Quyền lợi, nhìn từ lương tối thiểu

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Hàng chục năm trước, lương tối thiểu trong các doanh nghiệp (DN) có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) từng là vấn đề nóng trên báo chí và các diễn đàn nghị sự, nhất là tính theo vùng và làm căn cứ để so sánh khi DN thực hiện các chế độ BHXH.

Theo Quyết định 385 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ngày 1-4-1996, mức lương tối thiểu (LTT) đối với NLĐ Việt Nam làm công việc giản đơn nhất với điều kiện lao động, môi trường lao động bình thường trong các DN FDI, các cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế đóng trên lãnh thổ Việt Nam (gọi chung là DN FDI) có thuê mướn lao động là người Việt Nam không thấp hơn 45 USD/tháng áp dụng đối với DN FDI đóng trên địa bàn TP Hà Nội và TP HCM; không thấp hơn 40 USD/tháng áp dụng đối với DN FDI đóng trên địa bàn thành phố loại II lúc đó (gồm TP Hải Phòng, Vinh, Huế, Đà Nẵng, Biên Hòa, Cần Thơ) và TP Hạ Long, Nha Trang, Vũng Tàu; không thấp hơn 35 USD/tháng áp dụng đối với DN FDI đóng trên địa bàn các tỉnh còn lại hoặc các DN sử dụng nhiều lao động giản đơn thuộc các ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản.

Vào thời điểm đó, nhiều DN FDI đóng trên địa bàn huyện Củ Chi, TP HCM vẫn hay "nhìn" qua Bình Dương cách một con sông Sài Gòn, ở đó DN FDI chỉ áp dụng mức LTT 35 USD/ tháng. Chênh lệch 10 USD nghe qua không lớn, song với DN có hàng ngàn lao động thì các chi phí liên quan tiền lương, BHXH sẽ là chênh lệch đáng để quan tâm.

Nền LTT nhằm buộc DN các loại hình kinh tế phải trả khoản lương để NLĐ sống được với các nhu cầu tối thiểu, đó chỉ là điều kiện cần. Điều kiện đủ là DN phải trả cao hơn với mức LTT nhất định để NLĐ có thể sống và làm việc, tái tạo sức lao động. Thế nhưng nhiều DN áp dụng cách thức bình quân hóa tiền LTT, chỉ trả cho NLĐ mức lương sàn, cao hơn LTT một khoản ít ỏi. Đó cũng là cách DN giảm chi phí, đối phó với cơ quan chức năng.

Luật BHXH năm 2014 quy định tiền lương tháng đóng BHXH là mức lương và phụ cấp lương. Từ năm 2018 trở đi, tiền lương tháng đóng BHXH là mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác. Trong thực tế diễn ra tình trạng trong DN luôn tồn tại 3 loại thu nhập của NLĐ là: loại làm căn cứ đóng BHXH, loại để quyết toán và loại trả cho NLĐ. Thu nhập làm căn cứ đóng BHXH luôn ở mức thấp nhất, chỉ bằng LTT vùng cộng 7% với lao động qua đào tạo nghề và thêm 5% - 7% với người làm nghề nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm. Có DN chẻ thu nhập, tách phụ cấp sang các phúc lợi khác để không phải tính đóng BHXH cho NLĐ. Trong khi đó, quy định hiện hành khó tách bạch các khoản phụ cấp tính đóng BHXH DN trả theo LTT vùng, bởi mỗi nơi xây dựng thang bảng lương, phụ cấp, mức tiền khác nhau.

Cả nước hiện có hơn 16 triệu lao động tham gia BHXH bắt buộc, hệ thống BHXH quản lý hơn 600.000 đơn vị sử dụng lao động có đóng BHXH. Do đó, cần thiết kế luật theo hướng chặt chẽ, khả thi hơn, bảo đảm quyền lợi của người tham gia BHXH. Cần quy định rõ các khoản phải đóng BHXH bắt buộc; xác định cụ thể tiền lương tháng làm căn cứ đóng BHXH đối với trường hợp thỏa thuận trả lương theo giờ, ngày, tuần và theo sản phẩm, khoán…, không để quyền lợi của NLĐ bị bớt xén, thiệt thòi.

Có thể bạn quan tâm

Lệch chuẩn vì 'sống ảo'

Lệch chuẩn vì 'sống ảo'

Thời gian gần đây, tại Nghệ An và một số địa phương khác xuất hiện các nhóm thanh, thiếu niên tụ tập phóng xe máy như bay, nẹt pô trên các tuyến phố và tỉnh lộ vào đêm khuya, thậm chí mang theo hung khí, vỏ chai để 'thị uy'.

Giảm họp, tăng hiệu quả xử lý công việc

Giảm họp, tăng hiệu quả xử lý công việc

Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú vừa ký ban hành Kết luận số 226-KL/TW của Ban Bí thư về việc chấn chỉnh lề lối làm việc, nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị (Kết luận 226), đã tạo sự chú ý lớn trong đội ngũ cán bộ, công chức cả nước.

Quyền học tập và cam kết quyền con người của Việt Nam

Quyền học tập và cam kết quyền con người của Việt Nam

Hôm nay là kỷ niệm 77 năm Ngày Nhân quyền thế giới (10-12-1948 - 10-12-2025). Với bất kỳ quốc gia nào, không có quyền nào tác động sâu rộng đến tương lai của một dân tộc như quyền được học tập. Đây là quyền mở ra mọi quyền khác: quyền tiếp cận cơ hội, quyền phát triển, và quyền vươn lên bình đẳng.

Cứu trợ bằng cả tình yêu thương

Cứu trợ bằng cả tình yêu thương

Những địa phương đã và đang bị lũ lụt tàn phá bao gồm một diện rất rộng, gần như cả miền Trung. Trong đó, có những vùng đất chịu sự tàn phá rất nặng nề, như Phú Yên và Bình Định (cũ) với hàng chục người chết và mất tích, hàng vạn ngôi nhà bị ngập lụt, hư hỏng…

Công bằng thuế

Công bằng thuế

Đó là vấn đề người đóng thuế cần nhất và quan điểm này cũng được 'tư lệnh' ngành tài chính ủng hộ khi xây dựng ngưỡng doanh thu chịu thuế cho hộ kinh doanh trong giai đoạn sắp tới.

Hành chính không giấy tờ

Hành chính không giấy tờ

Thủ tục sao y chứng thực từ lâu đã vô hình trói buộc người dân và doanh nghiệp trong một quy trình hành chính vừa tốn kém, vừa vô lý. Đó không chỉ là sự lãng phí tài nguyên mà còn là biểu hiện của thói quen thiếu niềm tin vào dữ liệu và công nghệ.

Khi dân số già đi

Khi dân số già đi

Từ năm 2024, dân số nước ta đã đạt hơn 101 triệu người, chất lượng dân số, chỉ số phát triển con người (HDI) không ngừng tăng lên; tuổi thọ bình quân người VN ngày càng được nâng cao. Tuy nhiên, thực trạng dân số VN cũng đã phát sinh những vấn đề phải kịp thời giải quyết.

null