Bồi đắp tình yêu quê hương qua từng trang sách

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Việc đọc sách thời niên thiếu có tác động đến tình yêu quê hương không? Xin được bắt đầu bài viết nhỏ này bằng câu chuyện của chính gia đình mình, với niềm mong mỏi rằng, bằng một cách nào đó, mỗi chúng ta sẽ quan tâm hơn đến việc đọc của trẻ em.
Chúng tôi có 2 người con, từ nhỏ các cháu đều ham đọc. Ngoài những lúc phải đến trường và rảnh rang chơi thể thao, khi có thể, các cháu dành phần lớn thời gian cho việc đọc. Hết sách ở nhà, 2 anh em cùng ra Thư viện tỉnh làm bạn đọc thường xuyên ở đấy.
Thời thơ ấu (tạm tính từ khoảng lớp 1 đến lớp 9), các con tôi đã đọc được những gì? Ở nhà, tôi có thể biết vì phần lớn sách đều do tôi mua về. Ở góc học tập, các con có hầu hết tác phẩm do Nhà xuất bản Kim Đồng ấn hành nhiều năm liền. Cùng với đó, các con có trọn bộ “Tủ sách vàng” và dường như không thiếu cuốn Đôrêmon nào. Ngoài ra, các con cũng có thể đọc thêm ở giá sách chung một số tập truyện cổ tích điển hình của Việt Nam và thế giới, sách về các vị anh hùng, danh nhân… Còn sách đọc tại thư viện, theo cách 2 anh em mô tả là đủ loại và “hay hơn ở nhà ta”.
Năm tháng qua đi. Các con khôn lớn, đi làm ăn xa. Trong một dịp gần đây, sau những hàn huyên, tôi đã hỏi thẳng các con mình rằng: Tại sao rất nhiều người trẻ không trở về Gia Lai sống và làm việc, dù đất này chưa bao giờ đã hết cơ hội với tất cả? Ngay lập tức, tôi nhận được câu trả lời dễ nhất, vẫn thường nghe: Giờ ở đâu có công việc/thu nhập phù hợp là làm thôi chứ không nhất thiết phải về quê.
Các em học sinh đọc sách, báo tại chương trình “Cùng các em đọc sách” do Thư viện tỉnh tổ chức. Ảnh: Đức Thụy
Các em học sinh đọc sách, báo tại chương trình “Cùng các em đọc sách” do Thư viện tỉnh tổ chức. Ảnh: Đức Thụy
Theo những người trẻ ngồi đối diện với tôi buổi ấy, một trong những nguyên nhân của tình trạng trên có thể là do tình yêu vùng đất mà họ từng được sinh ra không đủ thiết tha đến mức buộc phải quay về. Mối quan tâm duy nhất, dường như là sợi dây khiến họ đôi khi “quy cố hương” chính là cha mẹ, ông bà, họ hàng. Một khi, những người thân không còn nữa, những người trẻ năm nào cũng đã kịp trở thành công dân của một nơi khác. Tôi đặt vấn đề tiếp: Tại sao tình yêu quê hương ấy lại chưa đủ tha thiết? Vẫn theo những người trẻ, rất có thể, tuổi thơ của họ đã không được trang bị, vun đắp đầy đủ.
Chuyện lan man nên không thể chép hết ra đây, chỉ biết rằng sau buổi nói thẳng nói thật trên, tôi trằn trọc khó ngủ suốt nhiều đêm sau đó. Đến nơi này lần đầu tiên khi 17 tuổi, rồi gần như ngay sau đó định cư tại Pleiku, Gia Lai liền một mạch đến nay ngót 40 năm, tôi thấy đúng là chúng ta đang thiếu nhiều sách cho trẻ em, những cuốn sách có thể có tác động trong việc vun đắp tình yêu quê hương cho các em.
Sống trên một vùng đất giàu trầm tích lịch sử, văn hóa, nhưng chúng ta có rất ít các tài liệu giảng giải “theo kiểu trẻ con”, phù hợp với từng độ tuổi cho người đọc trẻ. Con người đã xuất hiện ở Gia Lai từ bao giờ? Di tích khảo cổ Gò Đá, Rộc Tưng (An Khê) chứa đựng thông tin gì trong đó? Nguồn gốc của các địa danh làm nên “thương hiệu” của đất này như Pleiku, Biển Hồ, Hàm Rồng, Ia Ly, Chư Đang Ya… được cắt nghĩa ra sao? Tôi vẫn thường ao ước rằng, giá như chúng ta có được một bộ truyện tranh về các địa danh tỉnh nhà thì hay biết mấy. Không chỉ địa danh, Gia Lai còn có nhiều sự kiện lịch sử mang tầm vóc lớn lao, mà nếu được chuyển thành truyện tranh thì hẳn trẻ em cũng sẽ rất thích. Vùng đất An Khê xưa chính là nơi 3 anh em nhà Tây Sơn chuẩn bị binh lương mưu đồ việc lớn. Ở nơi ấy, nhiều ngọn núi, cánh đồng, cung đường từ lâu đã gắn liền với những câu chuyện lay động lòng người. Cũng như vậy, trải qua 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, Gia Lai có rất nhiều anh hùng và các Bà mẹ Việt Nam Anh hùng... Không thể nói khác, đây chính là nguồn tài liệu hữu ích để các nhà chuyên môn lựa chọn, chắt lọc và sáng tạo nên những tác phẩm văn học phù hợp với các độc giả trẻ tuổi ở địa phương.
Dường như chưa có thống kê nào chỉ ra rằng thời thơ ấu đọc nhiều sách lịch sử, văn hóa địa phương thì những đứa trẻ ấy khi lớn lên sẽ yêu quê hương mình nhiều hơn, sẽ trở về nơi mình đã được sinh ra để cùng cha anh dựng xây quê hương nhiều hơn. Nhưng từ trường hợp các con mình, tôi biết chắc chắn rằng, nếu chúng ta cung cấp cho lớp trẻ một số lượng sách phù hợp với tâm sinh lý, lứa tuổi của các em, tình yêu quê hương trong họ chắc chắn sẽ nảy nở và được vun đắp, hun đúc nhiều hơn.
NGUYỄN QUANG TUỆ 
 

Có thể bạn quan tâm

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

(GLO)- Vở diễn Trò chơi của quỷ do Ðoàn ca kịch bài chòi Bình Ðịnh (thuộc Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Gia Lai) dàn dựng vừa giành huy chương đồng tại Liên hoan Nghệ thuật sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc về “Hình tượng người chiến sĩ Công an nhân dân” lần thứ V-năm 2025.

"Núi trên đất bằng"

"Núi trên đất bằng"

(GLO)- Tiến sĩ Hà Thanh Vân đã nhận xét Tiểu thuyết "Núi trên đất bằng" của Võ Đình Duy là một tác phẩm văn chương đầu tay ra mắt năm 2025, đánh dấu bước chuyển đầy bất ngờ từ một kiến trúc sư trẻ sống ở Gia Lai sang hành trình kiến tạo thế giới văn chương.

NHÀ THƠ ĐÀO AN DUYÊN: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

Nhà thơ Đào An Duyên: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

(GLO)- Với nhà thơ Đào An Duyên, đọc và viết chính là hành trình nuôi chữ. Trong hành trình ấy, chị chọn một lối đi riêng, chắt chiu xúc cảm, gửi tiếng lòng vào từng con chữ với niềm mong giữ lại những xanh tươi cuộc đời, từ đó góp thêm một giọng thơ giàu hương sắc cho văn chương Gia Lai.

BẢO TỒN CÁC KỊCH BẢN TIÊU BIỂU CỦA HÁT BỘI BÌNH ĐỊNH: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

Bảo tồn các kịch bản tiêu biểu của hát bội Bình Định: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

(GLO)- Hát bội Bình Định là một di sản văn hóa đặc sắc với nhiều vở tuồng kinh điển như: Sơn Hậu, Tam nữ đồ vương, Ngũ hổ Bình Tây, Hồ Nguyệt Cô hóa cáo (còn có tên khác là Chém cáo, Cổ miếu vãn ca) của Nguyễn Diêu, Trầm hương các, Diễn võ đình và Cổ thành… của Đào Tấn.

Khẳng định vị thế là cơ quan báo chí chủ lực

Khẳng định vị thế là cơ quan báo chí chủ lực

Để chào đón thời khắc đặc biệt của đất nước, của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; thực hiện nhiệm vụ cao cả với vai trò, vị thế là cơ quan ngôn luận của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; thực hiện nhiệm vụ mà người đứng đầu hệ thống Mặt trận đã tin tưởng giao phó; kể từ tháng 7.2025, Báo Đại đoàn kết ra mắt ấn phẩm Tinh hoa Việt bộ mới.
Đèo An Khê: Dấu ấn lịch sử

Đèo An Khê: Dấu ấn lịch sử

(GLO)- Nếu như Tây Bắc có “tứ đại danh đèo”: Mã Pí Lèng, Ô Quy Hồ, Pha Đin, Khau Phạ thì vùng duyên hải miền Trung lên đại ngàn Tây Nguyên cũng có “ngũ danh đèo”: An Khê, Phượng Hoàng, Khánh Lê, Ngoạn Mục, Violak.

default

Địa phận Phủ Hoài Nhơn được xác lập năm Hồng Đức thứ 2 (1471), là miền “viễn châu” khá rộng; sau hơn 550 năm, vùng đất rộng lớn lúc ban đầu được phân chia thành nhiều tỉnh thuộc Nam Trung bộ và Bắc Tây Nguyên. 
Pleiku, miền nhớ...

Pleiku, miền nhớ...

(GLO)- Nếu tính từ dấu mốc ký Nghị định Toàn quyền Đông Dương thành lập đại lý hành chính Pleiku thuộc tỉnh Kon Tum ngày 24-5-1925, Pleiku với ý nghĩa một địa danh cả về cách đọc và cách viết đã ra đời và tồn tại đến ngày nay đã được 100 năm.

Ðại ngàn nối liền những niềm vui

Ðại ngàn nối liền những niềm vui

Trong ngôi nhà sàn dưới chân núi ở làng K8, xã Vĩnh Sơn (huyện Vĩnh Thạnh), Nghệ nhân nhân dân Ðinh Chương nở nụ cười sảng khoái, hồ hởi nói: “Bà con trong làng đang trông chờ ngày 1.7.2025, để không chỉ núi liền núi, sông liền sông mà đồng bào Bana ở hai tỉnh trước đây sẽ về chung mái nhà tỉnh Gia Lai mới”.
Tổng Bí thư Tô Lâm dự khai mạc Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp”

Tổng Bí thư Tô Lâm dự khai mạc Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp”

Nhân dịp kỷ niệm 110 năm ngày sinh Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh (1.7.1915 – 1.7.2025), sáng 29.6, tại Hà Nội, Văn phòng Trung ương Đảng tổ chức Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp” nhằm tri ân những cống hiến to lớn của đồng chí Nguyễn Văn Linh đối với Đảng, đất nước và nhân dân. Tổng Bí thư Tô Lâm dự và cắt băng khai mạc Triển lãm.
Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025: Góp phần khơi dậy tiềm năng sáng tạo

Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025: Góp phần khơi dậy tiềm năng sáng tạo

Triển khai trong thời gian chưa tròn 1 năm, Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025 đã thu hút nhiều người yêu văn chương trong và ngoài tỉnh tham gia. Tác phẩm được gửi về không chỉ thể hiện sự đầu tư công phu về nội dung và hình thức, mà còn góp phần lan tỏa hình ảnh vùng đất Bình Ðịnh giàu bản sắc văn hóa, chiều sâu lịch sử.
Núi lửa Chư Đang Ya (huyện Chư Păh) đã đi vào thơ của tác giả Nguyễn Thanh Mừng. Ảnh: Phạm Quý

Cao nguyên trong thơ Nguyễn Thanh Mừng

(GLO)- Tên tuổi nhà thơ Nguyễn Thanh Mừng gắn liền với các tập thơ “Rượu đắng”, “Ngàn xưa”, .... Viết không nhiều nhưng thơ ông lại có mặt trong hầu hết các tuyển tập danh tiếng thơ Việt Nam hiện đại. Mấy năm gần đây, ông dành tình thương mến với Tây Nguyên và viết nhiều về vùng đất này.

null