Cam go cuộc chiến chống thuốc giả - Kỳ 1: May nhờ, rủi chịu

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Trong khi nhiều người bệnh giành giật từng hơi thở, vét những đồng tiền cuối cùng để mua thuốc với niềm tin và hy vọng được điều trị, có thêm cơ hội sống thì một số kẻ táng tận lương tâm trục lợi bằng cách sản xuất và tuồn thuốc giả, thuốc kém chất lượng ra thị trường.

Chúng không chỉ cướp đi cơ hội sống của bệnh nhân mà còn gây ảnh hưởng không nhỏ đến nỗ lực của đội ngũ thầy thuốc và làm giảm sút niềm tin vào ngành y tế.

1ps.jpg
Mua thuốc theo đúng đơn bác sĩ, nhưng người bệnh vẫn phập phồng nỗi lo “may nhờ, rủi chịu”. Ảnh: V.S

Mua thuốc theo đúng đơn bác sĩ, nhưng người bệnh vẫn trong cảnh “may nhờ, rủi chịu” vì không thể phân biệt bằng mắt thường, càng không thể kiểm chứng bằng truy xuất nguồn gốc. Trong khi thuốc giả vẫn âm thầm len lỏi khắp nơi, kể cả các cơ sở y tế uy tín.

Lạc giữa ma trận thật - giả

Ngày 20/5, bà N.T.T. (65 tuổi, ngụ quận 8, TPHCM) đến Bệnh viện Chợ Rẫy thăm khám vì các triệu chứng đau bụng, đau lưng và chóng mặt. Sau các chỉ định xét nghiệm, nội soi và kiểm tra hình ảnh, bác sĩ chẩn đoán bà bị thiếu máu nhẹ, viêm trào ngược dạ dày thực quản, loãng xương và thoái hóa cột sống. Bệnh nhân này được kê toa gồm 4 loại thuốc: viên bổ sung sắt và acid folic, canxi kết hợp vitamin D, thuốc điều trị loãng xương có thành phần acid alendronic và một loại thuốc dạ dày rabeprazol, dùng trong hai tháng.

Người thân của bà đến nhà thuốc C.L. cạnh bệnh viện để mua thuốc theo đơn. Nhân viên nhà thuốc báo giá 2,2 triệu đồng nếu mua đúng thuốc như trong toa. Nếu đổi sang thuốc có cùng biệt dược thì giá còn 1,8 triệu đồng. Khi đến một nhà thuốc khác ở quận 8, đơn thuốc được nhân viên báo giá gần 2 triệu đồng, nếu sử dụng thuốc có dùng hoạt chất thì mức giá khoảng 1,6 triệu. Khi được hỏi về sự chênh lệch giá, nhân viên hai nhà thuốc đều cho rằng sự khác biệt đến từ nguồn gốc xuất xứ của thuốc. Thuốc nhập khẩu thường đắt hơn so với thuốc sản xuất trong nước. Họ khẳng định chất lượng đều đảm bảo và có thể tra cứu qua phần mềm truy xuất nguồn gốc.

Thế nhưng, thực tế cho thấy người bệnh hoàn toàn mù mờ trong việc xác thực thuốc thật giả. Dù đúng tên thuốc trên toa, hình thức viên thuốc giống nhau, mã vạch có thể quét được, nhưng người mua vẫn không thể kiểm chứng chất lượng thực sự của dược chất bên trong. Đáng lưu ý, tuy cùng hoạt chất, thuốc ở mỗi nơi lại có giá khác nhau. Thậm chí trong cùng một nhà thuốc, nhân viên có thể đưa ra nhiều lựa chọn giá tiền khác nhau cho cùng một đơn thuốc. Chất lượng thuốc có đi đôi với giá cả hay không là câu hỏi còn bỏ ngỏ.

Đáng ngại là gần đây, thay vì mua trực tiếp ở cửa hàng, nhiều người chọn mua thuốc và thực phẩm chức năng qua mạng để tiết kiệm chi phí hoặc tìm hàng hiếm. Hành động tưởng như tiện lợi này có thể phải trả giá bằng cả sức khỏe, thậm chí tính mạng.

Chị V.Tr. (ngụ huyện Nhà Bè, TPHCM) từng là khách hàng trung thành của thương hiệu thực phẩm chức năng Murad. Sau khi nhà phân phối chính hãng ngừng hoạt động vào năm 2022, chị chuyển sang mua trên một sàn thương mại điện tử đặt tại Hà Nội. Nhân viên tư vấn nói rằng hàng là chính hãng nhưng được giảm giá sâu vì tồn kho. Tin tưởng, chị đặt đơn hàng hơn 12 triệu đồng gồm viên uống chống nắng, trị mụn và các sản phẩm dưỡng da.

Khi nhận hàng, chị Tr. phát hiện sản phẩm không có tem chống giả, không có nhãn phụ tiếng Việt, bao bì khác biệt và mùi bất thường. Nghi ngờ, chị phản ánh với người bán nhưng chỉ nhận được câu trả lời chung chung. Sau đó, chị Tr gửi email đến hãng Murad để xác minh và được cung cấp hướng dẫn phân biệt thật giả. So sánh với hàng mình mua, chị nhận ra sản phẩm có nhiều điểm không đúng. Phải mất gần hai năm, sau nhiều lần liên hệ và tranh cãi, chị mới được hoàn tiền. Tuy nhiên, phía nhà bán hàng không hề xin lỗi hay đưa ra lời giải thích thỏa đáng. “Nếu đó là thuốc điều trị bệnh chứ không phải thực phẩm chức năng, tôi có thể đã gặp hậu quả nghiêm trọng”, chị Tr. rùng mình nhớ lại.

2camgo.jpg
Đơn hàng thực phẩm chức năng mà chị Tr. mua qua mạng có nhiều điểm không đúng với hàng thật. Ảnh: L.N

“Phần nổi của tảng băng”

Không phải ai cũng may mắn như chị Tr. Đầu năm 2024, một phụ nữ 64 tuổi ở tỉnh Phú Thọ nhập viện khẩn cấp sau ba ngày dùng thuốc giảm đau không rõ nguồn gốc mua từ nước ngoài. Bệnh nhân bị xuất huyết tiêu hóa nặng do loét dạ dày, phải truyền máu và nằm viện gần một tuần.

Trước tình trạng thuốc giả, thuốc kém chất lượng và sản phẩm chăm sóc sức khỏe không rõ nguồn gốc ngày càng gia tăng, ngành y tế TPHCM đã siết chặt kiểm tra, xử lý vi phạm trong kinh doanh dược. Năm 2024, thành phố đã kiểm tra hơn 550 cơ sở, xử phạt 147 cơ sở vi phạm với tổng số tiền hơn 7 tỷ đồng. Các lỗi phổ biến gồm: kinh doanh sai phạm vi, thuốc không rõ nguồn gốc, vi phạm về chất lượng dược liệu và vị thuốc cổ truyền. Ngoài ra, hệ thống y tế địa phương đã kiểm tra gần 6.800 cơ sở bán lẻ thuốc, phát hiện 15 mẫu thuốc không đạt chất lượng và 9 cơ sở bán thuốc giả, trong đó có 1 vụ do người dân phản ánh.

Thực hiện chỉ đạo từ Trung ương và UBND TPHCM, Sở Y tế TPHCM đã tổ chức cao điểm kiểm tra trong tháng 5/2025. Các đơn vị y tế được yêu cầu rà soát danh mục thuốc, đảm bảo nguồn gốc rõ ràng và đầy đủ chứng từ. Ngành y tế kêu gọi người dân chỉ mua thuốc tại cơ sở được cấp phép, đồng thời tích cực tố giác hành vi vi phạm.

Theo Bác sĩ Phan Tấn Thuận, thuốc giả còn đẩy các doanh nghiệp dược chân chính vào thế cạnh tranh bất công. Những công ty đầu tư nghiêm túc vào nghiên cứu và sản xuất thuốc chất lượng cao đang phải đối mặt với tình trạng thị trường bị xâm lấn bởi các sản phẩm giá rẻ nhưng kém chất lượng. Điều này không chỉ gây tổn thất kinh tế mà còn làm giảm lòng tin của người dân vào thuốc chính hãng.

Tuy nhiên, việc người mua phát hiện thuốc giả là không hề dễ dàng. Theo bác sĩ Phan Tấn Thuận, Trưởng phòng Chỉ đạo tuyến, Trưởng Đơn vị Thử nghiệm lâm sàng (CRU) của Bệnh viện Ung Bướu TPHCM, thuốc giả hiện nay không đơn thuần là hàng nhái bao bì như trước. Nhiều loại được sản xuất và lưu hành tinh vi hơn nhiều với đầy đủ giấy tờ, mã số đăng ký, thậm chí có cả kết quả kiểm định. Những yếu tố này khiến người tiêu dùng nhầm tưởng là thuốc thật, vô tình đưa chất độc vào cơ thể mà không hay biết.

3ps.jpg
Thuốc giả bị cơ quan chức năng thu giữ.

Đại biểu Quốc hội Phạm Khánh Phong Lan, Chủ tịch Hội Dược học TPHCM cho rằng, các số liệu về thuốc giả được phát hiện chỉ là phần nổi của tảng băng. Tỷ lệ thuốc giả phát hiện cực thấp là do đối tượng lấy mẫu chưa đủ tính đại diện. Năng lực của hệ thống kiểm nghiệm thuốc chưa đáp ứng yêu cầu. Hằng năm, khoảng 38.000 - 40.000 mẫu thuốc đang lưu hành trên thị trường được lấy mẫu để kiểm tra, giám sát chất lượng là chưa đủ đại diện cho thị trường dược phẩm trị giá hơn 7 tỷ USD của Việt Nam.

Theo bà Lan, việc thanh kiểm tra tại các nhà thuốc hầu như do Phòng y tế và các đoàn liên ngành quận huyện đảm nhiệm, cả năm đến làm việc 1-2 lần, tập trung tại nhà thuốc nên khó phát hiện thuốc giả cất giấu ở nơi khác. “Với khoảng 5.170 công ty bán buôn và 67.000 nhà thuốc, hệ thống phân phối bán buôn và bán lẻ tại Việt Nam đã phình rất to, gây nhiều thách thức cho việc kiểm soát.

Áp lực cạnh tranh và lợi nhuận khiến không ít nhà thuốc bất chấp quy định chuyên môn, sẵn sàng bán mọi loại thuốc theo ý bệnh nhân, không có đơn bác sĩ. Quy định cho phép bán thuốc online lại càng làm vấn đề thêm phức tạp. Có quá nhiều kẽ hở cho thuốc giả luồn lách. Không có quy định thuốc được chuyển qua tối đa bao nhiêu tầng nấc trung gian, nên quá trình lòng vòng qua tay đẩy giá thuốc lên, tạo cơ hội trà trộn thuốc giả”, bà Lan cho hay và cảnh báo thuốc giả đã và đang âm thầm hủy hoại cơ hội sống khỏe của hàng nghìn bệnh nhân.

Theo Nhóm PV (TPO)

Có thể bạn quan tâm

Bền bỉ gieo yêu thương nơi vùng đất khó

Bền bỉ gieo yêu thương nơi vùng đất khó

(GLO)- Giữa bao thiếu thốn của vùng đất Pờ Tó, có một người thầy lặng lẽ, bền bỉ gieo yêu thương cho học trò nghèo. Thầy không chỉ dạy chữ mà còn khởi xướng nhiều mô hình sẻ chia đầy ý nghĩa như: “Tủ bánh mì 0 đồng”, “Mái ấm cho em”, “Trao sinh kế cho học trò nghèo”.

Trung tá Cao Tấn Vân (thứ 2 từ phải sang)-Phó Đội trưởng Phòng An ninh đối ngoại (Công an tỉnh Gia Lai) chụp ảnh cùng đồng đội. Ảnh: NVCC

Cống hiến thầm lặng vì sứ mệnh cao cả

(GLO)- Hành trình "gieo hạt" hòa bình bắt đầu từ những con người bình dị. Những cống hiến thầm lặng của họ vì sứ mệnh cao cả, góp phần tích cực đưa hình ảnh đất nước và con người Việt Nam yêu chuộng hòa bình đến bạn bè quốc tế.

Giới trẻ hào hứng tham gia các khóa học làm đèn lồng Trung thu thủ công

Hồi sinh Trung thu xưa

Giữa phố phường rực rỡ ánh đèn led, đèn ông sao và mặt nạ giấy bồi bất ngờ “tái xuất”, gợi lại ký ức những mùa trăng rằm xưa. Sự trở về của Trung thu truyền thống đã manh nha trong những năm gần đây, được nhiều người trẻ hào hứng đón nhận.

Gặp người lính Thành cổ năm xưa

Gặp người lính Thành cổ năm xưa

(GLO)- Trở về từ cuộc chiến khốc liệt ở Thành cổ Quảng Trị, cựu chiến binh Hồ Anh Hòa ít khi nhắc lại kỷ niệm chiến đấu với gia đình, con cháu. Bởi ông cho rằng, việc cầm súng lao vào cuộc chiến thời điểm ấy là trách nhiệm của một người con yêu Tổ quốc, “không nên công thần”.

Các cổ vật gốm sứ chén, bát, đĩa... được ngư dân nhặt được.

Làng cổ vật

Nép mình bên eo biển Vũng Tàu, thôn Châu Thuận Biển (xã Đông Sơn, huyện Bình Sơn, Quảng Ngãi) không chỉ nổi tiếng là “làng lặn Hoàng Sa” với truyền thống bám biển, giữ chủ quyền, mà còn được ví như “kho báu” lưu giữ hàng loạt cổ vật từ những con tàu đắm hàng thế kỷ dưới đáy đại dương.

'Phu sâm' ở núi Ngọc Linh

'Phu sâm' ở núi Ngọc Linh

Nhiều doanh nghiệp và người dân lên ngọn núi Ngọc Linh hùng vĩ ở TP.Đà Nẵng thuê môi trường rừng để trồng sâm, mở ra một nghề mới để đồng bào Xê Đăng bản địa mưu sinh suốt nhiều năm qua: 'phu sâm', tức nghề cõng hàng thuê.

Thầy giáo làng đam mê sưu tầm đồ xưa cũ

Thầy giáo làng đam mê sưu tầm đồ xưa cũ

(GLO)- Không chỉ bền bỉ gieo con chữ cho học trò nghèo, thầy Võ Trí Hoàn-Hiệu trưởng Trường Tiểu học và THCS Quang Trung (xã Ia Tul, tỉnh Gia Lai) còn là người đam mê sưu tầm đồ xưa cũ. Với thầy, mỗi món đồ là bài học sống động về lịch sử dân tộc mà thầy muốn kể cho học trò.

Những cây đa trăm tuổi giữa đại ngàn Kon Ka Kinh

Những cây đa trăm tuổi giữa đại ngàn Kon Ka Kinh

(GLO)- Hàng trăm năm qua, những gốc đa lặng lẽ vươn mình trong rừng già Kon Ka Kinh, thấm đủ chuyện nhân sinh để hóa thành "chứng nhân" của đại ngàn. Quần thể đa cổ thụ không chỉ tạo nên cảnh quan kỳ vĩ, mà còn trở thành di sản tinh thần gắn bó với bao thế hệ cư dân sống dựa vào rừng.

Vào mùa xoay chín

Vào mùa xoay chín

(GLO)- Sau hơn 4 năm chắt chiu nhựa sống, hấp thụ tinh hoa đất trời, những cây xoay ở cánh rừng Kbang, Sơn Lang, Đak Rong đã bung hoa kết trái. Vào mùa xoay chín, người dân cũng đón “lộc rừng”, mang về nguồn thu nhập đáng kể.

Dệt những sợi kí ức giữa đại ngàn

Dệt những sợi kí ức giữa đại ngàn

Khi sản phẩm công nghiệp ngày càng tràn ngập thị trường thì ở vùng núi rừng Đưng K’nớ (xã Đam Rông 4, tỉnh Lâm Đồng) vẫn còn những người phụ nữ cần mẫn bên khung cửi, kiên nhẫn nhuộm từng sợi chỉ, dệt từng hoa văn. Những tấm thổ cẩm ra đời từ nơi đây là hơi thở níu giữ kí ức truyền thống đại ngàn.

Dặm dài Trường Lũy

Dặm dài Trường Lũy

(GLO)- Trường Lũy là một phức hợp bao gồm: lũy-bảo (đồn)-đường, hình thành từ thời chúa Nguyễn, xây dựng quy mô dưới triều Nguyễn; đi qua địa phận 3 tỉnh trước đây: Quảng Nam, Quảng Ngãi và Bình Định.

Tuyến 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, những ngày về đích: Cứ điểm dưới chân Hoàng Liên Sơn

Tuyến 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, những ngày về đích: Cứ điểm dưới chân Hoàng Liên Sơn

Trạm biến áp 500kV Lào Cai đang gấp rút hoàn thiện để trở thành điểm khởi đầu của tuyến đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên. Đây là mắt xích chiến lược trong hành trình đưa nguồn điện dồi dào, đặc biệt là thủy điện ở Tây Bắc, vượt núi băng rừng về xuôi để hòa vào lưới điện quốc gia.

Viết giữa mùa măng rừng

Viết giữa mùa măng rừng

(GLO)- Vào tháng 7 đến tháng 11 hằng năm, khi những cơn mưa đầu mùa bắt đầu trút xuống, cũng là lúc người dân vùng cao nguyên Gia Lai lội suối, băng rừng để hái măng - thứ sản vật được người Jrai, Bana gọi là “lộc rừng”.

Vũ Văn Tam Lang & 50 cây violon đặc chế

Vũ Văn Tam Lang và 50 cây violon đặc chế

(GLO)- Cách đây vài năm, khi ngắm 22 cây đàn violon do ông Vũ Văn Tam Lang (phường An Phú, tỉnh Gia Lai) chế tác bằng tất cả tâm huyết được giới chuyên môn đánh giá cao, tôi thầm nghĩ, ông đã có thể tự hài lòng với những gì mình có.

Giữ mãi ngọn lửa hồng cách mạng

Giữ mãi ngọn lửa hồng cách mạng

(GLO)- Cuộc trò chuyện với hai nhân chứng sống - ông Hoàng Văn Tuyển và bà Huỳnh Thị Kim Xuyên đã đưa chúng ta trở lại những năm tháng kháng chiến đầy gian khổ, nơi tinh thần yêu nước và khát vọng cống hiến đã viết nên những trang đời đáng nhớ.

Xanh hóa các chốt dân quân thường trực

Xanh hóa các chốt dân quân thường trực

(GLO)- Khi mới xây dựng, các chốt chiến đấu dân quân thường trực biên giới chỉ có công sự, trận địa chiến đấu. Nhờ bàn tay lao động cần cù của cán bộ, chiến sĩ, chốt được phủ xanh bởi bồn hoa, cây cảnh, thảm cỏ, cây xanh và có vườn tăng gia, ao cá, tạo thêm nét đẹp ở nơi biên cương.

null