Tái chế rác thải nhựa, lan tỏa sinh kế xanh
Tháng 7-2024, MRF được khởi công xây dựng với tổng mức đầu tư gần 3 tỷ đồng trên khu đất có diện tích 1.000 m2. Đến tháng 9-2024, MRF bắt đầu đi vào hoạt động.

Bà Nguyễn Thị Xuân Biên-Giám đốc Công ty CP Môi trường Bình Định (đơn vị trực tiếp quản lý, vận hành MRF) cho biết: Mục tiêu của MRF là tăng cường thu gom, giảm thiểu ô nhiễm rác thải nhựa, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn và an sinh xã hội. MRF đã đi vào hoạt động ổn định với công suất trung bình 2 tấn/ngày, giúp thu gom và phân loại lượng rác thải nhựa đáng kể, giảm áp lực cho bãi chôn lấp, hạn chế rò rỉ rác ra môi trường.
Sau gần 1 năm hoạt động, gần 230 tấn rác thải nhựa đã được thu hồi, đưa về MRF để phân loại và chuyển giao cho các đơn vị tái chế đủ điều kiện. Lượng phế liệu nhựa cung cấp cho MRF có nguồn gốc từ lao động phi chính thức nhặt rác tại Khu liên hợp xử lý chất thải Long Mỹ; những người thu lượm, mua bán ve chai; công nhân thu gom rác của Công ty CP Môi trường Bình Định và từ các nhà hàng, khách sạn, vựa phế liệu, cảng cá…
Để MRF hoạt động hiệu quả, từ tháng 6-2023, Công ty CP Môi trường Bình Định đã thiết lập 2 điểm truyền thông tại số 40 Phan Bội Châu (phường Quy Nhơn) và 75 Nguyễn Diêu (phường Quy Nhơn Bắc) nhằm thu hồi phế liệu nhựa từ cộng đồng dân cư xung quanh. Ngoài ra, CLB lao động phi chính thức trong lĩnh vực thu gom phế liệu cũng được thành lập nhằm kết nối và khuyến khích sự tham gia của các lao động này trong mạng lưới thu gom, cung cấp phế liệu nhựa đầu vào cho MRF.
“Chúng tôi nỗ lực thực hiện tốt công tác quản lý, vận hành để đảm bảo MRF hoạt động hiệu quả trong xử lý, tái chế nhựa; góp phần giảm tối đa lượng rác thải nhựa vào ô chôn lấp hoặc thất thoát ra môi trường. Đồng thời, tạo việc làm cho khoảng 20 lao động chính thức làm việc tại MRF và hơn 200 lao động phi chính thức khi tham gia vào mạng lưới thu gom cung cấp đầu vào cho MRF”, ông Nguyễn Tấn Nghĩa, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty CP Môi trường Bình Định, cho hay.
Kiểm soát chặt chuỗi thu gom - vận chuyển - tái chế
Theo bà Nguyễn Thị Xuân Biên, MRF nằm trong khuôn khổ Dự án “Thí điểm các mô hình quản lý chất thải rắn sinh hoạt và chất thải ngành thủy sản nhằm thúc đẩy kinh tế tuần hoàn tại Quy Nhơn”. Thực hiện dự án, Công ty CP Môi trường Bình Định phối hợp với chính quyền phường Quy Nhơn Nam triển khai thí điểm mô hình phân loại rác tại nguồn; tuyên truyền, tập huấn cho người dân và DN tại địa phương trong việc thu gom, vận chuyển chất thải sau khi được phân loại. Từ đó, đảm bảo nguồn nguyên liệu đầu vào ổn định cho MRF, biến rác thải nhựa thành tài nguyên, tạo tiền đề cho kinh tế tuần hoàn. Đồng thời, góp phần hình thành thói quen và nâng cao ý thức của người dân trong phân loại rác tại nguồn - yếu tố quan trọng để duy trì kết quả lâu dài.

Các loại phế liệu nhựa được MRF thu mua gồm: chai nước khoáng, nước ngọt, nước trái cây, gia vị (nhựa PET); màng bọc thực phẩm, ống dẫn nước (nhựa PVC); đồ chơi, đồ nội thất, hộp sữa chua, hộp đựng thực phẩm (nhựa PP); bình đựng chất tẩy rửa, bình sữa, bao bì dầu gội, sữa tắm (nhựa HDPE); bao bì, túi ni lông, vỏ bánh kẹo, chai, lọ đựng hóa chất (nhựa LDPE); ly, muỗng, nĩa, dao nhựa, hộp xốp đựng thức ăn nhanh (nhựa PS) và các loại nhựa khác như bình đựng nước, thùng nhựa đựng hóa chất, thiết bị điện tử.
Thời gian tới, Công ty CP Môi trường Bình Định định hướng phát triển MRF thành một đầu mối tiếp nhận phế liệu nhựa từ các vựa phế liệu, cơ sở thu mua nhỏ lẻ, các điểm tập kết trong khu vực và vùng lân cận của tỉnh. Phế liệu nhựa sau khi được sơ chế, phân loại tại MRF sẽ được chuyển giao cho các cơ sở tái chế đủ điều kiện, được cấp phép.
“Cách làm này giúp hạn chế tình trạng phế liệu nhựa trôi nổi trên thị trường, ngăn ngừa nguy cơ phế liệu bị đưa vào các cơ sở tái chế nhỏ lẻ không đảm bảo quy chuẩn, dẫn đến phát sinh ô nhiễm thứ cấp. Đồng thời, góp phần kiểm soát chặt chẽ chuỗi thu gom - vận chuyển - tái chế nhựa theo đúng tinh thần của Luật Bảo vệ môi trường và mục tiêu kinh tế tuần hoàn” - TS Nguyễn Việt Cường, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường (Sở Nông nghiệp và Môi trường), đánh giá.
Theo bà Hà Thị Thanh Hương-Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, qua một thời gian hoạt động, MRF góp phần thu hồi và tái chế phế liệu nhựa, biến rác thải thành tài nguyên, hướng đến nền kinh tế tuần hoàn. Bên cạnh đó, MRF tạo thêm việc làm “xanh” cho địa phương và tạo sinh kế cho khối lao động phi chính thức khi tham gia vào mạng lưới thu gom, cung cấp phế liệu đầu vào.