Về Prăng xem lễ đâm trâu

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Trong những ngày cả nước hân hoan đón chào Quốc khánh 2-9, người Bahnar ở làng Prăng, xã Đak Tơ Pang, huyện Kông Chro, Gia Lai cũng say đắm với hương rượu cần trong lễ đâm trâu đậm đà bản sắc.
Sáng sớm tinh mở ngày đầu tháng 9, khi mặt trời còn đang lấp ló bên kia ngọn núi Chro, làng Prăng đã bắt đầu rộn ràng tiếng nói cười. Ngôi làng yên bình bên dòng suối Hway bỗng dậy sớm hơn thường lệ. Ở nhà rông, lũ làng đã bắt đầu kéo về nhóm lửa, ngọn khói xanh lam nghi ngút thơm mùi củi khô chính thức báo hiệu một ngày hội rộn rã bắt đầu. Già làng Đinh Văn Hlơnh (72 tuổi) cho hay: “Hôm nay làng sẽ làm lễ tạ ơn trời đất. Trước kia, khi làng có nhiều người đau ôm, lũ làng đã cầu nguyện ông trời ban cho dân làng sức khỏe để lên nương, kiếm hạt lúa, cái bắp, củ mì. Nay người làng ai nấy khỏe mạnh, bắp, lúa xanh tươi, suối Hway cho nước ngọt lành nên dân làng Prăng muốn thực hiện lời hứa sẽ cúng tế để tạ ơn ông trời”.
Con trâu đực to khỏe nhất làng sẽ được lựa chọn làm vật cúng tế. Ảnh: Văn Ngọc
Con trâu đực to khỏe nhất làng sẽ được lựa chọn làm vật cúng tế. Ảnh: Văn Ngọc
Prăng là ngôi làng cuối cùng lọt thỏm giữa những cánh rừng ở xã Đak Tơ Pang, huyện Kông Chro. Làng có hơn 80 nóc nhà với gần 500 nhân khẩu hầu hết là người dân tộc Bahnar. Prăng từ lâu nổi tiếng bởi sự xa xôi, cách trở, người dân đa phần sống tách biệt với bên ngoài. Từ trung tâm huyện, men theo con đường ngoằn ngoèo ven suối Hway, vượt qua bao con dốc dựng đứng hiểm trở mới có thể tới được ngôi làng nhỏ bé này. Tuy nhiên, 2 năm trở lại đây, giao thông được nhà nước đầu tư, con đường bê tông phằng lì đã dẫn đến tận làng, băng qua suối Hway đến khu vực sản xuất.
Bộ mặt làng Prăng đã đổi mới hoàn toàn. Hàng hóa, nông sản trong làng đã thông thương, lũ trẻ đã gần hơn với con chữ. Với con đường ấy, người Prăng đã sẵn sàng xua đuổi cái đói, cái nghèo đã bám lấy lũ làng suốt nhiều năm qua. Năm nay, mưa thuận gió hòa, nương rẫy phơi phới xanh tươi, dân làng vui mừng chuẩn bị đón một mùa màng no ấm nên quyết định tổ chức tạ ơn đất trời với tấm lòng chân thành nhất.
Lễ tạ ơn là ngày hội lớn với người làng Prăng. Ảnh: Văn Ngọc
Lễ tạ ơn là ngày hội lớn với người làng Prăng. Ảnh: Văn Ngọc
Để làm lễ tạ ơn, người làng phải chọn ra 4 vật tế lễ, gồm: 1 con gà, 1 con heo, 1 con dê và 1 con trâu. Trong đó, lễ đâm trâu là một trong những nghi thức quan trọng nhất. Với người Prăng, con trâu là biểu hiện cho sức mạnh, cho sự cần cù lao động, trâu là một báu vật quý giá trong mỗi gia đình. Bởi vậy, dân làng sẽ cúng tế cho ông trời thứ quý báu nhất của mình để cầu nguyện được ban cho sức khỏe và sự may mắn. Trước lễ đâm trâu, các già làng sẽ tập trung làm mâm cỗ cúng với muối, gạo, thịt heo, thịt dê và thịt gà để cúng tế trong nhà rông.
Sau đó, các già làng sẽ ra cái cọc đóng sẵn trước nhà rông và cùng nhau đọc những lời khấn tế. “Mình cúng thông báo cho những người đã chết để cho họ biết, hôm nay khi nhà rông đã làm xong rồi, dân làng mình mạnh khỏe rồi, đường bê tông cũng đã đến tận làng để họ có thể yên tâm ở cõi atâu. Sau mình cúng thông báo với ông trời, xin với ông trời hôm nay cho phép dân làng mình cúng tế 1 con trâu đực to nhất, khỏe nhất, mong ông trời ban cho tất cả mọi người trong làng có được sự mạnh khỏe”-già Đinh Văn Chít chia sẻ.
Xin ông trời xong, chủ trâu dắt con trâu đến rồi cùng đám thanh niên cột vào chiếc cọc bằng những sợi dây leo trên rừng. Già làng đi dọc con đường hú lên những tiếng thông báo để cả làng tụ tập về khu nhà rông. Thế rồi, trai gái của làng trong những bộ trang phục truyền thống được dệt thổ cẩm người đánh chiêng, đánh trống, người múa xoang vòng quanh con trâu tế lễ. Múa xoang tròn 3 vòng, già làng bắt đầu cầm một chiếc roi đuổi con trâu chạy vòng quanh cho mệt lả rồi lũ thanh niên sẽ dùng dây leo trói chặt 4 chân để cố định con trâu. Khi con trâu đã nằm phủ phục trên nền đất, già làng tiến tới dùng dao nhọn đâm một nhát vào vùng hông, con trâu lớn rú lên vang vọng khắp núi rừng Chro như lời cầu nguyện của người làng Prăng gửi đến đất trời.
Lễ hội góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa của người làng Prăng. Ảnh: Văn Ngọc
Lễ hội góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa của người làng Prăng. Ảnh: Văn Ngọc
Khi trâu đã chết, dân làng cắt đầu và dùng máu trâu đặt trước cây nêu ở nhà rông để tế trời. Phần thân trâu sẽ được xẻ thịt và chia đều cho hơn 80 hộ dân và những vị khách tham dự. Mỗi nhà sau khi nhận được thịt trâu thì sẽ mang đến nhà rông một ghè rượu cần. Không khí ở nhà rông chẳng mấy chốc như ngày hội lớn. Đàn ông cắm cúi xẻ thịt nướng, phụ nữ lúi cúi bên nồi cháo nấu từ thân cây chuối, lũ trẻ con xúm xít chạy nhảy nhốn nháo cả một vùng rộng lớn.
Khi mặt trời ngả bóng, cái nắng đã bớt gắt gỏng thì lũ làng cùng kéo nhau quây quần dưới mái nhà rông. Đã từ rất lâu rồi, người làng Prăng mới được sum vầy đông đủ và no say đến vậy. Họ đốt lửa, đánh cồng chiêng, múa xoang và cùng uống rượu cần. Họ tự cho phép mình chuếnh choáng hơi men trong 2 ngày lễ hội để sau đó tiếp tục trở về với những nương rẫy miên man trùng điệp.  
Lê Văn Ngọc

Có thể bạn quan tâm

Hvinh Nút làm du lịch cộng đồng. Ảnh: Ngọc Minh

Hvinh Nút làm du lịch cộng đồng

(GLO)- Phát huy tiềm năng, thế mạnh cảnh quan thiên nhiên cũng như bản sắc văn hóa dân tộc, anh Hvinh Nút (làng Đăk Asêl, xã Sơn Lang, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai) phát triển mô hình du lịch cộng đồng, mở ra hướng làm kinh tế mới, gia tăng thu nhập, tạo việc làm cho người dân địa phương.

Mang Yang quan tâm đầu tư hạ tầng giao thông nông thôn

Mang Yang quan tâm đầu tư hạ tầng giao thông nông thôn

(GLO)- Nhiều năm nay, từ các nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước cùng sự hưởng ứng người dân địa phương, huyện Mang Yang (tỉnh Gia Lai) đã tập trung đầu tư xây dựng và sửa chữa hạ tầng giao thông nông thôn. Qua đó, giúp người dân vận chuyển hàng hóa thuận tiện, thúc đẩy kinh tế phát triển. 

Gia Lai: Bắt đầu từ sáng 30-6 sẽ thực hiện cấp và thu hồi mẫu con dấu khi sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính

Gia Lai: Bắt đầu từ sáng 30-6 sẽ thực hiện cấp và thu hồi mẫu con dấu khi sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính

(GLO)- Ngày 26-6, Công an tỉnh Gia Lai có Công văn số 3986/CAT-PC06 thông báo thời gian cấp, thu hồi mẫu con dấu khi sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp đối với các cơ quan, tổ chức có trụ sở trên địa bàn tỉnh Gia Lai (cũ).

Mùa gieo sạ trên cánh đồng Đê Bar. Ảnh: Ngọc Minh

Mùa gieo sạ trên cánh đồng Đê Bar

(GLO)- Những ngày này, tại cánh đồng Đê Bar (xã Tơ Tung, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai) không khí lao động diễn ra tấp nập, khẩn trương, tiếng máy cày hòa cùng tiếng nói cười của người dân kỳ vọng về một mùa vụ thắng lợi.

Những mái ấm ở vùng khó

Những mái ấm ở vùng khó

(GLO)- Ở các xã vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, chương trình hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát đã lan tỏa những giá trị nhân văn sâu sắc. Những ngôi nhà mới không chỉ góp phần làm đổi thay diện mạo nông thôn mà còn mở ra hy vọng về một cuộc sống tươi sáng hơn cho hàng trăm hộ nghèo, cận nghèo.

null