Theo đó, chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại không phải bố trí quỹ đất 20% của dự án để xây nhà ở xã hội, thay vào đó các chủ đầu tư được đóng bằng tiền hoặc bố trí nhà ở xã hội tại vị trí khác.
Tuy nhiên, quy định trên chỉ áp dụng cho các dự án nằm trong quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 không có đất ở là chung cư; quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 của dự án chỉ có một khối chung cư hoặc nhiều khối nhưng chung khối đế; diện tích 20% đất dành cho nhà ở xã hội trong dự án không đủ để tách thành dự án độc lập.
Đồng thời, UBND TP.HCM xem xét từng trường hợp đề xuất cụ thể của nhà đầu tư về bố trí quỹ đất làm nhà ở xã hội trong phạm vi dự án nhà ở thương mại hoặc hoán đổi tại vị trí khác đảm bảo phù hợp chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở của thành phố.

Sở dĩ UBND TP.HCM đề xuất như trên bởi đến năm 2030, Thủ tướng Chính phủ giao TP.HCM hoàn thành 100.000 căn nhà ở xã hội. Để hoàn thành mục tiêu này, thành phố đang rà soát bố trí quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội tập trung trong các khu động lực, bên cạnh việc quy định điều tiết quỹ đất trong dự án nhà ở thương mại.
Trong khi pháp luật hiện hành không còn quy định quy mô sử dụng đất tối thiểu để chủ đầu tư có trách nhiệm dành 20% tổng diện tích đất ở để xây dựng nhà ở xã hội mà chỉ quy định việc chủ đầu tư các dự án phát triển nhà ở thương mại dành 20% diện tích đất đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật để phát triển nhà ở xã hội. Thẩm quyền quyết định diện tích dự án cũng được giao cho UBND TP.HCM.
Không chỉ vậy, các quy định của pháp luật đã có hiệu lực từ ngày 1.8.2024 nhưng đến nay vẫn chưa có hướng dẫn thực hiện khiến các dự án nhà ở thương mại không thể xin được chấp thuận chủ trương đầu tư để triển khai dự án.
Lãnh đạo UBND TP.HCM cũng cho rằng luật Nhà ở 2024 và Nghị định số 100/2024 của Chính phủ quy định UBND TP.HCM quyết định việc chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại phải dành một phần diện tích đất ở trong dự án đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật để xây dựng nhà ở xã hội mà không có quy định cụ thể quy mô sử dụng đất tối thiểu của dự án để làm cơ sở xác định hình thức thực hiện nhà ở xã hội là bằng tiền hoặc dành 20% quỹ đất.
Trong khi đó, Nghị định số 100/2024 của Chính phủ cũng không quy định nội dung này và giao UBND TP.HCM xem xét, quyết định nội dung này trong khi chấp thuận chủ trương đầu tư dự án nhà ở thương mại.
Hiện nay, UBND TP.HCM nhận được nhiều hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư dự án nhà ở thương mại. Trường hợp chưa có tiêu chí quy định quy mô sử dụng đất tối thiểu của dự án nhà ở thương mại để xác định việc dành 20% diện tích đất ở để xây dựng nhà ở xã hội theo như các quy định trước đây sẽ dẫn đến việc áp dụng một trong các hình thức thực hiện nhà ở xã hội trong dự án nhà ở thương mại như bằng tiền hoặc bằng quỹ đất tại chỗ hoặc quỹ đất ở vị trí khác sẽ không thống nhất và không đảm bảo pháp lý.
Theo Đình Sơn (TNO)