TP HCM là trung tâm kinh tế lớn của cả nước; cũng là địa phương có hệ thống đào tạo rất lớn với đa dạng ngành nghề, cấp bậc. Tính đến năm 2023, TP HCM có 442 cơ sở đào tạo, gồm 66 cơ sở giáo dục đại học và 376 cơ sở giáo dục nghề nghiệp.
Với bình quân hằng năm gần 500.000 sinh viên, học viên tốt nghiệp ra trường thì khoảng 300.000 người có nhu cầu làm việc tại TP HCM. Đây cũng chính là nguồn cung lao động đã qua đào tạo cho các doanh nghiệp. Như vậy, số lượng sinh viên, học viên tốt nghiệp hằng năm và số lượng lao động dịch chuyển trong nền kinh tế bảo đảm cung ứng về mặt số lượng cho nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp.
Tuy nhiên, thực tế hiện nay là người lao động và doanh nghiệp vẫn chưa thực sự gặp gỡ nhau trên thị trường lao động.
Theo tính toán của Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và Thông tin thị trường lao động TP HCM, lực lượng lao động năm 2024 khoảng 5.115.288 người, tăng 5,61% so với năm 2023, với tốc độ tăng bình quân giai đoạn 2020 - 2024 là 1,27%/năm. Ước tính số lao động có việc làm khoảng 4.827.090 - 4.834.358 người (với kịch bản tăng trưởng kinh tế 8% - 8,5%), tăng khoảng 3,43% - 3,59% so với năm 2023. Nhu cầu nhân lực năm nay dự kiến cần 300.000 - 320.000 chỗ làm việc (khoảng 140.000 chỗ mới), trong đó theo trình độ chuyên môn kỹ thuật, nhân lực qua đào tạo chiếm 87%...
Thực tế hiện nay, doanh nghiệp vẫn gặp nhiều khó khăn khi tuyển dụng lao động. Trong 6 tháng đầu năm 2024, qua khảo sát tại 9.000 doanh nghiệp đang hoạt động tại TP HCM, có đến 23,55% doanh nghiệp trả lời gặp khó khăn khi tuyển dụng.
Để khắc phục những vấn đề trên nhằm tìm dấu gạch nối gắn kết đào tạo với tuyển dụng, Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và Thông tin thị trường lao động TP HCM đề xuất một số giải pháp:
Về phía doanh nghiệp: Cần có kế hoạch đào tạo nâng cao kỹ năng chuyên môn, kỹ năng mềm và trình độ cho người lao động. Tạo cho người lao động nhận thấy cơ hội thăng tiến trong sự nghiệp. Cần có chính sách lương, thưởng, phúc lợi hợp lý, công bằng để thu hút và giữ chân lao động chất lượng cao.
Bên cạnh đó, cần tạo điều kiện để người lao động có sự cân bằng giữa công việc với cuộc sống cá nhân, giúp họ làm việc hiệu quả và lâu dài. Cần tạo môi trường làm việc an toàn, sạch sẽ và thân thiện...
Về phía các cơ sở giáo dục - đào tạo: Thường xuyên cập nhật và điều chỉnh chương trình đào tạo tại các cơ sở để phù hợp hơn với nhu cầu của thị trường lao động. Xây dựng các chương trình hợp tác giữa doanh nghiệp và cơ sở đào tạo để bảo đảm chương trình đào tạo phản ánh đúng nhu cầu thực tế của doanh nghiệp. Tổ chức tư vấn nghề nghiệp và cung cấp thông tin thị trường lao động cho sinh viên để giúp họ hiểu rõ hơn về nhu cầu của thị trường lao động.
Ngoài ra, cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và các phương pháp đào tạo mới để cải thiện chất lượng đào tạo và khả năng ứng dụng của sinh viên. Thường xuyên tổ chức đánh giá về sự phù hợp giữa đào tạo với nhu cầu thị trường, tiến hành điều chỉnh chương trình đào tạo theo phản hồi từ doanh nghiệp và người lao động để hoàn thiện, nâng cao chất lượng đào tạo tại nhà trường.
PHẠM VĂN CẨN - Phó Giám đốc Trung tâm
Dự báo nhu cầu nhân lực và Thông tin thị trường lao động TP HCM
(Theo nguồn NLĐO)