Giải pháp cân bằng học sinh chọn môn thi tốt nghiệp

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Yêu cầu của nền kinh tế - xã hội đòi hỏi lực lượng lao động ngày càng nhiều ngành nghề liên quan đến khoa học, kỹ thuật, công nghệ, dịch vụ…

Tuy nhiên, giáo dục và đào tạo nước ta đang có xu hướng đi ngược lại đòi hỏi đó của nền kinh tế. Đó là tình trạng học sinh THPT đăng ký thi tốt nghiệp theo tổ hợp khoa học xã hội (KHXH) ngày càng nhiều.

Theo số liệu của Bộ GD-ĐT công bố hằng năm, năm 2019 tỷ lệ học sinh (HS) đăng ký chọn tổ hợp KHXH là 52,83%; năm 2020, tỷ lệ này là 55,38%; năm 2021 - 55,38%; năm 2022 - 55,53%; năm 2023 - 55,4% và năm 2024 là 63%. Đây là số liệu đăng ký, số liệu thi thực tế còn cao hơn. Cụ thể năm 2023, tỷ lệ HS thi tổ hợp KHXH là 67% và năm 2024 là gần 67%.

Trong khi đó, tính chung toàn quốc, tỷ lệ HS nhập học khối ngành kỹ thuật năm 2023 chỉ bằng 1/3 khối ngành kinh tế - dịch vụ. Mặc dù điểm chuẩn các ngành kỹ thuật thấp hơn các ngành kinh tế, xã hội khoảng 4 - 5 điểm nhưng vẫn khó tuyển vì không có nhiều nguồn tuyển. Cả hai vấn đề sẽ dẫn đến "độ vênh" giữa nhu cầu nhân lực và nhân lực được đào tạo.

Vì sao HS chọn tổ hợp KHXH để thi tốt nghiệp ngày càng nhiều? Lý giải cho điều này có nhiều nguyên nhân. Trước hết, đề thi tổ hợp KHXH dễ có điểm cao hơn (phổ điểm các môn sử, địa, GDCD nhiều năm lệch về bên phải) nên có nhiều HS lựa chọn để dễ học và dễ có điểm cao. Thứ hai, việc tuyển sinh ĐH giao tự chủ cho trường nên có nhiều cách thức và nhiều tổ hợp môn xét tuyển. Đặc biệt là tuyển sinh sớm bằng học bạ, tuyển thẳng… Nhiều HS đã trúng tuyển ĐH sớm hoặc chọn con đường học nghề, xuất khẩu lao động… thường chọn tổ hợp KHXH để thi. Việc học các môn KHXH vẫn còn thiên về học thuộc, dễ học và thi hơn, trong khi các môn khoa học tự nhiên (KHTN) đòi hỏi phải có tư duy logic cao, kiến thức toán vững chắc…

Để khắc phục tình trạng mất cân đối giữa HS chọn các môn KHTN và KHXH để học và thi tốt nghiệp, phù hợp với nhu cầu nguồn nhân lực, một trong những giải pháp quan trọng là thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 chỉ còn 4 môn, trong đó 2 môn bắt buộc là toán và văn, 2 môn HS tự chọn trong số các môn (lịch sử, địa lý, giáo dục kinh tế và pháp luật, tin học, công nghệ, vật lý, hóa học, sinh học, âm nhạc, mỹ thuật).

Từ thực tế nhiều năm qua cho thấy để có sự hài hòa, cân đối việc chọn tổ hợp học ở cấp THPT và chọn môn thi tốt nghiệp theo chương trình giáo dục 2018, không thể một sớm một chiều mà trải qua quá trình lâu dài, với nhiều giải pháp đồng bộ.

Trước hết, việc ra đề thi (đã có điều chỉnh về dạng câu hỏi trắc nghiệm) cần phải có sự cân bằng độ khó giữa các môn KHXH và KHTN. Thứ hai, các trường ĐH cần sớm xây dựng phương án tuyển sinh với nhiều tổ hợp, có đầy đủ các môn học ở cấp THPT. Các trường ĐH kỹ thuật, các trường ĐH kinh tế xây dựng nhiều tổ hợp liên quan đến các môn lý, hóa, sinh, tin học, công nghệ, giáo dục kinh tế và pháp luật. Nhà nước, các trường ĐH có chính sách ưu tiên nhất định để khuyến khích HS theo học các ngành kỹ thuật và công nghệ. Các trường cao đẳng nghề và ĐH mở nhiều ngành nghề liên quan đến STEM, trí tuệ nhân tạo, tự động hóa…

Bộ GD-ĐT cần theo dõi, nắm rõ và điều chỉnh kịp thời nếu có sự chênh lệch quá nhiều giữa các môn thi. Các trường ĐH sư phạm đào tạo đội ngũ giáo viên có chất lượng ở tất cả các môn, nhất là KHTN và công nghệ.

Nếu không điều chỉnh kịp thời sẽ dẫn đến khủng hoảng thừa nguồn nhân lực về kinh tế, dịch vụ và xã hội, gây lãng phí trong đào tạo.

Có thể bạn quan tâm

Nhạc đỏ trong tim người trẻ phố núi

Nhạc đỏ trong tim người trẻ phố núi

(GLO)- Giữa nhịp sống sôi động của phố núi Gia Lai, bên cạnh các dòng nhạc hiện đại như pop, rock, rap..., những giai điệu nhạc cách mạng vẫn ngân vang từ những người trẻ. Đối với họ, hát nhạc đỏ là một cách thể hiện tình yêu Tổ quốc.

Vinh quang Lê Kiến Thành

Vinh quang Lê Kiến Thành

(GLO)- Tại TP. Sucre (Bolivia), Lê Kiến Thành (học sinh Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn, phường Quy Nhơn) đã xuất sắc giành Huy chương vàng Olympic Tin học quốc tế 2025 (IOI 2025). Đây là thành quả của đam mê, nỗ lực và niềm tự hào quê hương.

Cô gái trẻ và hành trình lan tỏa việc tử tế

Cô gái trẻ và hành trình lan tỏa việc tử tế

(GLO)- Trong rất nhiều chuyến xe hoạt động thiện nguyện vượt núi, băng rừng đến với bà con vùng sâu, vùng xa trên cao nguyên Gia Lai, Ðỗ Thị Minh Thư là gương mặt quen thuộc. Ở tuổi 23, chị đã ghi dấu bằng sự bền bỉ và lan tỏa nguồn năng lượng tích cực, thể hiện tinh thần sẻ chia của thế hệ gen Z.

Gia Lai: Hai em nhỏ góp tiền, gửi tặng người dân Cuba

Gia Lai: Hai em nhỏ góp tiền, gửi tặng người dân Cuba

(GLO)-Thông qua Đoàn phường Hoài Nhơn Đông, hai anh em Trịnh Hồng Vinh (10 tuổi) và Trịnh An Châu (6 tuổi, ở phường Hoài Nhơn Đông) đã ủng hộ 1,6 triệu đồng, được gom góp từ những tờ tiền mệnh giá 1.000 - 2.000 đồng gửi đến đất nước Cuba, kèm theo bức thư tay viết nắn nót...

Bạn trẻ xuống đường làm thêm ngày tổng hợp luyện diễu binh, diễu hành

Bạn trẻ xuống đường làm thêm ngày tổng hợp luyện diễu binh, diễu hành

Có mặt trên tuyến phố Điện Biên Phủ từ 12 giờ trưa ngày 21/8, Hoàng Đình Tuyển là một trong những bạn trẻ tranh thủ cơ hội kiếm thêm từ việc bán các sản phẩm, sticker cờ đỏ sao vàng... cho người dân, du khách hướng về khu vực Ba Đình theo dõi tổng hợp luyện lần 1 diễu binh, diễu hành.

Điểm "Cắt tóc 0 đồng" tại khu vực công viên Nguyễn Viết Xuân. Ảnh: R'Ô HOK

Ấm lòng điểm cắt tóc 0 đồng ở phố núi Gia Lai

(GLO)- Suốt 3 năm qua, người dân phố núi Gia Lai đã quen thuộc với điểm "Cắt tóc 0 đồng" tại khu vực Công viên Nguyễn Viết Xuân, phường Hội Phú. Đây là hoạt động do anh Nguyễn Anh Tuấn-Chủ tiệm cắt tóc LV Barber shop (số 206 Hùng Vương, phường Pleiku, tỉnh Gia Lai) tổ chức và duy trì đều đặn.

Gia Lai: Trao phần thưởng cho thủ khoa tốt nghiệp THPT của tỉnh tại Tuy Phước Đông

Gia Lai: Trao phần thưởng cho thủ khoa tốt nghiệp THPT của tỉnh tại Tuy Phước Đông

(GLO)- Sáng 20-7, Đoàn xã Tuy Phước Đông phối hợp cùng Đoàn Trường THPT Nguyễn Diêu và đại diện Công ty TNHH Tư vấn Xây dựng Phước Sơn đã đến thăm, chúc mừng và trao phần thưởng trị giá 5 triệu đồng cho em Phạm Ngọc Nhã Uyên-thủ khoa cấp tỉnh khối D01 trong Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025.

Dựa vào khả năng và tính cách, nhiều thí sinh chủ động đăng ký vào các ngành học mới nổi, có tính ứng dụng cao và bắt nhịp xu hướng công nghệ hiện đại. Ảnh: Trần Dung

Xu hướng chọn ngành học: Từ truyền thống đến bắt nhịp xu hướng hiện đại

(GLO)- Sau kỳ thi tốt nghiệp THPT, việc lựa chọn ngành học chính là dấu mốc quan trọng đối với các bạn học sinh. Bên cạnh các ngành truyền thống vốn được xem là ổn định, nhiều thí sinh bắt đầu quan tâm đến những ngành mới, có tính ứng dụng cao và bắt nhịp xu hướng công nghệ hiện đại.

Người trẻ về quê lập nghiệp

Giới trẻ về quê lập nghiệp

(GLO)- Những năm gần đây, nhiều bạn trẻ quyết định rời thành phố lớn để quay về quê lập nghiệp. Họ chủ động lựa chọn công việc phù hợp để được sống gần gia đình, đồng thời mong muốn có thể đóng góp cho quê hương.

Dù di chuyển, nói chuyện khó khăn nhưng Hữu (bìa phải) vẫn cố gắng đến tận nhà thăm, tặng quà cho các trường hợp khó khăn.

Gia Lai: Góp sức trẻ lan tỏa yêu thương

(GLO)-Nhiều bạn trẻ "gen Z" lan tỏa yêu thương bằng những việc làm ý nghĩa, như điều phối suất ăn hay truyền cảm hứng học tập, cắt tóc miễn phí, hỗ trợ người khó khăn. Mỗi người một cách làm, nhưng điểm chung là sẵn sàng cho đi bằng những gì mình có...