Bây giờ, có lẽ là đầu thu. Ước lệ thế, bởi Gia Lai không có mùa thu. Nhưng đất trời nơi đây dường như vẫn “cảm thu” theo cách riêng bằng những ngày lãng đãng mây, hiu hắt gió, chùng chình sương và xôn xao lá vàng. Những ngày này rất dễ làm con người ta bỗng dưng như… phải lòng trời đất.
Ai đó từng nói: “Thơ là thu của lòng người, thu là thơ của trời đất”, quả không sai. Bởi mùa thu là quãng lặng kỳ diệu của tạo hóa hòa giải 2 đối cực: mùa hạ nóng bức và mùa đông buốt giá. Mùa thu là những ngày xanh thắm tuyệt vời với trăng tròn nước biếc, sương sa liễu rủ, lá vàng trời xanh, gió heo may lành lạnh mang theo làn hương cốm mới… Lòng có chút nặng nợ văn chương và trót yêu mùa thu nên mỗi độ thu về, tôi lại lang thang vào miền nhớ, nao nao trước những chênh chao sương gió ở thành phố chỉ có 2 mùa mưa nắng này.
 |
| Minh họa: Huyền Trang |
Nếu ước lệ mùa thu phải có trăng và trăng thu vàng sáng long lanh vằng vặc thì ở cao nguyên mùa này, trăng thường khuất lấp sau những tầng mây hoặc thoảng hiện nhạt nhòa nơi cuối trời, khi cơn mưa vừa tạnh. Cũng có hôm quang mây, trăng sáng trong như một mảnh gương treo giữa trời. Tôi đã đi qua những mùa trăng thơ ấu, những mùa trăng thu hiền dịu thanh bình, rộn rã tiếng reo cười. Vẫn thấy lòng lâng lâng xao xuyến với những đêm cao nguyên huyền ảo dưới trăng mờ. Bởi không phải sự khuất lấp nào cũng tối tăm và sự huyền ảo luôn đem lại vẻ đẹp buồn diễm lệ khiến tơ lòng mong manh dường như cũng xao động, bồi hồi.
Nếu ước lệ thu phải có mưa và mưa thu giọt ngắn giọt dài tí tách bên thềm thì nơi đây mưa tuôn ào ào, xối xả. Mưa dội từng cơn, từng trận đủ cho phố xá lênh loang nước. Mưa tuôn trên những ô cửa kính, phủ mờ phố xá, khiến lòng người bất chợt nhớ nhung một cái gì rất xa xôi… Mùa thu năm nao, cô bé tuổi 13 ngồi ngắm giọt giọt rơi trên những cánh hoa huệ mưa hồng tím bên thềm, những hạt trong veo như pha lê, lấp lánh và âm vang như tiếng ngọc, lòng thiếu nữ cũng sũng ướt nỗi buồn mơ hồ trước cái đẹp khó gọi tên. Những cơn mưa hôm nay cứ nối dài niềm thương nhớ, gợi những rung động vô hình mà mãnh liệt của tuổi thần tiên.
Nếu ước lệ mùa thu phải có gió và gió thu là heo may từng ngọn bay về thì nơi đây mùa này gió vẫn lang thang trên những ngọn đồi, rừng thông, đồi cỏ nhưng không phải heo may se lạnh. Gió cao nguyên vốn phóng túng, khi dịu dàng, khi ào ào trong mưa làm lả lay những chiếc lá sắp lìa cành, khiến những tâm hồn mong manh rất dễ run rẩy vì nhớ thương. Trong những nếp nhà sàn đơn sơ, những thiếu nữ Jrai, Bahnar mắt tròn xoe nhìn đất trời qua làn mưa bay, gửi lòng về chốn xa xôi nào đó. Thoáng ưu tư của người thiếu nữ khiến ta nao lòng hay ngược lại, chính tâm hồn đa cảm của ta đang nhuốm thu lên đôi mắt buồn trong sáng? Thật khó trả lời một cách rành rẽ, chỉ biết cảnh ấy, người ấy, đôi mắt ấy khiến lòng ta bất giác bâng khuâng…
Nếu ước lệ mùa thu phải có sương thì ở đây sương vẫn sa nhưng không thánh thót tàu tiêu, cành liễu. Sương bay lãng đãng giữa phố phường mỗi sớm, mỗi chiều. Trong sương giăng, Pleiku như người đẹp ngái ngủ, mơ màng sau tấm rèm thưa. Những dốc núi ảo mờ, những đỉnh đồi nhấp nhô thoáng hiện. Vẫn con đường, hàng thông, đồi cỏ, núi đá, mặt nước Biển Hồ, nhưng trong sương mù lãng đãng, tất thảy đều trở nên đầy quyến rũ. Cái mơ hồ, xa xăm, không rõ nét, lúc ẩn lúc hiện cứ mời gọi, như cuốn người ta vào một thế giới vừa quen vừa lạ hấp dẫn đến say lòng.
Nếu ước lệ thu phải có lá vàng rơi thì ở đây 4 mùa cây vẫn trút lá như thương nhớ mùa nao xa lắc. Gió gom lá vun thành nỗi nhớ, chất chồng kỷ niệm những tháng năm xa. Thu năm nao ríu rít tựu trường, xúng xính áo mới khăn quàng, gót son chân sáo lòng như mở hội. Trời tháng 9 cao xanh, nắng dịu vàng như tơ, gió nhẹ nhàng như mơ, đất trời và hồn người êm ái du dương như bài thơ, điệu nhạc. Thì kể chi lá vàng trời xanh, sương sa liễu rủ, trăng tròn nước biếc khi mùa không thu nhưng lòng vẫn thu.
Không có gió heo may ư? Đã có mây trôi man mác những khung trời. Nắng đủ ấm mắt người. Mưa đủ ướt vai gầy. Sương đủ lạnh cho lòng run rẩy. Trăng đủ mờ cho hồn hoang hoải. Lá đủ vàng ngõ vắng ban trưa. Và, lòng đủ vấn vương một mùa không thu nhưng hồn man mác biết bao nhớ nhung, hoài niệm. Dẫu rất muốn gọi tên mùa nhưng tôi biết, hình như với Pleiku, thu vẫn ở nơi nào xa lắm.
