Bếp xưa

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Tôi yêu tha thiết những sớm mùa đông nằm trong chăn ấm nghe mùi bánh rán dậy lên thơm nức. Lập cập tung chăn bước ra bếp thấy mẹ đang quấy bột chiên, ba chẻ nhỏ thanh củi. Lửa hồng cháy lách tách. Tiếng trò chuyện rù rì. Chợt nhiên, cái rét cắt da cắt thịt ngày đông có chút gì đó ngọt lành.
Ảnh minh họa (nguồn internet)
Ảnh minh họa (nguồn internet)
Căn bếp nhà tôi mở ra một thế giới nhỏ chật chội nhưng ấm áp: một chiếc chạn gỗ úp chén bát, cất thức ăn và lủ khủ chai lọ gia vị bên trong. Sợ chuột bọ leo lên, ba tôi cẩn thận kê chân chạn bằng bốn cái chén sành đổ nước bên trong. Một chiếc kiềng được làm từ những thanh sắt chắc chắn hàn lại. Mỗi lần nấu nướng, chiếc kiềng có thể đặt được hai cái nồi to. Khi tro dưới bếp vun đầy, mẹ tôi lấy xẻng xúc bớt để bón cây.
Một đống củi khô xếp gọn bên chiếc kiềng, cạnh đó là cuốn vở cũ và chiếc hộp quẹt dùng để nhóm lửa. Cuốn vở trước khi “cống nộp” nên kiểm tra kỹ xem có ghi gì bậy bạ không, vì nếu bị đọc thì sẽ rất quê. Trên vách treo đôi quang gánh và chiếc roi mây bám đầy bồ hóng. Khi mùa màng đến, ba tôi rút roi mây xuống đập trâu đi cày. Xong xuôi lại giắt lên cất.
Trong bếp còn có mấy chiếc đòn gỗ để ngồi ăn cơm. Một cái mâm gỗ dựng sát vào tường, đến bữa trải xuống. Thỉnh thoảng, vài “vị khách” quen thuộc xuất hiện. Đó là chú gà con lạc mẹ kêu chiêm chiếp ngác ngơ. Con chó mực nằm chầu chực đợi thảy cho cục xương. Chú mèo mướp cuộn tròn trong đống tro vào những ngày trời đông rét mướt.
Tôi không thích lắm công việc nhóm lửa, nhưng dù thích hay không cũng bắt buộc phải làm. Thật kiên trì và từ tốn. Xếp củi nhỏ bên dưới, củi vừa lên trên, đẩy mẩu giấy đã châm lửa vào cho củi bén. Khi thổi phải từ từ, nhả hơi vừa phải. Nếu thổi mạnh lửa không những không lên mà còn bị dập tắt. Cực nhất là mùa đông, củi ướt, tro bếp ướt. Tôi lụi cụi xúc bớt tro, chẻ nhỏ củi, hì hục cả buổi mới nhóm được bếp lửa riu riu, áo quần tóc tai bám đầy mùi khói.
Mẹ tôi nấu ăn rất ngon. Cá thịt rau củ vào tay mẹ đều trở thành những món ăn tuyệt nhất trần đời. Ngay cả khi nhà nghèo rớt mồng tơi, bữa tối chỉ có nước mắm kho với lá hành tăm, rưới đều lên bát cơm trắng dẻo thơm nóng hổi, vậy mà cha con tôi cũng ăn ngấu ăn nghiến, khen lấy khen để. Tôi nhận ra khi bếp đỏ lửa thì căn nhà mới ấm cúng hạnh phúc. Bếp nguội lạnh là dấu hiệu của sự tan vỡ, âm ỉ nhưng dữ dội, không cách gì níu kéo.
Gia đình tôi có quy định ngầm bữa cơm luôn phải đầy đủ thành viên. Nếu tôi đi học thêm về muộn, ba mẹ sẽ đợi về cùng ăn. Nếu ba mẹ bận việc, chị em tôi kiên nhẫn ngồi chờ. Bữa cơm chỉ thực sự ngon khi cả nhà quây quần cùng nhau trong căn bếp ấm.
Nhà tôi giờ đây xây lại khang trang hơn. Bếp gas thay thế bếp đun rơm, củi. Nồi cơm điện thay thế chiếc xoong nhôm bám đầy lọ nghẹ. Nấu bữa cơm nhanh chóng tiện lợi chứ không cần lúi húi chụm lửa canh nồi như ngày trước. Đôi khi, tôi thèm mùi khói quá chừng. Mùi khói thơm rơm, thơm củi. Lửa bếp lách tách, rực hồng. Và cơm nấu bằng bếp lửa khi nào cũng có một lớp cháy thật ngon! Thỉnh thoảng mắt tôi cay xè, không phải vì khói bếp. Mà cũng có thể là vì khói bếp, biết đâu…
Nhiên Phượng

Có thể bạn quan tâm

Khi sông gặp biển

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Khi sông gặp biển

(GLO)- Giữa dòng chảy ký ức, bài thơ "Khi sông gọi biển" của tác giả Nguyễn Thanh Mừng gợi về hình bóng con sông xưa với lời hẹn thơ ngây, thể hiện nỗi niềm tiếc nuối trước những đổi thay. Sông vẫn đợi, chỉ người đã không còn như trước.

Người nối dài tình yêu với dân ca Jrai

Người nối dài tình yêu với dân ca Jrai

(GLO)- Suốt 50 năm qua, bà Kpă H’Mi (SN 1961, buôn Chư Jú, xã Ia Rsai, huyện Krông Pa) vẫn luôn say mê những giai điệu dân ca Jrai. Bà là niềm tự hào của buôn làng khi không chỉ lưu giữ mà còn truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ thêm yêu và gắn bó với những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Mắt hạ cho nhau

Thơ Lenguyen: Mắt hạ cho nhau

(GLO)- "Mắt hạ cho nhau" của Lenguyen là khúc ngân dịu dàng của tuổi học trò, nơi bằng lăng tím, phượng đỏ và tiếng ve gọi về ký ức. Bài thơ chan chứa hoài niệm, tiếc nuối những rung động đầu đời chưa kịp nói thành lời.

“Tên Người là cả một niềm thơ”

“Tên Người là cả một niềm thơ”

(GLO)- Bảo tàng Hồ Chí Minh (thuộc Bảo tàng tỉnh Gia Lai) hiện trưng bày, giới thiệu nhiều hình ảnh, tài liệu, hiện vật về cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Bác. Một trong số đó là tập sách “Tên Người là cả một niềm thơ” do ông Nguyễn Khoa-Cán bộ lão thành cách mạng trao tặng năm 2004.

Mới mẻ “Trang sách mùa hè”

Mới mẻ “Trang sách mùa hè”

(GLO)- 12 năm liên tục duy trì chương trình “Trang sách mùa hè” cũng là chừng ấy thời gian cán bộ, viên chức Thư viện tỉnh dành nhiều tâm huyết để tạo ra một không gian vừa học vừa chơi mới mẻ, hấp dẫn.

Tháng năm nhớ Người

Tháng năm nhớ Người

(GLO)- Bài thơ “Tháng năm nhớ Người” của Lenguyen khắc họa hình ảnh Bác Hồ qua ký ức làng quê, tình mẹ, giọt lệ, hương sen và ánh nắng Nam Đàn,... như lời tri ân sâu lắng dành cho vị Cha già kính yêu của dân tộc suốt đời vì dân, vì nước.

Âm sắc Tây Nguyên trên quê Bác

Âm sắc Tây Nguyên trên quê Bác

(GLO)- Từ ngày 16 đến 20-5, gần 40 ca sĩ, diễn viên, nghệ nhân Gia Lai đã tham gia 2 sự kiện vô cùng ý nghĩa tại tỉnh Nghệ An. Đó là hội diễn nghệ thuật quần chúng “Tiếng hát Làng Sen” và triển lãm “Hồ Chí Minh đẹp nhất tên Người” năm 2025.

Khai mạc triển lãm ảnh “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”

Khai mạc triển lãm ảnh “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”

Nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2023); 47 năm Ngày Quốc tế Bảo tàng (18/5/1978 - 18/5/2025), sáng 12-5, Bảo tàng tỉnh Bình Định phối hợp Bảo tàng Quang Trung khai mạc triển lãm ảnh chủ đề “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”.

Thơ Đào An Duyên: Mây biên giới

Thơ Đào An Duyên: Mây biên giới

(GLO)- “Mây biên giới” của tác giả Đào An Duyên là bài thơ giàu cảm xúc về vẻ đẹp thanh bình nơi biên cương Tổ quốc. Tác giả khắc họa hình ảnh cột mốc trong nắng dịu, mây trời không lằn ranh, rừng khộp lặng im... như một bản hòa ca của thiên nhiên và lịch sử...

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Gia Lai một hai ba

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Gia Lai một hai ba

(GLO)- "Gia Lai một hai ba" của Nguyễn Thanh Mừng dẫn người đọc qua những nẻo đường dốc đèo, qua tiếng thác reo và chiêng cồng, để gặp lại khí phách người xưa. Mỗi hình ảnh, mỗi nhịp thơ là một lát cắt vừa hoang sơ, vừa tự hào về bản sắc không thể phai mờ của đại ngàn Tây Nguyên.

Thơ Lê Thành Văn: Nghe con đọc thơ về Tổ quốc

Thơ Lê Thành Văn: Nghe con đọc thơ về Tổ quốc

(GLO)- Trong bài thơ "Nghe con đọc thơ về Tổ quốc", tác giả Lê Thành Văn để mạch cảm xúc tuôn chảy tự nhiên: từ sự rưng rưng khi nhớ về chiến tranh đến niềm tin lặng lẽ gửi gắm vào thế hệ mai sau. Bài thơ như một nhịp cầu nối liền quá khứ đau thương và hiện tại bình yên.

Thơ Lê Vi Thủy: Biên cương mùa gió

Thơ Lê Vi Thủy: Biên cương mùa gió

(GLO)- Giữa những cơn gió xào xạc của núi rừng Tây Nguyên bỏng rát, bài thơ “Biên cương mùa gió” của Lê Vi Thủy như thổi vào lòng người nỗi xúc động lặng thầm. Từ ánh mắt trẻ thơ đến no ấm buôn làng và những giọt mồ hôi người lính, tất cả hòa quyện trong khát vọng yên bình nơi địa đầu Tổ quốc.