Một bước tiến từ phòng thí nghiệm Đại học Tohoku
Mới đây, các nhà nghiên cứu tại Đại học Tohoku (Nhật Bản) công bố bước tiến đáng chú ý trong lĩnh vực phát triển pin gốc nước - một loại pin được kỳ vọng sẽ thay thế pin lithium-ion đắt đỏ và dễ cháy hiện nay.
Thách thức lớn nhất đối với pin gốc nước là tính kỵ nước - tức là sự không tương thích giữa vật liệu điện cực và chất điện phân gốc nước. Điều này cản trở khả năng ứng dụng rộng rãi dù loại pin này vốn có ưu điểm về chi phí, độ an toàn và tiềm năng tái chế.
Để giải quyết vấn đề, nhóm nghiên cứu tại Tohoku đã phát triển một vật liệu điện cực mới, kết hợp giữa phân tử hữu cơ p-dihydroxybenzene - có khả năng lưu trữ điện tích cao - và hợp chất polyamine tan trong nước. Kết quả là một loại polyme oxy hóa khử không chỉ cải thiện hiệu suất hoạt động mà còn có thể tái chế, giúp kéo dài vòng đời sản phẩm và giảm tác động đến môi trường.
"Bằng cách kết hợp khả năng lưu trữ điện tích cao với khả năng tái chế, chúng ta có thể mở ra những hướng đi mới cho nghiên cứu pin bền vững", Phó giáo sư Kouki Oka nhấn mạnh trong thông cáo báo chí.
Không chỉ là cải tiến kỹ thuật - mà còn là cơ hội thị trường
Dù còn trong giai đoạn thử nghiệm, công trình này đang góp phần định hình lại kỳ vọng của ngành công nghiệp pin và xe điện. Theo các chuyên gia, nếu vật liệu mới đạt được độ bền và hiệu suất như mong đợi trong các thử nghiệm thực tế, nó sẽ thúc đẩy làn sóng sản xuất pin an toàn, rẻ và thân thiện với môi trường hơn.
Cùng lúc đó, nhiều tổ chức nghiên cứu và công ty tại Hàn Quốc, Mỹ và châu Âu cũng đang theo đuổi các phiên bản pin gốc nước cải tiến. Goldman Sachs ước tính giá pin có thể giảm tới 50% trong năm tới, nhờ vào sự kết hợp của các yếu tố: hóa chất rẻ hơn, hiệu suất năng lượng cao hơn và khả năng tái chế tốt hơn.
Tác động dây chuyền đến thị trường xe điện
Chi phí pin hiện chiếm khoảng 30-40% giá thành một chiếc xe điện. Do đó, nếu giá pin giảm mạnh, giá xe điện cũng sẽ theo đó giảm - mở ra cánh cửa tiếp cận cho nhiều người tiêu dùng hơn. Ví dụ, Ford đang chuẩn bị tung ra một mẫu xe bán tải điện có giá chỉ 30.000 USD (khoảng 792 triệu đồng) - mức giá vốn rất hiếm thấy trong thị trường xe điện hiện nay.
Dữ liệu toàn cầu cho thấy doanh số xe điện đã tăng 25% tính đến tháng 8 năm 2025, cho thấy nhu cầu đang tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ. Mỗi chiếc xe điện thay thế xe xăng được cho là giúp giảm hàng nghìn kilogram khí thải - một đóng góp không nhỏ trong nỗ lực giảm thiểu biến đổi khí hậu toàn cầu.
Bài toán môi trường và tương lai của pin gốc nước
Không chỉ giới hạn ở xe điện, pin gốc nước còn có tiềm năng ứng dụng rộng trong hệ thống lưu trữ năng lượng lưới điện - yếu tố then chốt để tối ưu hóa các nguồn năng lượng tái tạo như điện mặt trời, điện gió. Việc sử dụng các thành phần không dễ cháy, phổ biến và có thể tái chế sẽ giúp hệ thống lưu trữ năng lượng bền vững hơn và ít rủi ro hơn.
Phó giáo sư Oka khẳng định nhóm nghiên cứu sẽ tiếp tục đánh giá các yếu tố về độ bền và hiệu suất để xác định tiềm năng ứng dụng thực tế của vật liệu mới. Đây sẽ là bước tiếp theo nhằm đưa công nghệ này ra khỏi phòng thí nghiệm và đến với đời sống.
Đổi mới nhỏ, tác động lớn
Dù còn trong giai đoạn nghiên cứu, nhưng đột phá của Đại học Tohoku và xu hướng pin gốc nước nói chung đang mở ra một viễn cảnh mới: xe điện rẻ hơn, pin an toàn hơn, hệ thống năng lượng sạch hiệu quả hơn. Đó không chỉ là một thành tựu khoa học, mà còn là cơ hội để thúc đẩy cuộc cách mạng năng lượng bền vững mà cả thế giới đang hướng đến.