Nghệ nhân Ưu tú Nay Dri đắm đuối với cồng chiêng

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Nhận thấy được nguy cơ lớp trẻ dần xa rời nghệ thuật truyền thống, Nghệ nhân Ưu tú Nay Dri (buôn Sô Ma San, xã Ia Ma Rơn, huyện Ia Pa, tỉnh Gia Lai) đã tích cực truyền dạy nghệ thuật cồng chiêng cho thanh-thiếu niên trên địa bàn. 
Đến thăm nhà Nghệ nhân Ưu tú Nay Dri, chúng tôi vô cùng ấn tượng khi nhìn thấy khắp nơi trong nhà trưng bày những bộ chiêng quý. Ông cho biết: Những bộ chiêng này hầu hết là của người dân từ các nơi gửi về nhờ ông chỉnh âm. Rồi ông tỉ mỉ giới thiệu từng bộ chiêng.
Ông nhớ lại: “Thuở nhỏ, mình được theo ông và bố đi biểu diễn chiêng ở nhiều nơi, lâu dần âm thanh cồng chiêng như thấm vào máu của mình. Nếu không nghe tiếng chiêng thì buồn lắm”.
Vốn thông minh, nhanh nhẹn lại được sự chỉ bảo tận tình của ông và bố, ngay từ nhỏ, Nay Dri đã có thể diễn tấu những bài chiêng khó một cách thành thạo. Ông nói vui: “Hồi đó, con trai không biết đánh chiêng là con gái nó không thích đâu”. Nói đến đây, giọng ông bỗng chùng xuống: “Giờ thì khác rồi, lũ con trai, con gái trong làng không còn nhiều đứa mê tiếng chiêng nữa. Chúng thích nhạc cải tiến, hiện đại hơn”. 
Nghệ nhân Ưu tú Nay Dri đang chỉnh chiêng. Ảnh: Đinh Tùng
Nghệ nhân Ưu tú Nay Dri đang chỉnh chiêng. Ảnh: Đinh Tùng
Sự ưu tư của Nghệ nhân Nay Dri cũng dễ hiểu bởi trước xu thế hội nhập sâu rộng của đời sống xã hội, các dòng nhạc, điệu nhảy tân thời có vẻ như đang có sức cuốn hút lớp trẻ ở buôn làng nhiều hơn. Nhận thấy được nguy cơ lớp trẻ dần xa rời với nghệ thuật truyền thống, Nghệ nhân Ưu tú Nay Dri đã tích cực truyền dạy nghệ thuật cồng chiêng cho thanh-thiếu niên trên địa bàn. Cuối năm 2020, Trung tâm Văn hóa-Thông tin và Thể thao huyện Ia Pa đã khai giảng 2 lớp truyền dạy cồng chiêng cho 64 học sinh Trường THCS Phan Bội Châu (xã Ia Ma Rơn), Trường Tiểu học và THCS Đinh Núp (xã Pờ Tó). Nghệ nhân Nay Dri phối hợp cùng Nghệ nhân Ưu tú Nay Phai đã truyền dạy những kỹ năng, điệu thức, cách diễn tấu cồng chiêng dùng trong dịp lễ hội. Kết thúc khóa học, các học viên có thể diễn tấu thành thục 4-5 bài chiêng truyền thống.
Bên cạnh đó, Nghệ nhân Ưu tú Nay Dri còn lặn lội xuống các tỉnh Bình Định, Quảng Nam để mua lại những bộ chiêng cũ rồi về chỉnh âm để lưu giữ cho các thế hệ con cháu mai sau. Tiếng lành đồn xa, người Jrai, Bahnar, Ê Đê ở các nơi tìm đến ông để học hỏi và nhờ chỉnh chiêng. Những lần như thế, ông đều vui vẻ nhận lời. Với ông, tiếng chiêng là nhịp tim, hơi thở cuộc sống vậy. Những bộ chiêng qua tay ông chỉnh sửa như được sống lại. Nghệ nhân Nay Dri cho biết: “Khi úp mặt chiêng xuống là chỉnh tiếng cao, bổng. Lúc chỉnh tiếng thấp, trầm thì ngửa chiêng ra, dùng búa gõ nhẹ theo đường vòng trong từ ngoài vào trong và các tâm điểm để kéo tiếng chiêng theo ý muốn”.
Ngoài ra, ông còn được mời đi biểu diễn trong các dịp lễ hội như: đêm hội cồng chiêng, lễ cầu mưa, lễ mừng lúa mới… Ông được mời truyền dạy nghệ thuật chỉnh chiêng cho thanh-thiếu niên nhiều nơi trên địa bàn các huyện lân cận.
Với những đóng góp trong việc giữ gìn và phát huy di sản văn hóa dân tộc, năm 2015, ông Nay Dri được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú.
ĐINH TÙNG

Có thể bạn quan tâm

Thắp lên lời thơ quê xứ

Thắp lên lời thơ quê xứ

(GLO)- Giữa thời đại ngổn ngang những thanh âm đô thị, giữa nhịp sống hối hả dễ bào mòn gốc rễ bản thể, tập thơ Cồn quê xứ (NXB Hội Nhà văn, 2025) vừa ra mắt bạn đọc đầu tháng 7-2025 như một vọng âm dịu dàng từ đất mẹ, khiến ta như lắng lại...

Giải mã 'năm số 9'

Giải mã 'năm số 9'

Trào lưu “năm số 9” hay "năm thế giới số 9" bùng nổ trong ngày 9/9. Không chỉ nhiều bạn trẻ hưởng ứng, chia sẻ những bài học, chiêm nghiệm của bản thân mà nhiều nghệ sĩ Việt cũng hưởng ứng.

Dấu ấn nhiếp ảnh trẻ ở sân chơi quốc gia

Dấu ấn nhiếp ảnh trẻ ở sân chơi quốc gia

(GLO)- Tham gia Festival Nhiếp ảnh trẻ năm 2025, các tay máy Gia Lai đã đạt giải thưởng cao hoặc có tác phẩm được chọn triển lãm, củng cố kỳ vọng về lứa nghệ sĩ kế thừa với tố chất trẻ trung, tư duy nhanh nhạy và cực kỳ nghiêm túc trong sáng tạo nghệ thuật.

Tiểu thuyết 'Mưa đỏ' cháy hàng, in không kịp bán

Tiểu thuyết 'Mưa đỏ' cháy hàng, in không kịp bán

Sau thành công vang dội của bản điện ảnh, "Mưa đỏ" tiếp tục gây “cơn sốt” trên thị trường xuất bản. Nhiều hiệu sách cho biết độc giả phải chờ tới 15-20 ngày mới nhận được tiểu thuyết. Hiện tại, lượng đặt hàng sách đã vượt xa dự đoán, lên tới hàng chục nghìn cuốn chỉ trong ít ngày.

Hòa tiếng cồng chiêng vang vọng đại ngàn

Hòa tiếng cồng chiêng vang vọng đại ngàn

(GLO)- Cồng chiêng của người Jrai và người Bahnar cùng sinh sống trên mảnh đất Gia Lai đã hòa quyện trong mạch nguồn chung của bản sắc-niềm tự hào văn hóa truyền thống. Tiếng cồng chiêng nối liền con người với đất trời, gắn kết bền chặt cộng đồng nơi rừng núi.

Đồng đội

Đồng đội

(GLO)- Cả nhà không yên tâm khi bố quyết định theo đoàn Cựu chiến binh về Quảng Trị thăm lại chiến trường xưa. Bố vừa trải qua một đợt điều trị dài vì thoái hóa khớp, đầu gối đau nhức, đi lại rất khó khăn.

Lan tỏa văn hóa đọc

Lan tỏa văn hóa đọc đến buôn làng vùng sâu

(GLO)- Cuộc thi “Giới thiệu sách trực tuyến” năm 2025 do Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai tổ chức thu hút nhiều cá nhân là người đồng bào dân tộc thiểu số tham gia. Bằng tình yêu với sách, họ đã góp phần lan tỏa văn hóa đọc đến buôn làng vùng sâu.

Giải Booker 2025: Danh sách đề cử đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm

Giải Booker 2025: Danh sách đề cử đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm

(GLO)-Danh sách đề cử của Giải Booker 2025 danh giá mới được công bố, trong đó có 13 tác phẩm của các tác giả đến từ nhiều quốc gia khác nhau, cũng như sự cân bằng về tỷ lệ nam - nữ và sự đan xen giữa tên tuổi cũ và mới. Điều này cho thấy sự đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm của giải thưởng này.

Triển vọng “Cây cọ nhí” Nguyễn Trịnh Gia Thy

Triển vọng “Cây cọ nhí” Nguyễn Trịnh Gia Thy

(GLO)- 11 tuổi, Nguyễn Trịnh Gia Thy (học sinh lớp 5.9, Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi, phường Pleiku) được nhiều người ưu ái gọi là “cây cọ nhí”. Những bức tranh của Thy không chỉ khéo léo về đường nét, bố cục, màu sắc mà còn chứa đựng những thông điệp ý nghĩa về cuộc sống.

null