Lênh đênh trên… di sản

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Sau hơn 10 năm từ khi đề án di dời, tái định cư cho cư dân làng chài sinh sống quanh vịnh Hạ Long được triển khai, vẫn còn rất nhiều người đang sống lênh đênh trên mặt vịnh, đối mặt với muôn vàn khó khăn.

Vui buồn theo thời tiết

Dù đã có tuổi, nhưng do kinh tế chưa ổn định, gia đình anh Ngô Đình Phương (47 tuổi, P.Cao Thắng, TP.Hạ Long, Quảng Ninh) vẫn ngày đêm bám biển, cuộc sống trông chờ vào nguồn thu từ tàu cá.

Mưu sinh trên biển
Mưu sinh trên biển

"Lên bờ thì tôi không làm được việc gì, nghề nghiệp không có, giao tiếp văn hóa tôi cũng kém", anh Phương nói lý do khiến mình tiếp tục bám biển, cho biết sẽ còn "lênh đênh" thêm 5 - 7 năm nữa, khi con cái ổn định thì mới về bờ.

Theo anh Phương, trong những chuyến đi biển, nếu thời tiết tốt, một ngày anh có thể thu được khoảng 7 - 8 triệu đồng. Một chuyến đi 3 ngày 3 đêm thu nhập được khoảng 20 triệu đồng. Trừ tiền dầu hao tổn khoảng 13 - 14 triệu đồng, còn dư được khoảng 5 - 6 triệu đồng.

Anh Ngô Đình Phương quyết bám biển thêm 5 - 7 năm nữa
Anh Ngô Đình Phương quyết bám biển thêm 5 - 7 năm nữa

"Cả tháng được khoảng 5 chuyến đi đánh cá, tôi chi trả tiền công cho 2 công nhân, còn dư lại cho tôi. Đó là những chuyến đi đều đều", anh Phương tính.

Thế nhưng, có tháng thời tiết bất ổn, thiên tai đến, gia đình anh Phương không thu được đồng nào, trong khi vẫn phải trả lương cho anh em công nhân. "Đến tháng thì mình vẫn phải trả lương cho họ chứ", anh Phương bày tỏ.

Hơn anh Phương tới hơn 3 chục tuổi, ông Nguyễn Văn Quyết (79 tuổi, quê Thanh Hóa) vẫn ngày ngày đi thuyền đánh cá để kiếm tiền nuôi sống bản thân và gửi về cho vợ ở quê. Với ông, biển đã là nhà.

"Tất nhiên là làm nghề này, sinh hoạt sẽ luôn bất tiện hơn so với trên đất liền", ông Quyết trầm ngâm. Ông nói: "Nghề đi biển nhìn chung rất phức tạp, khổ hơn ở trên bờ rất nhiều. Nhưng mà mình đi làm kiếm đồng tiền sinh hoạt thì không có kể là khổ hay sướng. Bản thân mình đang còn sức khỏe thì cứ đi làm, đỡ đần cho con cháu. Khi nào không làm được nữa tôi mới nghỉ".

Mọi sinh hoạt đều diễn ra trên chiếc thuyền chừng 12 m2
Mọi sinh hoạt đều diễn ra trên chiếc thuyền chừng 12 m2

Không chỉ làm nghề đánh bắt cá, mưu sinh trên vịnh Hạ Long còn có những người lái đò, chuyên vận chuyển hàng hóa và người qua lại các tàu thuyền. Chia sẻ về công việc này, chị Đặng Thị Thạo (49 tuổi) cho biết đã làm nghề được vài năm. Công việc phụ thuộc nhiều vào thời tiết, cứ mưa bão là vất vả.

"Cách đây 5 - 7 năm, khi Nhà nước có chính sách tái định cư trên đất liền cho dân nhưng tôi lại không thuộc diện đó. Bởi vì từ nhỏ, tôi không có nhà bè ở dưới này. Tôi ở quê ra đây tha phương cầu thực, lấy chồng rồi ly hôn. Để thuộc diện được nhà được đất thì từ trước phải có nhà bè", chị Thạo kể.

"Mắc kẹt" trên biển

Dù cuộc sống cá nhân có khó khăn, nhưng theo chị Thạo, quanh vịnh vẫn còn nhiều gia đình có hoàn cảnh éo le hơn. Như trường hợp chị Vũ Thị Hồng (46 tuổi) và chị Phạm Thị Lưu (47 tuổi).

Cả hai chị đều theo chồng đi đánh cá từ năm 16 tuổi. Cha mẹ mất sớm, 2 chị không thể chứng minh nguyên quán, không có hộ khẩu, không giấy tờ tùy thân. Con cái của họ sinh ra theo đó cũng không được cấp giấy khai sinh, không bảo hiểm y tế và không được đi học.

"Con trai tôi từ bé bị khoèo chân bẩm sinh, cháu không đi được mà chỉ bò. Mỗi lần lên bờ đi chợ dẫn theo cháu là tôi phải bế. Chạy chữa thì không có tiền", chị Hồng nghẹn ngào.

Gia đình chị Hồng (4 người) ngày ngày xoay xở trong không gian chật hẹp của nhà thuyền
Gia đình chị Hồng (4 người) ngày ngày xoay xở trong không gian chật hẹp của nhà thuyền

Chồng chị, anh Đỗ Văn Hà (48 tuổi), dù có hộ khẩu đầy đủ nhưng cũng "không giải quyết được việc của gia đình".

"Bản thân tôi có hộ khẩu, giấy tờ đầy đủ, nhưng cũng không thể xin nhập khẩu được cho vợ tôi. Tôi từng lên phường, xã xin chứng nhận rồi nhưng họ không hỗ trợ. Họ hỏi vợ tôi về giấy tờ nguồn gốc, hỏi bố mẹ vợ nhưng bố mẹ của vợ tôi cũng đã mất lâu rồi", anh Hà giãi bày.

Chung cảnh ngộ, chị Phạm Thị Lưu (47 tuổi) chia sẻ, vài năm trước chị có lên phường xin làm hộ khẩu nhưng không được. "Con tôi bây giờ chỉ có giấy chứng sinh ở viện thôi, chứ không làm được giấy khai sinh. Vì mẹ không có hộ khẩu nên không làm được giấy khai sinh", chị Lưu phản ánh.

Ngoài việc không đủ giấy tờ cần thiết, chị Lưu phàn nàn "chi phí" cũng cao quá, chị không kham nổi.

Không giấy tờ xác nhận nhân thân đồng nghĩa với việc các quyền lợi đi kèm không được đảm bảo, các thế hệ sau theo đó cũng gần như "không được thừa nhận", sống đời lênh đênh hết năm này qua năm khác.

Chứng kiến nỗi lo âu và bất lực trong ánh mắt chị Hồng khi đứa con suy dinh dưỡng của chị không có tiền chạy chữa, không thể đi học, chúng tôi tự hỏi còn bao nhiêu đứa trẻ sinh ra trên biển cũng sẽ có cuộc đời tương tự? Còn bao người vẫn luôn phải bám biển để sinh nhai, để rồi "mắc kẹt" vì thiếu tấm giấy "chứng minh" mình?

Theo Lê Thị Triệu Vy (TNO)

Có thể bạn quan tâm

Vào mùa xoay chín

Vào mùa xoay chín

(GLO)- Sau hơn 4 năm chắt chiu nhựa sống, hấp thụ tinh hoa đất trời, những cây xoay ở cánh rừng Kbang, Sơn Lang, Đak Rong đã bung hoa kết trái. Vào mùa xoay chín, người dân cũng đón “lộc rừng”, mang về nguồn thu nhập đáng kể.

Dệt những sợi kí ức giữa đại ngàn

Dệt những sợi kí ức giữa đại ngàn

Khi sản phẩm công nghiệp ngày càng tràn ngập thị trường thì ở vùng núi rừng Đưng K’nớ (xã Đam Rông 4, tỉnh Lâm Đồng) vẫn còn những người phụ nữ cần mẫn bên khung cửi, kiên nhẫn nhuộm từng sợi chỉ, dệt từng hoa văn. Những tấm thổ cẩm ra đời từ nơi đây là hơi thở níu giữ kí ức truyền thống đại ngàn.

Dặm dài Trường Lũy

Dặm dài Trường Lũy

(GLO)- Trường Lũy là một phức hợp bao gồm: lũy-bảo (đồn)-đường, hình thành từ thời chúa Nguyễn, xây dựng quy mô dưới triều Nguyễn; đi qua địa phận 3 tỉnh trước đây: Quảng Nam, Quảng Ngãi và Bình Định.

Tuyến 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, những ngày về đích: Cứ điểm dưới chân Hoàng Liên Sơn

Tuyến 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, những ngày về đích: Cứ điểm dưới chân Hoàng Liên Sơn

Trạm biến áp 500kV Lào Cai đang gấp rút hoàn thiện để trở thành điểm khởi đầu của tuyến đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên. Đây là mắt xích chiến lược trong hành trình đưa nguồn điện dồi dào, đặc biệt là thủy điện ở Tây Bắc, vượt núi băng rừng về xuôi để hòa vào lưới điện quốc gia.

Viết giữa mùa măng rừng

Viết giữa mùa măng rừng

(GLO)- Vào tháng 7 đến tháng 11 hằng năm, khi những cơn mưa đầu mùa bắt đầu trút xuống, cũng là lúc người dân vùng cao nguyên Gia Lai lội suối, băng rừng để hái măng - thứ sản vật được người Jrai, Bana gọi là “lộc rừng”.

Xã tỷ phú nơi biên viễn

Xã tỷ phú nơi biên viễn

Trong hai năm 2024-2025, thủ phủ Tây Nguyên trúng đậm cà phê. Chỉ tính riêng huyện Đắk Mil (tỉnh Đắk Nông cũ), các lão nông đã sắm 1.000 ô tô trong năm 2024. Xã Bờ Y (huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum cũ, nay thuộc tỉnh Quảng Ngãi giáp Lào và Campuchia) cũng chung niềm vui ấy...

Những đoản khúc Huế

Những đoản khúc Huế

Hôm ấy, trên xe khi đi qua đoạn đường gần Khách sạn Morin và Trung tâm Nghệ thuật Điềm Phùng Thị ở Huế, nhìn hàng cây rất đẹp, tôi nói với người lái xe: “Nếu thấy cây long não, em chỉ cho anh nhé”. 

Tầm nhìn của người Rục

Tầm nhìn của người Rục

Tầm nhìn (view) đắt giá nhất của người Rục ở bản Ka Ai, xã Dân Hóa, bản Mò O Ồ Ồ, xã Thượng Hóa (Quảng Bình, nay là tỉnh Quảng Trị), đó là ngôi nhà có mặt tiền bao quát đồng lúa.

Xanh hóa các chốt dân quân thường trực

Xanh hóa các chốt dân quân thường trực

(GLO)- Khi mới xây dựng, các chốt chiến đấu dân quân thường trực biên giới chỉ có công sự, trận địa chiến đấu. Nhờ bàn tay lao động cần cù của cán bộ, chiến sĩ, chốt được phủ xanh bởi bồn hoa, cây cảnh, thảm cỏ, cây xanh và có vườn tăng gia, ao cá, tạo thêm nét đẹp ở nơi biên cương.

Gìn giữ kỷ vật tri ân

Gìn giữ kỷ vật tri ân

(GLO)- Bảo tàng tỉnh Gia Lai đang lưu giữ hơn 4.000 tài liệu, hình ảnh, hiện vật, kỷ vật có giá trị về 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ; trong đó, có gần 300 hiện vật, tư liệu, hình ảnh về các mẹ Việt Nam anh hùng, liệt sĩ ở vùng đất Bình Định trước đây.

Vào rừng... chờ ươi bay

Vào rừng... chờ ươi bay

Sau 4 năm, khi những cánh rừng già miền núi TP.Đà Nẵng (Quảng Nam cũ) chuyển mình vào mùa ươi chín, hàng ngàn người dân lại có một cuộc 'di cư' tạm thời vào rừng sâu chờ 'lộc trời' rơi xuống để nhặt.

null