Theo chân "thợ săn" truy tìm loài cá kỳ lạ ở lưng chừng trời

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Cắn miếng cá thấy vị đắng thanh mát của thịt, nhưng rồi vị ngọt nhanh chóng tan vào tuyến nước bọt, lưu luyến mãi nơi cuống họng.

Chặn suối bắt cá

Vừa đi xe máy, đi bộ gần hết ngày, thì chúng tôi đặt chân ở con suối Sàng Mà Pho (bản Sàng Mà Pho, xã Sin Súi Hồ, Phong Thổ, Lai Châu). Con suối này bắt nguồn từ những ngọn núi cao vời vợi của đuôi dãy Hoàng Liên Sơn, thuộc Y Tý (Bát Xát, Lào Cai). Những đỉnh núi nằm trên mây trắng, chốc mưa, chốc nắng, nên nước dồi dào, chảy mạnh. Núi cao, dốc, nên dòng suối chảy ào ào như thác đổ.

 

Đắp bờ chặn suối để bắn cá.
Đắp bờ chặn suối để bắn cá.

Có tới 7 anh chàng người Mông ở bản Sin Súi Hồ và Giàng Mà Pho chuẩn bị đồ nghề, đi tìm loài cá đắng, thường gọi là cá sâm cho chúng tôi thưởng thức. Người Mông ở Sin Súi Hồ coi đó là món thượng phẩm, chỉ khách quý mới được ăn. Mỗi lần mời khách, cũng chỉ có một con bằng ngón tay người.

Loài cá này cực kỳ hiếm, chỉ có ở độ cao trên 2.000 mét, nguồn nước quanh năm giá lạnh.

Tiếp tục cuốc bộ dọc con suối, đến chồn chân, thì Vàng A Của kêu cả nhóm dừng chân, dựng lều, ngủ qua đêm lấy sức để sớm hôm sau bắt cá.

Sáng sớm, sương lạnh bao phủ khắp nơi, nhóm Vàng A Của đã lội bì bõm dưới suối, chui rúc vào khe những tảng đá to như đống rơm. Tôi thò chân xuống nước, lạnh cóng buốt như dẫm vào băng đá.

 

Giã vỏ cây lấy nhựa để cá say.
Giã vỏ cây lấy nhựa để cá say.

Theo Vàng A Của, phải có nhiều kinh nghiệm, mới biết được nơi cá đắng trú ẩn. Thông thường chúng trốn ở những đoạn có vụng nước và có nhiều hang ngầm, khe đá, nước chảy mạnh. Những anh chàng Mông nhỏ thó chui tọt vào trong cách khe đá, mất hút bóng dáng. Tôi tưởng họ chui vào trong đá bắt cá, nhưng không phải, mà moi móc những viên đá nhỏ, để khơi dòng chảy.

Đoạn suối đó khá lớn. Trong khi một nhóm vần đá khơi dòng để nước chảy mạnh hơn ở nửa bên phải của suối theo hướng ngược lên đầu nguồn, thì một nhóm vần đá đắp thành bờ ở nửa bên trái. Thật không thể ngờ, những anh chàng Mông nhỏ thó, nặng chừng 50 kg, mà vần những tảng đá nặng cả tạ như vần cục bông.

 

Loài cá đắng cực ngon.
Loài cá đắng cực ngon.

Khi bờ đá nhô cao khỏi mặt suối, thì tấm bạt được trải xuống thành bờ đá để cản dòng nước hung dữ. Dòng nước bị chặn, chảy lượn sang phía bên phải. Bên phải con suối đã được khơi thông, lại rất dốc, nên dòng nước cuồn cuộn đổi dòng.

Vì suối rất dốc, lại bị bờ đá ngăn nước, nên nửa bên trái con suối, kéo dài xuống hạ lưu cả trăm mét nước cạn dần, trơ ra những tảng đá lớn, lộ ra những vũng nước.

Những tay lưới mắc dài độ vài mét được thả xuống những vũng nước trong vắt. Tôi ngồi trên tảng đá lớn, thi thoảng lại thấy những chú cá từ vách đá nhao đầu ra ngoài, rồi mắc vào lưới. Khá nhiều cá lạ, có tên gọi cá bám đá mắc vào lưới. Nó có hình dạng của một con cá chiên thu nhỏ.

 

Xiên cá đắng để nướng.
Xiên cá đắng để nướng.

Vàng A Của bảo, loài cá bám đá này được người Trung Quốc mua rất đắt, tới cả triệu bạc mỗi kg. Họ mua về làm giống, nuôi ở những con thác. Chúng bám vào đá để ăn rong rêu ở những con suối chảy mạnh, rất lạnh, nên gọi là cá bám đá.

Khi nước cạn, chảy nhẹ, thì cá bám đá chui ra khỏi hốc đá, dính vào lưới, nhưng tuyệt nhiên không thấy con cá đắng, còn gọi là “cá sâm” nào. Thấy tôi sốt ruột, Vàng A Của cười bảo: “Giống cá đắng khôn ranh lắm anh ạ, không bao giờ chui ra khỏi hốc đá. Cả đời nó chỉ chui trong hốc đá tối tăm, không bao giờ chịu ló đầu ra. Chỉ có cách duy nhất bắt nó, là khiến nó say”.

Lời của Vàng A Của khiến tôi ngạc nhiên. Chả lẽ đổ rượu xuống suối để loài cá kỳ lạ kia say rượu mà mò ra? Phía bên kia tảng đá, đã vang lên tiếng bộp bộp. Hai thanh niên Mông đang dùng viên đá làm chày đập nát những miếng vỏ cây có màu đỏ như nhuộm máu. Hóa ra, họ đang khiến vỏ cây tiết nhựa.

Khi tất cả những khe hở đã bị chặn bởi những gùi đất trát bít, thì họ gùi vỏ cây đã giã thành bột lên đầu con đập nhân tạo chặn dòng. Họ trút bột vỏ cây xuống vũng nước, khiến màu nước trong vắt chuyển sang màu đỏ như máu. Những khe hở nước chảy róc rách đưa làn nước nhuộm màu đỏ chảy xuống hạ nguồn. Nước nhuốm nhựa cây ngấm vào những khe vách đá tảng, lờ đờ trôi xuống.

 

Không có gì tuyệt vời hơn khi thưởng thức món cá đắng giữa rừng già.
Không có gì tuyệt vời hơn khi thưởng thức món cá đắng giữa rừng già.

Chỉ một chốc lát, những con cá bằng ngón tay, thân đỏ lẫn đen, bụng trắng hếu, lờ đờ trôi ra khỏi hang đá, nổi lềnh bềnh trên mặt nước. Mỗi anh chàng Mông đứng trực ở một vũng nước, chờ cá trôi ra là tóm luôn. Nếu không để ý, nó trôi ra chỗ không có nhựa cây, tỉnh lại, là chuồn mất dạng. Sau ngót tiếng đồng hồ thả vỏ cây khiến cá say, thì cũng tóm được ối cá đắng.

Ở trên tảng đá to như ngôi nhà hai tầng, nhà báo Nguyễn Xuân Tuấn (báo Phụ Nữ Việt Nam) nằm phơi nắng ngủ ngon lành, lương y Phạm Văn Thanh đã đốt củi khô thành đống than hồng. Anh chàng Mông dùng dao cứa bụng, moi ra phần ruột cá bám đá, kẹp vào thanh luồng đưa cho lương y Phạm Văn Thanh nướng. Riêng cá đắng thì không cần lấy ruột, cứ kẹp cá hoặc xiên vào thanh tre nhọn nướng luôn.

Vàng A Của chui vào rừng một lát, quay ra với nắm rau rừng. Chiếc xoong mang theo đổ ngập nước, đun sôi sùng sục, rồi trút cả rau lẫn mớ cá đắng, thêm vài hạt muối.

Mặt trời treo lơ lửng trên đỉnh Nhìn Cồ San, báo hiệu đã đến trưa. Ngồi dưới cái nắng ấp áp trên độ cao 2.300m lạnh giá của đuôi dãy Hoàng Liên, cắn miếng cá đắng, mà người Mông gọi vui là cá sâm, thấy cuộc sống thật nhiều thi vị, ý nghĩa. Cả chục con người, với 2 ngày vất vả leo đèo, lội suối, để được thưởng thức mấy con cá, cũng là cái thú rất đặc biệt.

Cắn miếng cá thấy vị đắng thanh mát của thịt, nhưng rồi vị ngọt nhanh chóng tan vào tuyến nước bọt, lưu luyến mãi nơi cuống họng. Chúng thật không hổ là với tên gọi cá sâm - thứ cá kỳ lạ chỉ có ở lưng chừng trời.

Theo VTC News

Có thể bạn quan tâm

Các cổ vật gốm sứ chén, bát, đĩa... được ngư dân nhặt được.

Làng cổ vật

Nép mình bên eo biển Vũng Tàu, thôn Châu Thuận Biển (xã Đông Sơn, huyện Bình Sơn, Quảng Ngãi) không chỉ nổi tiếng là “làng lặn Hoàng Sa” với truyền thống bám biển, giữ chủ quyền, mà còn được ví như “kho báu” lưu giữ hàng loạt cổ vật từ những con tàu đắm hàng thế kỷ dưới đáy đại dương.

'Phu sâm' ở núi Ngọc Linh

'Phu sâm' ở núi Ngọc Linh

Nhiều doanh nghiệp và người dân lên ngọn núi Ngọc Linh hùng vĩ ở TP.Đà Nẵng thuê môi trường rừng để trồng sâm, mở ra một nghề mới để đồng bào Xê Đăng bản địa mưu sinh suốt nhiều năm qua: 'phu sâm', tức nghề cõng hàng thuê.

Thầy giáo làng đam mê sưu tầm đồ xưa cũ

Thầy giáo làng đam mê sưu tầm đồ xưa cũ

(GLO)- Không chỉ bền bỉ gieo con chữ cho học trò nghèo, thầy Võ Trí Hoàn-Hiệu trưởng Trường Tiểu học và THCS Quang Trung (xã Ia Tul, tỉnh Gia Lai) còn là người đam mê sưu tầm đồ xưa cũ. Với thầy, mỗi món đồ là bài học sống động về lịch sử dân tộc mà thầy muốn kể cho học trò.

Tự hào 2 xã Anh hùng Ia Dơk, Kon Chiêng

Tự hào 2 xã Anh hùng Ia Dơk, Kon Chiêng

(GLO)- Trong kháng chiến chống Mỹ, xã Ia Dơk (tỉnh Gia Lai) là căn cứ cách mạng quan trọng, đồng thời cũng là nơi hứng chịu nhiều đau thương, mất mát. Những cánh đồng từng bị bom cày xới, những mái nhà bình yên hóa tro tàn, bao số phận người dân vô tội bị giặc sát hại.

Thủ lĩnh giữ rừng Hà Ra

Thủ lĩnh giữ rừng Hà Ra

(GLO)- Gần 40 năm gắn bó với rừng, ông Nguyễn Văn Chín-Giám đốc Ban Quản lý rừng phòng hộ Hà Ra (xã Hra, tỉnh Gia Lai) được biết đến như vị “thủ lĩnh giữ rừng” đặc biệt: từ việc biến lâm tặc thành người giữ rừng đến phủ xanh vùng đất cằn cỗi nơi “cổng trời” Mang Yang.

Dệt những sợi kí ức giữa đại ngàn

Dệt những sợi kí ức giữa đại ngàn

Khi sản phẩm công nghiệp ngày càng tràn ngập thị trường thì ở vùng núi rừng Đưng K’nớ (xã Đam Rông 4, tỉnh Lâm Đồng) vẫn còn những người phụ nữ cần mẫn bên khung cửi, kiên nhẫn nhuộm từng sợi chỉ, dệt từng hoa văn. Những tấm thổ cẩm ra đời từ nơi đây là hơi thở níu giữ kí ức truyền thống đại ngàn.

Dặm dài Trường Lũy

Dặm dài Trường Lũy

(GLO)- Trường Lũy là một phức hợp bao gồm: lũy-bảo (đồn)-đường, hình thành từ thời chúa Nguyễn, xây dựng quy mô dưới triều Nguyễn; đi qua địa phận 3 tỉnh trước đây: Quảng Nam, Quảng Ngãi và Bình Định.

Tuyến 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, những ngày về đích: Cứ điểm dưới chân Hoàng Liên Sơn

Tuyến 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, những ngày về đích: Cứ điểm dưới chân Hoàng Liên Sơn

Trạm biến áp 500kV Lào Cai đang gấp rút hoàn thiện để trở thành điểm khởi đầu của tuyến đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên. Đây là mắt xích chiến lược trong hành trình đưa nguồn điện dồi dào, đặc biệt là thủy điện ở Tây Bắc, vượt núi băng rừng về xuôi để hòa vào lưới điện quốc gia.

Viết giữa mùa măng rừng

Viết giữa mùa măng rừng

(GLO)- Vào tháng 7 đến tháng 11 hằng năm, khi những cơn mưa đầu mùa bắt đầu trút xuống, cũng là lúc người dân vùng cao nguyên Gia Lai lội suối, băng rừng để hái măng - thứ sản vật được người Jrai, Bana gọi là “lộc rừng”.

Xã tỷ phú nơi biên viễn

Xã tỷ phú nơi biên viễn

Trong hai năm 2024-2025, thủ phủ Tây Nguyên trúng đậm cà phê. Chỉ tính riêng huyện Đắk Mil (tỉnh Đắk Nông cũ), các lão nông đã sắm 1.000 ô tô trong năm 2024. Xã Bờ Y (huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum cũ, nay thuộc tỉnh Quảng Ngãi giáp Lào và Campuchia) cũng chung niềm vui ấy...

Những đoản khúc Huế

Những đoản khúc Huế

Hôm ấy, trên xe khi đi qua đoạn đường gần Khách sạn Morin và Trung tâm Nghệ thuật Điềm Phùng Thị ở Huế, nhìn hàng cây rất đẹp, tôi nói với người lái xe: “Nếu thấy cây long não, em chỉ cho anh nhé”. 

Tầm nhìn của người Rục

Tầm nhìn của người Rục

Tầm nhìn (view) đắt giá nhất của người Rục ở bản Ka Ai, xã Dân Hóa, bản Mò O Ồ Ồ, xã Thượng Hóa (Quảng Bình, nay là tỉnh Quảng Trị), đó là ngôi nhà có mặt tiền bao quát đồng lúa.

Vũ Văn Tam Lang & 50 cây violon đặc chế

Vũ Văn Tam Lang và 50 cây violon đặc chế

(GLO)- Cách đây vài năm, khi ngắm 22 cây đàn violon do ông Vũ Văn Tam Lang (phường An Phú, tỉnh Gia Lai) chế tác bằng tất cả tâm huyết được giới chuyên môn đánh giá cao, tôi thầm nghĩ, ông đã có thể tự hài lòng với những gì mình có.

Xanh hóa các chốt dân quân thường trực

Xanh hóa các chốt dân quân thường trực

(GLO)- Khi mới xây dựng, các chốt chiến đấu dân quân thường trực biên giới chỉ có công sự, trận địa chiến đấu. Nhờ bàn tay lao động cần cù của cán bộ, chiến sĩ, chốt được phủ xanh bởi bồn hoa, cây cảnh, thảm cỏ, cây xanh và có vườn tăng gia, ao cá, tạo thêm nét đẹp ở nơi biên cương.

Gìn giữ kỷ vật tri ân

Gìn giữ kỷ vật tri ân

(GLO)- Bảo tàng tỉnh Gia Lai đang lưu giữ hơn 4.000 tài liệu, hình ảnh, hiện vật, kỷ vật có giá trị về 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ; trong đó, có gần 300 hiện vật, tư liệu, hình ảnh về các mẹ Việt Nam anh hùng, liệt sĩ ở vùng đất Bình Định trước đây.

null