Ngày hè đã xa

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Khi những cơn gió Lào bắt đầu xao xác rặng tre gầy, cái ran rát đã cảm nhận được trên da thịt cũng là lúc ngày nghỉ hè chính thức bắt đầu.

Cánh đồng làng mới tháng trước còn loáng nước như một tấm gương đặt ngửa giữa trời giờ mỗi ngày cứ mỗi rộc đi. Những khoảnh lúa sớm lần lượt nhuốm vàng cũng là lúc lũ cá lóc (quê tôi gọi là cá tràu) bắt đầu quẫy rộn.

Với sự nhạy cảm trời cho, biết rằng không bao lâu nữa những chân ruộng cạn sẽ còn trơ đáy, chúng bắt đầu tìm lối thoát xuống ruộng sâu. Khi một con tìm được lối đi, các con khác cũng theo một lối. Chẳng khó khăn gì để nhận ra vết trườn của các chú qua bờ. Một chiếc hố sâu sẽ được đào ngay vị trí đó.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Minh họa: HUYỀN TRANG

Đêm đến, khi cánh đồng mênh mông đã chìm trong tĩnh lặng, đàn cá bắt đầu kéo nhau đi. Vậy là 1 rồi 2-3 con… cứ thế nối nhau chúi đầu xuống hố. Cá lóc tuy có khả năng phóng mình lên rất cao nhưng chỉ khi chúng ở trong nước. Còn trong chiếc hố sâu, con này đè lên con khác thì chỉ còn biết nằm im chịu chết. Chao ôi, có những hố chúng tôi lượm được cả rổ. Những chú cả lóc đen trùi trũi chẳng biết đã qua bao chân ruộng cạn, ruộng sâu, bao mùa mưa nắng. Có những con già đến độ rêu bám cả trên đầu.

Trong các giống cá đồng thì cá lóc khỏe, dẻo dai và tinh ranh nhất. Rất khó bắt được chúng nếu chỉ dùng tay không. Ấy thế nhưng trong cuộc tìm kiếm môi trường để sinh tồn, chúng vô tình lại biến mình thành kẻ khờ khạo thế.

Tốn công sức hơn nhưng niềm vui lấm láp của tuổi thơ khó gì sánh được, ấy là tát cá. Khi những chân ruộng chỉ còn trơ gốc rạ, vài vũng nước lam nham như mảnh gương vỡ dưới nắng mặt trời thì những con mương thủy lợi, những hố bom, đìa cũng là nơi các loài cá lũ lượt theo về.

Tháng trước, chúng tôi đã hợp sức chặt cành duối bỏ chuôm. Dưới cái nắng hè lồng gió Lào như quạt lửa, những cụm chuôm bỗng chốc trở thành ngôi nhà lý tưởng cho lũ cá. Khi mực nước thấp để be bờ được cũng là lúc “chiến dịch” tát cá bắt đầu. Một quãng mương chừng 5-6 m lần lượt được chắn lại rồi cứ 2 đứa 1 chiếc gàu dai hì hụi tát. Ngấn nước vừa hạ xuống chừng một gang tay, đàn cá thấy động đã nhảy dựng lên. Những mống nước nhỏ xíu cũng bắt đầu xoay tròn trên mặt nước. Dấu hiệu nhiều cá khiến chúng tôi không kìm được phấn khích hét váng lên.

Nhịp gàu chậm dần. Khi đáy mương chỉ còn xăm xắp nước cũng là lúc một thế giới sản vật đồng quê lần lượt hiện ra: này là những chú cá diếc trắng như bạc thoi lách mình đành đạch; những con rô “cụ” mang trên mình lớp vảy màu đồng thau và hàng vi sắc như dao, ngoe ngoảy trên lớp bùn đặc sánh. Này là những chú cá trê da vàng như phết nghệ, lũ cá ngạnh bụng trắng hếu, giương cặp ngạnh cứng như đinh…

Chưa hết. Dưới làn nước ngầu bùn kia còn là thế giới của các loài bé nhỏ: những chú cá bạc loi choi thân trắng như dát bạc; những chú cá lòng tong mang trên mình lớp vảy trong suốt như thủy tinh. Những chú tôm mang đôi càng quá khổ, ngoe nguẩy búng mình tanh tách. Còn đàn cá lia thia khoác tấm áo sặc sỡ, tha thướt chiếc đuôi đỏ mỏng manh. Có cả cua đồng và những chú rạm chắc nịch nữa. Với cái thế giới nhỏ bé ấy, cá lia thia là thứ duy nhất chúng tôi mang về. Chọi cá lia thia là một thú vui của chúng tôi trong những ngày nghỉ hè.

Bao mùa hè lấm láp vị bùn ngỡ như mới đó mà đã rất xa. Cánh đồng làng bây giờ không còn là cánh đồng của thế giới tuổi thơ bởi gần như chẳng còn đâu tôm cá. Da diết nhớ niềm vui bé nhỏ sau những buổi đi tát cá về; nhớ món canh chua nấu khế, món cá đồng sánh vàng màu nghệ mẹ om trong trấu bao nhiêu lại càng đồng cảm bấy nhiêu với nhà thơ Chế Lan Viên: “Canh cá tràu mẹ thường hay nấu khế/Khế trong vườn thêm một tí rau thơm/Ừ thế đó mà một đời xa cách mẹ/Ba mươi năm trở lại nhà, nước mắt xuống mâm cơm”.

Có thể bạn quan tâm

Thương hoài mùa nhãn

Thương hoài mùa nhãn

(GLO)- Pleiku đang trong những ngày mưa dầm và gió cả. Ngồi nghe gió sột soạt từng cơn dọc theo mái nhà, thi thoảng, vài ba tiếng rơi lộp độp của chùm quả nhãn phía sát nhà bà Năm ở kế bên lại dội vào lòng tôi niềm thương nhớ khôn nguôi. Ký ức những mùa quả ngọt lại ùa về da diết.

Vệt nắng

Vệt nắng

Chiều nào cũng vậy, gã lọc cọc đạp chiếc xe già nua, bánh trước lỏng lẻo hơi lệch sang bên phải, cứ thế khật khưỡng đi trên con đường dẫn về phía công viên.

Mùa dã quỳ xanh lá

Mùa dã quỳ xanh lá

(GLO)- Những ngày này, dạo quanh các cung đường từ xã Đak Đoa về phường Pleiku, từ xã Bàu Cạn đi xã Ia Dom, thi thoảng, tôi gặp những vạt dã quỳ mướt xanh vươn mình đón gió. Lại thấy, mùa dã quỳ xanh lá ngân hoài một vẻ đẹp riêng.

Gánh cá của mẹ

Gánh cá của mẹ

(GLO)- Sáng sớm, khi chú gà trống choai cất tiếng gáy đầu tiên hòa vào tiếng thuyền chài khua nước ngoài sông, mẹ đã thức dậy. Bên ánh lửa bập bùng từ bếp củi, mẹ lặng lẽ chuẩn bị cho một ngày ra chợ. Hôm nay, mẹ lại gánh cá ra chợ huyện.

Khoảng trời quê

Khoảng trời quê

Mẹ vợ tôi, bà ngoại của 2 con trai của tôi, luôn miệng thắc mắc, ở thành phố lạ nhỉ, lúc nào cũng đông như mắc cửi và đèn điện như sao xa.

Sau cơn mưa

Sau cơn mưa

(GLO)- Với nhiều người, tự thân mưa đã gợi nỗi sầu, như một sự bất an, là niềm không mong đợi. Dẫu thế, như cỏ cây, cuộc đời mỗi người chẳng phải từ cơn mưa mà lớn khôn lên, những trải nghiệm cứ thế mà lấp đầy.

Dòng sông tuổi thơ

Dòng sông tuổi thơ

(GLO)- Ai cũng có tuổi thơ gắn bó với quê hương xứ sở, nơi chôn rau cắt rốn, nơi cuộc đời sâu nặng nghĩa tình với ông bà, cha mẹ, xóm giềng hay những gì thân thuộc nhất. Với tôi, tuổi thơ cũng từng gắn bó với dòng sông quê hương. Ấy là dòng sông Minh.

Mùa hè tuổi thơ

Mùa hè tuổi thơ

(GLO)- Thế là mùa hè đã về. Tia nắng thắp đỏ chùm phượng vĩ trải dài trên những lối phố. Tôi đi miên man trong nắng vàng, hòa cùng bản giao hưởng tiếng ve giữa trưa oi bức. Ký ức những ngày hè của tuổi thơ bỗng ùa về, lay động hồn tôi.

Một thời hương mía…

Một thời hương mía…

(GLO)-Từ con ngõ quen thuộc, tôi hướng mắt ra cánh đồng, thu vào bạt ngàn màu xanh của mía, bắp, đậu, khoai lang... Mỗi mùa một sắc điệu, trù phú và no đủ. Nếu ai đó từng gắn bó với mảnh đất này như tôi sẽ nghe tim mình thổn thức, thấy lòng xốn xang khi bao ký ức luyến thương thầm gọi, tìm về.

Chiêng ngân lòng phố

Chiêng ngân lòng phố

(GLO)- Sương còn an nhiên trên từng ngọn cỏ. Dãy núi phía trước nhà hiện ra mờ mờ. Đâu đó, vẳng trong thung sâu, gà rừng đã cất những thanh âm đầu tiên kéo bình minh vượt qua sườn đồi để chào một ngày mới.

Mùa hạ bình yên

Mùa hạ bình yên

(GLO)- Tôi thường kết thúc một buổi tối bằng vài phút ngồi yên trước khi đặt mình vào giấc ngủ. Ánh sáng của bóng đèn đêm phả dịu xuống là một bối cảnh nhẹ nhõm cho những nghĩ ngợi còn đọng lại sau cùng khi ngày vừa trôi.

Chạm vào sách

Chạm vào sách

(GLO)- Tôi có thói quen đọc sách từ hồi còn nhỏ. Cứ đi đâu, làm gì thấy thuận tiện là tôi mang sách theo cùng. Trên chuyến tàu Bắc-Nam hay trên chuyến xe đường dài, trong ba lô của tôi luôn có một vài cuốn sách mới mua hay đọc nửa chừng.

Vườn xưa mùa trái rụng

Vườn xưa mùa trái rụng

(GLO)- Tôi từng nghe âm thanh ấy khi ngồi dưới một tán cây xoài sẻ sau vườn, nơi má tôi phơi áo, con mèo nằm duỗi mình trên bậu cửa và tuổi thơ tôi trôi qua như một dòng nước mát lành.

Kỷ niệm khó quên

Kỷ niệm khó quên

(GLO)- Cũng đã nhiều lần, tôi được tham dự những buổi giao lưu giữa tác giả với bạn đọc qua các chương trình nghe nói chuyện thơ, đêm thơ-nhạc, buổi ra mắt tác phẩm mới, giới thiệu tác giả-tác phẩm do Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh tổ chức.

Những mùa sen

Những mùa sen

(GLO)- Tôi có một thời thơ ấu sống bên đầm sen Đồng Tháp Mười. Những buổi chiều mùa hạ, các anh chị chèo chiếc xuồng nhỏ đưa tôi ra một đầm nước mênh mông với ngập tràn màu sen hồng chấp chới, ngan ngát hương thơm.

Khi phố mùa hoa

Khi phố mùa hoa

(GLO)- Nơi nắng mưa chia 2 mùa rõ rệt, giao của mùa là những phố màu hoa. Không còn gió se mát hanh hao trên nền trời xanh ngắt, cái nóng oi hầm bắt đầu cho một ngày như sớm hơn thường lệ. 

Bước chậm, thở sâu

Bước chậm, thở sâu

(GLO)- Người xưa có câu: “Dục tốc bất đạt” (nghĩa là nếu muốn nhanh chóng thành công mà lại nóng vội thì sẽ không đạt kết quả). Còn bây giờ, mọi người thường bảo nhau, muốn nhanh thì phải từ từ.

Ru ta dịu dàng

Ru ta dịu dàng

(GLO)- Hôm đi tập huấn chuyên môn, tôi gặp lại Mây, cô bạn chung phòng ký túc xá hồi đại học. Suốt buổi hàn huyên, Mây cứ đăm đăm nhìn tôi, đôi mắt nói nhiều hơn cả những lời tâm sự.

Lưu bút học trò

Lưu bút học trò

(GLO)-Tháng 5, nắng bắt đầu rót mật lên từng kẽ lá. Màu nắng ấm nồng như lời thì thầm của thời gian, nhắc nhở chúng tôi rằng, ngày chia tay thầy cô, bè bạn đang đến thật gần. Trong lòng mỗi chúng tôi, dường như có một khoảng trống dần mở ra, khoảng trống của bao điều chưa kịp nói, chưa kịp làm.

null