“Nhà hát ngoài trời”

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- “Sân khấu ngoài trời” thì nghe còn quen. Nhưng “nhà hát ngoài trời” thì hơi lạ tai. Bởi khi nói đến “nhà hát”, chúng ta sẽ hình dung ra một không gian khép kín, sang trọng… như kiểu Nhà hát Lớn Hà Nội, Nhà hát TP. Hồ Chí Minh...

Tuy nhiên, ở tỉnh Gia Lai-Kon Tum đã từng có một nhà hát ngoài trời tồn tại và hoạt động náo nhiệt trong nửa cuối thập niên 80 của thế kỷ XX. Đó là Nhà hát Nhân dân tỉnh Gia Lai-Kon Tum.

Trên thực tế, nhà hát ngoài trời chỉ là cách gọi (khi nhìn vào kiến trúc) của người dân về một thiết chế văn hóa có tên là Nhà hát Nhân dân tỉnh Gia Lai-Kon Tum, tọa lạc ở phía Tây đường Trần Hưng Đạo, tại vị trí vốn là sân chùa Hộ Quốc (hiện là phía trước nhà trưng bày cổ vật của Bảo tàng tỉnh). Công trình được khánh thành vào ngày 20-9-1985, nhân dịp chào mừng kỷ niệm 30 năm Ngày thành lập ngành Văn hóa-Thông tin. Thực ra, nơi đây đã trở thành sân khấu ngoài trời từ những năm sau giải phóng.

Cuối năm 1985, tôi về nhận công tác tại Phòng Bảo tồn-bảo tàng (Ty Văn hóa-Thông tin). Ngày đầu tiên đến làm việc, tôi được thông báo: Tối đó, Tổ Công đoàn Bảo tồn-bảo tàng được phân công giữ xe ở cổng nhà hát. Xẩm tối, vừa kéo đèn, giăng dây xong, chưa kịp xoay xở, tôi đã thấy người, xe đạp ùn ùn tiến vào bãi mà cuống cả tay chân. Các anh chị đã quen việc luôn miệng nhắc cái đứa lơ ngơ như tôi phải cẩn thận, kẻo lộn số là mất xe. Sau này, tôi mới biết, hồi ấy, cán bộ, nhân viên Ty Văn hóa-Thông tin được phân công giữ xe, bán vé (việc dành cho nữ), gác cổng (thường là nam giới)… cho nhà hát. Nhận thêm việc, mọi người ai nấy đều vui như Tết, bởi đó là quyền lợi, là việc làm hiếm hoi để chúng tôi có thêm thu nhập ngoài đồng lương ít ỏi lúc bấy giờ. Nhưng, công việc cũng không hề nhàn nhã, nhất là chẳng may bị mất xe hay đánh rơi tập vé xem biểu diễn (quy ra tiền bằng nhiều tháng lương) là coi như... xong!

Nhà hát Nhân dân tỉnh Gia Lai-Kon Tum khác với các nhà hát khác ở chỗ nó chỉ có phần sân khấu (quay lưng ra đường Trần Hưng Đạo, hướng mặt về phía Tây) là có mái che. Còn khu vực dành cho khán giả (theo hướng ngược lại) là những bậc được xây bằng gạch, phủ xi măng, cao dần về phía sau. Xung quanh nhà hát có tường bao, cũng được xây bằng gạch. Nhà hát có sức chứa khoảng 800-1.000 chỗ. Chỉ đơn giản thế, nhưng nhà hát ra đời đánh dấu một bước tiến quan trọng trong đời sống tinh thần của người dân Pleiku.

Nhờ có công trình này mà tỉnh có địa điểm để đón các đoàn văn hóa-nghệ thuật của Trung ương và các tỉnh bạn đến biểu diễn phục vụ người dân. Cũng qua sân khấu này, người dân biết đến rất nhiều ca sĩ, nghệ sĩ, diễn viên nổi tiếng lúc ấy như: Thanh Hoa, Thu Hiền, Ái Vân, Chí Trung, Lê Khanh… Vì là sân khấu ngoài trời nên hoạt động chủ yếu vào những tháng mùa khô. Về biểu diễn tại đây, các đoàn nghệ thuật được phục vụ ăn ở tại chỗ có thu phí.

Những lúc không có đoàn ngoài tỉnh, nhà hát là “đại bản doanh” của Đoàn Nghệ thuật tổng hợp Hoa Pơ Lang, mà tiền thân là Đoàn xiếc tập thể tỉnh Gia Lai-Kon Tum, được UBND tỉnh thành lập năm 1979, theo đề nghị của Ty Văn hóa-Thông tin và Ban Cải tạo công thương nghiệp tư bản tư doanh. Đoàn Nghệ thuật tổng hợp Hoa Pơ Lang do ông Mạc Như Long làm Trưởng đoàn hồi ấy khá nổi tiếng với nhiều vở cải lương “tự biên tự diễn” như: Hoa thiên lý, Người mang tên hoa hướng dương, Bão lũ, Thạch Sanh Lý Thông, Tình sử A Năng… cùng nhiều chương trình xiếc-ảo thuật và ca múa nhạc khá phong phú, hấp dẫn. Đây cũng là nơi biểu diễn thường xuyên của Đoàn Nghệ thuật Đam San.

Từ khi ra đời cho đến khi chia tách tỉnh (năm 1991), lúc nào nhà hát “đỏ đèn” là nườm nượp khán giả. Muốn có chỗ ngồi tốt, mọi người phải đi sớm, rồi chen lấn mua vé để vào sân “xí chỗ”. Hai phòng vé ở hai bên cánh gà nhà hát, cứ mở cửa ra là có hàng chục cánh tay chen nhau đưa tiền vào qua ô cửa. Người bán vé (thường 1 cửa 2 người) có khi phải nắm chặt tay người mua để không đưa vé, thối tiền nhầm.

Trong sân, đến giờ biểu diễn, chỉ 100 chỗ dành cho đại biểu và những bậc ngồi gần sân khấu là tạm ổn, để có thể thưởng thức nghệ thuật đúng nghĩa. Còn phía sau thì người đứng, người ngồi, kẻ chen, người lấn. Nhất là từ lúc “tháo khoán” (khi buổi biểu diễn diễn ra được khoảng 1/2 chương trình, bảo vệ sẽ mở cửa), những người không có tiền mua vé hoặc không mua được vé chờ sẵn ở bên ngoài tràn vào trong sân. Thế mà, mỗi khi có đoàn hoặc ca sĩ, nghệ sĩ nổi tiếng về, số vé nhà hát bán ra luôn đạt con số từ 700 trở lên. Nhưng đến cuối buổi diễn, số người trong sân có lẽ phải lên đến 1.500-2.000 người.

Tọa lạc trên đường Trần Hưng Đạo, con đường đẹp nhất của phố thị Pleiku lúc ấy, Nhà hát Nhân dân tỉnh Gia Lai-Kon Tum, Rạp chiếu bóng Hoa Lư… là những địa điểm làm phong phú thêm đời sống tinh thần, nơi khắc ghi những kỷ niệm khó phai về những ngày đầu tỉnh Gia Lai-Kon Tum cùng đất nước bước vào thời kỳ đổi mới với bao vất vả, gian khó.

Có thể bạn quan tâm

Du hành với “Pleiku xưa và nay”

Du hành với “Pleiku xưa và nay”

(GLO)- Phố núi Pleiku (tỉnh Gia Lai) hơn nửa thế kỷ trước có gì thú vị? Triển lãm ảnh “Ký ức Pleiku” diễn ra tại Bảo tàng tỉnh từ ngày 24-1 đến 21-2 đưa người xem bước vào chuyến du hành trở về Pleiku xưa, thêm cơ sở so sánh với sự phát triển không ngừng của đô thị trung tâm khu vực Bắc Tây Nguyên.

Cỏ xanh về phía cũ

Cỏ xanh về phía cũ

(GLO)- Bài thơ “Cỏ xanh về phía cũ” của Vân Phi như một bức tranh ký ức trầm lắng về mái ấm gia đình, nơi thời gian dường như lặng lẽ quay trở lại qua những hình ảnh quen thuộc, giản dị thấm đượm tình cảm và ký ức sâu sắc khiến người ta thổn thức.

Người gùi hơ’mon về đâu

Người gùi hơ’mon về đâu

(GLO)- Bài thơ Người gùi hơ’mon về đâu của Vân Phi mở ra không gian đẫm hơi men rượu cần, tiếng hát lẫn trong gió khuya và những ký ức chảy trôi theo thời gian, mơ hồ giữa hiện thực và quá khứ. Tất cả như gợi lên sự tiếc nuối, khắc khoải về một giá trị của truyền thống đang dần phai nhạt.

Nhịp xoang

Nhịp xoang

(GLO)- Bài thơ "Nhịp xoang" của Nguyễn Đình Phê mang đậm hơi thở văn hóa Tây Nguyên, tái hiện không khí lễ hội cồng chiêng rộn ràng, nơi con người hòa cùng thiên nhiên và thần linh. Bài thơ không chỉ ca ngợi vẻ đẹp văn hóa mà còn truyền tải tinh thần đoàn kết, gắn bó bền chặt.

Thơ Sơn Trần: Lời hẹn

Thơ Sơn Trần: Lời hẹn

(GLO)- Bài thơ "Lời hẹn" của Sơn Trần không chỉ mô tả vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn là những hẹn ước, kỳ vọng về sự trở về, đoàn tụ, gắn kết. Hình ảnh trong thơ vừa thực tế, vừa thi vị, mang đến cho người đọc cảm nhận ấm áp về tình yêu quê hương, về sự đổi thay tươi đẹp của đất trời vào xuân.

Thơ Vân Phi: Xuân dậy thì

Thơ Vân Phi: Xuân dậy thì

(GLO)- "Xuân dậy thì" của tác giả Vân Phi mang đến những xúc cảm thanh tân về mùa xuân và tình yêu, đưa chúng ta vào không gian tràn đầy sức sống của một buổi sáng quê hương. Mùa xuân được nhen lên trên từng chồi non lộc biếc, và mùa xuân cũng bắt đầu khi tình yêu có những hồi đáp ngọt ngào...

Nụ cười Tây Nguyên

Nụ cười Tây Nguyên

(GLO)- Đi tìm nụ cười Tây Nguyên chính là tìm đến cái đẹp nguyên sơ. Nó ẩn sâu trong đôi mắt, nó hé nhìn qua đôi tay trong vũ điệu, nó giấu mình sau chiếc gùi đầy ắp lúa, bắp và nó cũng chân tình, e ấp khi nói lời thương. Nụ cười ấy hồn hậu, sâu lắng và tự nhiên như núi rừng, sông suối.

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Khảo cổ An Khê

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Khảo cổ An Khê

(GLO)- Bài thơ "Khảo cổ An Khê" như một cách "phượt" về quá khứ, về những dấu tích cổ xưa của Nguyễn Thanh Mừng. Để rồi, ở đó, tác giả lại tự "khảo cổ chính mình", khát khao tìm lại những giá trị thuần khiết, giản dị của con người và văn hóa dân tộc.

Thơ Nguyễn Đức Nam: Đừng buồn nhé, em!

Thơ Nguyễn Đức Nam: Đừng buồn nhé, em!

(GLO)- Bài thơ “Đừng buồn nhé, em!” của Nguyễn Đức Nam phản ánh một thông điệp sâu sắc về thời gian, sự thay đổi và sự chấp nhận trong cuộc sống. Tác giả dùng hình ảnh dòng sông để minh họa cho những chu kỳ trong đời người và những thăng trầm mà mỗi người phải trải qua.

Thơ Lê Vi Thủy: Mùa em

Thơ Lê Vi Thủy: Mùa em

(GLO)- Mùa xuân không chỉ đơn thuần là thời gian mà còn là biểu tượng của sự tái sinh, của tình yêu thương, sự đoàn tụ và những ước nguyện hạnh phúc. Đó cũng chính là thông điệp mà tác giả Lê Vi Thủy gửi gắm đầy nhẹ nhàng, tinh tế trong bài thơ "Mùa em". Mời các bạn cùng đọc.

Thơ Nguyễn Ngọc Hưng: Gọi xuân

Thơ Nguyễn Ngọc Hưng: Gọi xuân

(GLO)- Bài thơ "Gọi xuân" của tác giả Nguyễn Ngọc Hưng mang đậm không khí của mùa đông, song cũng là lời mời gọi, khắc khoải của mùa xuân. Từng câu thơ như một niềm khát khao về sự thay đổi, hồi sinh và tươi mới...

Thơ Lữ Hồng: Suốt mùa tuổi ngọc

Thơ Lữ Hồng: Suốt mùa tuổi ngọc

(GLO)- Mùa xuân vừa đến, cho ta cái cớ để nhìn lại chặng đường dài mình đã đi qua. Thêm một tuổi là thêm nhiều những hạnh ngộ và chia ly, nguyện ước và mong chờ. Nhưng chừng nào còn tha thiết với đời là ta còn “tuổi ngọc”. Bài thơ của tác giả Lữ Hồng dưới đây như thay lời muốn nói...

Thơ Nguyễn Ngọc Hạnh: Quê ngoại

Thơ Nguyễn Ngọc Hạnh: Quê ngoại

(GLO)- Bài thơ "Quê ngoại" của Nguyễn Ngọc Hạnh không chỉ là lời tỏ bày tình cảm quê hương mà còn là một thông điệp sâu sắc về sự gắn bó với cội nguồn. Quê hương dù có xa hay gần, luôn là một phần không thể thiếu trong cuộc đời mỗi người, là điểm tựa để chúng ta tìm về trong những lúc lạc lõng nhất.

Thơ Lê Từ Hiển: Hoa vô thường

Thơ Lê Từ Hiển: Hoa vô thường

(GLO)- "Hoa vô thường" của Lê Từ Hiển mang đậm dấu ấn của sự chiêm nghiệm về cuộc đời, sự vô thường của thời gian qua những biến chuyển của thiên nhiên. Mỗi câu thơ như một khoảnh khắc dịu dàng, mà ở đó, tác giả lặng lẽ nhìn nhận và đón nhận mọi biến động của đời sống...

Thơ Nguyễn Ngọc Hạnh: Giếng xưa

Thơ Nguyễn Ngọc Hạnh: Giếng xưa

(GLO)- Với "Giếng xưa", tác giả Nguyễn Ngọc Hạnh đã khắc họa bức tranh đầy khắc khoải, suy tư về cuộc đời. Khi thời gian lặng lẽ trôi qua, mỗi hình ảnh đều như một lời tâm sự rất riêng tư nhưng cũng thật gần gũi và đầy cảm xúc.

Cuộc thi viết “Pleiku - Khát vọng vươn lên” năm 2025 nhận tác phẩm từ ngày 20-1

Cuộc thi viết “Pleiku - Khát vọng vươn lên” năm 2025 nhận tác phẩm từ ngày 20-1

(GLO)- Nhằm tiếp tục phát huy hiệu quả công tác tuyên truyền, quảng bá hình ảnh, con người phố núi Pleiku, UBND thành phố phối hợp với Báo Gia Lai tổ chức Cuộc thi viết về chủ đề “Pleiku-Khát vọng vươn lên” năm 2025 trên các ấn phẩm của Báo Gia Lai. Ban tổ chức bắt đầu nhận bài từ ngày 20-1.