Xơ xác vì tảo hôn: "Ưng cái bụng" là kéo nhau thành vợ thành chồng

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Trong danh sách 16 cặp đôi tảo hôn năm 2022 tại xã Hang Kia, huyện Mai Châu, chú rể ít tuổi nhất mới 16 và cô dâu ít tuổi nhất mới 14.
  • D (người ngoài cùng bên phải) lấy chồng lúc 15 tuổi, sau 4 năm đã có 2 đứa con. Ảnh: Minh Nguyễn

    D (người ngoài cùng bên phải) lấy chồng lúc 15 tuổi, sau 4 năm đã có 2 đứa con. Ảnh: Minh Nguyễn

Hang Kia, Pà Cò là hai xã vùng cao thuộc huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình. Trai gái người Mông kết hôn từ rất sớm. Tình trạng tảo hôn từ lâu đã thành vấn nạn.

17 tuổi đã 2 con "cắp nách"

Nhà Vàng Thị D nằm sâu trong một thung lũng ở cuối bản Hang Kia, xã Hang Kia, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình.

Trong căn nhà gỗ lụp xụp và xám xịt đối lập với màu xanh ngút mắt, 3 người phụ nữ miệt mài với đường kim mũi chỉ. Mấy đứa trẻ nhỏ nheo nhóc, quần áo lấm lem nô đùa xung quanh.

D là một trong những cặp đôi tảo hôn ở xã Hang Kia. D lấy chồng khi mới 14 tuổi.

D là một trong những cặp đôi tảo hôn ở xã Hang Kia. D lấy chồng khi mới 14 tuổi.

D năm nay gần 20 tuổi mà đã có 2 đứa con trai. Đứa lớn 4 tuổi, đứa nhỏ hơn 2 tuổi. Khi D dừng tay thêu, 2 đứa nhỏ sà vào lòng mẹ ngằn ngặt đòi ăn, nhưng không được đáp ứng. 3 người phụ nữ, có một người là bà nội của 2 đứa trẻ, một là hàng xóm vẫn ngồi thêu như đã quá quen với cảnh đám trẻ khóc đòi ăn.

Ngôi nhà siêu vẹo, dột nát của mẹ con D nằm ở cuối bản. Ván thưng ốp quanh nhà đã xuống cấp. Mái lợp cũng thủng vài chỗ. Trong nhà có 2 chiếc giường, ngổn ngang chăn màn. Mấy bao ngô vứt chỏng chơ trong góc nhà. Gian bếp nguội lạnh, tối như hũ nút. Hỏi D sao chưa nấu cơm, D ngại ngùng bảo: "Nhà chẳng còn chi, chỉ có mấy bao ngô thôi. Đợi bố của 2 đứa trẻ đi làm về mới có gạo nấu".

Ngôi nhà lụp xụp của gia đình D.

Ngôi nhà lụp xụp của gia đình D.

Hỏi D sao lấy chồng sớm vậy? D ngừng tay thêu, thật thà trả lời: “Cháu cũng chẳng biết nữa. Nó (chồng D) kéo về thì cháu rời nhà bố mẹ đẻ về đây ở”.

Cách đây gần 6 năm, D mới tròn 14 tuổi. Đi chơi hội xuân, D và bạn trai quen nhau. Đôi trai gái người Mông thấy "ưng cái bụng" thế là về nhà góp gạo thổi cơm chung.

Dẫn tôi đi thăm bản là trưởng bản Vàng A Nhà. Anh Nhà lắc đầu ngán ngẩm: “Nhà D thuộc diện khó khăn nhất bản. Nhà vốn nghèo, nay thêm 2 đứa trẻ nữa, nên cuộc sống càng khó. Ở bản này còn có nhiều cặp vợ chồng nhí như vợ chồng D. Họ kết hôn sớm lắm, đều chưa đủ tuổi”.

Vợ đẻ, chồng vẫn đang chạy chơi cùng trẻ con trong bản

Xã Hang Kia có 5 bản gồm Hang Kia, Thung Ẳng, Thung Mặn, Thung Mài và Pà Khôm. Người dân ở các bản đều là người Mông. Ở nơi này con trai, con gái thường lấy vợ, lấy chồng ngay cả khi chưa đủ tuổi đăng ký kết hôn.

Tảo hôn ở đây đã tồn tại bao đời, kéo hệ lụy đến tận ngày nay. Trai gái thích nhau, “kéo” nhau về nhà ở là nên vợ, nên chồng. Trong suy nghĩ của những bậc sinh thành, xưa mình vậy, giờ nó tiếp nối, dù có lấy chồng sớm một chút thì có vấn đề gì đâu.

Vợ chồng anh Vàng A T.

Vợ chồng anh Vàng A T.

Cơn mưa chiều sầm sập đổ xuống, đôi vợ chồng trẻ Vàng A. T (SN 2006) ở bản Hang Kia cũng vội vàng chuyển đám ngô vừa phơi vào trong nhà. Cô bé L (SN 2005 - vợ của T) mặc chiếc váy đỏ sặc sỡ, cố gắng lắm mới đưa được bao ngô vào nhà.

Nói là vợ chồng, chứ T và L còn nhỏ lắm. T vừa vỡ tiếng. Vợ chồng T gọi nhau là mày, tao. Họ vừa cưới nhau đầu năm 2022. Nhà L ở cách nhà chồng một cánh rừng. L và T quen nhau ở hội xuân. Trước đó, T vẫn còn đang đi học. Tìm được người yêu, T bỏ học rồi bảo bố mẹ lo cưới xin cho mình.

Từ hai đứa trẻ vừa chưa hết tuổi dậy thì, đôi trẻ đã thành vợ chồng. Về làm dâu nhà chồng, L cũng thấy lạ lẫm. Ngày đi làm cùng T, ăn cùng mâm, L vẫn chưa quen với sự thay đổi đột ngột này. Từ hôm lấy vợ, T cũng thấy có gì đó gò bó. Hàng ngày, ngoài thời gian trên nương, về nhà là T đi chơi bạt mạng. Giờ có vợ, khi đi chơi cũng phải hỏi xem vợ có đồng ý hay không.

T bảo, từ ngày lấy vợ, T không phải đi học nữa. Vợ chồng T chưa có công ăn việc làm gì, giờ làm nương cùng bố mẹ. T bảo: "Vợ chồng đi đâu chơi cũng phải xin tiền bố mẹ. Vợ cháu ngồi thêu, ngày cũng chỉ kiếm được 20 nghìn đồng".

Cô bé Vàng. Y .L lấy chồng khi mới 15 tuổi.

Cô bé Vàng. Y .L lấy chồng khi mới 15 tuổi.

Trên đường đi thăm bản, thi thoảng chúng tôi lại bắt gặp những bé gái tuổi đời còn rất trẻ ngồi sau xe máy của đám trai bản. Nhiều cậu trai làng, tóc nhuộm xanh đỏ, đi xe máy, đôi chân còn phải kiễng mỗi khi dừng xe.

Trưởng bản Vàng A Nhà bảo: "Nhiều đôi thành vợ thành chồng cả rồi đấy. Có những cháu nhỏ mới 14 tuổi đã sinh đứa con đầu lòng. Đa phần các gia đình đó thuộc diện khó khăn. Cái ăn, cái mặc thiếu thốn trăm bề".

Cách đây ít hôm, anh Nhà vừa được một người trong họ ở cùng bản mời đến ăn mừng con dâu sinh được đứa cháu nội. Người mẹ trẻ này tên là Vàng Y. Th (14 tuổi), sinh đứa con trai nặng 2,5kg. Cháu Th người gày nhẳng, cao chỉ khoảng 1,4m. Khuôn mặt non nớt, vậy mà Th đã làm mẹ. Th chưa biết chăm sóc cho con kiểu gì. Chồng Th cũng vậy, ngày vợ đẻ vẫn chạy đi chơi với trẻ con hàng xóm. Th lo lắng, nhà thì nghèo, không biết sắp tới vợ chồng lấy gì nuôi con.

Cách nhà Th vài bước chân là gia đình Sùng Y. Nh. Nh lại không được may mắn như Th. Nh lấy chồng được 2 năm, sinh được cậu con trai kháu khỉnh. Cách đây 4 tháng, vợ chồng Th cãi nhau. Th cũng hay bị chồng đánh. Cuối năm 2022, Th bỏ luôn cả chồng lẫn con về nhà mẹ đẻ ở. Năm nay, Th mới 17 tuổi. Th bảo: "Cháu về đi tìm chồng khác. Cháu không trở về nhà chồng cũ nữa".

Ở vùng sơn cước này, hình ảnh những đôi vợ chồng nhí không còn là chuyện hiếm nữa. Những đôi trẻ này đến với nhau dễ dàng, nên bỏ nhau cũng rất nhanh. Không ít thiếu nữ Mông bước sang tuổi 18 mà đã trải qua 2-3 đời chồng.

Theo thống kê của Chi cục Dân số và Kế hoạch hoá Gia đình tỉnh Hòa Bình, năm 2022, toàn tỉnh có 231 trường hợp tảo hôn và mang thai tuổi vị thành niên. Trong giai đoạn 2018-2022 đã có 115 trường hợp tảo hôn có hình thức xử lý vi phạm. Trong 5 năm qua, số trường hợp tảo hôn giảm qua các năm. Tuy nhiên, số trường hợp là người dân tộc thiểu số chiếm đa số, từ đây ảnh hưởng của tảo hôn đến chất lượng cuộc sống cũng như chất lượng dân số sẽ nhiều hơn.

Có thể bạn quan tâm

Vào mùa xoay chín

Vào mùa xoay chín

(GLO)- Sau hơn 4 năm chắt chiu nhựa sống, hấp thụ tinh hoa đất trời, những cây xoay ở cánh rừng Kbang, Sơn Lang, Đak Rong đã bung hoa kết trái. Vào mùa xoay chín, người dân cũng đón “lộc rừng”, mang về nguồn thu nhập đáng kể.

Dệt những sợi kí ức giữa đại ngàn

Dệt những sợi kí ức giữa đại ngàn

Khi sản phẩm công nghiệp ngày càng tràn ngập thị trường thì ở vùng núi rừng Đưng K’nớ (xã Đam Rông 4, tỉnh Lâm Đồng) vẫn còn những người phụ nữ cần mẫn bên khung cửi, kiên nhẫn nhuộm từng sợi chỉ, dệt từng hoa văn. Những tấm thổ cẩm ra đời từ nơi đây là hơi thở níu giữ kí ức truyền thống đại ngàn.

Dặm dài Trường Lũy

Dặm dài Trường Lũy

(GLO)- Trường Lũy là một phức hợp bao gồm: lũy-bảo (đồn)-đường, hình thành từ thời chúa Nguyễn, xây dựng quy mô dưới triều Nguyễn; đi qua địa phận 3 tỉnh trước đây: Quảng Nam, Quảng Ngãi và Bình Định.

Tuyến 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, những ngày về đích: Cứ điểm dưới chân Hoàng Liên Sơn

Tuyến 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, những ngày về đích: Cứ điểm dưới chân Hoàng Liên Sơn

Trạm biến áp 500kV Lào Cai đang gấp rút hoàn thiện để trở thành điểm khởi đầu của tuyến đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên. Đây là mắt xích chiến lược trong hành trình đưa nguồn điện dồi dào, đặc biệt là thủy điện ở Tây Bắc, vượt núi băng rừng về xuôi để hòa vào lưới điện quốc gia.

Viết giữa mùa măng rừng

Viết giữa mùa măng rừng

(GLO)- Vào tháng 7 đến tháng 11 hằng năm, khi những cơn mưa đầu mùa bắt đầu trút xuống, cũng là lúc người dân vùng cao nguyên Gia Lai lội suối, băng rừng để hái măng - thứ sản vật được người Jrai, Bana gọi là “lộc rừng”.

Xã tỷ phú nơi biên viễn

Xã tỷ phú nơi biên viễn

Trong hai năm 2024-2025, thủ phủ Tây Nguyên trúng đậm cà phê. Chỉ tính riêng huyện Đắk Mil (tỉnh Đắk Nông cũ), các lão nông đã sắm 1.000 ô tô trong năm 2024. Xã Bờ Y (huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum cũ, nay thuộc tỉnh Quảng Ngãi giáp Lào và Campuchia) cũng chung niềm vui ấy...

Những đoản khúc Huế

Những đoản khúc Huế

Hôm ấy, trên xe khi đi qua đoạn đường gần Khách sạn Morin và Trung tâm Nghệ thuật Điềm Phùng Thị ở Huế, nhìn hàng cây rất đẹp, tôi nói với người lái xe: “Nếu thấy cây long não, em chỉ cho anh nhé”. 

Tầm nhìn của người Rục

Tầm nhìn của người Rục

Tầm nhìn (view) đắt giá nhất của người Rục ở bản Ka Ai, xã Dân Hóa, bản Mò O Ồ Ồ, xã Thượng Hóa (Quảng Bình, nay là tỉnh Quảng Trị), đó là ngôi nhà có mặt tiền bao quát đồng lúa.

Xanh hóa các chốt dân quân thường trực

Xanh hóa các chốt dân quân thường trực

(GLO)- Khi mới xây dựng, các chốt chiến đấu dân quân thường trực biên giới chỉ có công sự, trận địa chiến đấu. Nhờ bàn tay lao động cần cù của cán bộ, chiến sĩ, chốt được phủ xanh bởi bồn hoa, cây cảnh, thảm cỏ, cây xanh và có vườn tăng gia, ao cá, tạo thêm nét đẹp ở nơi biên cương.

Gìn giữ kỷ vật tri ân

Gìn giữ kỷ vật tri ân

(GLO)- Bảo tàng tỉnh Gia Lai đang lưu giữ hơn 4.000 tài liệu, hình ảnh, hiện vật, kỷ vật có giá trị về 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ; trong đó, có gần 300 hiện vật, tư liệu, hình ảnh về các mẹ Việt Nam anh hùng, liệt sĩ ở vùng đất Bình Định trước đây.

Vào rừng... chờ ươi bay

Vào rừng... chờ ươi bay

Sau 4 năm, khi những cánh rừng già miền núi TP.Đà Nẵng (Quảng Nam cũ) chuyển mình vào mùa ươi chín, hàng ngàn người dân lại có một cuộc 'di cư' tạm thời vào rừng sâu chờ 'lộc trời' rơi xuống để nhặt.

null