Lấy lại vị thế

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Các ngành khoa học cơ bản kém phát triển, kéo theo hệ lụy không nhỏ trong phát triển kinh tế, xã hội và hội nhập quốc tế.

Từ khi tổ chức kỳ thi THPT Quốc gia (nay là kì thi tốt nghiệp THPT) xu hướng lựa chọn bài thi khoa học xã hội và nhân văn của thí sinh tăng dần qua từng năm.

Đến năm 2024, gần 60% thí sinh lựa chọn bài thi khoa học xã hội, trong khi bài thi khoa học tự nhiên chỉ còn hơn 40%. Còn nhớ những năm 2000, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐH Quốc gia Hà Nội) phải tuyển sinh khối A (Toán, Lí, Hóa) vì ít thí sinh thi khối C (Văn, Sử, Địa) nhưng chỉ hơn chục năm sau, gió đổi chiều. Các trường kĩ thuật, công nghệ, kinh tế phải lồng ghép các môn khoa học xã hội vào tổ hợp xét tuyển vì số lượng thí sinh thi khoa học tự nhiên giảm dần; hơn 200 tổ hợp mới phát triển từ 4 khối truyền thống (A, B,C,D) để phục vụ nhu cầu tuyển sinh của các trường, trong đó có một nguyên nhân sâu xa là thí sinh dần quay lưng với các môn khoa học tự nhiên.

Điều này xuất phát từ thực tế bài thi khoa học xã hội trong kì thi của THPT quốc gia hay kì thi tốt nghiệp THPT dễ đạt điểm cao hơn bài thi khoa học tự nhiên. Nhưng quan trọng hơn, vì mục tiêu tuyển sinh, trường đại học không còn giữ được mục tiêu, định hướng ban đầu; sự dễ dãi trong tuyển sinh, chiều theo thí sinh nên mới có những tổ hợp lạ, tổ hợp để tuyển sinh bằng mọi giá.

Câu chuyện lựa chọn môn thi là tấm gương phản chiếu số phận của nhóm ngành khoa học cơ bản. Nó cũng lay lắt như chính các môn khoa học tự nhiên. Trước mùa tuyển sinh, những cái tít như: Thí sinh thờ ơ với ngành khoa học cơ bản; Khó tuyển sinh ngành khoa học cơ bản… lại xuất hiện trên các phương tiện thông tin đại chúng. Mà khó khăn thật, mỗi ngành chỉ tuyển 30 chỉ tiêu hoặc 50 chỉ tiêu nhưng số thí sinh nhập học chỉ 5-6 em dù điểm xét tuyển đầu vào không cao và học phí ở mức thấp nhất trong các ngành đào tạo.

Bộ GD&ĐT đặt ra mục tiêu 35% sinh viên học ngành STEM (Khoa học, Công nghệ, Kĩ thuật, Toán học) để đáp ứng nhu cầu nhân lực các ngành công nghệ cao khi Việt Nam gia nhập thị trường vi mạch - bán dẫn toàn cầu. Bộ GD&ĐT lạc quan tin tưởng con số này.

Đối với đào tạo sau đại học, các ngành STEM khó tuyển sinh hơn gấp nhiều lần đào tạo hệ đại học. Những năm gần đây, tuyển sinh thạc sĩ, tiến sĩ liên tục sụt giảm, chỉ đạt 30-50% chỉ tiêu. Sự sụt giảm này sẽ bị trả giá trong thời gian tới, khi không có nhân lực để thực hiện yêu cầu của sự phát triển. GS.TS Chử ĐứcTrình (Trường Đại học Công nghệ, ĐH Quốc gia Hà Nội) khẳng định, ngành bán dẫn rất kén người làm. Muốn làm được phải giỏi về các môn khoa học tự nhiên như Vật lí, Hóa học, Sinh học. Chính vì vậy, khi Bộ GD&ĐT xây dựng quy chuẩn chương trình đào tạo ngành này, ông đề xuất thí sinh phải đạt từ 8 điểm/môn thi. Trong lúc vừa đề xuất chính sách, các trường đại học vẫn phải vừa tự thân vận động để có thể thu hút được thí sinh đến với ngành khoa học cơ bản.

Từ 2023, ĐH Quốc gia Hà Nội đã miễn học phí, hỗ trợ sinh hoạt phí cho sinh viên theo học 18 ngành khoa học cơ bản tại các đơn vị trực thuộc. Năm 2025, Trường Đại học Công nghệ đã miễn học phí, cấp sinh hoạt phí hằng tháng cho học viên (thạc sĩ) và nghiên cứu sinh (tiến sĩ). Những giải pháp hỗ trợ người học của các đơn vị đào tạo không ngoài mục đích lấy lại vị thế cho các ngành khoa học cơ bản. Bởi đây là xương sống của nền kinh tế, được các doanh nghiệp săn đón từ khi ngồi trên ghế nhà trường nhưng lại…“khát” người học.

Theo Nghiêm Huê (TPO)

Có thể bạn quan tâm

Diện mạo hành chính mới tạo động lực để đất nước phát triển

Diện mạo hành chính mới tạo động lực để đất nước phát triển

(GLO)- Sau một thời gian gấp rút chuẩn bị, chỉ còn vài ngày nữa, đất nước ta chính thức bước vào cuộc chuyển mình vĩ đại nhất kể từ ngày thống nhất non sông. Sự thay đổi về mô hình chính quyền địa phương lần này sẽ đem lại diện mạo hành chính mới, tinh gọn, năng động, hiệu lực, hiệu quả.

Vì một nền thương mại sạch

Vì một nền thương mại sạch

Lực lượng chức năng triệt phá các đường dây buôn lậu, kinh doanh hàng gian hàng giả với quy mô lớn; hàng loạt vụ vứt bỏ hàng hóa nghi hàng gian, hàng giả; nhiều người nổi tiếng, có ảnh hưởng trên mạng xã hội sa lưới luật pháp vì trốn thuế, kinh doanh hàng kém chất lượng…

Nhìn mình đi

Nhìn mình đi

"Nếu như nói một ngày nào đó trong trường học không còn bạo lực, thì tôi có thể nói được, đó là ngày mà người lớn không còn đánh nhau nữa. Ngày đó, trẻ con sẽ nhìn nhau bằng ánh mắt yêu thương thuần túy mà thôi".

Phát huy sức mạnh văn hóa

Phát huy sức mạnh văn hóa

Khi các giá trị văn hóa, di sản và nghệ thuật tạo ra lợi nhuận nó không chỉ tự “nuôi sống” mình mà còn góp phần tạo thêm những nguồn lực mới, tác động tích cực đến các lĩnh vực khác của ngành công nghiệp văn hóa.

Thấy gì từ thu thuế đất tăng?

Thấy gì từ thu thuế đất tăng?

Số liệu của Bộ Tài chính cho biết, thu thuế từ nhà, đất đạt 198,3 nghìn tỉ đồng, tăng 105% so cùng kỳ 2024. Không chỉ bổ sung cho ngân sách một khoản quan trọng, đằng sau con số đột biến này còn rất nhiều vấn đề cần mổ xẻ thấu đáo để tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát huy tối đa nội lực.

Trong dòng chảy báo chí cách mạng

Trong dòng chảy báo chí cách mạng

Trong dòng chảy tròn một thế kỷ của nền báo chí cách mạng Việt Nam, cái tên Thanh Niên luôn mang trên mình một sứ mệnh thiêng liêng; luôn khát khao, ước vọng đồng hành cùng dân tộc trên mọi chặng đường phát triển.

Cuộc đối thoại về niềm tin và nghĩa vụ

Cuộc đối thoại về niềm tin và nghĩa vụ

Nghị định 70/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/6/2025 quy định: hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm, hoạt động trong các lĩnh vực tiêu dùng trực tiếp như quán ăn, khách sạn, bán lẻ, vận tải... bắt buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền, kết nối trực tiếp với cơ quan thuế.

Phòng ngừa rủi ro UAV

Phòng ngừa rủi ro UAV

Trong chuyến đi đến thủ đô Washington D.C của Mỹ vào cuối năm 2024, người viết từng có ý định mang theo một chiếc flycam (máy bay không người lái - UAV - chuyên chụp hình, quay phim) loại nhỏ để phục vụ công việc.

Hướng đến mục tiêu kép

Hướng đến mục tiêu kép

Tin tưởng, nhưng không ít trăn trở, âu lo là thông điệp được gửi gắm trong phát biểu của nhiều đại biểu Quốc hội tại phiên thảo luận về phát triển kinh tế-xã hội vào hôm qua 17-6.

null