Năm 2020 được xem là "cơ hội cuối" để thế giới đoàn kết xử lý vấn đề biến đổi khí hậu nhằm bảo vệ các cộng đồng và thiên nhiên
Thế giới chuẩn bị bước qua một năm 2020 được dự báo sẽ tràn đầy sự kiện nóng sau khi trải qua 365 ngày nhiều biến động và bất ổn.
Bầu cử tổng thống Mỹ
Xét về sức ảnh hưởng cũng như sự quan tâm của dư luận và giới truyền thông, khó có sự kiện nào qua mặt được cuộc đua vào Nhà Trắng dù có nhiều cuộc bầu cử dự kiến diễn ra trong năm tới. Trước khi cuộc bầu cử chính thức diễn ra vào ngày 3-11-2020, người ta sẽ chứng kiến các cuộc bầu cử sơ bộ trong nội bộ Đảng Dân chủ để chọn ra người đủ sức đối đầu với đương kim Tổng thống Donald Trump của Đảng Cộng hòa.
Theo trang Politico, việc ông chủ Nhà Trắng có tỉ lệ ủng hộ kém ấn tượng và bị hạ viện luận tội khiến kết quả cuộc đua này thêm khó lường. Cuộc chiến giành quyền kiểm soát quốc hội Mỹ cũng được chú ý. Đảng Dân chủ được dự báo tiếp tục kiểm soát hạ viện nhưng khó giành lại thế đa số từ Đảng Cộng hòa tại thượng viện.
Brexit về đích?
Khả năng nước Anh chính thức rời Liên minh châu Âu (tiến trình gọi tắt là Brexit) vào ngày 31-1-2020 trở nên rõ hơn bao giờ hết sau khi Đảng Bảo thủ của Thủ tướng Boris Johnson thắng lớn ở cuộc bầu cử trong tháng này và nắm thế đa số tại hạ viện. Dù vậy, sự chia tay này không đồng nghĩa Brexit đã chấm dứt mà chỉ mở ra một giai đoạn thương thảo về cách thức tái thiết quan hệ giữa Anh và Liên minh châu Âu vào thời gian tới. Câu hỏi quan trọng là liệu hai bên có tìm được tiếng nói chung về một thỏa thuận thương mại hay không?
Bất ổn địa chính trị
Làn sóng biểu tình xuất hiện tại nhiều nơi trên thế giới vì nhiều lý do khác nhau, từ Hồng Kông, Chile cho đến Lebanon, Iraq… Điều đáng lo là, theo Tạp chí The Week (Anh), các chuyên gia dự báo bất ổn sẽ còn gia tăng trong năm tới. Riêng tại Hồng Kông, không khí đón năm mới sẽ kém vui bởi phe biểu tình lên kế hoạch cho một loạt cuộc tuần hành nhằm làm gián đoạn hoạt động vui chơi, mua sắm. Ông Matthew Bradley, chuyên gia của Công ty International SOS (Singapore), tin rằng những biến đổi địa chính trị sẽ là rủi ro hàng đầu trong năm tới.
Căng thẳng lan rộng ở châu Mỹ?
Người dân tại một số nước châu Mỹ (Chile, Colombia, Ecuador, Bolivia…) trong năm nay đã trút giận lên chính phủ vì những nguyên nhân như tăng trưởng yếu, bất bình đẳng nghiêm trọng và nhu cầu của họ bị phớt lờ. Trong năm 2020, nguy cơ bất ổn có thể lan sang những nước khác. Chính quyền mới của Tổng thống Argentina Alberto Fernandez đang đối mặt thách thức không nhỏ là làm sao đưa đất nước thoát khỏi khủng hoảng kinh tế. Trong khi đó, sức ép có thể đè nặng lên Tổng thống Mexico Andrés Manuel López Obrador nếu nhà lãnh đạo này không thể kiểm soát được tình trạng bạo lực leo thang và mang lại sức sống mới cho nền kinh tế.
Trung Quốc dẫn đầu về nhiên liệu bẩn
Theo các nhà hoạt động môi trường, năm 2020 là "cơ hội cuối" để thế giới bắt tay xử lý vấn đề biến đổi khí hậu nhằm bảo vệ các cộng đồng và thiên nhiên. Cảnh báo này được đưa ra trước thềm một loạt hội nghị quốc tế quan trọng trong năm 2020, trong đó nổi bật là Hội nghị Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu lần thứ 26 (COP26) dự kiến diễn ra tại TP Glasgow - Scotland vào tháng 11.
 |
Một nhà máy điện chạy bằng than đá tại thị trấn Obilic ở Kosovo. Lượng khí thải từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch được dự báo tiếp tục tăng trong năm 2020 Ảnh: REUTERS
Thách thức càng gia tăng khi có nhiều dấu hiệu cho thấy lượng khí thải từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch sẽ tiếp tục tăng trong năm 2020 sau khi đã tăng bình quân 0,9%/năm kể từ năm 2010. Trung Quốc vẫn là quốc gia sử dụng nhiều than đá - loại nhiên liệu hóa thạch bị xem là bẩn nhất. Nỗ lực kích thích kinh tế và cải thiện an ninh năng lượng của Bắc Kinh có thể thúc đẩy việc sử dụng loại nhiên liệu gây tranh cãi này trong năm tới.
Trung Đông tiếp tục hỗn loạn
Theo trang Gulf News, mọi dấu hiệu đều cho thấy Trung Đông sẽ thêm bất ổn trong năm 2020. Khu vực này sẽ đối mặt với sự phân cực hơn nữa trong vấn đề Iran, cũng như vai trò của Tehran tại Iraq, Libya, Syria, Yemen... Một số chuyên gia dự đoán về sự gia tăng ảnh hưởng của Nga và Trung Quốc tại Trung Đông trong bối cảnh Mỹ tiếp tục giảm hiện diện tại khu vực này.
Đáng chú ý, Libya đang nhanh chóng trở thành điểm nóng lớn tại khu vực theo sau thỏa thuận gây tranh cãi gần đây giữa Chính phủ Đoàn kết Dân tộc (GNA) được cộng đồng quốc tế công nhận ở Tripoli và Thổ Nhĩ Kỳ. GNA hiện đối đầu với lực lượng của tướng về hưu Khalifa Haftar ở miền Đông. Vì thế, sự can thiệp quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ càng làm phức tạp tình hình Libya và khiến khu vực này phân cực hơn nữa.
Tình hình Syria chắc chắn sẽ tiếp tục phức tạp và căng thẳng trong năm 2020. Theo trang Gulf News, giới phân tích dự đoán khả năng Thổ Nhĩ Kỳ đưa thêm quân đến miền Đông Bắc Syria nhằm đẩy lùi lực lượng người Kurd bị Ankara liệt vào danh sách khủng bố. Chưa hết, Israel sẽ tiếp tục tấn công các căn cứ của Iran tại Syria. Trong khi đó, Mỹ tiếp tục duy trì sự hiện diện mang tính biểu tượng ở các mỏ dầu tại miền Đông Syria. Riêng Nga sẽ tiếp tục làm việc với cả Iran và Thổ Nhĩ Kỳ về vấn đề Syria trong lúc tăng cường sự hiện diện quân sự dọc Địa Trung Hải.
Hoàng Phương (NLĐO)
