Tình yêu từ chiến hào: Bất tử Pò Hèn

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Trong cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc, rất nhiều người lính đã không chỉ cống hiến xương máu, bảo vệ từng tấc đất biên cương, mà còn coi nơi mình chiến đấu là quê hương thứ 2 để ươm mầm tình yêu, cho hạnh phúc hôm nay.

Trong Khu tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ Pò Hèn (xã Hải Sơn, TP.Móng Cái, Quảng Ninh), có 2 tấm bia đá ghi tên 86 liệt sĩ hy sinh tại Pò Hèn (73 người hy sinh ngày 17.2.1979, 13 người hy sinh từ 1980 - 1991). Trong số đó, có một đôi nam nữ chuẩn bị làm đám cưới, đó là thượng sĩ Bùi Văn Lượng và nữ tự vệ Hoàng Thị Hồng Chiêm.

Tượng đài liệt sĩ Pò Hèn
Tượng đài liệt sĩ Pò Hèn

Ra giêng anh cưới em

Chị Hoàng Thị Hồng Chiêm sinh năm 1954, quê ở thôn 4, xã Bình Ngọc, H.Móng Cái (nay là TP.Móng Cái, Quảng Ninh). Năm 1971, chị Chiêm nhập ngũ vào Trung đoàn 8, Quân khu Tả Ngạn (nay thuộc Sư đoàn 395, Quân khu 3).

Năm 1975, chị Chiêm chuyển ngành về Hợp tác xã Mua bán H.Móng Cái, làm mậu dịch viên của cụm thương nghiệp Pò Hèn gần Đồn Công an vũ trang 209 (nay là Đồn biên phòng Pò Hèn, Bộ đội biên phòng Quảng Ninh).

Ở Pò Hèn, chị Chiêm đã gặp và yêu thượng sĩ Bùi Văn Lượng (Bùi Anh Lượng), cán bộ đội vận động quần chúng của Đồn Pò Hèn. Thượng sĩ Lượng sinh năm 1955, quê ở xã Yên Hải, H.Yên Hưng (nay là TX.Quảng Yên, Quảng Ninh).

Ông Bùi Văn Huy (anh trai liệt sĩ Lượng, hiện ở TP.Hạ Long, Quảng Ninh) kể: "Tết Nguyên đán Kỷ Mùi 1979, Lượng dẫn Chiêm về quê giới thiệu và xin phép chuẩn bị làm lễ cưới. Cả nhà tôi sắm sửa trầu cau, háo hức chờ ngày ăn hỏi".

Cùng ngã xuống trên chiến hào

Chiều 16.2.1979, chị Hoàng Thị Hồng Chiêm lên kho Pò Hèn dọn dẹp hàng hóa. Xong việc, chị qua Đồn biên phòng Pò Hèn thăm người yêu Bùi Văn Lượng và ngủ lại Đồn.

Rạng sáng 17.2.1979, một trung đoàn bộ binh Trung Quốc chia làm 3 hướng tấn công vào các trận địa phòng ngự của Đồn biên phòng Pò Hèn. Ở hướng chính diện, Phó đồn trưởng Đỗ Sĩ Họa chỉ huy bộ đội kiên cường đánh trả 3 đợt tấn công của quân xâm lược. Hoàng Thị Hồng Chiêm, do đã trải qua 4 năm quân ngũ và đang là tự vệ nên cầm súng, lao ra chiến hào đánh địch.

Cán bộ và nhân dân TP.Móng Cái tri ân tại tượng đài nữ liệt sĩ Hoàng Thị Hồng Chiêm
Cán bộ và nhân dân TP.Móng Cái tri ân tại tượng đài nữ liệt sĩ Hoàng Thị Hồng Chiêm

Ở trận địa đồi Quế, anh Lượng và tiểu đội đối mặt với 1 tiểu đoàn bộ binh địch. Sau gần 3 giờ đồng hồ chỉ huy bộ đội đánh trả các đợt tấn công, không cho địch cô lập Đồn với hậu tuyến, anh Lượng thay thế vị trí của xạ thủ đại liên Đường Chống Quay vừa hy sinh. Khoảng 10 giờ sáng 17.2.1979, anh Lượng hy sinh và địch chiếm Đồi Quế.

Những cựu binh của Đồn Pò Hèn kể lại: Hoàng Thị Hồng Chiêm dùng các loại vũ khí, cơ động khắp trận địa đánh địch. Bị thương vào tay trái, chị vẫn không chịu để y tá Khổng Tiến Dũng băng bó, trụ lại chiến đấu và hy sinh khoảng 11 giờ ngày 17.2.1979.

Tập thể cán bộ, chiến sĩ Đồn biên phòng Pò Hèn chụp hình lưu niệm, tháng 12.1978
Tập thể cán bộ, chiến sĩ Đồn biên phòng Pò Hèn chụp hình lưu niệm, tháng 12.1978

Khi đạn đã hết, bộ đội Đồn biên phòng Pò Hèn xông lên đánh giáp lá cà. Những phút cuối cùng, vô tuyến điện của đồn bị hỏng, chiến sĩ cơ yếu Đoàn Tiến Phúc nhận lệnh tiêu hủy tài liệu mật. Chưa kịp thực hiện thì bị trúng đạn, chiến sĩ Phúc dùng hết sức cất giấu tài liệu và hy sinh cùng chính trị viên Nguyễn Xuân Tảo.

11 giờ 30 ngày 17.2.1979, đối phương chiếm Đồn Pò Hèn. Bên ta, 45 cán bộ, chiến sĩ bộ đội biên phòng và 28 dân quân tự vệ hy sinh. 11 chiến sĩ của Đồn phần nhiều bị thương, tìm cách ẩn náu và rút về phía sau.

38 năm sau ngày anh Lượng và chị Chiêm hy sinh, tháng 8.2017, gia đình liệt sĩ Bùi Văn Lượng ra Móng Cái gặp gia đình liệt sĩ Hoàng Thị Hồng Chiêm và tổ chức lễ rước dâu về TP.Hạ Long. Lễ cưới của 2 liệt sĩ rất đơn sơ dưới sự chứng kiến của họ hàng 2 bên và các đồng đội cũ.

Bộ đội Đồn biên phòng Pò Hèn kể lại gương chiến đấu hy sinh của các liệt sĩ
Bộ đội Đồn biên phòng Pò Hèn kể lại gương chiến đấu hy sinh của các liệt sĩ

Ông Bùi Văn Huy kể: "Đám cưới không có cô dâu chú rể, chỉ có 2 khung ảnh liệt sĩ hy sinh. Hôm ra Móng Cái, nhà trai chúng tôi đem lễ và ảnh của Lượng đến xin dâu và gửi lại nhà gái khung ảnh ấy, làm thủ tục trao rể. Khi về Hạ Long, chúng tôi rước ảnh chân dung của cô dâu Hoàng Thị Hồng Chiêm về và từ đó, trên bàn thờ có thêm di ảnh em dâu"…

Tấm gương sáng mãi

Sự hy sinh của đôi vợ chồng Bùi Văn Lượng và Hoàng Thị Hồng Chiêm đã trở thành bất tử. 5 ngày sau khi anh chị hy sinh (19 giờ 30 ngày 22.2.1979), Đài Tiếng nói VN đã lần đầu tiên phát thanh bài hát Bông hoa Hồng Chiêm do nhạc sĩ Dân Huyền sáng tác. Tháng 8.1979, tác giả Tống Khắc Hài cũng ra mắt truyện ký Hoàng Thị Hồng Chiêm. Năm 1979, T.Ư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh truy tặng Huy chương Tuổi trẻ anh hùng bảo vệ Tổ quốc cho liệt sĩ Hoàng Thị Hồng Chiêm.

Chị Hoàng Thị Hồng Chiêm khi đang tại ngũ
Chị Hoàng Thị Hồng Chiêm khi đang tại ngũ

Đặc biệt, năm 1988, Trường liên cấp 1 - 2 Bình Ngọc (TP.Móng Cái, Quảng Ninh) được mang tên nữ liệt sĩ Hoàng Thị Hồng Chiêm. Tuy nhiên, tháng 6.1998, Sở GD-ĐT Quảng Ninh đã đổi tên thành Trường THCS Bình Ngọc.

Di ảnh liệt sĩ Bùi Văn Lượng
Di ảnh liệt sĩ Bùi Văn Lượng

Hiện tại, trong khuôn viên Trường THCS Bình Ngọc (cũ) vẫn còn giữ nguyên tượng đài liệt sĩ Hoàng Thị Hồng Chiêm (được xây dựng từ năm 1982) và cuối năm 2023 đã được cải tạo, nâng cấp, trở thành địa chỉ tri ân của người dân… (còn tiếp)

Ngày 13.2.1979, Bộ Tư lệnh Công an nhân dân vũ trang (nay là Bộ đội biên phòng) ra lệnh báo động cấp 1. Chấp hành lệnh trên, Ban Chỉ huy Công an nhân dân vũ trang Quảng Ninh đã triển khai nhiệm vụ tới từng cán bộ, chiến sĩ.

Ta nhận định tình hình tạm yên ổn và dự định 7 giờ sáng 17.2.1979 sẽ khai mạc Đại hội đại biểu Đảng bộ Tiểu khu 76. Tuy nhiên, 5 giờ 30 sáng 17.2.1979, trời mùa đông biên giới còn chưa sáng, trên toàn tuyến biên giới Quảng Ninh từ Hải Hòa, Móng Cái đến Thán Phún, Pò Hèn, đối phương bắn phá dữ dội vào các Đồn biên phòng 211, 212, 210, 209 và các đội công nhân lâm nghiệp, khu dân cư.

Ở cửa khẩu Móng Cái, chiến sĩ Hoàng Như Thường làm nhiệm vụ canh gác ở cầu Bắc Luân, như thường lệ trèo lên cổng trạm biên phòng treo cờ Tổ quốc thì bị súng trung liên từ Đông Hưng (Trung Quốc) bắn sang làm bị thương. Tiếp đó, các loại pháo từ Trung Quốc nã dồn dập vào Đồn biên phòng 211, nhà máy sứ Móng Cái, khu dân cư thị trấn, Đồn 212, các xã Hải Hòa, Xuân Hải, Đoan Tĩnh.

(Trích: Lịch sử Bộ đội biên phòng Quảng Ninh)

Theo Mai Thanh Hải - Tường Linh (TNO)

Có thể bạn quan tâm

Sợi tơ mong manh kết nối trăm năm

Sợi tơ mong manh kết nối trăm năm

Khi nói đến sưu tầm đồ cổ ở Việt Nam, người ta thường nghe tới đồ gốm, sành sứ, hay đồ gỗ… chứ ít ai biết đến những món đồ vải mà qua đó thể hiện tay nghề thêu huy hoàng, vang danh thế giới của người Việt hàng trăm năm trước.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ lọt Top 2% nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới năm 2025.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ và hành trình vào top 2% nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới

(GLO)- Với nghiên cứu về ô nhiễm vi nhựa và công nghệ xử lý nước thải, Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ (SN 1985, Phân hiệu Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh tại Gia Lai) được Đại học Stanford (Mỹ) và Nhà xuất bản Elsevier vinh danh trong top 2% nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới năm 2025.

Người lưu giữ hàng trăm “báu vật” Chư A Thai

Người lưu giữ hàng trăm “báu vật” Chư A Thai

(GLO)- Ở xã Chư A Thai (tỉnh Gia Lai), có một người đàn ông gắn bó cả cuộc đời với những “ký ức triệu năm” còn sót lại dưới lòng đất. Gần 25 năm qua, ông Rcom Sin đã lặng lẽ sưu tầm và trân trọng gìn giữ rất nhiều khối gỗ hóa thạch kết tinh của đất trời.

Sê San: Sông kể chuyện đời…

Sê San: Sông kể chuyện đời…

(GLO)- Dòng Sê San miệt mài chở nặng phù sa; sóng nước bồng bềnh không chỉ kể câu chuyện mưu sinh, bảo vệ phên giậu, mà còn gợi mở tương lai phát triển bền vững, góp phần khẳng định vị thế của vùng biên trong hành trình dựng xây quê hương, đất nước.

Chiếc nỏ của người lính trận Ia Drăng

Chiếc nỏ của người lính trận Ia Drăng

(GLO)- Mang ra chiếc nỏ được cất giữ hơn 30 năm, ông Siu Long (làng Gòong, xã Ia Púch, tỉnh Gia Lai)-nhân chứng trong trận đánh thung lũng Ia Drăng 60 năm trước chậm rãi nói: “Tôi muốn tặng món quà Tây Nguyên này cho một người bạn đến từ nước Mỹ”.

Ông Ksor Yung có lối sống trách nhiệm, gần gũi nên được mọi người quý mến. Ảnh: R’Ô Hok

Ksor Yung: Từ lối rẽ sai lầm đến con đường sáng

(GLO)- Từ một người từng lầm lỡ, ông Ksor Yung (SN 1967, ở xã Ia Rbol, tỉnh Gia Lai) đã nỗ lực vươn lên trở thành người có uy tín trong cộng đồng. Ông tích cực tham gia vận động, cảm hóa những người sa ngã, góp phần giữ gìn an ninh trật tự và củng cố khối đại đoàn kết dân tộc.

Thôn Lao Đu giữa bát ngát núi rừng Trường Sơn

Lao Đu đã hết lao đao

Nằm bên đường Hồ Chí Minh huyền thoại, cuộc sống của hơn 150 hộ dân thôn Lao Đu, xã Khâm Đức, TP Đà Nẵng nay đã đổi thay, ngôi làng trở thành điểm du lịch cộng đồng giữa bát ngát núi rừng. 

Gặp người lính Thành cổ năm xưa

Gặp người lính Thành cổ năm xưa

(GLO)- Trở về từ cuộc chiến khốc liệt ở Thành cổ Quảng Trị, cựu chiến binh Hồ Anh Hòa ít khi nhắc lại kỷ niệm chiến đấu với gia đình, con cháu. Bởi ông cho rằng, việc cầm súng lao vào cuộc chiến thời điểm ấy là trách nhiệm của một người con yêu Tổ quốc, “không nên công thần”.

Các cổ vật gốm sứ chén, bát, đĩa... được ngư dân nhặt được.

Làng cổ vật

Nép mình bên eo biển Vũng Tàu, thôn Châu Thuận Biển (xã Đông Sơn, huyện Bình Sơn, Quảng Ngãi) không chỉ nổi tiếng là “làng lặn Hoàng Sa” với truyền thống bám biển, giữ chủ quyền, mà còn được ví như “kho báu” lưu giữ hàng loạt cổ vật từ những con tàu đắm hàng thế kỷ dưới đáy đại dương.

'Phu sâm' ở núi Ngọc Linh

'Phu sâm' ở núi Ngọc Linh

Nhiều doanh nghiệp và người dân lên ngọn núi Ngọc Linh hùng vĩ ở TP.Đà Nẵng thuê môi trường rừng để trồng sâm, mở ra một nghề mới để đồng bào Xê Đăng bản địa mưu sinh suốt nhiều năm qua: 'phu sâm', tức nghề cõng hàng thuê.

Thầy giáo làng đam mê sưu tầm đồ xưa cũ

Thầy giáo làng đam mê sưu tầm đồ xưa cũ

(GLO)- Không chỉ bền bỉ gieo con chữ cho học trò nghèo, thầy Võ Trí Hoàn-Hiệu trưởng Trường Tiểu học và THCS Quang Trung (xã Ia Tul, tỉnh Gia Lai) còn là người đam mê sưu tầm đồ xưa cũ. Với thầy, mỗi món đồ là bài học sống động về lịch sử dân tộc mà thầy muốn kể cho học trò.

null