Bếp xưa

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Tôi yêu tha thiết những sớm mùa đông nằm trong chăn ấm nghe mùi bánh rán dậy lên thơm nức. Lập cập tung chăn bước ra bếp thấy mẹ đang quấy bột chiên, ba chẻ nhỏ thanh củi. Lửa hồng cháy lách tách. Tiếng trò chuyện rù rì. Chợt nhiên, cái rét cắt da cắt thịt ngày đông có chút gì đó ngọt lành.
Ảnh minh họa (nguồn internet)
Ảnh minh họa (nguồn internet)
Căn bếp nhà tôi mở ra một thế giới nhỏ chật chội nhưng ấm áp: một chiếc chạn gỗ úp chén bát, cất thức ăn và lủ khủ chai lọ gia vị bên trong. Sợ chuột bọ leo lên, ba tôi cẩn thận kê chân chạn bằng bốn cái chén sành đổ nước bên trong. Một chiếc kiềng được làm từ những thanh sắt chắc chắn hàn lại. Mỗi lần nấu nướng, chiếc kiềng có thể đặt được hai cái nồi to. Khi tro dưới bếp vun đầy, mẹ tôi lấy xẻng xúc bớt để bón cây.
Một đống củi khô xếp gọn bên chiếc kiềng, cạnh đó là cuốn vở cũ và chiếc hộp quẹt dùng để nhóm lửa. Cuốn vở trước khi “cống nộp” nên kiểm tra kỹ xem có ghi gì bậy bạ không, vì nếu bị đọc thì sẽ rất quê. Trên vách treo đôi quang gánh và chiếc roi mây bám đầy bồ hóng. Khi mùa màng đến, ba tôi rút roi mây xuống đập trâu đi cày. Xong xuôi lại giắt lên cất.
Trong bếp còn có mấy chiếc đòn gỗ để ngồi ăn cơm. Một cái mâm gỗ dựng sát vào tường, đến bữa trải xuống. Thỉnh thoảng, vài “vị khách” quen thuộc xuất hiện. Đó là chú gà con lạc mẹ kêu chiêm chiếp ngác ngơ. Con chó mực nằm chầu chực đợi thảy cho cục xương. Chú mèo mướp cuộn tròn trong đống tro vào những ngày trời đông rét mướt.
Tôi không thích lắm công việc nhóm lửa, nhưng dù thích hay không cũng bắt buộc phải làm. Thật kiên trì và từ tốn. Xếp củi nhỏ bên dưới, củi vừa lên trên, đẩy mẩu giấy đã châm lửa vào cho củi bén. Khi thổi phải từ từ, nhả hơi vừa phải. Nếu thổi mạnh lửa không những không lên mà còn bị dập tắt. Cực nhất là mùa đông, củi ướt, tro bếp ướt. Tôi lụi cụi xúc bớt tro, chẻ nhỏ củi, hì hục cả buổi mới nhóm được bếp lửa riu riu, áo quần tóc tai bám đầy mùi khói.
Mẹ tôi nấu ăn rất ngon. Cá thịt rau củ vào tay mẹ đều trở thành những món ăn tuyệt nhất trần đời. Ngay cả khi nhà nghèo rớt mồng tơi, bữa tối chỉ có nước mắm kho với lá hành tăm, rưới đều lên bát cơm trắng dẻo thơm nóng hổi, vậy mà cha con tôi cũng ăn ngấu ăn nghiến, khen lấy khen để. Tôi nhận ra khi bếp đỏ lửa thì căn nhà mới ấm cúng hạnh phúc. Bếp nguội lạnh là dấu hiệu của sự tan vỡ, âm ỉ nhưng dữ dội, không cách gì níu kéo.
Gia đình tôi có quy định ngầm bữa cơm luôn phải đầy đủ thành viên. Nếu tôi đi học thêm về muộn, ba mẹ sẽ đợi về cùng ăn. Nếu ba mẹ bận việc, chị em tôi kiên nhẫn ngồi chờ. Bữa cơm chỉ thực sự ngon khi cả nhà quây quần cùng nhau trong căn bếp ấm.
Nhà tôi giờ đây xây lại khang trang hơn. Bếp gas thay thế bếp đun rơm, củi. Nồi cơm điện thay thế chiếc xoong nhôm bám đầy lọ nghẹ. Nấu bữa cơm nhanh chóng tiện lợi chứ không cần lúi húi chụm lửa canh nồi như ngày trước. Đôi khi, tôi thèm mùi khói quá chừng. Mùi khói thơm rơm, thơm củi. Lửa bếp lách tách, rực hồng. Và cơm nấu bằng bếp lửa khi nào cũng có một lớp cháy thật ngon! Thỉnh thoảng mắt tôi cay xè, không phải vì khói bếp. Mà cũng có thể là vì khói bếp, biết đâu…
Nhiên Phượng

Có thể bạn quan tâm

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

(GLO)- Vở diễn Trò chơi của quỷ do Ðoàn ca kịch bài chòi Bình Ðịnh (thuộc Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Gia Lai) dàn dựng vừa giành huy chương đồng tại Liên hoan Nghệ thuật sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc về “Hình tượng người chiến sĩ Công an nhân dân” lần thứ V-năm 2025.

"Núi trên đất bằng"

"Núi trên đất bằng"

(GLO)- Tiến sĩ Hà Thanh Vân đã nhận xét Tiểu thuyết "Núi trên đất bằng" của Võ Đình Duy là một tác phẩm văn chương đầu tay ra mắt năm 2025, đánh dấu bước chuyển đầy bất ngờ từ một kiến trúc sư trẻ sống ở Gia Lai sang hành trình kiến tạo thế giới văn chương.

NHÀ THƠ ĐÀO AN DUYÊN: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

Nhà thơ Đào An Duyên: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

(GLO)- Với nhà thơ Đào An Duyên, đọc và viết chính là hành trình nuôi chữ. Trong hành trình ấy, chị chọn một lối đi riêng, chắt chiu xúc cảm, gửi tiếng lòng vào từng con chữ với niềm mong giữ lại những xanh tươi cuộc đời, từ đó góp thêm một giọng thơ giàu hương sắc cho văn chương Gia Lai.

BẢO TỒN CÁC KỊCH BẢN TIÊU BIỂU CỦA HÁT BỘI BÌNH ĐỊNH: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

Bảo tồn các kịch bản tiêu biểu của hát bội Bình Định: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

(GLO)- Hát bội Bình Định là một di sản văn hóa đặc sắc với nhiều vở tuồng kinh điển như: Sơn Hậu, Tam nữ đồ vương, Ngũ hổ Bình Tây, Hồ Nguyệt Cô hóa cáo (còn có tên khác là Chém cáo, Cổ miếu vãn ca) của Nguyễn Diêu, Trầm hương các, Diễn võ đình và Cổ thành… của Đào Tấn.

Khẳng định vị thế là cơ quan báo chí chủ lực

Khẳng định vị thế là cơ quan báo chí chủ lực

Để chào đón thời khắc đặc biệt của đất nước, của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; thực hiện nhiệm vụ cao cả với vai trò, vị thế là cơ quan ngôn luận của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; thực hiện nhiệm vụ mà người đứng đầu hệ thống Mặt trận đã tin tưởng giao phó; kể từ tháng 7.2025, Báo Đại đoàn kết ra mắt ấn phẩm Tinh hoa Việt bộ mới.
Đèo An Khê: Dấu ấn lịch sử

Đèo An Khê: Dấu ấn lịch sử

(GLO)- Nếu như Tây Bắc có “tứ đại danh đèo”: Mã Pí Lèng, Ô Quy Hồ, Pha Đin, Khau Phạ thì vùng duyên hải miền Trung lên đại ngàn Tây Nguyên cũng có “ngũ danh đèo”: An Khê, Phượng Hoàng, Khánh Lê, Ngoạn Mục, Violak.

default

Địa phận Phủ Hoài Nhơn được xác lập năm Hồng Đức thứ 2 (1471), là miền “viễn châu” khá rộng; sau hơn 550 năm, vùng đất rộng lớn lúc ban đầu được phân chia thành nhiều tỉnh thuộc Nam Trung bộ và Bắc Tây Nguyên. 
Pleiku, miền nhớ...

Pleiku, miền nhớ...

(GLO)- Nếu tính từ dấu mốc ký Nghị định Toàn quyền Đông Dương thành lập đại lý hành chính Pleiku thuộc tỉnh Kon Tum ngày 24-5-1925, Pleiku với ý nghĩa một địa danh cả về cách đọc và cách viết đã ra đời và tồn tại đến ngày nay đã được 100 năm.

Ðại ngàn nối liền những niềm vui

Ðại ngàn nối liền những niềm vui

Trong ngôi nhà sàn dưới chân núi ở làng K8, xã Vĩnh Sơn (huyện Vĩnh Thạnh), Nghệ nhân nhân dân Ðinh Chương nở nụ cười sảng khoái, hồ hởi nói: “Bà con trong làng đang trông chờ ngày 1.7.2025, để không chỉ núi liền núi, sông liền sông mà đồng bào Bana ở hai tỉnh trước đây sẽ về chung mái nhà tỉnh Gia Lai mới”.
Tổng Bí thư Tô Lâm dự khai mạc Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp”

Tổng Bí thư Tô Lâm dự khai mạc Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp”

Nhân dịp kỷ niệm 110 năm ngày sinh Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh (1.7.1915 – 1.7.2025), sáng 29.6, tại Hà Nội, Văn phòng Trung ương Đảng tổ chức Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp” nhằm tri ân những cống hiến to lớn của đồng chí Nguyễn Văn Linh đối với Đảng, đất nước và nhân dân. Tổng Bí thư Tô Lâm dự và cắt băng khai mạc Triển lãm.
Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025: Góp phần khơi dậy tiềm năng sáng tạo

Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025: Góp phần khơi dậy tiềm năng sáng tạo

Triển khai trong thời gian chưa tròn 1 năm, Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025 đã thu hút nhiều người yêu văn chương trong và ngoài tỉnh tham gia. Tác phẩm được gửi về không chỉ thể hiện sự đầu tư công phu về nội dung và hình thức, mà còn góp phần lan tỏa hình ảnh vùng đất Bình Ðịnh giàu bản sắc văn hóa, chiều sâu lịch sử.
Núi lửa Chư Đang Ya (huyện Chư Păh) đã đi vào thơ của tác giả Nguyễn Thanh Mừng. Ảnh: Phạm Quý

Cao nguyên trong thơ Nguyễn Thanh Mừng

(GLO)- Tên tuổi nhà thơ Nguyễn Thanh Mừng gắn liền với các tập thơ “Rượu đắng”, “Ngàn xưa”, .... Viết không nhiều nhưng thơ ông lại có mặt trong hầu hết các tuyển tập danh tiếng thơ Việt Nam hiện đại. Mấy năm gần đây, ông dành tình thương mến với Tây Nguyên và viết nhiều về vùng đất này.

null