Từ món ăn vặt địa phương
Nhìn ra giá trị gia tăng từ nguồn nguyên liệu chuối dồi dào của Gia Lai, Công ty cổ phần Nalee Việt Nam (xã Biển Hồ) đã đầu tư nhà xưởng, hệ thống sấy lạnh, máy chiên dầu, dây chuyền đóng gói hiện đại để chế biến nhiều sản phẩm từ chuối. Mỗi năm, Công ty mua vào khoảng 1.200 tấn chuối tươi (chuối mốc, chuối xanh) tại địa phương để chế biến khoảng 200 tấn sản phẩm như: chuối sấy giòn, chuối xanh sấy giòn phô mai, chuối sấy dẻo, bột chuối xanh sấy lạnh.
Chị Lê Thị Lan-Giám đốc Công ty-chia sẻ: “Chuối là loại trái cây tươi chín rất nhanh, dễ hỏng, giá bán phụ thuộc mùa vụ. Trong khi đó, chuối sấy có thể bảo quản lâu, giá trị tăng gấp 3 lần. Việc làm chuối sấy giúp người trồng chuối có đầu ra ổn định. Công ty đang tạo việc làm cho gần 35 lao động địa phương với thu nhập ổn định”.
Theo chị Lan, các sản phẩm chuối đã có mặt tại một số kênh phân phối ở TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng… và các kênh bán hàng online như TikTok, Shopee, Facebook.
Qua quá trình tiếp cận thị trường, Công ty cũng từng bước chuẩn chỉnh chất lượng, đóng gói, thiết kế song ngữ trên bao bì để chuyên nghiệp hơn, hướng đến mở rộng thị trường.
Tương tự, tại địa bàn xã Biển Hồ, Công ty TNHH một thành viên A Lúa cũng đã phát triển dòng sản phẩm chuối sấy A Lúa, đạt chứng nhận OCOP 3 sao. Anh Nguyễn Tân Khánh-Giám đốc Công ty-cho biết: “Sản phẩm chuối sấy là món ăn vặt đã có từ rất lâu nhưng tiêu thụ cũng chỉ quanh quẩn ở địa phương. Do đó, khi tiếp nối nghề truyền thống của gia đình, tôi mạnh dạn đầu tư máy móc, áp dụng công nghệ chiên hở, hoàn toàn không sử dụng đường hay chất phụ gia, để giữ nguyên vị ngọt tự nhiên của chuối, đáp ứng xu hướng tiêu dùng lành mạnh”.
Qua nhiều năm phát triển thị trường, sản phẩm chuối A Lúa đã có mặt tại nhiều cửa hàng đặc sản, kênh bán lẻ hiện đại ở nhiều tỉnh thành trong cả nước.
Không chỉ chứng minh được chất lượng ở thị trường nội địa, Công ty TNHH một thành viên A Lúa đang có cơ hội tiến thêm một bước xa hơn. Anh Nguyễn Tân Khánh cho biết: Thời gian qua, Công ty đã kết nối với một DN Nhật Bản và mời đại diện sang khảo sát trực tiếp tại xưởng.
“Họ đánh giá cao độ an toàn, sự đồng nhất chất lượng và quy trình sản xuất của chúng tôi. Đây là cơ hội rất lớn để các sản phẩm chuối A Lúa có thể đặt chân vào thị trường Nhật Bản. Sắp tới, Công ty sẽ liên kết với các hộ dân trồng chuối mốc theo tiêu chuẩn chất lượng, đồng thời mở rộng xưởng, nâng cấp dây chuyền và hoàn thiện các tiêu chí kỹ thuật cần thiết để đáp ứng yêu cầu nhà nhập khẩu”-anh Khánh phấn khởi nói.
Cơ hội lớn cho ngành chế biến chuối
Gia Lai hiện có gần 8.000 ha chuối, tập trung tại các xã ở phía Tây tỉnh, chủ yếu phục vụ cho xuất khẩu. Tuy nhiên, tỷ lệ chuối chế biến còn thấp, quy mô sản xuất nhỏ lẻ.
Không dừng lại ở sản phẩm chuối sấy, nguồn nguyên liệu chuối tại Gia Lai tiếp tục mở ra một lối đi mới đó là sản xuất bột chuối xanh, đa dạng thực phẩm bổ sung dinh dưỡng cho người ăn kiêng, thể thao, làm nguyên liệu cho các dòng sản phẩm bánh, sữa hạt, ngũ cốc hòa tan, sản phẩm hỗ trợ tiêu hóa dành cho trẻ em và người cao tuổi.
Nắm bắt được nhu cầu này, năm 2023, chị Phạm Thị Bình (chủ Cơ sở Trà Nam Phúc, làng Ó, xã Ia Pia) đã thử nghiệm chế biến bột chuối xanh. Đến năm 2024, chị chính thức đưa sản phẩm bán ra thị trường. Để có nguồn nguyên liệu, chị Bình mua gom chuối của bà con trong làng với giá 3.000-7.000 đồng/kg.
Theo chị Bình, để tạo ra 1 kg tinh bột chuối xanh cần khoảng 12-15 kg chuối tươi. Sản phẩm trải qua nhiều công đoạn như sơ chế, cắt lát, sấy và nghiền để tạo độ mịn cho bột. Bột chuối xanh được chế biến từ những trái chuối chưa chín, giàu tinh bột kháng-một loại tinh bột giúp hỗ trợ tiêu hóa, kiểm soát đường huyết và đang được giới thực dưỡng săn đón.
Để quảng bá sản phẩm, chị Bình tích cực tham gia các hội chợ và triển lãm trong và ngoài tỉnh. “Mỗi sự kiện là cơ hội để giới thiệu quy trình sản xuất, chia sẻ câu chuyện khởi nghiệp và lắng nghe phản hồi trực tiếp từ người tiêu dùng. Nhờ cách tiếp cận chủ động này, sản phẩm bột chuối xanh của tôi nhanh chóng tạo được sự chú ý, mở ra lượng khách hàng tiềm năng ngày càng lớn”-chị Bình bày tỏ.