Hậu quả khôn lường
Tháng 6-2025, chị T.T.N. (phường Pleiku) phát hiện con trai mình là T.Đ.T. (SN 2010) có những biểu hiện lạ khi thường xuyên khóa cửa ở trong phòng một mình hoặc đi ra ngoài chơi với bạn đến đêm khuya. Qua kiểm tra, chị phát hiện cháu T. hút vape-thuốc lá điện tử.
Không những vậy, để tăng sự kích thích, T. còn sử dụng tinh dầu CBD. Lên mạng tìm hiểu, chị ngỡ ngàng khi biết rằng loại tinh dầu này chiết xuất từ cây cần sa, khi sử dụng nhiều có nguy cơ dễ đến hoang tưởng, ảo giác, tổn thương não.
“Từ khi sử dụng thuốc lá điện tử, tôi thấy cháu hay cáu gắt, cãi lời cha mẹ, nhiều lúc lơ đãng không nghe người khác nói gì và rất hay thức khuya, ngủ ngày. Sau mùa hè thì cháu cũng không chịu đi học nữa khiến chúng tôi rất lo lắng”-chị N. kể.
Trước đó, tháng 10-2023, một học sinh Trường THPT Hoàng Hoa Thám (phường Thống Nhất) có dấu hiệu bị sốc sau khi trốn vào nhà vệ sinh để sử dụng thuốc lá điện tử. Em bị nôn ói, người mệt lả và được đưa đi cấp cứu tại cơ sở y tế.
Thầy Nguyễn Văn Tàu-Hiệu trưởng Trường THPT Hoàng Hoa Thám-cho hay: “Sau vụ việc đó, nhà trường đã có hình thức kỷ luật thích đáng đối với học sinh. Quan điểm của nhà trường là xử lý nghiêm hành vi hút thuốc lá, đặc biệt là thuốc lá điện tử. Hằng năm, nhà trường đều phối hợp với lực lượng Công an tuyên truyền về tác hại của thuốc lá điện tử để nâng cao nhận thức của học sinh, tránh đua đòi theo các thanh thiếu niên hư hỏng dẫn đến những hệ lụy xấu”.
Theo Thượng tá Phạm Đức Trọng-Phó Trưởng phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Công an tỉnh), tác hại của thuốc lá điện tử đã được cơ quan y tế thẩm định và khuyến cáo. Do đó, Quốc hội đã thông qua nghị quyết cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng… từ ngày 1-1-2025 nhằm đảo bảo sức khỏe cộng đồng cũng như trật tự, an toàn xã hội.
“Không những gây tổn thương cho hệ thần kinh cũng như các cơ quan trong cơ thể, thuốc lá điện tử còn là con đường dẫn đến ma túy. Bởi hiện nay, lực lượng chức năng phát hiện nhiều đối tượng sử dụng ma túy núp bóng thuốc lá điện tử, đặc biệt các loại tinh dầu gây nghiện không rõ nguồn gốc, xuất xứ”-Thượng tá Trọng thông tin.
Xử lý tận gốc
Mặc dù bị cấm, song thời gian qua, một số đối tượng buôn bán thuốc lá điện tử vẫn hoạt động để đưa mặt hàng này xâm nhập vào giới trẻ. Lực lượng Công an xác định phải xử lý các “đầu nậu” nhằm cắt nguồn cung thuốc lá điện tử.
Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Công an tỉnh) phát hiện nhiều đối tượng sử dụng không gian mạng để trao đổi, mua bán thuốc lá điện tử.
Qua đó, nổi lên các nhóm kín trên mạng xã hội Facebook như: “Vape Gia Lai”, “Pod Gia Lai”, “Pod Mod Gia Lai” hay nhóm kín trên Zalo có tên “Cộng đồng Vape, Pod Gia Lai” có hoạt động mua bán dụng cụ, tinh dầu…
Các nhóm này có hàng nghìn thành viên tham gia, hầu hết đều ẩn danh nhằm tránh sự truy xét của lực lượng chức năng.
Khi có người liên lạc với quản trị của nhóm, đối tượng này sẽ xác minh danh tính rõ ràng trước khi cung cấp mật khẩu vào cửa hàng online có địa chỉ ở Evape.vn và thực hiện giao dịch tại đây. Hầu hết giao dịch đều thực hiện bằng phương thức ship COD nhằm đảm bảo bí mật.
Qua các biện pháp nghiệp vụ, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao phát hiện đối tượng quản trị các nhóm trên cũng như điều hành website Evape.vn chính là Nguyễn Bá Kha (SN 1995, trú tại phường Diên Hồng).
Không những bán online, Kha còn thuê mặt bằng mở quán cà phê vỉa hè trên đường Trần Quang Khải (phường Diên Hồng). Nơi đây trở thành địa điểm để Kha điều hành công việc và trực tiếp giao hàng cho người sử dụng. Kha còn thuê L.T.M.N. (SN 2001, trú tại phường Diên Hồng) để phụ giúp mình trong việc bán hàng.
Ngày 28-9, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao phối hợp cùng Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế, tham nhũng, buôn lậu và môi trường, Quản lý thị trường tỉnh và Công an phường Diên Hồng kiểm tra quán cà phê và nhà của Kha.
Tại đây, lực lượng chức năng đã phát hiện, thu giữ 352 sản phẩm thuốc lá điện tử hiệu ATUS (loại bấm hút trực tiếp có nhiều hương liệu khác nhau); 169 chai tinh dầu của thuốc lá điện tử hiệu CARGO; 22 sản phẩm máy hút thuốc lá điện tử các nhãn hiệu GORTEK, DOTMOD, ZERO; 348 đầu đốt các nhãn hiệu DOT, ONEO, Xlim, Pixo, Aspire; 2 máy tính, 1 điện thoại di động.
Qua thu thập dữ liệu, lực lượng chức năng xác định Kha đã bắt đầu kinh doanh mặt hàng trên từ đầu năm 2025 và có tổng doanh thu khoảng 1,9 tỷ đồng. Đây là vụ mua bán thuốc lá điện tử lớn nhất từ trước đến nay trên địa bàn tỉnh.
Trước đó, vào ngày 22-8, Công an phường Hội Phú cũng kiểm tra, thu giữ một số lượng lớn tinh dầu CBD đã đóng gói, một số chưa pha chế tại nhà trọ trên đường Nguyễn Viết Xuân của Trần Huy Thắng (SN 2000).
Thượng tá Phan Thanh Sơn-Trưởng Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao-cho biết: “Qua các vụ việc này, chúng tôi đề nghị Công an các đơn vị, địa phương đặc biệt chú trọng các hoạt động tuyên truyền về tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các chất gây nghiện, chất cấm cho lứa tuổi học sinh, sinh viên và thanh thiếu niên trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, chủ động công tác nắm tình hình trên địa bàn để kịp thời phát hiện, phối hợp đấu tranh, xử lý các hành vi quảng cáo, mua bán, tàng trữ và sử dụng các sản phẩm này”.