Vì vậy, đánh thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) với xăng - một loại hàng hóa thiết yếu là sai ngay từ bản chất của luật này. Ấy vậy mà suốt mấy thập niên qua, xăng vẫn bị áp thuế TTĐB một cách oan uổng. Thuế này do các cơ sở trực tiếp sản xuất hàng hóa nộp nhưng người tiêu dùng phải gánh vì thuế được cộng vào giá bán.
Đáng nói là lâu nay, giới chuyên gia kinh tế, đại biểu Quốc hội cho tới các hiệp hội ngành nghề đều đã phân tích, góp ý bền bỉ về sự vô lý này nhưng Bộ Tài chính vẫn bảo lưu quan điểm đánh thuế TTĐB với xăng. Trong Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách sáng 26.3 vừa qua về dự thảo luật Thuế TTĐB (sửa đổi), câu chuyện vẫn quanh quẩn như vậy. Vẫn một bên là rất nhiều đại biểu Quốc hội phân tích, lập luận nên bỏ xăng ra khỏi danh mục "hàng xa xỉ" bị đánh thuế TTĐB vì không đúng bản chất và mặt hàng này cũng đang gánh nhiều loại thuế, phí... Và một bên là lãnh đạo Bộ Tài chính kiên quyết giữ quan điểm đây là mặt hàng có nguồn gốc hóa thạch, nếu bỏ áp thuế TTĐB sẽ không khuyến khích dùng xăng sinh học, sử dụng tiết kiệm... Hay nói đơn giản thì cuộc thảo luận, như bao lần trước lại trở về nơi bắt đầu và không biết đến bao giờ, sự bất hợp lý này mới thay đổi.
Tuy nhiên, để bảo vệ quan điểm của mình, Bộ Tài chính nên làm rõ "bỏ thuế TTĐB sẽ không khuyến khích sử dụng tiết kiệm" là như thế nào, một cách khoa học và có cơ sở. Bởi xăng là mặt hàng thiết yếu, dù đắt đến đâu thì người dân cũng phải mua để sử dụng. Và đắt hay rẻ thì họ cũng phải bỏ tiền túi ra mua, giống như các sản phẩm, dịch vụ thiết yếu khác. Nên không thể nói không áp thuế thì họ sẽ lãng phí, sẽ lái xe chạy vòng vòng dù chẳng có việc gì cần. Còn nếu nói đánh thuế để bảo vệ môi trường thì xăng đang gánh loại thuế này, bên cạnh thuế xuất nhập khẩu, VAT và nhiều khoản phí khác. Thậm chí như một đại biểu Quốc hội nói thẳng, nếu cần thì tăng thuế bảo vệ môi trường chứ không nên đánh thuế TTĐB. Vì thuế đầu tiên và cuối cùng là phải đúng đối tượng, mục tiêu, mục đích, bản chất. Đưa hàng thiết yếu gộp chung với nhóm hàng xa xỉ là "lệch pha" trầm trọng, cần điều chỉnh gấp chứ không nên bàn thảo mãi.
Chưa kể ở thời điểm hiện nay, thuế TTĐB với xăng không thể đứng mãi trên các lập luận cũ mà phải nhìn toàn cục nền kinh tế. Năm 2025, Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng 8%, lấy trớn cho tăng trưởng 2 con số ở giai đoạn sau đó để thực hiện mục tiêu trở thành nước có thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và nước thu nhập cao vào năm 2045. Các cơ chế, chính sách lúc này đều phải lấy mục tiêu chung của đất nước làm kim chỉ nam để hành động. Bỏ thuế TTĐB với xăng không chỉ là sự điều chỉnh hợp lý, hợp tình mà còn giúp giảm giá xăng, từ đó giảm cước vận tải, chi phí vận chuyển, góp phần giảm giá hàng hóa, kích thích sức mua trong đại bộ phận người dân. Nên nhớ sức mua, một trong "tam mã" của cỗ xe tăng trưởng, đang là vấn đề đau đầu nhất của lãnh đạo Chính phủ cũng như các bộ, ngành, chính quyền địa phương. Trong bối cảnh kinh tế trong nước và thế giới vẫn đang khó khăn và tiềm ẩn những rủi ro thì các quy định gây ảnh hưởng đến tâm lý tiêu dùng cần nhanh chóng được tháo gỡ.
Ở góc nhìn đó và trên quan điểm đó, danh mục này gọi tên thuế TTĐB với xăng đầu tiên.
Theo Nguyên Khanh (TNO)
Ý kiến bạn đọc
Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu