Rạch ròi vai trò nhà nước

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

 Trong lịch sử phát triển của nhân loại, kinh tế thị trường mà nòng cốt của nó là kinh tế tư nhân là con đường đã đem lại thịnh vượng cho các quốc gia.

Tất cả quốc gia đã thành công và trở nên phát triển đều đi theo con đường tạo điều kiện cho kinh tế tư nhân phát triển; cơ chế thị trường được hoạt động ngày một tốt hơn.

Kết quả mà kinh tế Việt Nam đạt được thời gian qua phần lớn nhờ vào sự hoạt động hiệu quả của thị trường và khu vực kinh tế tư nhân ngày càng trở nên năng động. Tuy nhiên, nhiều "trục trặc" cũng đã xảy ra. Điển hình là các cuộc khủng hoảng chu kỳ 10 năm ở Việt Nam.

Trong quá khứ, trục trặc khi chuyển đổi các tổng công ty lớn của nhà nước thành các tập đoàn, với mong muốn trở thành những "quả đấm thép" trong nền kinh tế đã để lại những hậu quả và bài học rất lớn cho Việt Nam. Còn nếu nhìn vào sự đóng góp của khu vực doanh nghiệp trong những năm gần đây sẽ thấy các doanh nghiệp nhỏ và vừa đang là cỗ máy thúc đẩy tăng trưởng, trong khi hầu hết những tổng công ty nhà nước, trừ những ngành có lợi thế về tài nguyên thiên nhiên hay độc quyền tự nhiên, đều có vấn đề và là gánh nặng cho nền kinh tế.

Một nghiên cứu của Chương trình Giảng dạy kinh tế Fulbright chỉ ra rằng, 3 trong 4 động cơ của cỗ máy tăng trưởng Việt Nam gồm: khu vực kinh tế nhà nước, khu vực kinh tế dân doanh và khu vực nông nghiệp đang gặp trục trặc. Chỉ có một ngoại lệ là khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) vẫn đang ăn nên làm ra, do họ đã tận dụng được những lợi thế của nền kinh tế Việt Nam và miễn nhiễm được với những tác động tiêu cực. Vì thế, nếu bỏ khu vực FDI sang một bên và chỉ phân tích 3 khu vực còn lại thì nền kinh tế Việt Nam sẽ khác hơn nhiều, mà nguyên nhân chủ yếu là do nội tại chứ không phải do tác động từ bên ngoài.

Việt Nam đang đứng trước ngưỡng cửa hội nhập sâu rộng chưa từng có trong lịch sử. Đây là cơ hội rất lớn để phát triển hơn. Tuy nhiên, nhìn từ những trục trặc trước đây, việc tận dụng các cơ hội không phải là điều đơn giản và các cơ hội đã biến thành thách thức. Với dư địa cho tăng trưởng sẵn có không còn và nội lực chưa được phát huy, thách thức phía trước với Việt Nam trên con đường hội nhập là rất lớn. Ước muốn là rất lớn nhưng vai trò của nhà nước thì lại có hạn.

Do vậy, nhà nước chỉ nên tập trung ổn định vĩ mô, cải thiện môi trường kinh doanh và tạo sân chơi bình đẳng thay vì có sự tham gia một cách chủ động như thời gian qua. Đây là lúc nhà nước cần phải xác định rõ vai trò của mình và phân định rạch ròi những vấn đề nhà nước cần có vai trò, tránh việc làm thay thị trường và cần thiết tạo môi trường cho cộng đồng phát triển. Song song đó, nhà nước cần có chính sách triệt tiêu sự cấu kết giữa các doanh nhân (những người có tiền) và một số quan chức nhà nước (những người có quyền), tạo ra các quan hệ thân hữu, lợi ích nhóm…

Các chính sách công cần thiết đối với Việt Nam là một mặt thúc đẩy các cơ chế thị trường hoạt động đúng nghĩa và hiệu quả hơn; nhưng mặt khác cần phải lưu ý và có biện pháp cần thiết để hạn chế khuyết tật của thị trường. Trong đó, sự cân bằng giữa ba trụ cột thị trường - nhà nước - cộng đồng có vai trò quyết định.

Tiến sĩ Huỳnh Thế Du (NLĐO)

Có thể bạn quan tâm

Vị thế Việt Nam

Vị thế Việt Nam

Kinh tế tăng trưởng đầy ấn tượng, chính sách ngoại giao linh hoạt và hiệu quả, vị thế quốc gia ngày càng tăng trên trường quốc tế… là những gì mà nhiều chuyên gia về các vấn đề quốc tế đã đánh giá về Việt Nam suốt những năm qua.

Đoàn kết, vì một Gia Lai giàu bản sắc, phát triển và hội nhập

Đoàn kết, vì một Gia Lai giàu bản sắc, phát triển và hội nhập

(GLO)- Làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Gia Lai về công tác chuẩn bị cho Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 vào ngày 25-8 vừa qua, Chủ tịch nước Lương Cường yêu cầu Gia Lai nêu cao tinh thần đoàn kết, khai thác hiệu quả tiềm năng, thế mạnh của địa phương để phát triển.

Biến ưu thế thành thế mạnh

Biến ưu thế thành thế mạnh

Việc Trung Quốc siết chặt xuất khẩu đất hiếm từ ngày 22.8 vừa qua khiến những nền kinh tế hiện lệ thuộc nhiều vào cung ứng đất hiếm từ Trung Quốc không khỏi thêm quan ngại sâu sắc, đặc biệt Mỹ và các thành viên EU.

Đưa tiền số vào khuôn khổ

Đưa tiền số vào khuôn khổ

Sau khi Luật Công nghiệp công nghệ số có hiệu lực (từ ngày 1-1-2026; một số điều được áp dụng từ ngày 1-7-2025), cùng với kế hoạch thí điểm sàn giao dịch tài sản số và xây dựng trung tâm tài chính quốc tế, thị trường tiền số Việt Nam được kỳ vọng sẽ minh bạch hơn.

Từ 'trái tim' đến con người

Từ 'trái tim' đến con người

Vừa được khai trương trên khu đất rộng 20 ha, Trung tâm dữ liệu quốc gia số 1 do Bộ Công an xây dựng là một trong những trung tâm dữ liệu có quy mô lớn nhất Đông Nam Á, đạt chứng chỉ quốc tế với cấp độ cao nhất.

Lùi giờ vào học: Nhỏ nhưng cần thiết

Lùi giờ vào học: Nhỏ nhưng cần thiết

Trong bối cảnh ngành giáo dục đang hướng đến mô hình trường học hạnh phúc, việc điều chỉnh thời gian học trong ngày, đặc biệt là giờ vào học buổi sáng, đang nhận được nhiều sự quan tâm của học sinh và cha mẹ học sinh trong những ngày qua.

Rõ hướng đi

Rõ hướng đi

Trong bối cảnh phát triển công nghệ số, tiền mã hóa đang nổi lên như một tài sản số then chốt, thu hút giới đầu tư và cả các nhà nghiên cứu...

Cần năng lực và tinh thần cầu thị

Cần năng lực và tinh thần cầu thị

Một trong những vấn đề được quan tâm thời gian gần đây là sau khi tiến hành sắp xếp lại địa giới hành chính và thực hiện chính quyền 2 cấp thì nhiều cán bộ, chuyên viên phụ trách mảng văn hóa - xã hội tại các phòng ban cấp xã không có chuyên môn về giáo dục.

Cục bộ địa phương: 'Ung nhọt' cần sớm triệt tiêu

Cục bộ địa phương: 'Ung nhọt' cần sớm triệt tiêu

(GLO)- Trong bối cảnh đất nước bước vào thời kỳ phát triển mới, khi chính quyền hai cấp đang vận hành thì tư tưởng cục bộ địa phương cần được nhận diện chính xác để phòng - chống hiệu quả. Bởi lẽ, loại “ung nhọt” này phá vỡ sự thống nhất trong hệ thống chính trị, kìm hãm sự phát triển kinh tế - xã hội.

null