNG ĐẶNG


Cách đây 10 năm, ông ngoại tôi bị tai biến khi nghe tin dượng Tư tôi qua đời vì tai nạn, lần đó tôi được chứng kiến tình cảm thiêng liêng của đại gia đình, cảm nhận thế nào là "chị ngã em nâng", "máu chảy ruột mềm". Dì Tư tôi suy sụp hoàn toàn, dượng ra đi đột ngột để lại hai con nhỏ dại. Ngày dượng mất, ông ngoại bị tai biến nhập viện, gia đình vô cùng rối ren. Má tôi phải phân công người chăm cho ông ngoại trong bệnh viện, lo tang lễ cho dượng Tư, kèm lo cho dì Tư ngất lên ngất xuống và các em nhỏ chưa thể tự ăn uống, tắm rửa. Má tôi gom tất cả con cháu về nhà giao cho dì Sáu và dì Út chăm, lúc đó tôi còn nhỏ nhưng hiểu được, tôi ngoan ngoãn chơi cùng và trông các em phụ mấy dì. Má tôi vào bệnh viện lo cho ông ngoại. Ba tôi cùng các dượng lo tổ chức lễ tang, dì Ba và dì Năm kèm chăm dì Tư và bà ngoại. Bà ngoại bảo "nhà đang rối, ngoại phải cố khỏe để mọi người đỡ lo".

Rồi mọi chuyện cũng qua, một khoảng thời gian dài, mấy dì qua ở cùng dì Tư, chia sẻ và nâng đỡ. Ông ngoại tôi mang bệnh phải đi bệnh viện hằng tháng, kể từ đó, má tôi nhận nhiệm vụ này. Đến nay, con trai đầu của dì Tư đã vào đại học, vượt qua mọi khó khăn đều nhờ vào cái nếp nhà. Các dì tôi người nào cũng hiếu thảo, dì Ba và dì Tư luôn nấu thức ăn ngon mang qua cho ông bà ngoại, dì Sáu lo khoản nạp tiền điện thoại và chở ngoại đi dùng điểm tâm sáng, dì Năm và dì Út là hai người ở xa hơn vẫn tranh thủ nấu ăn, mang cà phê... về cho ngoại. Tôi thấy mấy dì vẫn cho tiền ông bà ngoại với thái độ lễ phép, tôn kính. Chủ nhật, mấy dì đăng ký đưa ngoại đi du lịch, ai đăng ký sớm sẽ được đưa ngoại đi. Ở nhà mấy dì vẫn đùa là "cướp má qua nhà". Tôi rất ngưỡng mộ và nhủ lòng sẽ làm y như vậy với ba má tôi sau này.


Nếp nhà là sự hy sinh lặng thầm của bà ngoại, chăm sóc, ẵm bồng chúng tôi từ tấm bé, ngoại như dòng suối mát chảy xuôi, chan hòa tình thương cho cả đàn cháu. Ngoại gần gũi, lắng nghe tâm sự của chị em tôi như người bạn cùng trang lứa nhưng không vì thế mà mất đi phần tôn kính từ chúng tôi. Nếp nhà còn thể hiện trong lời thưa của ba má với ông bà ngoại lúc đi làm, của chị em tôi lúc đi học, lúc về nhà. Thói quen mời ông bà, cha mẹ trong các bữa ăn, ngỡ là bình thường nhưng thành truyền thống văn hóa gia đình được kế thừa, lưu truyền qua các thế hệ tạo nên sức sống bền bỉ của văn hóa dân tộc.



Theo Nguyễn Lê Ái Ngọc (NLĐO)

Có thể bạn quan tâm

“Tổ quốc bên bờ sóng”

“Tổ quốc bên bờ sóng”

(GLO)- Đó là chủ đề cuộc thi và triển lãm ảnh nghệ thuật cấp quốc gia do Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức nhằm thực hiện kế hoạch tuyên truyền về biển, đảo năm 2025.

Sáng tạo văn học nghệ thuật: Hành trình không đơn độc

Sáng tạo văn học nghệ thuật: Hành trình không đơn độc

(GLO)- Mặc nhiên, việc sáng tạo văn học nghệ thuật luôn mang tính độc lập và tự giác cao độ của mỗi văn nghệ sĩ, nhưng hành trình ấy sẽ không đơn độc nếu có sự dìu dắt chân tình của người đi trước. Tại phố núi Pleiku, nhiều tác giả trẻ đã tìm được điểm tựa tinh thần đáng quý như thế.

Báo Gia Lai: Phụng sự và kiến tạo

Báo Gia Lai phụng sự và kiến tạo

(GLO)- Qua 78 năm xây dựng và trưởng thành (16/3/1947-16/3/2025), Báo Gia Lai xứng đáng là cơ quan ngôn luận của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc trong tỉnh. Trong xu thế hiện nay, Báo Gia Lai chú trọng phát huy vai trò kiến tạo nhằm thực hiện hiệu quả nhiệm vụ thông tin, tuyên truyền.

Nhạc sĩ Thụy Kha qua đời

Nhạc sĩ Thụy Kha qua đời

Nhạc sĩ Thụy Kha qua đời lúc 10h45 sáng 13/3 tại Hà Nội. Năm cuối đời, ông chống chọi với bệnh ung thư. Vài tháng gần đây, nhiều đồng nghiệp chia sẻ hình ảnh thăm nhạc sĩ Thụy Kha trong bệnh viện. 

Tiết mục múa của đơn vị Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng trình diễn tại Liên hoan nghệ thuật quần chúng huyện Ia Grai năm 2025.

Liên hoan nghệ thuật quần chúng lực lượng vũ trang huyện Ia Grai: Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng giành giải nhất toàn đoàn

(GLO)- Trong 2 đêm (11 và 12-3), huyện Ia Grai tổ chức Liên hoan nghệ thuật quần chúng lực lượng vũ trang năm 2025. Liên hoan quy tụ 13 đơn vị tham gia. Mỗi đơn vị đăng ký trình diễn từ 3 đến 5 tiết mục ca, múa và diễn tấu các loại nhạc cụ.

Thơ Bút Biển: Nắng chưa qua

Thơ Bút Biển: Nắng chưa qua

(GLO)- "Nắng chưa qua" của Bút Biển là một bài thơ đầy hoài niệm. Bằng những câu thơ nhẹ nhàng mà day dứt, tác giả khắc họa nỗi buồn của sự xa cách, khi ký ức vẫn còn đó nhưng hiện tại chỉ còn lại gió lùa, hoa rụng và căn phòng trống,... dường như có ai đang ngóng về một vệt nắng chưa qua.

Bản hòa ca cùng triền ký ức

Bản hòa ca cùng triền ký ức

(GLO)- Dù đã có hơn 30 năm sống ở Pleiku nhưng khi đọc tập “Vân môi say phố” của Ngô Thanh Vân (NXB Hội Nhà văn, 2024), tôi lại có cảm tưởng được khám phá một miền đất tưởng chừng quá đỗi quen thuộc.

Giao lưu văn hóa, văn nghệ kỷ niệm 50 năm Giải phóng tỉnh tại xã Gào

Giao lưu văn hóa, văn nghệ kỷ niệm 50 năm Giải phóng tỉnh tại xã Gào

(GLO)- Tối 10-3, tại làng C (xã Gào), Đội Thông tin lưu động-Trung tâm Văn hóa-Thông tin và Thể thao TP. Pleiku tổ chức chương trình giao lưu văn hóa, văn nghệ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng tỉnh (17/3/1975-17/3/2025), chào mừng Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV.

Hội viên Chi hội Nhạc sĩ Việt Nam tỉnh tại chương trình chào mừng Ngày Âm nhạc Việt Nam năm 2024. Ảnh: H.N

Nhạc sĩ Gia Lai kiếm tìm tác phẩm có sức ảnh hưởng lớn

(GLO)- Bám sát hơi thở cuộc sống và đưa bản sắc dân tộc vào tác phẩm, các nhạc sĩ Chi hội Nhạc sĩ Việt Nam tỉnh Gia Lai đã thực sự cố gắng trong hoạt động sáng tác nhằm ghi dấu ấn. Song, làm gì để tác phẩm lan tỏa rộng rãi, ghi đậm trong tâm trí người nghe đang là trăn trở của những người tâm huyết.

Thi vẽ tranh chào mừng Đại hội Đảng và Đại hội cháu ngoan Bác Hồ các cấp: Sáng tạo, ý nghĩa

Thi vẽ tranh chào mừng Đại hội Đảng và Đại hội cháu ngoan Bác Hồ các cấp: Sáng tạo, ý nghĩa

(GLO)- Độc đáo, sáng tạo, ý nghĩa là những đánh giá chung về hơn 300 bức tranh của các tác giả “nhí” gửi về tham gia cuộc thi vẽ tranh chào mừng Đại hội Đảng, Đại hội cháu ngoan Bác Hồ các cấp do Hội đồng Đội thị xã Ayun Pa (tỉnh Gia Lai) phát động gần 1 tháng qua.

Thơ Sơn Trần: Nhớ Pleiku

Thơ Sơn Trần: Nhớ Pleiku

(GLO)- "Nhớ Pleiku" là một tác phẩm đầy cảm xúc của tác giả Sơn Trần. Từng câu thơ vẽ nên bức tranh phố núi đẹp mơ mộng với cảnh sắc yên bình, quyện hòa cùng ký ức, tình yêu và nỗi nhớ...