(GLO)- Diện tích đất sản xuất của 16 hộ dân bị ảnh hưởng, cát rơi vãi gây mất an toàn giao thông, suối ô nhiễm làm thiếu nước tưới cây… là những hậu quả mà người dân xã Đak Tơ Ve (huyện Chư Pah) phải gánh chịu từ việc khai thác cát ở suối Tơ Ve của Công ty TNHH Hưng Cường.
Dân mất đất sản xuất
Chứng kiến diện tích đất rẫy của gia đình từng ngày bị sạt lở do ảnh hưởng từ việc khai thác cát trên suối Tơ Ve, ông Trần Quốc Tấn (làng Tuêk, xã Đak Tơ Ve) bức xúc: Cả rẫy 4,5 sào thì đã bị sạt lở mất 4 sào. Gia đình làm đơn kiến nghị mãi, Công ty TNHH Hưng Cường (gọi tắt là Công ty Hưng Cường) mới đền cho 6 triệu đồng. Hiện kinh tế gia đình tôi chỉ trông chờ vào nửa sào đất trồng mì còn lại cùng 1 ha cà phê cũng nằm dọc theo con suối này. Nhưng với tình trạng khai thác cát như thế này, chẳng biết khi nào toàn bộ diện tích đất sản xuất của gia đình sẽ trôi theo dòng suối. Nguy cơ mất trắng nguồn sống của cả gia đình đang trực chờ.
 |
| Nhiều diện tích đất sản xuất đang đứng trước nguy cơ bị sạt lở xuống suối. Ảnh: D.Q |
Cũng có rẫy bị sạt lở do tình trạng khai thác cát, ông Hàng (làng Tuêk) lo lắng: “Diện tích đất nhà mình là 2,2 ha, hiện đã bị sạt lở khá nặng, có chỗ sạt sâu 5-6 mét. Sợ lâu dài sẽ mất hết đất, gia đình mình đành phải thỏa thuận bán lại đất cho Công ty Hưng Cường với giá 150 triệu đồng, vớt vát ít tiền để mua ruộng làm lúa. Tuy nhiên, Công ty chỉ mới trả 70 triệu đồng và hẹn đến ngày 30-4-2016 sẽ trả hết. Nhưng giờ là giữa tháng 6-2016 mà Công ty vẫn chưa chịu trả. Gia đình đã đến gặp Công ty nhiều lần và làm đơn ra xã nhờ giải quyết hộ nhưng Công ty vẫn không hợp tác. Cả gia đình mình chỉ có chừng này đất sản xuất. Giờ chỉ có 70 triệu đồng không đủ để mua đất làm ruộng”.
Không chỉ gây sạt lở, ảnh hưởng đến đất sản xuất của 16 hộ dân, việc khai thác cát của Công ty Hưng Cường còn khiến dòng suối Tơ Ve bị “nắn dòng”, lệch xa hiện trạng ban đầu. Nghiêm trọng hơn, việc xục bùn hút cát của Công ty vào mùa khô đã làm nguồn nước suối ô nhiễm nặng khiến nhiều diện tích cây trồng của người dân không có nước tưới, bị khô héo.
Công ty bất hợp tác
Trao đổi về vấn đề này, ông Lê Ngọc Ánh-Chủ tịch UBND xã Đak Tơ Ve cho biết: Ngày 22-1-2016, UBND xã nhận được phản ánh lần thứ 3 của các hộ dân xã Đak Tơ Ve bị ảnh hưởng do khai thác cát. Qua xác minh kiểm tra tại bãi cát chính của Công ty Hưng Cường cho thấy, hiện Công ty có 4 máy hút loại lớn đang hoạt động 10 giờ/ngày với lượng cát hút tiêu thụ trực tiếp hàng ngày khoảng 480 m3. Nhân với giá hiện nay là 90.000 đồng/m3 cát thì một ngày Công ty thu về hơn 43 triệu đồng, tương đương trên 15 tỷ đồng mỗi năm. Thu lợi lớn là vậy, nhưng Công ty cố tình “quên” trách nhiệm đối với các hộ dân bị thiệt hại.
Sau khi nhận phản ánh của người dân, xã đã 3 lần mời Công ty này lên để làm việc, thậm chí gọi điện thoại di động nhưng đại diện Công ty không nghe máy. Bên cạnh đó, việc khai thác vận chuyển cát của Công ty còn làm rơi vãi rất nhiều cát trên các tuyến đường gây mất an toàn giao thông. Ngoài ra, xe chở cát trọng tải lớn còn làm sụt lún cống thoát nước qua đường gần Trường Tiểu học Đak Tơ Ve. Dù xã đã yêu cầu phía Công ty sửa chữa và lãnh đạo Công ty đã hứa sửa chữa nhưng đã hơn 6 tháng mà Công ty vẫn chưa thực hiện. Ngay cả khoản tiền cam kết tại phương án bảo vệ môi trường để được cấp phép khai thác (hỗ trợ mỗi năm 10 triệu đồng), Công ty này cũng cố tình “quên” không thực hiện.
“Hiện xã đang làm đơn kiến nghị lên cấp trên, trong đó đề nghị Công ty Hưng Cường thực hiện việc đền bù thiệt hại do việc hút cát gây sạt lở đất của 16 hộ dân. Đồng thời, đề nghị Công ty thu dọn sạch cát vương vãi trên các tuyến đường, không được hút cát và xục bùn vào mùa khô, gây ảnh hưởng đến nguồn nước tưới. Ngoài ra, xã cũng đề nghị Công ty trích kinh phí duy tu sửa chữa đường bị hư hỏng đảm bảo giao thông liên tục của bà con và thực hiện cam kết hỗ trợ từ năm 2013 đến nay”-ông Ánh nhấn mạnh.
Dã Quỳ
