Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh lần thứ XI dự kiến sẽ diễn ra từ 10 đến 13-12 là sự kiện chính trị quan trọng, đánh dấu bước phát triển mới của tổ chức Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi.
Đại hội diễn ra trong thời điểm đất nước tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế, phấn đấu sớm đưa Việt Nam cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Nhân dịp này, P.V có cuộc phỏng vấn với anh Lê Quốc Phong-Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội Sinh viên Việt Nam về những kết quả nổi bật của nhiệm kỳ 2012-2017; phương hướng, giải pháp trong công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi nhiệm kỳ 2017-2022.
 |
| Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Lê Quốc Phong. |
- Anh đánh giá như thế nào về công tác Đoàn và phong trào thanh niên trong nhiệm kỳ vừa qua? Theo anh, hoạt động nào của Đoàn ghi dấu ấn đậm nét nhất?
Bí thư thứ nhất Lê Quốc Phong: Nhiệm kỳ công tác Đoàn giai đoạn 2012-2017, chúng tôi đánh giá có một số điểm thành công lớn. Thứ nhất, đây là nhiệm kỳ các hoạt động về công tác giáo dục của Đoàn đã tiếp tục đổi mới về hình thức, đa dạng hóa về phương thức; nhiều mô hình, cách làm mới trong công tác giáo dục của Đoàn nhận được sự đón nhận tích cực của các bạn trẻ. Ví dụ như các cuộc thi trực tuyến trên mạng, tìm hiểu về chủ nghĩa Marx-Lenin, tư tưởng Hồ Chí Minh, “Ánh sáng soi đường,” Cuộc thi tìm hiểu về lịch sử Việt Nam “Tự hào Việt Nam”… Việc tận dụng không gian mạng để triển khai nhiều sản phẩm truyền thông nhằm tạo tác động nhanh, hiệu quả nhất tới các bạn trẻ đã được các tổ chức Đoàn thực hiện có nhiều bước tiến bộ hơn.
Trung ương Đoàn cũng tổ chức nhiều hoạt động gắn với việc giáo dục truyền thống cho các bạn đoàn viên thanh niên. Đặc biệt, dịp kỷ niệm truyền thống 70 năm ngày Thương binh-Liệt sỹ 27-7-2017 đã trở thành đợt hoạt động lớn thể hiện tinh thần, trách nhiệm của tuổi trẻ với các thế hệ đi trước. Các hoạt động giáo dục về lòng yêu nước, ý thức chủ quyền thông qua những hoạt động, hành trình đến với biển đảo hoặc tăng cường sự chia sẻ của các bạn đoàn viên, thanh niên với vùng biển đảo, biên giới được triển khai tích cực.
 |
Điểm thành công thứ hai là hai phong trào lớn của Đoàn đã thực sự đạt được những kết quả lớn, thu hút đông đảo các bạn đoàn viên thanh niên tham gia. Phong trào thanh niên xung kích, tình nguyện gắn với hoạt động cụ thể ở nhiều khu vực, nhiều đối tượng khác nhau với số lượng tham gia hơn 16 triệu lượt các bạn đoàn viên thanh niên đã tạo ra sức ảnh hưởng và để lại ấn tượng tốt trong xã hội.
Giai đoạn 2012-2017, lần đầu tiên các phong trào, chiến dịch tình nguyện trong Hè được định danh, định hình với những tên gọi cụ thể cho từng đối tượng như Mùa Hè xanh cho sinh viên, Hoa phượng đỏ cho học sinh, Hành quân xanh, Kỳ nghỉ hồng… Các hoạt động phát huy tinh thần thanh niên, chia sẻ với bà con vùng sâu, vùng xa như tình nguyện, hỗ trợ kịp thời cho vùng bị thiên tai, bão lũ, hoạt động bảo vệ môi trường cũng là những điểm sáng của tuổi trẻ cả nước.
Đồng thời, việc thực hiện các công trình thanh niên ở địa phương, đơn vị cũng khẳng định tinh thần xung kích, tình nguyện của thanh niên trong việc tham gia đón nhận những nhiệm vụ khó. Các công trình thanh niên phát huy được giá trị theo chiều sâu với việc nâng cao hàm lượng trí tuệ, chất xám của đoàn viên, thanh niên. Nhiều công trình, sản phẩm sáng tạo của đoàn viên, thanh niên được ứng dụng, đem lại giá trị thiết thực, hiệu quả không chỉ trong phạm vi mỗi đơn vị mà còn mở rộng ra toàn xã hội.
Một điểm sáng nổi bật trong các hoạt động đồng hành chính là việc hỗ trợ cho thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp. Đặc biệt, trong giai đoạn nửa cuối nhiệm kỳ, hoạt động về khởi nghiệp thu hút sự quan tâm rất lớn của đoàn viên, thanh niên. Tổ chức Đoàn cũng đã có nhiều hoạt động hỗ trợ hiệu quả như ra mắt Chương trình Thanh niên khởi nghiệp, thành lập Trung tâm Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp… Bên cạnh đó, các hoạt động trang bị kỹ năng thực hành xã hội cũng có sự tiến bộ vượt bậc so với nhiệm kỳ trước. Các tổ chức Đoàn dành nhiều thời gian, sự đầu tư cho việc tổ chức không gian, môi trường để các bạn trẻ trang bị, hoàn thiện kỹ năng cần thiết cho mình, giúp các bạn tự tin, có thêm điều kiện tốt hơn trong cuộc sống.
Trong công tác xây dựng Đoàn, việc đổi mới chương trình rèn luyện đoàn viên, giúp cho đoàn viên tự nâng cao tính chủ động, có nhận thức tốt hơn về rèn luyện đã có sự chuyển động tích cực từ phía cơ sở. Trong nhiệm kỳ 2012-2017, số lượng đoàn viên ưu tú Đoàn giới thiệu cho Đảng xem xét, kết nạp vào hàng ngũ đã tăng lên. Số lượng đoàn viên ưu tú được phát triển Đảng vượt chỉ tiêu đặt ra.
 |
| Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các đại biểu thực hiện nghi thức phát động Chương trình thanh niên khởi nghiệp giai đoạn 2016-2021. |
- Thanh niên khởi nghiệp là một trong những phong trào lớn được Trung ương Đoàn khởi xướng và đã đạt được một số kết quả nhất định. Theo anh, thời gian tới Đoàn cần xây dựng những giải pháp, chương trình hành động gì để hỗ trợ, đồng hành cùng thanh niên trong quá trình lập thân, lập nghiệp và đẩy mạnh, tạo sức lan tỏa hơn nữa cho phong trào này?
Bí thư thứ nhất Lê Quốc Phong: Trong 5 năm tới tôi nghĩ khởi nghiệp sẽ là nhận được sự quan tâm lớn của thanh niên. Trung ương Đoàn cũng đã xem đây là một nhiệm vụ trọng tâm của mình. Trong dự thảo báo cáo chính trị trình Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XI, đồng hành với thanh niên trong khởi nghiệp, lập nghiệp lần đầu tiên được đưa vào là một nội dung lớn của Đoàn. Đoàn tiếp tục tổ chức tốt hoạt động nâng cao kiến thức, nhận thức của thanh niên; thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp trong thanh niên Việt Nam.
Các cơ chế, hoạt động để hỗ trợ cho thanh niên khởi nghiệp sẽ được thiết lập phong phú như: Đẩy mạnh hoạt động của Trung tâm Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp tại Trung ương và các địa phương; sớm ra mắt Quỹ Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp; thành lập các nhóm tư vấn, giúp sức cho thanh niên trong quá trình khởi nghiệp; tạo nhiều môi trường để thanh niên phát huy được ý tưởng… Đây đều là những giải pháp được Trung ương Đoàn kỳ vọng sẽ nuôi dưỡng, thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp phát triển mạnh mẽ trong 5 năm tới; đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế của đất nước. Chúng tôi tin rằng, với sự quan tâm, định hướng của Đảng về phát triển kinh tế tư nhân và sự đòi hỏi phát triển của đất nước, sự tham gia của tổ chức Đoàn trong việc đồng hành cùng thanh niên, hoạt động khởi nghiệp sẽ đạt được nhiều giá trị mới tích cực.
Bên cạnh hoạt động khởi nghiệp, các cấp bộ Đoàn cũng mong muốn làm tốt hơn vai trò của mình trong hỗ trợ thanh niên lập nghiệp. Khởi nghiệp là câu chuyện của những bạn trẻ có khát vọng, ý tưởng, đủ khả năng hiện thực hóa ý tưởng của mình.
Tuy nhiên, lập nghiệp là vấn đề mỗi thanh niên Việt Nam đều phải quan tâm và xác lập cho mình tâm thế, sự chuẩn bị tốt để tự tạo dựng cuộc sống. Do đó, thanh niên lập nghiệp tiếp tục là một trong những vấn đề sẽ được Đoàn quan tâm ở nhiều khu vực, đối tượng khác nhau. Đặc biệt là việc giúp thanh niên làm kinh tế ở khu vực nông thôn; thành lập, duy trì tốt những tổ hợp tác, câu lạc bộ thanh niên làm kinh tế, hợp tác xã thanh niên; hỗ trợ những bạn thanh niên cá thể có điều kiện, nhu cầu về vốn, khoa học công nghệ, tư vấn… Trung ương Đoàn luôn mong muốn thanh niên sẽ là lực lượng xung kích, đi đầu trong việc làm kinh tế, đóng góp cho sự phát triển của đất nước.
- Xin anh cho biết quan điểm về vấn đề thúc đẩy hợp tác, tạo cơ hội kết nối giữa thanh niên Việt Nam với thanh niên quốc tế, thể hiện vai trò của thanh niên Việt Nam trong xã hội cũng như chung tay giải quyết những vấn đề của khu vực và toàn cầu?
Bí thư thứ nhất Lê Quốc Phong: Chúng ta đang ở giai đoạn đất nước đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế sâu rộng. Thanh niên Việt Nam có nhiều điều kiện, cơ hội tiếp cận, giao lưu, chia sẻ với thanh niên thế giới, đặc biệt là trong bối cảnh thời đại công nghiệp 4.0, trong không gian phát triển của mạng xã hội. Do đó, việc định hướng, giúp cho thanh niên trang bị đầy đủ kỹ năng cần thiết trong quá trình hội nhập là một nội dung cần thiết được Trung ương Đoàn quan tâm.
Quá trình hội nhập đòi hỏi mỗi thanh niên Việt Nam phải có sự am hiểu nhất định về truyền thống văn hóa dân tộc; có nền kiến thức trên nền lịch sử văn hóa dân tộc để các bạn tự tin khẳng định giá trị bản sắc Việt Nam trong những hoạt động giao lưu, hợp tác quốc tế. Thanh niên cũng cần có đủ các công cụ cần thiết, trong đó quan trọng là việc nâng cao năng lực sử dụng ngoại ngữ. Đây là công cụ hữu hiệu để các bạn trẻ bước ra thế giới giới thiệu bản thân, đất nước mình; tiếp thu tri thức mới, nắm bắt cơ hội, điều kiện mới trong hợp tác quốc tế.
Giai đoạn vừa qua, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam đã tham gia tích cực vào những diễn đàn thanh niên, những hoạt động hợp tác quốc tế. Giai đoạn sắp tới, chúng tôi sẽ tiếp tục mở rộng, đa dạng hóa các đối tượng thanh niên có thể tham gia vào những hoạt động này; ngoài sinh viên còn có các bạn doanh nhân, cán bộ công chức trẻ. Qua đó, tạo mọi điều kiện để mời gọi thanh niên quốc tế đến với Việt Nam; cùng tham gia vào những hoạt động chung với thanh niên Việt Nam; kết nối, tạo điều kiện để thanh niên Việt Nam đến trải nghiệm, tìm hiểu thực tế về mô hình, cách thức hoạt động của thanh niên thế giới; tìm hiểu sự phát triển của những đất nước khác nhau…; giúp thanh niên Việt Nam có thêm ý tưởng, hoài bão, thúc đẩy các bạn phấn đấu trên từng vị trí công việc của mình.
Trung ương Đoàn cũng kỳ vọng mở ra những hướng hợp tác mới với các bạn thanh niên thế giới. Trong quá trình hợp tác, tôi tin thanh niên Việt Nam sẽ thể hiện một cách đầy đủ, trách nhiệm vị thế của tuổi trẻ trong xu thế phát triển của đất nước nói riêng và toàn cầu nói chung; đóng góp trí tuệ, bản sắc Việt Nam trong đề xuất ý tưởng, sáng kiến; chung tay với thế hệ trẻ các nước trong thảo luận, xác lập những chương trình, giải pháp giải quyết những vấn đề mà thanh niên thế giới cùng quan tâm.
- Anh đánh giá thế nào về tầm quan trọng của việc khuyến khích sáng tạo trẻ? Trung ương Đoàn đã có những phương án, biện pháp gì để tạo động lực cho thanh niên trước những cơ hội và thách thức của thời đại công nghệ số 4.0?
Bí thư thứ nhất Lê Quốc Phong: Sáng tạo trẻ là một nội dung mà Trung ương Đoàn theo đuổi nhiều năm nay. Việc thúc đẩy tinh thần, khả năng sáng tạo của thanh niên ngày càng là đòi hỏi cấp bách với Đoàn. Nhiệm kỳ sắp tới, Trung ương Đoàn sẽ chính thức phát động một phong trào lớn trong toàn thể thanh niên Việt Nam, đó là phong trào “Tuổi trẻ sáng tạo”.
Sáng tạo là một trong những thế mạnh của thanh niên. Việc sáng tạo ra những giá trị mới, đột phá chính là nền tảng giúp đất nước thực hiện nhanh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Thông qua phong trào này, Đoàn mong muốn tạo được không gian cho đoàn viên thanh niên Việt Nam phát huy hết tiềm năng sáng tạo của mình. Sẽ có nhiều hoạt động hỗ trợ cho các bạn như tổ chức các cuộc thi để thanh niên thể hiện hết ý tưởng, sự quan tâm của mình. Trong đó ưu tiên những ý tưởng phù hợp với thanh niên, giải quyết những vấn đề của chính thanh niên hoặc giải quyết những vấn đề mà đất nước, xã hội đang cần.
Trung ương Đoàn mong muốn trở thành cầu nối hữu hiệu, kết nối các giải pháp, ý tưởng của thanh niên với các cơ quan chức năng, nguồn lực xã hội, giúp cho thanh niên hiện thực hóa các ý tưởng; tạo động lực thúc đẩy tinh thần sáng tạo. Chúng tôi hy vọng mỗi đoàn viên, thanh niên luôn nâng cao ý thức về tinh thần sáng tạo, xem sáng tạo là một đòi hỏi tự thân, tự làm mới mình trong mọi công việc, mọi hoạt động cụ thể.
Xã hội đang có yêu cầu lớn đối với tính sáng tạo của thanh niên. Ngay trong hoạt động khởi nghiệp cũng đòi hỏi sáng tạo phải là thế mạnh, đi nhanh nhất, tạo ra kết quả tốt nhất trong hoạt động khởi nghiệp thanh niên.
 |
| Đoàn Việt Nam diễu hành tại Festival Thanh niên và Sinh viên lần thứ 19 tại Sochi, Nga. |
Đặc biệt, sự sáng tạo trong bối cảnh thời đại 4.0 sẽ hoàn toàn phù hợp và phát huy được tác dụng. Thời đại công nghệ 4.0 đòi hỏi sự tận dụng tốt thế mạnh của công nghệ số, công nghệ thông tin, internet vạn vật, các con số, dữ liệu… Để tạo ra những giá trị mới, thanh niên cần đi đầu, quyết liệt, thể hiện tính xung kích. Chúng ta là những người trẻ, có trách nhiệm nắm giữ sự phát triển của đất nước trong tương lai. Tôi tin rằng phong trào “Tuổi trẻ sáng tạo” trong 5 năm sắp tới sẽ có nhiều bước tiến mới, nhiều giá trị mới cho chính những hoạt động của thanh niên. Chỉ cần bạn có ý tưởng, có tinh thần sáng tạo, ý thức tìm giải pháp mới trong thực hiện bất kỳ vấn đề nào đó trong công việc, cuộc sống hay đòi hỏi của xã hội, điều đó chính là một sự thành công của tổ chức Đoàn trong việc thúc đẩy tinh thần sáng tạo của thanh niên.
- Theo anh, Trung ương Đoàn cần tập trung nguồn lực vào những công tác nào giai đoạn tới ? Trong bối cảnh đất nước đang chuyển mình mạnh mẽ, thanh niên Việt Nam phải chủ động rèn luyện những tố chất gì để vừa giúp ích cho bản thân, vừa góp phần xây dựng, bảo vệ Tổ quốc?
Bí thư thứ nhất Lê Quốc Phong: Ba mảng hoạt động chính mà tổ chức Đoàn cần tập trung trong thời gian tới là giáo dục, phong trào và xây dựng Đoàn. Theo đó, mỗi nhiệm vụ sẽ có những hoạt động trọng tâm, trọng điểm gắn với những phong trào, chương trình lớn mà Trung ương Đoàn phát động, triển khai. Đặc biệt, trong nhiệm kỳ tới Trung ương Đoàn đã xác lập 10 đề án trọng điểm; xác định khẩu hiệu hành động: “Tiên phong, bản lĩnh, đoàn kết, sáng tạo, phát triển”.
Đó cũng là yêu cầu, lời kêu gọi của Đoàn đến đông đảo đoàn viên, thanh niên trong cả nước để cùng nhau thực hiện tốt những nhiệm vụ, mục tiêu được xác lập trong Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XI. Để thực hiện những mục tiêu đó đòi hỏi sự xung kích, tiên phong của mỗi đoàn viên, bản lĩnh của thanh niên trong tất cả các vấn đề của xã hội; cao hơn nữa là sự kiên định trong lý tưởng, nhận thức chính trị. Yếu tố sáng tạo cũng là yêu cầu mà chúng tôi mong muốn và kỳ vọng ở mỗi đoàn viên, thanh niên.
Với khẩu hiệu vừa mang tính hiệu triệu, định hướng, vừa gợi mở, Trung ương Đoàn hy vọng sẽ thôi thúc, mời gọi ngày càng nhiều đoàn viên, thanh niên tham gia các hoạt động của Đoàn. Chúng tôi mong muốn trên 6,4 triệu đoàn viên, hơn 24 triệu thanh niên Việt Nam trong và ngoài nước sẽ là những người cùng đồng hành với tổ chức Đoàn làm nên những giải pháp, hoạt động hiệu quả trong nhiệm kỳ mới.
- Xin trân trọng cảm ơn anh!.
Hiền Hạnh/TTXVN
