Trong các đơn vị tàu ngầm hiện nay, nổi bật nhất là Lữ đoàn tàu ngầm 189. Đây là đơn vị tàu ngầm cấp chiến dịch, được trang bị các tàu ngầm Kilo 636, hải đội bảo đảm cùng hệ thống cơ sở bờ hiện đại.
Lữ đoàn tàu ngầm 189 có nhiệm vụ độc lập hoặc hiệp đồng với các đơn vị trong và ngoài Quân chủng Hải quân triển khai bí mật tàu ngầm, tìm kiếm, phát hiện, bám sát và bất ngờ tiêu diệt các mục tiêu đối phương.
Ngày 20.6.2011, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ký quyết định thành lập Lữ đoàn tàu ngầm 189 trực thuộc Quân chủng Hải quân. Qua 13 năm xây dựng và trưởng thành, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ của lữ đoàn luôn đoàn kết, khắc phục khó khăn, chủ động sáng tạo, làm chủ vũ khí trang bị, hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ.
"Từ những năm 1980, Quân đội nhân dân Việt Nam đã có ý định thành lập một đơn vị tàu ngầm với sự giúp đỡ của Liên Xô. Tháng 6.1982, Quân chủng Hải quân thành lập Đoàn 682 trực thuộc Bộ Tham mưu Hải quân.
Sau thời gian huấn luyện, Đoàn 682 được biên chế vào Hải đội 182. Cuối tháng 7.1984, Hải đội 182 được cử sang Liên Xô (cũ) huấn luyện sử dụng tàu ngầm Đề án 613 tại trung tâm huấn luyện tàu ngầm Riga.
Đầu tháng 5.1986, Hải đội 182 về nước. Do lúc đó Việt Nam chưa đủ điều kiện thành lập Binh chủng tàu ngầm nên tháng 10.1987, Hải đội 182 bị giải thể, các thành viên được điều động sang đơn vị khác, hoặc phụ viên, xuất ngũ"…
Đại tá Trần Văn Thịnh, nguyên Trưởng phòng bảo đảm hàng hải, Quân chủng Hải quân, nguyên Phó thuyền trưởng khung tàu ngầm 1, Hải đội 182
Những ngày đầu thành lập, Lữ đoàn 189 thực hiện nhiệm vụ trong điều kiện vừa kiện toàn tổ chức biên chế vừa huấn luyện tiếp nhận, chuyển giao và làm chủ các tàu ngầm, cùng hệ thống trang bị kỹ thuật bảo đảm cho tàu ngầm.
Công tác huấn luyện của lữ đoàn gặp nhiều khó khăn (vũ khí trang bị kỹ thuật tàu ngầm còn mới, lần đầu tiên được tiếp cận, chưa có kinh nghiệm khai thác, sử dụng…).
Môi trường làm việc trong tàu ngầm đặc thù với nồng độ ô xy ít, nồng độ các khí độc hại từ trang bị… đòi hỏi thủy thủ phải có sức khỏe tốt, bản lĩnh vững vàng và luôn trong tư thế sẵn sàng chiến đấu cao.
Để khai thác, làm chủ tàu ngầm Kilo 636, các thủy thủ đều trải qua quá trình tuyển chọn, huấn luyện, đào tạo bài bản, khoa học. Kết thúc 1 năm huấn luyện trong nước, các thủy thủ tàu ngầm có kiến thức và sức khỏe tốt tiếp tục được gửi đi đào tạo tại Nga trong 19 tháng.
Thực hiện huấn luyện tiếp nhận, chuyển giao vũ khí trang bị kỹ thuật tại Lữ đoàn 189, các thủy thủ tàu ngầm trực tiếp thao tác những nội dung mới, khó (cẩu nhận vũ khí, nạp xả ắc quy, nạp khí ni tơ...) và tích cực học tập, nghiên cứu, nhanh chóng thuần thục khai thác vũ khí trang bị và hiệp đồng thao diễn. Các thủy thủ đã độc lập khai thác, vận hành tàu ngầm thực hiện các nhiệm vụ trên biển.
Ngày 3.4.2014, tại quân cảng Cam Ranh (Khánh Hòa), Quân chủng Hải quân tổ chức lễ thượng cờ cấp quốc gia 2 tàu ngầm HQ - 182 Hà Nội và HQ - 183 TP.HCM.
Ngày 1.8.2015, lễ thượng cờ cho 2 tàu ngầm 184 - Hải Phòng và 185 - Khánh Hòa được tổ chức tại Cam Ranh, với sự tham gia của nhiều lãnh đạo bộ ngành.
Ngày 28.2.2017, tại căn cứ Lữ đoàn tàu ngầm 189 (quân cảng Cam Ranh), Quân chủng Hải quân tổ chức lễ thượng cờ 2 tàu ngầm Kilo là 186 - Đà Nẵng và 187 - Bà Rịa - Vũng Tàu.
Bên cạnh đó, Lữ đoàn 189 thành lập kíp tàu rút gọn để hướng dẫn, huấn luyện mẫu cho các kíp tàu mới, ngay từ trong giai đoạn huấn luyện chuẩn bị tiếp nhận tàu ngầm, giai đoạn huấn luyện với chuyên gia Nga và các nội dung khó như: Nằm đáy, lặn khẩn cấp, nổi sự cố, thoát hiểm ra khỏi tàu ngầm khi có sự cố…
Cùng với việc hoàn thành xuất sắc các nội dung huấn luyện và thực hành sử dụng các loại vũ khí trên tàu ngầm, Lữ đoàn 189 hiệp đồng chặt chẽ với các đơn vị tổ chức huấn luyện sát với tình hình thực tiễn có thể xảy ra.
Ngày 2.6.2017, lần đầu tiên trong lịch sử Hải quân Việt Nam, tàu ngầm 182 - Hà Nội thực hiện bắn tên lửa thành công, tiêu diệt mục tiêu mà không có sự hỗ trợ của chuyên gia.
Cán bộ, nhân viên của Lữ đoàn 189 đã nghiên cứu, chế tạo thành công hàng trăm sáng kiến, cải tiến kỹ thuật (phần mềm hướng dẫn tìm kiếm hỏng hóc tuyến xử lý sơ bộ của tổ hợp sona; thiết bị điều khiển tốc độ động cơ…), giúp đơn vị chủ động nguồn vật tư thay thế, bảo đảm hoạt động ổn định của tàu ngầm.
13 năm xây dựng và trưởng thành, các thế hệ cán bộ, thủy thủ Lữ đoàn tàu ngầm 189 đã vun đắp nên truyền thống "Đoàn kết, kỷ luật, bí mật, quyết thắng" và nâng cao sức mạnh tổng hợp, khả năng sẵn sàng chiến đấu, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.
Một số hình ảnh về binh chủng tàu ngầm
Theo TNO
