Ngày hè đã xa

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Khi những cơn gió Lào bắt đầu xao xác rặng tre gầy, cái ran rát đã cảm nhận được trên da thịt cũng là lúc ngày nghỉ hè chính thức bắt đầu.

Cánh đồng làng mới tháng trước còn loáng nước như một tấm gương đặt ngửa giữa trời giờ mỗi ngày cứ mỗi rộc đi. Những khoảnh lúa sớm lần lượt nhuốm vàng cũng là lúc lũ cá lóc (quê tôi gọi là cá tràu) bắt đầu quẫy rộn.

Với sự nhạy cảm trời cho, biết rằng không bao lâu nữa những chân ruộng cạn sẽ còn trơ đáy, chúng bắt đầu tìm lối thoát xuống ruộng sâu. Khi một con tìm được lối đi, các con khác cũng theo một lối. Chẳng khó khăn gì để nhận ra vết trườn của các chú qua bờ. Một chiếc hố sâu sẽ được đào ngay vị trí đó.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Minh họa: HUYỀN TRANG

Đêm đến, khi cánh đồng mênh mông đã chìm trong tĩnh lặng, đàn cá bắt đầu kéo nhau đi. Vậy là 1 rồi 2-3 con… cứ thế nối nhau chúi đầu xuống hố. Cá lóc tuy có khả năng phóng mình lên rất cao nhưng chỉ khi chúng ở trong nước. Còn trong chiếc hố sâu, con này đè lên con khác thì chỉ còn biết nằm im chịu chết. Chao ôi, có những hố chúng tôi lượm được cả rổ. Những chú cả lóc đen trùi trũi chẳng biết đã qua bao chân ruộng cạn, ruộng sâu, bao mùa mưa nắng. Có những con già đến độ rêu bám cả trên đầu.

Trong các giống cá đồng thì cá lóc khỏe, dẻo dai và tinh ranh nhất. Rất khó bắt được chúng nếu chỉ dùng tay không. Ấy thế nhưng trong cuộc tìm kiếm môi trường để sinh tồn, chúng vô tình lại biến mình thành kẻ khờ khạo thế.

Tốn công sức hơn nhưng niềm vui lấm láp của tuổi thơ khó gì sánh được, ấy là tát cá. Khi những chân ruộng chỉ còn trơ gốc rạ, vài vũng nước lam nham như mảnh gương vỡ dưới nắng mặt trời thì những con mương thủy lợi, những hố bom, đìa cũng là nơi các loài cá lũ lượt theo về.

Tháng trước, chúng tôi đã hợp sức chặt cành duối bỏ chuôm. Dưới cái nắng hè lồng gió Lào như quạt lửa, những cụm chuôm bỗng chốc trở thành ngôi nhà lý tưởng cho lũ cá. Khi mực nước thấp để be bờ được cũng là lúc “chiến dịch” tát cá bắt đầu. Một quãng mương chừng 5-6 m lần lượt được chắn lại rồi cứ 2 đứa 1 chiếc gàu dai hì hụi tát. Ngấn nước vừa hạ xuống chừng một gang tay, đàn cá thấy động đã nhảy dựng lên. Những mống nước nhỏ xíu cũng bắt đầu xoay tròn trên mặt nước. Dấu hiệu nhiều cá khiến chúng tôi không kìm được phấn khích hét váng lên.

Nhịp gàu chậm dần. Khi đáy mương chỉ còn xăm xắp nước cũng là lúc một thế giới sản vật đồng quê lần lượt hiện ra: này là những chú cá diếc trắng như bạc thoi lách mình đành đạch; những con rô “cụ” mang trên mình lớp vảy màu đồng thau và hàng vi sắc như dao, ngoe ngoảy trên lớp bùn đặc sánh. Này là những chú cá trê da vàng như phết nghệ, lũ cá ngạnh bụng trắng hếu, giương cặp ngạnh cứng như đinh…

Chưa hết. Dưới làn nước ngầu bùn kia còn là thế giới của các loài bé nhỏ: những chú cá bạc loi choi thân trắng như dát bạc; những chú cá lòng tong mang trên mình lớp vảy trong suốt như thủy tinh. Những chú tôm mang đôi càng quá khổ, ngoe nguẩy búng mình tanh tách. Còn đàn cá lia thia khoác tấm áo sặc sỡ, tha thướt chiếc đuôi đỏ mỏng manh. Có cả cua đồng và những chú rạm chắc nịch nữa. Với cái thế giới nhỏ bé ấy, cá lia thia là thứ duy nhất chúng tôi mang về. Chọi cá lia thia là một thú vui của chúng tôi trong những ngày nghỉ hè.

Bao mùa hè lấm láp vị bùn ngỡ như mới đó mà đã rất xa. Cánh đồng làng bây giờ không còn là cánh đồng của thế giới tuổi thơ bởi gần như chẳng còn đâu tôm cá. Da diết nhớ niềm vui bé nhỏ sau những buổi đi tát cá về; nhớ món canh chua nấu khế, món cá đồng sánh vàng màu nghệ mẹ om trong trấu bao nhiêu lại càng đồng cảm bấy nhiêu với nhà thơ Chế Lan Viên: “Canh cá tràu mẹ thường hay nấu khế/Khế trong vườn thêm một tí rau thơm/Ừ thế đó mà một đời xa cách mẹ/Ba mươi năm trở lại nhà, nước mắt xuống mâm cơm”.

Có thể bạn quan tâm

Mùa thu hát trên đồi

Mùa thu hát trên đồi

(GLO)- Phố núi Pleiku vẫn hằng lưu nhớ trong tâm trí nhiều người với một ngày đi qua bốn mùa đậm đà hương sắc. Ngày qua ngày, sắc thu chín đượm trên phố nhỏ. Mỗi sớm mai hay lúc muộn chiều, ngồi nơi gác nhỏ, nghe mùa thu hát trên đồi, tôi lại thấy yêu hơn cuộc sống này.

Mùa mận Tết Độc lập

Mùa mận Tết Độc lập

(GLO)- Trời chuyển nắng. Mấy cây mận trước sân đã chi chít nụ lu lú. Vài cành đong đưa rưng rưng gió, khiến nụ hoa cứ e ấp mãi chẳng muốn căng bung. Thanh tựa cửa trông ra, thở ra một hơi dài như muốn tuôn theo cái nồng rực, bức bối.

Mùa thơm

Mùa thơm

(GLO)- Đang là những ngày đất trời ở trong mùa thơm tròn đầy, thi vị. Ruộng đồng thơm màu nắng. Khu vườn thơm giọt mưa. Và còn nữa - nét hương quyến rũ của cốm tươi màu lúa non, của quả hồng vừa chín, của trái thị ươm vàng heo may... tạo nên những thức quà riêng có của mùa thu.

Thân thương bột mì nhứt khuấy

Thân thương bột mì nhứt khuấy

(GLO)- Muộn chiều, người bạn quê Phù Cát (tỉnh Gia Lai) rủ tôi sang nhà chơi rồi hai đứa cùng nhau làm món bột mì nhứt khuấy. Với bạn, đây là thức món dân dã, thân thương của quê hương, gắn liền với tuổi thơ bao lớp người xứ Nẫu. 

Tím chiều thương nhớ

Tím chiều thương nhớ

(GLO)- Những bông hoa chiều tím mỏng manh luôn đem cho tôi sự an ủi dịu dàng và niềm tin mãnh liệt vào cuộc sống. Bao nhiêu lần ngồi trong chiều cùng sắc hoa là bấy nhiêu thương nhớ ùa về, đánh thức một vùng ký ức.

Thương hoài mùa nhãn

Thương hoài mùa nhãn

(GLO)- Pleiku đang trong những ngày mưa dầm và gió cả. Ngồi nghe gió sột soạt từng cơn dọc theo mái nhà, thi thoảng, vài ba tiếng rơi lộp độp của chùm quả nhãn phía sát nhà bà Năm ở kế bên lại dội vào lòng tôi niềm thương nhớ khôn nguôi. Ký ức những mùa quả ngọt lại ùa về da diết.

Vệt nắng

Vệt nắng

Chiều nào cũng vậy, gã lọc cọc đạp chiếc xe già nua, bánh trước lỏng lẻo hơi lệch sang bên phải, cứ thế khật khưỡng đi trên con đường dẫn về phía công viên.

Sau cơn mưa

Sau cơn mưa

(GLO)- Với nhiều người, tự thân mưa đã gợi nỗi sầu, như một sự bất an, là niềm không mong đợi. Dẫu thế, như cỏ cây, cuộc đời mỗi người chẳng phải từ cơn mưa mà lớn khôn lên, những trải nghiệm cứ thế mà lấp đầy.

Dòng sông tuổi thơ

Dòng sông tuổi thơ

(GLO)- Ai cũng có tuổi thơ gắn bó với quê hương xứ sở, nơi chôn rau cắt rốn, nơi cuộc đời sâu nặng nghĩa tình với ông bà, cha mẹ, xóm giềng hay những gì thân thuộc nhất. Với tôi, tuổi thơ cũng từng gắn bó với dòng sông quê hương. Ấy là dòng sông Minh.

Ảnh minh họa. Nguồn internet

Nuôi chữ, dưỡng tâm

(GLO)- Con người có quá nhiều đam mê mà một ngày thời gian được mặc định sẵn và phải chia đều cho những việc khác nhau. Cân bằng được mọi thứ, thật chẳng dễ dàng gì. Và cuối cùng thì những gì mình cho là quan trọng nhất thường được ưu tiên. Với riêng tôi, sự ưu tiên đó là niềm vui bên con chữ.

Dòng sông An Lão. Ảnh: internet

Dòng sông tuổi thơ

(GLO)- Có lẽ ai cũng có một miền ký ức để thương, để nhớ, để mỗi khi mỏi mệt giữa cuộc đời xô bồ lại mong được trở về. Với tôi, miền ký ức ấy nằm dọc theo dòng sông An Lão, đoạn chảy qua thôn Hội Long-một làng quê nhỏ thuộc huyện Hoài Ân, tỉnh Bình Định.

Mật ngọt trước hiên nhà

Mật ngọt trước hiên nhà

(GLO)- Trước hiên nhà tôi bỗng xuất hiện một tổ ong mật. Đàn ong bay lượn trong nắng mai, những đôi cánh mỏng manh khẽ rung lên, hòa cùng làn gió nhẹ, tạo nên bản nhạc du dương. Tôi lặng lẽ dõi theo, chợt cảm thấy lòng mình cũng rung lên theo nhịp điệu ấy, một sự đồng điệu vô hình.

Mùa hè tuổi thơ

Mùa hè tuổi thơ

(GLO)- Thế là mùa hè đã về. Tia nắng thắp đỏ chùm phượng vĩ trải dài trên những lối phố. Tôi đi miên man trong nắng vàng, hòa cùng bản giao hưởng tiếng ve giữa trưa oi bức. Ký ức những ngày hè của tuổi thơ bỗng ùa về, lay động hồn tôi.

Một thời hương mía…

Một thời hương mía…

(GLO)-Từ con ngõ quen thuộc, tôi hướng mắt ra cánh đồng, thu vào bạt ngàn màu xanh của mía, bắp, đậu, khoai lang... Mỗi mùa một sắc điệu, trù phú và no đủ. Nếu ai đó từng gắn bó với mảnh đất này như tôi sẽ nghe tim mình thổn thức, thấy lòng xốn xang khi bao ký ức luyến thương thầm gọi, tìm về.

Chạm vào sách

Chạm vào sách

(GLO)- Tôi có thói quen đọc sách từ hồi còn nhỏ. Cứ đi đâu, làm gì thấy thuận tiện là tôi mang sách theo cùng. Trên chuyến tàu Bắc-Nam hay trên chuyến xe đường dài, trong ba lô của tôi luôn có một vài cuốn sách mới mua hay đọc nửa chừng.

Vườn xưa mùa trái rụng

Vườn xưa mùa trái rụng

(GLO)- Tôi từng nghe âm thanh ấy khi ngồi dưới một tán cây xoài sẻ sau vườn, nơi má tôi phơi áo, con mèo nằm duỗi mình trên bậu cửa và tuổi thơ tôi trôi qua như một dòng nước mát lành.

null