Ký ức về “địa ngục trần gian”

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Trong số hàng ngàn cựu tù chính trị yêu nước và người thân ở khắp mọi miền Tổ quốc về dự lễ kỷ niệm 50 năm “Chiến thắng trở về” do Tỉnh ủy, UBND tỉnh Kiên Giang phối hợp với Ban Liên lạc toàn quốc chiến sĩ cách mạng Việt Nam bị địch bắt tù đày tổ chức tại Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Trại giam Phú Quốc, tỉnh Gia Lai có 32 cựu tù và thân nhân. Với mỗi người, đây là chuyến đi ấn tượng, đong đầy cảm xúc.

Hai lần đến Phú Quốc, bà Đào Thị Hà (305 Cách Mạng Tháng Tám, phường Hoa Lư, TP. Pleiku) đều không ngăn được dòng nước mắt lăn dài khi viếng Nghĩa trang Liệt sĩ và Đền thờ liệt sĩ TP. Phú Quốc. Ký ức về những năm tháng bị kẻ thù giam cầm, tra tấn dã man cứ thế ùa về trong tâm trí nữ cựu tù đã bước qua tuổi 73.

Bà hồi tưởng: “17 tuổi, tôi tham gia đội biệt động thị xã Kon Tum. Nhiệm vụ lúc bấy giờ là làm giao liên, rải truyền đơn, vận chuyển lương thực, đưa đón cán bộ ra vào thị xã... Năm 1970, khi đang làm nhiệm vụ, tôi bị địch bắt giam tại Ngục Kon Tum. Chúng dùng đủ mọi cực hình để tra hỏi, nhẹ thì đấm đá, bạt tai, nặng hơn là bịt mũi đổ nước ớt, xà phòng vào miệng”.

Không dừng lại ở đó, bà Hà còn nhiều lần bị cai ngục tra tấn bằng cách cho đi “máy bay”-cột 2 chân treo lơ lửng trên trần nhà, rồi cho người đấm đá đến khi ngất lịm; đi “tàu thủy”-cho người vào thùng phuy ngập nước, lấy búa sắt đập mạnh bên ngoài. Kèm theo cực hình tra tấn ấy là hàng loạt câu hỏi: “Cơ sở mày ở đâu?”, “Ai đồng chí với mày?”, “Mày Việt Cộng nằm vùng phải không?”...

Năm 1972, bà cùng nhiều tù nhân khác bị kẻ địch đưa về giam tại Nhà lao Pleiku và 1 năm sau bị kết án 18 tháng tù (lấy mốc ngày 27-1-1973) với tội danh “Việt Cộng nằm vùng”. Sau đó, bà bị đưa xuống giam giữ ở Trại cải huấn Khánh Hòa, đến tháng 8-1974 mới được trả tự do.

“Cha tôi là liệt sĩ Đào Duy Hải cũng bị địch bắt cùng năm. Chúng giam cha tôi tại Nhà lao Pleiku sau đó chuyển ra Nhà tù Côn Đảo. Năm 1973, cha tôi được đưa về Nhà lao Tân Hiệp (tỉnh Đồng Nai) để chờ trao trả tự do theo Hiệp định Paris nhưng vì kiệt sức bởi những đòn roi tra tấn nên đã hy sinh”-bà Hà rưng rưng nhắc nhớ.

Các cựu tù chính trị yêu nước tỉnh và thân nhân tham gia lễ kỷ niệm 50 năm “Chiến thắng trở về” tại Phú Quốc (ảnh Hội Cựu tù chính trị yêu nước tỉnh cung cấp).

Các cựu tù chính trị yêu nước tỉnh và thân nhân tham gia lễ kỷ niệm 50 năm “Chiến thắng trở về” tại Phú Quốc (ảnh Hội Cựu tù chính trị yêu nước tỉnh cung cấp).

Cũng như bà Hà, khi về thăm lại Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Trại giam Phú Quốc, nỗi đau về thể xác lẫn tinh thần trong suốt 8 năm bị địch bắt tù đày (1967-1975) của cựu tù 77 tuổi Nguyễn Đôn Thiêm (276/4 Lê Duẩn, phường Phù Đổng, TP. Pleiku) như hiện hữu.

Bị bắt giữ khi đang tham gia lực lượng du kích địa phương, thời gian đầu, ông Thiêm bị giam tại Nhà lao Quảng Ngãi. Vài ngày, ông bị cai ngục tra hỏi. Lần nào cũng vậy, ông đều khai là người dân sinh sống tại địa phương. Đến tháng 4-1968, ông bị đưa ra Nhà tù Côn Đảo. Hiệp định Paris ký kết, ông cùng nhiều tù nhân khác được đưa về đất liền để tiến hành trao trả. Tuy nhiên, kẻ địch lại tìm cách hợp thức hóa vấn đề giam giữ và ông bị liệt vào danh sách gian nhân hiệp Đảng, không được trao trả. Năm 1974, chúng đưa ông quay trở lại Nhà tù Côn Đảo giam giữ cho đến ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

“Đây là lần thứ 3 tôi trở lại Phú Quốc. Những lần trước, chúng tôi di chuyển bằng ô tô, bằng tàu, riêng lần này được đi máy bay. Chúng tôi rất biết ơn Đảng, Nhà nước đã quan tâm, tạo điều kiện để các cựu tù chúng tôi có chuyến hành trình đầy ý nghĩa. Chúng tôi có cơ hội thắp nén nhang cho những người đã nằm xuống; gặp lại những bạn tù, ôn lại kỷ niệm, thấy bản thân còn may mắn vì còn sống và tiếp tục cống hiến cho quê hương”-ông Thiêm chia sẻ.

Ông Nguyễn Đôn Thiêm từng bị địch bắt và giam giữ suốt 8 năm. Ảnh: Phương Dung

Ông Nguyễn Đôn Thiêm từng bị địch bắt và giam giữ suốt 8 năm. Ảnh: Phương Dung

Tâm trạng ông Trần Minh Sơn-Chủ tịch Hội Cựu tù chính trị yêu nước tỉnh cũng đan xen buồn vui. Những đổi thay của nơi từng được ví là “địa ngục trần gian” khiến ông không khỏi ngạc nhiên. “10 năm trước, nơi đây còn là huyện đảo hoang sơ. Bây giờ, Phú Quốc đổi khác với các công trình kiến trúc sang trọng, đẹp mắt, những điểm tham quan du lịch hấp dẫn. Riêng Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Trại giam Phú Quốc được tu bổ, tôn tạo nhiều hạng mục như: nhà trưng bày di tích, đường hầm vượt ngục, chuồng cọp, nhà giam, tượng đài Nắm Đấm, tượng đài Đồi Sim... Nơi đây không chỉ là “địa chỉ đỏ” giáo dục truyền thống cách mạng mà còn là điểm đến của nhiều du khách trong và ngoài nước”-ông Sơn bày tỏ.

Tham dự lễ kỷ niệm 50 năm “Chiến thắng trở về” diễn ra trong 2 ngày (25 và 26-3), các cựu tù và thân nhân đã được tham gia nhiều hoạt động ý nghĩa, qua đó ôn lại truyền thống đấu tranh bất khuất, ý chí cách mạng kiên cường của các chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày; đồng thời tưởng nhớ, tri ân những người đã ngã xuống vì độc lập, tự do của dân tộc, đóng góp xây dựng quê hương.

Có thể bạn quan tâm

Chiêu trò “việc nhẹ, lương cao”: Vỏ bọc tội phạm mua bán người - Kỳ cuối: Cùng ngăn chặn tội ác

Chiêu trò “việc nhẹ, lương cao”: Vỏ bọc tội phạm mua bán người - Kỳ cuối: Cùng ngăn chặn tội ác

(GLO)- Các cơ quan chức năng, nhất là ngành Công an, chính quyền địa phương là lực lượng chủ công trong phòng, chống mua bán người. Tuy nhiên, toàn xã hội cũng phải cùng vào cuộc và quan trọng nhất là mỗi cá nhân phải chủ động bảo vệ mình bằng cách nâng cao nhận thức, hiểu biết pháp luật.

Dư vang Plei Me

Dư vang Plei Me

(GLO)- 60 năm đã trôi qua kể từ chiến thắng Plei Me lịch sử (tháng 11-1965), nhưng dư vang của trận đầu thắng Mỹ trên chiến trường Tây Nguyên vẫn còn vẹn nguyên trong ký ức của những cựu binh già. 

Một góc trung tâm xã Kon Chiêng.

Đánh thức Kon Chiêng

(GLO)- Từ quốc lộ 19 rẽ vào tỉnh lộ 666 khoảng 40 km thì đến xã Kon Chiêng. Hai bên đường là những triền mía xanh mát, thấp thoáng những mái nhà sàn trong không gian xanh thẳm của núi rừng, gợi về một Kon Chiêng đang vươn mình đổi thay.

Những chiếc bè nuôi thủy sản của ngư dân bị sóng đánh vỡ tan, trôi dạt ven biển.

Xác xơ làng chài sau cơn bão dữ...

(GLO)-Sau cơn bão dữ Kalmaegi (bão số 13), những làng chài vốn yên bình, đầy sinh khí bỗng chốc trở nên xác xơ, trơ trọi và ngổn ngang chỉ sau vài giờ bão quét qua. Cảnh quan rồi sẽ dần hồi phục, nhưng những mất mát, tổn thất vẫn sẽ đè trĩu trên đôi vai người dân ven biển rất lâu nữa...

Sợi tơ mong manh kết nối trăm năm

Sợi tơ mong manh kết nối trăm năm

Khi nói đến sưu tầm đồ cổ ở Việt Nam, người ta thường nghe tới đồ gốm, sành sứ, hay đồ gỗ… chứ ít ai biết đến những món đồ vải mà qua đó thể hiện tay nghề thêu huy hoàng, vang danh thế giới của người Việt hàng trăm năm trước.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ lọt Top 2% nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới năm 2025.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ và hành trình vào top 2% nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới

(GLO)- Với nghiên cứu về ô nhiễm vi nhựa và công nghệ xử lý nước thải, Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ (SN 1985, Phân hiệu Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh tại Gia Lai) được Đại học Stanford (Mỹ) và Nhà xuất bản Elsevier vinh danh trong top 2% nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới năm 2025.

Sê San: Sông kể chuyện đời…

Sê San: Sông kể chuyện đời…

(GLO)- Dòng Sê San miệt mài chở nặng phù sa; sóng nước bồng bềnh không chỉ kể câu chuyện mưu sinh, bảo vệ phên giậu, mà còn gợi mở tương lai phát triển bền vững, góp phần khẳng định vị thế của vùng biên trong hành trình dựng xây quê hương, đất nước.

Chiếc nỏ của người lính trận Ia Drăng

Chiếc nỏ của người lính trận Ia Drăng

(GLO)- Mang ra chiếc nỏ được cất giữ hơn 30 năm, ông Siu Long (làng Gòong, xã Ia Púch, tỉnh Gia Lai)-nhân chứng trong trận đánh thung lũng Ia Drăng 60 năm trước chậm rãi nói: “Tôi muốn tặng món quà Tây Nguyên này cho một người bạn đến từ nước Mỹ”.

Ông Ksor Yung có lối sống trách nhiệm, gần gũi nên được mọi người quý mến. Ảnh: R’Ô Hok

Ksor Yung: Từ lối rẽ sai lầm đến con đường sáng

(GLO)- Từ một người từng lầm lỡ, ông Ksor Yung (SN 1967, ở xã Ia Rbol, tỉnh Gia Lai) đã nỗ lực vươn lên trở thành người có uy tín trong cộng đồng. Ông tích cực tham gia vận động, cảm hóa những người sa ngã, góp phần giữ gìn an ninh trật tự và củng cố khối đại đoàn kết dân tộc.

null