Bánh khọt là món ăn quen thuộc tại nhiều địa phương trên cả nước. Tuy nhiên, bánh khọt Vũng Tàu được biết đến với thương hiệu ẩm thực du lịch độc đáo mà bất cứ ai ghé thăm cũng tìm đến để thưởng thức.
Bánh khọt đổ trên bếp củi
Nghề làm bánh khọt truyền thống không chỉ mang lại nguồn thu nhập cho nhiều gia đình mà còn góp phần tạo nên bản sắc văn hóa ẩm thực độc đáo và hấp dẫn cho Vũng Tàu.
Một trong những quán bánh khọt lâu đời nhất ở Vũng Tàu phải kể đến bánh khọt gốc Vú Sữa (14 Nguyễn Trường Tộ, phường Vũng Tàu, TP HCM). Bà Nguyễn Thị Hòa, chủ quán bánh khọt gốc Vú Sữa kể: "Cái tên bánh khọt cũng có sự lý giải hết sức thú vị. Theo người dân địa phương, trước kia, trong lúc làm bánh khi lóc bánh ra khỏi khuôn tạo ra tiếng kêu "khọt khọt" (bởi bánh khi chín rất giòn) nên từ âm thanh này chiếc bánh được đặt tên là bánh khọt".
Khi hỏi nguồn gốc của bánh khọt Vũng Tàu, bà Hòa bảo rằng: "Có lẽ tôi cũng không nhớ được chính xác, bánh khọt có từ lúc nào. Chỉ từ món ăn gia đình thường được làm vào những dịp cuối tuần, dần trở thành thương hiệu riêng, như một đặc sản của xứ biển Vũng Tàu. Và bánh khọt gốc Vú Sữa cũng ra đời từ đó".
Theo những người làm nghề đổ bánh lâu năm, bánh khọt truyền thống của Vũng Tàu được đổ trên bếp củi. Khi khuôn bánh nóng, người làm sẽ cho vào ít mỡ (hoặc dầu) để tráng vỉ, rồi đổ bột vào và đậy nắp. Khi bột gần chín, sẽ mở nắp đậy và cho tôm vào, để cho đến khi bánh chín. Lúc này vỏ ngoài của bánh giòn rụm, nhưng phần bột phía trong vẫn còn độ mềm dẻo. Ngoài bột gạo là nguyên liệu chính tạo nên độ giòn và thơm ngon của bánh khọt, không thể không nhắc đến phần nhân bánh đặc biệt được làm từ nhiều loại hải sản đánh bắt từ vùng biển như Phước Hải, Vũng Tàu gồm tôm, sò điệp, mực…
Cách ăn bánh cũng khá đơn giản. Một cái bánh khọt nóng giòn, được cuốn cùng với xà lách hoặc rau cải xanh, rau thơm, một chút đồ chua, rồi chấm cùng mắm ớt. Vị béo, thơm của bột gạo, vị giòn của vỏ bánh hòa với lớp mỡ hành béo ngậy, vị ngọt của tôm, mực tươi rói ăn kèm với các loại rau sống như cải xanh, tía tô, diếp cá, rau thơm, xà lách, đu đủ thái sợi…
Khác với bánh khọt Tây Nam Bộ, bánh căn miền Trung, bánh khọt của Vũng Tàu được chế biến theo phong cách rất riêng biệt. Cũng là món ăn làm từ bột gạo, nhưng bánh khọt Vũng Tàu láng bột mỏng hơn, nhân bánh được chế biến cũng rất phong phú, có thể là nhân tôm, nhân mực, nhân thịt bằm hoặc nhân chả cá… Không khó để làm bánh khọt, nhưng không dễ dàng để làm được bánh khọt ngon.
Bà Phạm Thị Kiều, chủ quán bánh khọt Miền Đông (59 Bà Triệu, phường Vũng Tàu), cho biết nguyên liệu để làm bánh khọt khá đơn giản, dễ kiếm như bột gạo, trứng gà, nước cốt dừa, bột nghệ, hành lá, đậu xanh và tôm. Nhưng để có được những chiếc bánh khọt giòn, ngon và ngọt thì phải có bí quyết riêng, từ khâu chọn gạo, ủ bột, chọn tôm đến tỉ lệ muối, tiêu, trứng gà và cả cách pha nước mắm, cách chọn rau ăn kèm. Bánh khi ăn có màu vàng tươi, giòn rụm, thơm mùi gạo, vị ngọt của tôm...
Hấp dẫn khách du lịch
Chị Võ Thị Thúy, chủ quán bánh khọt Gốc Cây Đa (21 Lý Thường Kiệt, phường Vũng Tàu), cho hay gia đình chị có hơn 30 năm bán bánh khọt. "Nghề làm bánh khọt do má tôi truyền lại cho các con. Trước đây, chỉ bán cho dân địa phương ăn sáng nhưng khi du lịch phát triển, bánh khọt được nhiều du khách tìm đến thưởng thức" - chị Thúy nói.
Với đặc trưng riêng, bánh khọt Vũng Tàu không chỉ nổi tiếng trong nước mà còn đạt được nhiều danh hiệu do tổ chức nước ngoài bình chọn. Là một trong 12 món ăn của Việt Nam đặc sắc nhất châu Á năm 2011; là một trong 10 món ăn ngon Việt Nam công nhận và xác lập kỷ lục năm 2012; Top các món ngon nhất thế giới được bình chọn tại Lễ hội ẩm thực đường phố Quốc tế diễn ra ở Singapore năm 2013...
Cuối tháng 3-2017, Cục Sở hữu trí tuệ đã trao bằng bảo hộ độc quyền cho nhãn hiệu tập thể "Bánh khọt Vũng Tàu". Theo đó, 12 quán bánh khọt tham gia HTX Bánh khọt Vũng Tàu phải thực hiện đúng quy trình bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm và được sử dụng nhãn hiệu tập thể để sản xuất, kinh doanh. Nhãn hiệu tập thể được in ấn trên các bao bì sản phẩm và sử dụng trên những giấy tờ giao dịch, phương tiện quảng cáo, quảng bá sản phẩm. Từ đó, sản phẩm bánh khọt Vũng Tàu sẽ có cơ hội vươn xa ra khỏi địa bàn TP HCM và được bảo hộ thương hiệu cả ở những địa phương khác, thậm chí cả các quốc gia khác.
Theo LINH ĐAN (NLĐO)