Đọc " Một mai thức dậy" của Lữ Hồng: Nẻo về của tình thương (*)

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

* (Đọc “Một mai thức dậy”, thơ Lữ Hồng, NXB Hội Nhà văn, 2017)

(GLO)- “Một mai thức dậy” là câu chuyện được kể bằng thơ của Lữ Hồng (hiện là giáo viên Trường THCS Kpă Klơng, xã Ia Piơr, huyện Chư Prông). 20 bài trong tập thơ “Một mai thức dậy” là nghị lực, khát vọng xuyên màn đêm của cô gái phải sống chung với căn bệnh ung thư suốt 8 năm qua để hướng tới ánh bình minh, là khát khao được sống, được yêu thương, là sự trao truyền niềm tin cho những người cùng cảnh ngộ.


 

 

Với cảm xúc chân thành, trong trẻo, Lữ Hồng hóa thân mình vào nhân vật để kể về cuộc đời bằng những ngôn từ dung dị, để kết nối tâm hồn mình trong một liên hoàn của sự thăng hoa, của dạt dào nỗi nhớ. Chị làm một chuyến đi về trong miền ký ức về thầy cô và tháng năm học trò đã qua “Bảng đen, phấn trắng chưa mờ/Lặng trong ký ức bây giờ mới thương”. Chút “lặng” ấy như tĩnh mà chợt động để khơi dòng cho năm tháng ùa về, “lặng” như mắt thơ để kết nối tất cả những bỡ ngỡ, xao xuyến thành bóng dáng thầy cô qua những câu thơ trĩu nặng ân tình “Tóc thầy bạc trắng như sương/Đưa đò qua bến, ngược con nước về” (Nẻo về của tình thương).

Lữ Hồng chông chênh trong ký ức để chìm vào trong thương nhớ quê nhà qua dáng cha, dáng mẹ, có cơn mưa gợi nhớ cả tuổi thơ “Mưa quê nhà có chút buốt của hơi sương/Mẹ hái cọng rau trong vườn/Luộc, chan vào cơm nghe mát rõ/Mưa gội cho cha lưng trần nhiều đất đỏ/Những trưa hè, cha hứng nắng nuôi con” (Mưa quê nhà). Tác giả vận dụng vốn ngôn từ dân dã (cọng rau, luộc, chan) kết hợp với hình thức văn xuôi hóa trong thơ tạo nên câu thơ giàu hình ảnh, kết cấu theo dòng cảm xúc tự nhiên sống động giúp người đọc cảm nhận được hơi thở của cuộc sống. Mạch thơ tiếp nối với những sinh hoạt gia đình “Ngày cùng bọn nhóc chạy lon ton và ấp ủ một khoảng trời bên mẹ/Ngày chị em học bài và nghe mái tôn sau nhà rơi rất khẽ/…/Giấc ngủ non cứ chập chừng sợ dột”. Quê nhà, điểm tựa tinh thần để tác giả tự tin bước về phía trước, để sống kiên cường và mạnh mẽ hơn, cứ bình dị giữa những xô bồ lạc lõng “Thương quê nhà, nỗi nhớ chẳng thành tên/Mưa bụi nơi xa cứ dội về nghe rát bỏng/Soi mình trong chiều hè lạc lõng/Mưa dạt về trong vắt tuổi thơ êm” (Mưa quê nhà).

Tình yêu trong thơ Lữ Hồng là dư âm của sự trắc trở nhưng không ủy mị vương sầu mà mạnh mẽ chấp nhận, mạnh mẽ đón nhận sự vụn vỡ ấy như là tất nhiên, là quy luật “thu nào không đổ lá/màu hoa nào không ngả/tình nào không phôi pha”. Cấu trúc lặp liệt kê A như là B cùng với thể thơ 5 chữ được Lữ Hồng sử dụng như một thủ pháp nghệ thuật tạo nên mạch thơ liên hoàn để khẳng định sự tất yếu của không gì là mãi mãi. Lữ Hồng sử dụng những câu thơ với kết cấu lỏng, đứt đoạn và khoảng trắng (…, -) đã tạo nên sự cộng hưởng kỳ lạ giữa ngôn ngữ và thị giác tạo nên sự vận động của nhịp thơ để rồi dịch chuyển từ mạnh mẽ đón nhận đến khẳng định “Em đừng buồn nghe em/ Giữa biển đời sâu rộng/Sánh đôi hay lẻ bóng/Thở một mình vẫn đau” (Em đừng buồn nghe em). Và tác giả, trong cái e ấp, thẹn thùng của tuổi 15 đã tinh nghịch ướm thử lòng người trai bằng sự khéo léo “Anh đừng lui tới, lỡ thương thầm/Em bận theo mẹ già may áo/Chưa dám gửi lòng ở gió trăng”. Lữ Hồng mạnh dạn khai thác sự tinh nghịch trong ca dao để tạo nên con người mạnh mẽ và khát vọng trong tình yêu “Anh bỏ quên hoa bên thềm vắng/Em nhặt, mang về ủ tình câm” (Để em ở lại tuổi mười lăm). Con người trong thơ chị mang trong mình một khát khao, một niềm tin để hướng về phía trước, dẫu trong hành trình ấy còn chông gai, còn những bi kịch (Tình câm). Thơ Lữ Hồng dung hòa giữa cuộc đời và cảm xúc với cái tôi đầy tự nhiên, đầy tự tin vượt qua tất cả mọi trở ngại. Chị mạnh mẽ đối diện với tình yêu bằng câu hỏi để ngõ hầu đối thoại với tim mình “Anh có còn thương em nữa không?/Để em đem tóc gửi trời hong/Cùng anh đi cạn mùa trăng ấy/Hết lẻ loi riêng một góc lòng” (Anh có còn thương em nữa không?).

“Một mai thức dậy” là lát cắt về sự chiêm nghiệm cuộc đời với tâm thế tự tin, lạc quan, yêu thiết tha cuộc sống với những ước vọng bình thường, thong thả, nhẹ nhàng “Em muốn hát về cuộc đời/Cho cuộc đời bớt lẻ loi/Em muốn hát về phận người/Cho phận người hết nhỏ nhoi” (Hát giữa đêm). Chị như quên đi những gập ghềnh, thách thức (Ngày nổi bão) đang đón đợi phía trước để thăng hoa trong cảm xúc “Hơn một lần anh hát/Thêm một lần em tin/Quên hết thế nhân tình/Đang chực ngày nổi bão”. Trước sóng gió cuộc đời, Lữ Hồng mạnh mẽ, tự tin đón đợi với sự bình thản “Hãy giản đơn đi anh/Đời đã nhiều phức tạp/Buồn thì anh cứ hát/ Buồn, yên lặng em nghe” (Không tên). Xa những ồn ào cuộc sống, tác giả chọn cho mình một sự bình yên từ những nhẹ nhàng trong thế giới tinh thần “Anh đến thăm em nhé, đừng chờ!/Môi em sẽ cùng anh, men rượu cần thêm ngọt/Cạn nồng rồi, anh cứ rót…/Quên bộn bề chỉ nhớ nhau thôi” (Cao nguyên em chưa bao giờ ngừng lộng gió).

“Một mai thức dậy” với ngôn từ giản dị, gần gũi, thân thuộc, nhịp thơ được biến tấu đa dạng theo các hình thức thơ tạo nên một bản hòa âm đầy xao xuyến, đầy tươi mới, đầy hy vọng. Tập thơ là sự trong trẻo của hình ảnh, của tâm hồn đầy nghị lực, đầy khát vọng, đầy tự tin của tác giả vào cuộc sống ở ngày mai. Nó như một nhật trình để chị tích góp yêu thương, để độc giả soi chiếu và cảm nhận rõ hơn niềm tin tác giả gửi trao trong mỗi vần thơ, để thấy cuộc đời bừng lên những sắc màu ấm áp, nhẹ nhàng hơn, đáng sống hơn.

Hạ Quyên

----------------------
(*) Thơ Lữ Hồng.

Có thể bạn quan tâm

"Núi trên đất bằng"

"Núi trên đất bằng"

(GLO)- Tiến sĩ Hà Thanh Vân đã nhận xét Tiểu thuyết "Núi trên đất bằng" của Võ Đình Duy là một tác phẩm văn chương đầu tay ra mắt năm 2025, đánh dấu bước chuyển đầy bất ngờ từ một kiến trúc sư trẻ sống ở Gia Lai sang hành trình kiến tạo thế giới văn chương.

NHÀ THƠ ĐÀO AN DUYÊN: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

Nhà thơ Đào An Duyên: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

(GLO)- Với nhà thơ Đào An Duyên, đọc và viết chính là hành trình nuôi chữ. Trong hành trình ấy, chị chọn một lối đi riêng, chắt chiu xúc cảm, gửi tiếng lòng vào từng con chữ với niềm mong giữ lại những xanh tươi cuộc đời, từ đó góp thêm một giọng thơ giàu hương sắc cho văn chương Gia Lai.

BẢO TỒN CÁC KỊCH BẢN TIÊU BIỂU CỦA HÁT BỘI BÌNH ĐỊNH: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

Bảo tồn các kịch bản tiêu biểu của hát bội Bình Định: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

(GLO)- Hát bội Bình Định là một di sản văn hóa đặc sắc với nhiều vở tuồng kinh điển như: Sơn Hậu, Tam nữ đồ vương, Ngũ hổ Bình Tây, Hồ Nguyệt Cô hóa cáo (còn có tên khác là Chém cáo, Cổ miếu vãn ca) của Nguyễn Diêu, Trầm hương các, Diễn võ đình và Cổ thành… của Đào Tấn.

Đèo An Khê: Dấu ấn lịch sử

Đèo An Khê: Dấu ấn lịch sử

(GLO)- Nếu như Tây Bắc có “tứ đại danh đèo”: Mã Pí Lèng, Ô Quy Hồ, Pha Đin, Khau Phạ thì vùng duyên hải miền Trung lên đại ngàn Tây Nguyên cũng có “ngũ danh đèo”: An Khê, Phượng Hoàng, Khánh Lê, Ngoạn Mục, Violak.

default

Địa phận Phủ Hoài Nhơn được xác lập năm Hồng Đức thứ 2 (1471), là miền “viễn châu” khá rộng; sau hơn 550 năm, vùng đất rộng lớn lúc ban đầu được phân chia thành nhiều tỉnh thuộc Nam Trung bộ và Bắc Tây Nguyên. 
Pleiku, miền nhớ...

Pleiku, miền nhớ...

(GLO)- Nếu tính từ dấu mốc ký Nghị định Toàn quyền Đông Dương thành lập đại lý hành chính Pleiku thuộc tỉnh Kon Tum ngày 24-5-1925, Pleiku với ý nghĩa một địa danh cả về cách đọc và cách viết đã ra đời và tồn tại đến ngày nay đã được 100 năm.

Ðại ngàn nối liền những niềm vui

Ðại ngàn nối liền những niềm vui

Trong ngôi nhà sàn dưới chân núi ở làng K8, xã Vĩnh Sơn (huyện Vĩnh Thạnh), Nghệ nhân nhân dân Ðinh Chương nở nụ cười sảng khoái, hồ hởi nói: “Bà con trong làng đang trông chờ ngày 1.7.2025, để không chỉ núi liền núi, sông liền sông mà đồng bào Bana ở hai tỉnh trước đây sẽ về chung mái nhà tỉnh Gia Lai mới”.
Tổng Bí thư Tô Lâm dự khai mạc Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp”

Tổng Bí thư Tô Lâm dự khai mạc Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp”

Nhân dịp kỷ niệm 110 năm ngày sinh Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh (1.7.1915 – 1.7.2025), sáng 29.6, tại Hà Nội, Văn phòng Trung ương Đảng tổ chức Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp” nhằm tri ân những cống hiến to lớn của đồng chí Nguyễn Văn Linh đối với Đảng, đất nước và nhân dân. Tổng Bí thư Tô Lâm dự và cắt băng khai mạc Triển lãm.
Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025: Góp phần khơi dậy tiềm năng sáng tạo

Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025: Góp phần khơi dậy tiềm năng sáng tạo

Triển khai trong thời gian chưa tròn 1 năm, Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025 đã thu hút nhiều người yêu văn chương trong và ngoài tỉnh tham gia. Tác phẩm được gửi về không chỉ thể hiện sự đầu tư công phu về nội dung và hình thức, mà còn góp phần lan tỏa hình ảnh vùng đất Bình Ðịnh giàu bản sắc văn hóa, chiều sâu lịch sử.
Núi lửa Chư Đang Ya (huyện Chư Păh) đã đi vào thơ của tác giả Nguyễn Thanh Mừng. Ảnh: Phạm Quý

Cao nguyên trong thơ Nguyễn Thanh Mừng

(GLO)- Tên tuổi nhà thơ Nguyễn Thanh Mừng gắn liền với các tập thơ “Rượu đắng”, “Ngàn xưa”, .... Viết không nhiều nhưng thơ ông lại có mặt trong hầu hết các tuyển tập danh tiếng thơ Việt Nam hiện đại. Mấy năm gần đây, ông dành tình thương mến với Tây Nguyên và viết nhiều về vùng đất này.

Nơi chắp cánh đam mê âm nhạc

Nơi chắp cánh đam mê âm nhạc

(GLO)- Với đặc thù làm việc trong sự cô đơn, tĩnh lặng, nhiều kỹ thuật viên (KTV) có kinh nghiệm tại một số phòng thu trên địa bàn TP. Pleiku (tỉnh Gia Lai) đang âm thầm đứng sau những bản thu chất lượng của các ca sĩ chuyên và không chuyên, chắp cánh cho đam mê âm nhạc.

null