Bánh ít lá gai

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Ngày tôi còn nhỏ, mỗi lần làm bánh ít lá gai là má lại ngâm nga câu ca: “Muốn ăn bánh ít lá gai/Lấy chồng Bình Định cho dài đường đi”. Tôi đinh ninh món bánh trứ danh ấy gắn liền với quê mình, với hình ảnh thân thương của má.
Thời ấy, chuyện giỗ chạp nấu nướng là việc lớn trong năm của những người phụ nữ trong gia đình. Để chuẩn bị cho một cái giỗ, thường má phải mất nhiều thời gian để xay lúa, chọn những con gà vịt ngon để dành. Bánh ít lá gai là món không thể thiếu trong ngày giỗ. Má nói đây là truyền thống của quê tôi. Bánh ít lá gai là một món cúng vừa trang trọng, vừa dân dã, lại có thể làm quà cho con cháu sau bữa giỗ. Mỗi lần nhà có giỗ, má lại chuẩn bị nếp, đường, đậu, dừa rồi đi hái về một thúng lá gai. Việc làm bánh thường diễn ra vào ban đêm vì ban ngày, việc đồng áng, heo gà choán hết thời gian. Hơn nữa, việc làm bánh đòi hỏi phải chuyên tâm, liên tục.
Lá đem về được má rửa sạch, tước gân lá rồi đem luộc chín. Nếp đã được má ngâm, xay rồi đăng cho rút nước thành một cục bột dẻo. Cục bột này được bỏ vào cối giã cùng lá gai đã luộc và đường thành một khối gắn kết, vừa đủ độ dẻo. Đậu xanh được hấp chín, dừa nạo thành sợi đem sên với đường làm nhân. Má chia khối bột thành từng phần nhỏ, vừa với một cái bánh, nặn mỏng ra, bỏ nhân vào rồi viên lại. Lá chuối cũng đã được má chuẩn bị, rửa sạch, phơi qua cho héo và cắt thành từng miếng vừa gói bánh. Thoa một chút dầu vào, má nhanh tay gói lại thành một hình chóp rấ t dễ thương. Cứ vậy đến hết là xong công đoạn làm bánh. Tiếp theo là hấp bánh. Hồi đó không có xửng hấp, má thường lấy tre đan thành tấm bỏ vào một cái nồi lớn, đổ nước vào, xếp bánh lên trên để hấp. Thường làm cùng má tới đây là tôi đi ngủ. Má chờ bánh chín thì lấy ra, sắp vào thúng tre, rồi tiếp tục chuẩn bị trước một số thứ cho ngày mai làm giỗ.
Minh họa: Huyền Trang
Minh họa: Huyền Trang
Món bánh ít lá gai còn gắn với mọi ngày lễ, Tết ở quê tôi. Con gái lấy chồng đem theo một quả bánh ít lá gai về nhà chồng, ngày hồi dâu cũng một quả bánh đem về nhà cha mẹ đẻ. Món ăn ngon, đầy thơm thảo này cũng không thể thiếu trong mâm cúng các ngày rằm, mùng 1 và ngày Tết. Chiếc bánh nho nhỏ, xinh xinh vừa một lần ăn với vị ngọt vừa phải, vị thơm, béo, bùi của bột, lá gai, đậu xanh, dừa nạo luôn hấp dẫn mọi người ở mọi lứa tuổi.
Giờ thì má đã đi xa. Mỗi lần nhìn những thúng, những mẹt bánh ít lá gai bày bán, tôi lại rưng rưng nhớ về những kỷ niệm xưa. Cúng giỗ bây giờ mọi cái đều có sẵn, mua vài chục bánh ít lá gai đặt lên ban thờ để tưởng nhớ ba má mỗi ngày cúng giỗ, tôi lại nhớ nụ cười hiền từ, bàn tay thoăn thoắt làm bánh của má.
Bánh ít Bình Định giờ đã có mặt ở khắp mọi nơi. Trên vỉa hè sáng nay, trong những thúng hàng chen chúc bên nhau bày mớ rau trái của vườn nhà, có một thúng hàng nhỏ bánh ít lá gai. Những chiếc bánh nhân đậu xanh, nhân dừa thơm ngon giờ không phải là món ưa thích của trẻ con. Hơn nữa, những ngày này, người ta hầu như chỉ mua những đồ ăn, thức uống thiết yếu. Cô bé bán hàng đứng bên thúng bánh còn nguyên, mặt buồn rượi mời tôi mua bánh. Mua cho cháu chục bánh đem về, tôi như nhìn thấy cả vùng ký ức xưa trong tim mình.
NGUYỄN THỊ THÚY ÁI

Có thể bạn quan tâm

Tiểu thuyết 'Mưa đỏ' cháy hàng, in không kịp bán

Tiểu thuyết 'Mưa đỏ' cháy hàng, in không kịp bán

Sau thành công vang dội của bản điện ảnh, "Mưa đỏ" tiếp tục gây “cơn sốt” trên thị trường xuất bản. Nhiều hiệu sách cho biết độc giả phải chờ tới 15-20 ngày mới nhận được tiểu thuyết. Hiện tại, lượng đặt hàng sách đã vượt xa dự đoán, lên tới hàng chục nghìn cuốn chỉ trong ít ngày.

Hòa tiếng cồng chiêng vang vọng đại ngàn

Hòa tiếng cồng chiêng vang vọng đại ngàn

(GLO)- Cồng chiêng của người Jrai và người Bahnar cùng sinh sống trên mảnh đất Gia Lai đã hòa quyện trong mạch nguồn chung của bản sắc-niềm tự hào văn hóa truyền thống. Tiếng cồng chiêng nối liền con người với đất trời, gắn kết bền chặt cộng đồng nơi rừng núi.

Lan tỏa văn hóa đọc

Lan tỏa văn hóa đọc đến buôn làng vùng sâu

(GLO)- Cuộc thi “Giới thiệu sách trực tuyến” năm 2025 do Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai tổ chức thu hút nhiều cá nhân là người đồng bào dân tộc thiểu số tham gia. Bằng tình yêu với sách, họ đã góp phần lan tỏa văn hóa đọc đến buôn làng vùng sâu.

Chạm vào thế giới trẻ thơ...

Chạm vào thế giới trẻ thơ...

(GLO)- Từ ống kính nhiếp ảnh, nét cọ hội họa, câu chữ văn chương đến giai điệu âm nhạc, nhiều nghệ sĩ ở Gia Lai đang lặng lẽ gìn giữ, khơi gợi, ươm hạt giống tâm hồn cho thế giới tuổi thơ; đồng thời, gửi gắm thông điệp về sự kết nối, về trách nhiệm của người lớn trước “tuổi thơ đang mất dần”.

Vũ Văn Tam Lang & 50 cây violon đặc chế

Vũ Văn Tam Lang và 50 cây violon đặc chế

(GLO)- Cách đây vài năm, khi ngắm 22 cây đàn violon do ông Vũ Văn Tam Lang (phường An Phú, tỉnh Gia Lai) chế tác bằng tất cả tâm huyết được giới chuyên môn đánh giá cao, tôi thầm nghĩ, ông đã có thể tự hài lòng với những gì mình có.

Mở lối vào thế giới sắc màu

Mở lối vào thế giới sắc màu

(GLO)- Từ nét màu nước chấm phá, mực tàu loang trên giấy dó, đến những dòng thư pháp bay bổng hay gam màu rực rỡ của tranh sáp màu, acrylic - tất cả hòa quyện tại những lớp học vẽ. Mùa hè, những lớp học nhỏ ấy lặng lẽ góp phần vun đắp tâm hồn nghệ thuật cho nhiều bạn trẻ.

null