Quyền lợi, nhìn từ lương tối thiểu

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Hàng chục năm trước, lương tối thiểu trong các doanh nghiệp (DN) có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) từng là vấn đề nóng trên báo chí và các diễn đàn nghị sự, nhất là tính theo vùng và làm căn cứ để so sánh khi DN thực hiện các chế độ BHXH.

Theo Quyết định 385 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ngày 1-4-1996, mức lương tối thiểu (LTT) đối với NLĐ Việt Nam làm công việc giản đơn nhất với điều kiện lao động, môi trường lao động bình thường trong các DN FDI, các cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế đóng trên lãnh thổ Việt Nam (gọi chung là DN FDI) có thuê mướn lao động là người Việt Nam không thấp hơn 45 USD/tháng áp dụng đối với DN FDI đóng trên địa bàn TP Hà Nội và TP HCM; không thấp hơn 40 USD/tháng áp dụng đối với DN FDI đóng trên địa bàn thành phố loại II lúc đó (gồm TP Hải Phòng, Vinh, Huế, Đà Nẵng, Biên Hòa, Cần Thơ) và TP Hạ Long, Nha Trang, Vũng Tàu; không thấp hơn 35 USD/tháng áp dụng đối với DN FDI đóng trên địa bàn các tỉnh còn lại hoặc các DN sử dụng nhiều lao động giản đơn thuộc các ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản.

Vào thời điểm đó, nhiều DN FDI đóng trên địa bàn huyện Củ Chi, TP HCM vẫn hay "nhìn" qua Bình Dương cách một con sông Sài Gòn, ở đó DN FDI chỉ áp dụng mức LTT 35 USD/ tháng. Chênh lệch 10 USD nghe qua không lớn, song với DN có hàng ngàn lao động thì các chi phí liên quan tiền lương, BHXH sẽ là chênh lệch đáng để quan tâm.

Nền LTT nhằm buộc DN các loại hình kinh tế phải trả khoản lương để NLĐ sống được với các nhu cầu tối thiểu, đó chỉ là điều kiện cần. Điều kiện đủ là DN phải trả cao hơn với mức LTT nhất định để NLĐ có thể sống và làm việc, tái tạo sức lao động. Thế nhưng nhiều DN áp dụng cách thức bình quân hóa tiền LTT, chỉ trả cho NLĐ mức lương sàn, cao hơn LTT một khoản ít ỏi. Đó cũng là cách DN giảm chi phí, đối phó với cơ quan chức năng.

Luật BHXH năm 2014 quy định tiền lương tháng đóng BHXH là mức lương và phụ cấp lương. Từ năm 2018 trở đi, tiền lương tháng đóng BHXH là mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác. Trong thực tế diễn ra tình trạng trong DN luôn tồn tại 3 loại thu nhập của NLĐ là: loại làm căn cứ đóng BHXH, loại để quyết toán và loại trả cho NLĐ. Thu nhập làm căn cứ đóng BHXH luôn ở mức thấp nhất, chỉ bằng LTT vùng cộng 7% với lao động qua đào tạo nghề và thêm 5% - 7% với người làm nghề nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm. Có DN chẻ thu nhập, tách phụ cấp sang các phúc lợi khác để không phải tính đóng BHXH cho NLĐ. Trong khi đó, quy định hiện hành khó tách bạch các khoản phụ cấp tính đóng BHXH DN trả theo LTT vùng, bởi mỗi nơi xây dựng thang bảng lương, phụ cấp, mức tiền khác nhau.

Cả nước hiện có hơn 16 triệu lao động tham gia BHXH bắt buộc, hệ thống BHXH quản lý hơn 600.000 đơn vị sử dụng lao động có đóng BHXH. Do đó, cần thiết kế luật theo hướng chặt chẽ, khả thi hơn, bảo đảm quyền lợi của người tham gia BHXH. Cần quy định rõ các khoản phải đóng BHXH bắt buộc; xác định cụ thể tiền lương tháng làm căn cứ đóng BHXH đối với trường hợp thỏa thuận trả lương theo giờ, ngày, tuần và theo sản phẩm, khoán…, không để quyền lợi của NLĐ bị bớt xén, thiệt thòi.

Có thể bạn quan tâm

'Cởi trói' để khoa học - công nghệ đột phá

'Cởi trói' để khoa học - công nghệ đột phá

Dự án Luật Khoa học, Công nghệ (KH-CN) và Đổi mới sáng tạo vừa được Chính phủ trình Quốc hội vào ngày 6-5 là bước tiến về mặt thể chế, đồng thời cho thấy một tầm nhìn mới: đặt niềm tin vào trí tuệ con người và khát vọng sáng tạo như một động lực cốt lõi trong phát triển đất nước.

Tù mù thu chi ở các chung cư

Tù mù thu chi ở các chung cư

Chuyện mập mờ thu - chi ở các chung cư phổ biến lâu nay, nhưng chỉ đến khi Chi cục Thuế H.Bình Chánh (TP.HCM) ban hành quyết định xử phạt Ban quản trị chung cư Conic Đông Nam Á số tiền gần 120 tỉ đồng, nhiều người mới 'ngã ngửa'.

Giáo dục dùng roi vọt hay ngọt bùi?

Giáo dục dùng roi vọt hay ngọt bùi?

Những giọt nước mắt ân hận muộn màng, những đôi mắt thất thần, những ngón tay bấu chặt lấy mặt bàn đến tứa máu, và cả những cái cười khẩy, bất cần của học sinh phạm lỗi, đều khiến tôi - một giáo viên hơn hai mươi năm đi dạy - ám ảnh nhiều đêm.

Niềm vui nhân đôi

Niềm vui nhân đôi

Chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm về việc các trường tiểu học, THCS triển khai dạy học 2 buổi mỗi ngày không thu phí từ năm học 2025 - 2026 thực sự là thông tin mang lại 'niềm vui nhân đôi' với phụ huynh cả nước.

Tháng 5 và hành động quyết liệt

Tháng 5 và hành động quyết liệt

Du lịch đã trở thành điểm sáng vượt trội trong bức tranh kinh tế TPHCM tháng 4 khi chỉ trong 15 ngày (từ ngày 2-4 đến 4-5) đã phục vụ gần 2,7 triệu lượt khách, doanh thu ước đạt 15.700 tỷ đồng, cao gấp đôi doanh thu dịp Tết Ất Tỵ.

Hoàn thuế, bao giờ chuyển sang 'phục vụ'?

Hoàn thuế, bao giờ chuyển sang 'phục vụ'?

Đó là câu hỏi của nhiều cá nhân, doanh nghiệp trong bối cảnh thủ tục, quy trình hoàn thuế hiện nay vẫn còn rắc rối, bất hợp lý. Thậm chí trong Dự thảo thuế giá trị gia tăng đang lấy ý kiến, quy định về hoàn thuế còn đẩy rủi ro về phía người mua hàng.

Chiêu trò nguy hại

Chiêu trò nguy hại

Những ngày vừa qua, một cuộc tranh cãi đã diễn ra trên mạng xã hội, bắt nguồn từ nhiều ý kiến cá nhân trước một hoạt động của doanh nghiệp. Cuộc tranh cãi đã trở nên ồn ào, gây nhiều phản ứng hơn khi xuất hiện một làn sóng định hướng thông tin bằng phương pháp seeding.

Thể chế minh bạch

Thể chế minh bạch

Chính phủ sẽ phải nỗ lực nhiều hơn trong việc xây dựng thể chế, pháp luật nâng cao hiệu quả từ chi tiêu công đến hoạt động kiến tạo để doanh nghiệp phát triển.