Emagazine

E-magazine Nghề “ăn cơm đứng”

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Nghề trồng dâu nuôi tằm có tuổi đời hàng ngàn năm ở nước ta nhưng khá mới mẻ với Gia Lai. Tuy vậy, nghề này đang mang lại thu nhập cao cho hàng trăm hộ dân trên địa bàn tỉnh.

Sương sớm vẫn còn bủa vây làng Bạc Kuao nhưng ông Rơ Lan Diếp đã làm sắp xong phần việc quan trọng của ngày là tưới nước cho mấy sào dâu tằm. Nước từ vòi nhựa túa ra cộng với gió lạnh đầu ngày khiến ông run bần bật. Cài thêm khuy áo cho ấm, người đàn ông tuổi lục tuần chia sẻ: Giữa năm 2022, thấy vợ chồng cháu Kpăh Thuy tiên phong mang con tằm về nuôi ở làng, dân làng cũng ngờ vực lắm. Người Jrai làm thổ cẩm từ cây rừng chứ có phải xe tơ dệt lụa như người Kinh đâu, biết gì mà nuôi, khéo làm trò cười cho làng. Ấy thế mà gia đình cháu Thuy lại làm rất thành công, cứ nửa tháng lại bỏ túi chừng 5-6 triệu đồng từ bán kén tằm.

“Thế nên mình qua gặp vợ chồng cháu ấy học hỏi kinh nghiệm trồng dâu nuôi tằm. Được sự chỉ dẫn tận tình, mình mạnh dạn chặt bỏ mấy sào cà phê già cỗi trong vườn nhà để trồng dâu và xây thêm 1 phòng rộng chừng 20 m2 để nuôi tằm. Ý nghĩ ban đầu là cứ thử xem sao, nếu không nuôi được tằm thì bán lá dâu cho mấy hộ người Kinh trong vùng, chẳng thiệt được.

Nhà anh Kpăh Thuy mới cân kén bán cho Công ty TNHH Dâu tằm Minh Hóa được mấy hôm nên đang tạm nghỉ để dọn vệ sinh, khử khuẩn khu vực nuôi tằm và chăm cho lá dâu lên tốt hơn. Nhanh tay chặt bớt những nhánh dâu già cỗi để tạo nhánh mới, anh Thuy tâm sự: “Mình đi làm thuê cho người Kinh trong vùng, họ hướng dẫn kỹ thuật nuôi và động viên mình trồng dâu nuôi tằm. Để chắc chắn hơn, mình đến Công ty TNHH Dâu tằm Minh Hóa hỏi thêm về cách nuôi. Được cán bộ Công ty hướng dẫn tận tình về kỹ thuật và đồng ý bán nợ con giống, hỗ trợ kinh phí mua vật tư bằng cách trừ dần vào tiền kén nên mình mạnh dạn nuôi. Thời kỳ đầu cũng không suôn sẻ nhưng dần dần đúc rút được kinh nghiệm nên kỹ thuật nuôi ngày càng tốt hơn. Có nhiều đêm mình thức trắng để lên mạng xem hướng dẫn kỹ thuật nuôi. Nuôi tằm, công việc không nặng nhọc và có thể sắp xếp được thời gian để làm việc khác nữa. Chi phí đầu tư trồng dâu nuôi tằm cũng ít hơn trồng cà phê nhiều lần, lợi nhuận lại cao hơn. Vậy nên 2 năm nay, bằng tiền thu hái 4 sào cà phê và nuôi tằm, vợ chồng mình đã trả hết các khoản nợ nần. Chưa kể là mình còn mua được 1 cái máy băm dâu với giá hơn 12 triệu đồng, cũng không còn phải đi làm thuê như trước.

Ở thôn Phú Tân (xã Ia Băng, huyện Chư Prông), gia đình ông Bùi Văn Tốn có tiếng trong nghề trồng dâu nuôi tằm với chất lượng kén được đánh giá tốp đầu. Một tua nuôi, số kén gia đình ông thu được luôn đạt 60-70 kg. “Mỗi ngày, mình cho tằm ăn 5-6 lượt lá dâu. Tầm khoảng 2-3 tiếng đồng hồ ra vườn cắt lá dâu về bỏ vào máy băm rồi rải cho tằm ăn. Nếu vào thời gian tằm ăn rỗi thì phải cho ăn lá nhiều hơn.

Chất lượng lá dâu cũng phải đặt lên hàng đầu. Ví như mới đây, nhà tôi mua thêm mấy bó lá dâu không đảm bảo chất lượng khiến 1 hộp tằm chết hết. Không tiếc nhiều về tiền giống nhưng tiếc công sức bỏ ra chăm bẵm đến lúc sắp có thu thì hỏng ăn”-ông Tốn tâm sự.

Trồng dâu nuôi tằm có những quy tắc riêng mà dân trong nghề thực hiện rất nghiêm. Đó là lá dâu phải đảm bảo độ tươi, không được phun hóa chất. Dù phun chế phẩm sinh học cũng phải sau một khoảng thời gian nhất định mới được cắt lá cho tằm ăn. Nếu không tằm sẽ bị ngộ độc. Chuồng trại nuôi phải thoáng mát và khử khuẩn sạch sẽ sau đợt nuôi.

Không phát triển rầm rộ như một số nghề khác, nghề trồng dâu nuôi tằm chọn lối đi âm thầm nhưng có sức lan tỏa. Chỉ tính riêng khách hàng của Công ty TNHH Dâu tằm Minh Hóa đã hơn 500 hộ ở các huyện: Chư Sê, Ia Grai, Đak Đoa, Chư Prông, Krông Pa. Sản lượng kén tằm của tỉnh hiện khoảng 40 tấn/năm. Điều kiện địa lý, khí hậu, thổ nhưỡng đặc trưng của Gia Lai tạo thuận lợi cho nghề trồng dâu nuôi tằm phát triển. Ngoài ra, giá thu mua kén tằm ở mức 120-180 ngàn đồng/kg là yếu tố tiên quyết để người dân chọn nghề này. Đơn cử như gia đình ông Phạm Văn Hùng (làng Khối Zố, xã Ia Tiêm, huyện Chư Sê) làm nghề cơ khí nhiều năm nhưng quyết định chuyển hướng sang trồng dâu nuôi tằm từ giữa năm 2021. Mỗi năm, gia đình ông Hùng có thu nhập chừng 1 tỷ đồng từ trồng dâu nuôi tằm.

Như vụ gần đây nhất, tôi nuôi 6 hộp tằm, thu nhập 100 triệu đồng từ tiền bán kén. Tôi cũng đang tính toán mở rộng sản xuất bởi lợi nhuận mang lại cao và ổn định. Cách đây mấy hôm, lãnh đạo huyện Chư Prông đến tham quan mô hình của gia đình để có hướng vận động người dân thay đổi cách làm, tăng thu nhập. Bản thân tôi cũng động viên láng giềng, bạn bè chuyển sang trồng dâu nuôi tằm vì hiệu quả cao”-ông Hùng cho hay.

Bà Trương Thị Thu Thúy-Phó Chủ tịch UBND xã Ia Băng (huyện Chư Prông) thông tin: “Trên địa bàn xã có hàng chục hộ trồng dâu nuôi tằm, trong đó có 5 hộ người dân tộc thiểu số. Thu nhập mang lại từ nghề này khá ổn định. Chúng tôi nhận thấy đây là tín hiệu tích cực về thay đổi nếp nghĩ, cách làm, vươn lên thoát nghèo đối với người dân địa phương nói chung, người dân tộc thiểu số nói riêng. Định hướng của xã là sẽ thành lập nông hội nuôi tằm và hiện đang xúc tiến triển khai”.

Có thể bạn quan tâm

Những người trẻ dân tộc thiểu số đong đầy tình yêu buôn làng-Kỳ 1: Bệ phóng cho những ước mơ

E-magazine Những người trẻ dân tộc thiểu số đong đầy tình yêu buôn làng-Kỳ 1: Bệ phóng cho những ước mơ

(GLO)- Đồng hành cùng sự sáng tạo, đổi mới của người trẻ, các tổ chức Đoàn-Hội trên địa bàn tỉnh Gia Lai không chỉ là điểm tựa vững chắc mà còn trở thành bệ phóng, giúp họ tự tin bứt phá, vượt qua giới hạn bản thân và lan tỏa giá trị văn hóa dân tộc sâu rộng trong cộng đồng.

Độc đáo ruộng bậc thang ở xã Dun

E-magazine Độc đáo ruộng bậc thang ở xã Dun

(GLO)- Ở xã Dun (huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai), những thửa ruộng bậc thang không chỉ là kết quả của quá trình lao động miệt mài mà còn thể hiện sự sáng tạo và khả năng thích nghi của người Jrai với thiên nhiên.

Thác Ông Bà reo ca giữa rừng xanh

E-magazine Thác Ông Bà reo ca giữa rừng xanh

(GLO)- Xã Ya Hội (huyện Đak Pơ) vốn được biết đến là vùng đất đa sắc màu văn hóa. Ngoài người Bahnar bản địa, Ya Hội còn có một số dân tộc phía Bắc. Đến thăm Ya Hội, du khách được trải nghiệm bên những con thác, dòng suối thơ mộng ẩn mình giữa núi non hùng vĩ. Và thác Ông Bà là một trong số đó.

Kể chuyện văn hóa Jrai qua chiếc gùi mộc

E-magazine Kể chuyện văn hóa Jrai qua chiếc gùi mộc

(GLO)- Hầu hết các già làng đều cho rằng gùi mộc mang vẻ đẹp nguyên sơ, thuần khiết, là tiền thân của những chiếc gùi hoa văn mang tính thẩm mỹ cao. Vậy nhưng, những người có thể làm ra được gùi mộc nguyên bản trong cộng đồng hiện nay khá hiếm.

Nữ kiến trúc sư đam mê nghệ thuật tạo hình

E-magazine Nữ kiến trúc sư đam mê nghệ thuật tạo hình

(GLO)- Với đôi tay khéo léo và khả năng sáng tạo, kiến trúc sư Nguyễn Thị Kiên Giang (SN 1988, tổ 7, thị trấn Chư Sê, huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai) đã biến những thỏi đất sét, tấm nhựa composite thành sản phẩm trang trí nội thất, được nhiều khách hàng ưa chuộng.

Vườn nho OCOP đầu tiên ở Gia Lai

E-magazine Vườn nho OCOP đầu tiên ở Gia Lai

(GLO)- Dù mới triển khai nhưng mô hình trồng nho hữu cơ kết hợp tham quan của anh Võ Hoàn Hảo (thôn Hưng Bình-Tân Hợp, xã Ia Yok, huyện Ia Grai) cho thấy nhiều triển vọng. Cuối năm 2024, nho đỏ không hạt Xgreen của anh được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao. Đây cũng là vườn nho OCOP đầu tiên ở Gia Lai.

Nhà sưu tầm Nguyễn Quang Hiền: Trở về miền ký ức Pleiku xưa

E-magazine Nhà sưu tầm Nguyễn Quang Hiền: Trở về miền ký ức Pleiku xưa

(GLO)- Đi một chiếc Dream Thái đến địa điểm đã hẹn cùng chúng tôi, nhà sưu tầm Nguyễn Quang Hiền-nguyên Phó Giám đốc Công ty Điện lực Gia Lai từ xa đã nở nụ cười tươi. Xe của ông hằn dấu vết của thời gian. Nhìn chiếc xe, có thể phần nào nói lên tính cách của người đàn ông đam mê sưu tầm “đồ cổ”.

ĐẠI BIỂU DÂN CỬ - “CẦU NỐI” CHÍNH QUYỀN VỚI NHÂN DÂN -Bài 2: Phát huy vai trò đại biểu dân cử

E-magazine ĐẠI BIỂU DÂN CỬ - “CẦU NỐI” CHÍNH QUYỀN VỚI NHÂN DÂN - Bài 2: Phát huy vai trò đại biểu dân cử

(GLO)- Không những kiến nghị các cấp quan tâm đầu tư các công trình giao thông, thủy lợi góp phần gỡ “nút thắt” cho sự phát triển của tỉnh, các đại biểu Quốc hội, HĐND tỉnh Gia Lai còn tăng cường vai trò giám sát nhằm đảm bảo nguồn vốn phát huy hiệu quả, tránh lãng phí nguồn lực.

ĐẠI BIỂU DÂN CỬ - “CẦU NỐI” CHÍNH QUYỀN VỚI NHÂN DÂN-Bài 1: Đưa tiếng nói của cử tri đến nghị trường

E-magazine ĐẠI BIỂU DÂN CỬ - “CẦU NỐI” CHÍNH QUYỀN VỚI NHÂN DÂN - Bài 1: Đưa tiếng nói của cử tri đến nghị trường

(GLO)- Những năm qua, các vị đại biểu Quốc hội, HĐND tỉnh Gia Lai đã phát huy tốt vai trò, trách nhiệm của người đại biểu dân cử để kịp thời tiếp nhận, giải quyết cũng như chuyển tải những tâm tư, nguyện vọng của cử tri đến các cấp thẩm quyền.

Hướng tới Đại hội đại biểu Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam tỉnh lần thứ VIII: Tin tưởng và kỳ vọng

E-magazine Hướng tới Đại hội đại biểu Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam tỉnh Gia Lai lần thứ VIII: Tin tưởng và kỳ vọng

(GLO)- Đại hội đại biểu Hội LHTN Việt Nam tỉnh Gia Lai lần thứ VIII (nhiệm kỳ 2024-2029) diễn ra vào ngày 5 và 6-11. Trong niềm hân hoan, phấn khởi, nhiều cán bộ, hội viên và đại diện các câu lạc bộ, nhóm tình nguyện trên địa bàn tỉnh đã bày tỏ sự tin tưởng, kỳ vọng vào đại hội.