Bánh ít lá gai

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Ngày tôi còn nhỏ, mỗi lần làm bánh ít lá gai là má lại ngâm nga câu ca: “Muốn ăn bánh ít lá gai/Lấy chồng Bình Định cho dài đường đi”. Tôi đinh ninh món bánh trứ danh ấy gắn liền với quê mình, với hình ảnh thân thương của má.
Thời ấy, chuyện giỗ chạp nấu nướng là việc lớn trong năm của những người phụ nữ trong gia đình. Để chuẩn bị cho một cái giỗ, thường má phải mất nhiều thời gian để xay lúa, chọn những con gà vịt ngon để dành. Bánh ít lá gai là món không thể thiếu trong ngày giỗ. Má nói đây là truyền thống của quê tôi. Bánh ít lá gai là một món cúng vừa trang trọng, vừa dân dã, lại có thể làm quà cho con cháu sau bữa giỗ. Mỗi lần nhà có giỗ, má lại chuẩn bị nếp, đường, đậu, dừa rồi đi hái về một thúng lá gai. Việc làm bánh thường diễn ra vào ban đêm vì ban ngày, việc đồng áng, heo gà choán hết thời gian. Hơn nữa, việc làm bánh đòi hỏi phải chuyên tâm, liên tục.
Lá đem về được má rửa sạch, tước gân lá rồi đem luộc chín. Nếp đã được má ngâm, xay rồi đăng cho rút nước thành một cục bột dẻo. Cục bột này được bỏ vào cối giã cùng lá gai đã luộc và đường thành một khối gắn kết, vừa đủ độ dẻo. Đậu xanh được hấp chín, dừa nạo thành sợi đem sên với đường làm nhân. Má chia khối bột thành từng phần nhỏ, vừa với một cái bánh, nặn mỏng ra, bỏ nhân vào rồi viên lại. Lá chuối cũng đã được má chuẩn bị, rửa sạch, phơi qua cho héo và cắt thành từng miếng vừa gói bánh. Thoa một chút dầu vào, má nhanh tay gói lại thành một hình chóp rấ t dễ thương. Cứ vậy đến hết là xong công đoạn làm bánh. Tiếp theo là hấp bánh. Hồi đó không có xửng hấp, má thường lấy tre đan thành tấm bỏ vào một cái nồi lớn, đổ nước vào, xếp bánh lên trên để hấp. Thường làm cùng má tới đây là tôi đi ngủ. Má chờ bánh chín thì lấy ra, sắp vào thúng tre, rồi tiếp tục chuẩn bị trước một số thứ cho ngày mai làm giỗ.
Minh họa: Huyền Trang
Minh họa: Huyền Trang
Món bánh ít lá gai còn gắn với mọi ngày lễ, Tết ở quê tôi. Con gái lấy chồng đem theo một quả bánh ít lá gai về nhà chồng, ngày hồi dâu cũng một quả bánh đem về nhà cha mẹ đẻ. Món ăn ngon, đầy thơm thảo này cũng không thể thiếu trong mâm cúng các ngày rằm, mùng 1 và ngày Tết. Chiếc bánh nho nhỏ, xinh xinh vừa một lần ăn với vị ngọt vừa phải, vị thơm, béo, bùi của bột, lá gai, đậu xanh, dừa nạo luôn hấp dẫn mọi người ở mọi lứa tuổi.
Giờ thì má đã đi xa. Mỗi lần nhìn những thúng, những mẹt bánh ít lá gai bày bán, tôi lại rưng rưng nhớ về những kỷ niệm xưa. Cúng giỗ bây giờ mọi cái đều có sẵn, mua vài chục bánh ít lá gai đặt lên ban thờ để tưởng nhớ ba má mỗi ngày cúng giỗ, tôi lại nhớ nụ cười hiền từ, bàn tay thoăn thoắt làm bánh của má.
Bánh ít Bình Định giờ đã có mặt ở khắp mọi nơi. Trên vỉa hè sáng nay, trong những thúng hàng chen chúc bên nhau bày mớ rau trái của vườn nhà, có một thúng hàng nhỏ bánh ít lá gai. Những chiếc bánh nhân đậu xanh, nhân dừa thơm ngon giờ không phải là món ưa thích của trẻ con. Hơn nữa, những ngày này, người ta hầu như chỉ mua những đồ ăn, thức uống thiết yếu. Cô bé bán hàng đứng bên thúng bánh còn nguyên, mặt buồn rượi mời tôi mua bánh. Mua cho cháu chục bánh đem về, tôi như nhìn thấy cả vùng ký ức xưa trong tim mình.
NGUYỄN THỊ THÚY ÁI

Có thể bạn quan tâm

Vũ Văn Tam Lang & 50 cây violon đặc chế

Vũ Văn Tam Lang và 50 cây violon đặc chế

(GLO)- Cách đây vài năm, khi ngắm 22 cây đàn violon do ông Vũ Văn Tam Lang (phường An Phú, tỉnh Gia Lai) chế tác bằng tất cả tâm huyết được giới chuyên môn đánh giá cao, tôi thầm nghĩ, ông đã có thể tự hài lòng với những gì mình có.

Mở lối vào thế giới sắc màu

Mở lối vào thế giới sắc màu

(GLO)- Từ nét màu nước chấm phá, mực tàu loang trên giấy dó, đến những dòng thư pháp bay bổng hay gam màu rực rỡ của tranh sáp màu, acrylic - tất cả hòa quyện tại những lớp học vẽ. Mùa hè, những lớp học nhỏ ấy lặng lẽ góp phần vun đắp tâm hồn nghệ thuật cho nhiều bạn trẻ.

Hòa điệu cùng tình yêu nghệ thuật múa

Cặp đôi nghệ sĩ Nguyễn Cơ-Hồng Mai: Hòa điệu cùng tình yêu nghệ thuật múa

(GLO)- Cùng sinh năm rồng (1988) và lớn lên với tình yêu dành cho từng nhịp vũ đạo, Nguyễn Văn Cơ và Trần Thị Hồng Mai-hai nghệ sĩ trưởng thành từ Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San trở thành cặp đôi hiếm hoi của làng múa ở cao nguyên Pleiku, luôn song hành cả trên sân khấu và trong đời sống.

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

(GLO)- Vở diễn Trò chơi của quỷ do Ðoàn ca kịch bài chòi Bình Ðịnh (thuộc Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Gia Lai) dàn dựng vừa giành huy chương đồng tại Liên hoan Nghệ thuật sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc về “Hình tượng người chiến sĩ Công an nhân dân” lần thứ V-năm 2025.

"Núi trên đất bằng"

"Núi trên đất bằng"

(GLO)- Tiến sĩ Hà Thanh Vân đã nhận xét Tiểu thuyết "Núi trên đất bằng" của Võ Đình Duy là một tác phẩm văn chương đầu tay ra mắt năm 2025, đánh dấu bước chuyển đầy bất ngờ từ một kiến trúc sư trẻ sống ở Gia Lai sang hành trình kiến tạo thế giới văn chương.

NHÀ THƠ ĐÀO AN DUYÊN: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

Nhà thơ Đào An Duyên: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

(GLO)- Với nhà thơ Đào An Duyên, đọc và viết chính là hành trình nuôi chữ. Trong hành trình ấy, chị chọn một lối đi riêng, chắt chiu xúc cảm, gửi tiếng lòng vào từng con chữ với niềm mong giữ lại những xanh tươi cuộc đời, từ đó góp thêm một giọng thơ giàu hương sắc cho văn chương Gia Lai.

BẢO TỒN CÁC KỊCH BẢN TIÊU BIỂU CỦA HÁT BỘI BÌNH ĐỊNH: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

Bảo tồn các kịch bản tiêu biểu của hát bội Bình Định: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

(GLO)- Hát bội Bình Định là một di sản văn hóa đặc sắc với nhiều vở tuồng kinh điển như: Sơn Hậu, Tam nữ đồ vương, Ngũ hổ Bình Tây, Hồ Nguyệt Cô hóa cáo (còn có tên khác là Chém cáo, Cổ miếu vãn ca) của Nguyễn Diêu, Trầm hương các, Diễn võ đình và Cổ thành… của Đào Tấn.

Nguyễn Nhật Ánh: Người làm vườn

Nguyễn Nhật Ánh: Người làm vườn

Tôi không phải một dịch giả chuyên nghiệp - mào đầu vậy hoàn toàn không phải để biện hộ cho những sơ suất, sai sót và thô lậu mà bất cứ ai khi chạm tay vào việc dịch nói riêng, việc chữ nghĩa nói chung, dẫu là tay thuận hay tay ngang, đều phải đối mặt và chịu trách nhiệm.

Khẳng định vị thế là cơ quan báo chí chủ lực

Khẳng định vị thế là cơ quan báo chí chủ lực

Để chào đón thời khắc đặc biệt của đất nước, của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; thực hiện nhiệm vụ cao cả với vai trò, vị thế là cơ quan ngôn luận của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; thực hiện nhiệm vụ mà người đứng đầu hệ thống Mặt trận đã tin tưởng giao phó; kể từ tháng 7.2025, Báo Đại đoàn kết ra mắt ấn phẩm Tinh hoa Việt bộ mới.
Đèo An Khê: Dấu ấn lịch sử

Đèo An Khê: Dấu ấn lịch sử

(GLO)- Nếu như Tây Bắc có “tứ đại danh đèo”: Mã Pí Lèng, Ô Quy Hồ, Pha Đin, Khau Phạ thì vùng duyên hải miền Trung lên đại ngàn Tây Nguyên cũng có “ngũ danh đèo”: An Khê, Phượng Hoàng, Khánh Lê, Ngoạn Mục, Violak.

default

Địa phận Phủ Hoài Nhơn được xác lập năm Hồng Đức thứ 2 (1471), là miền “viễn châu” khá rộng; sau hơn 550 năm, vùng đất rộng lớn lúc ban đầu được phân chia thành nhiều tỉnh thuộc Nam Trung bộ và Bắc Tây Nguyên. 
null