Không thể phát triển bằng lao động giá rẻ

Theo dõi Báo Gia Lai trênGoogle News
(GLO)- Đội ngũ công nhân kỹ thuật cao là tài nguyên, vốn quý của quốc gia. Thế nhưng, chúng ta đang thiếu hụt nghiêm trọng đội ngũ này cả về số lượng và chất lượng nên năng suất lao động còn thấp. Không thể chỉ cần vốn và lao động giá rẻ mà phải có lực lượng lao động trình độ kỹ thuật cao để phát triển đất nước, bắt kịp yêu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Đó là nhận định của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại cuộc gặp gỡ 90 công nhân của các địa phương và 16 ngành kinh tế kỹ thuật cao của đất nước tổ chức ở TP. Hồ Chí Minh mới đây. 
Ảnh nguồn internet
Ảnh nguồn internet
Tại cuộc gặp gỡ với chủ đề “Công nhân kỹ thuật cao là một trong những động lực phát triển đất nước”, người đứng đầu Chính phủ và các bộ, ban, ngành, địa phương cùng các công nhân kỹ thuật cao đã cùng nhau trao đổi các nhóm vấn đề chính về đời sống, việc làm, chế độ chính sách liên quan đến việc học tập, đào tạo đội ngũ công nhân kỹ thuật cao đáp ứng nhu cầu của nhà tuyển dụng và sự phát triển của đất nước trong thời đại khoa học công nghệ.
Sở dĩ mỗi năm 1 lần, Thủ tướng lại có cuộc gặp gỡ với công nhân lao động là bởi có một thực tế, người Việt Nam vốn được tiếng là thông minh, sáng tạo; lao động Việt Nam cần cù chịu khó, nhưng trong số 17,5 triệu lao động có quan hệ lao động thì chỉ có chưa tới 19% có trình độ kỹ thuật cao. Đem so sánh với 53 triệu lao động trong cả nước thì tỷ lệ này còn thấp hơn rất nhiều. Vì vậy, nếu không thay đổi nhanh cơ cấu lao động này thì hẳn Việt Nam mãi mãi vẫn là một thị trường lao động giá rẻ. Trong khi đó, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 với sự phát triển như vũ bão của khoa học công nghệ đang đặt ra hàng loạt thách thức cho lực lượng lao động toàn cầu. Lao động Việt Nam cũng không là ngoại lệ. Nguy cơ mất việc làm do sự thay thế của công nghệ sản xuất tự động hóa và sự cạnh tranh trong chính nội bộ lực lượng lao động có tay nghề cao là chuyện có thật.
Có thể lấy ví dụ từ 2 quốc gia có kim ngạch xuất khẩu dệt may cao nhất là Ấn Độ và Bangladesh thì năm vừa rồi, kim ngạch xuất khẩu ngành này đã giảm đáng kể. Trong khi Ấn Độ có 1,4 tỷ dân, Bangladesh có 300 triệu dân, lương công nhân cũng thấp hơn ta rất nhiều. Nếu cạnh tranh bằng lao động giá rẻ, thâm dụng lao động ở mức độ cao thì quả là khó thành công.
“Phát triển nguồn nhân lực kỹ thuật cao là một trong 3 nhiệm vụ trọng tâm của đất nước”-Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định như vậy.
Từ ý kiến của đội ngũ công nhân kỹ thuật cao và đại diện một số doanh nghiệp, có thể thấy rằng, để có lực lượng lao động chất lượng cao thì phải quan tâm đến khâu đầu vào. Chúng ta thường hô hào gắn đào tạo với sử dụng lao động nhưng tình trạng đào tạo một đằng, sử dụng một nẻo vẫn còn phổ biến. Sinh viên ra trường chưa thể làm việc ngay mà doanh nghiệp phải mất thời gian đào tạo lại, không chỉ về kiến thức chuyên môn mà ngay cả những kỹ năng mềm như giao tiếp, tác phong làm việc, kỷ luật lao động…
Tâm lý chuộng bằng cấp cũng gây ra hệ lụy không nhỏ. Nhiều trường đại học đã hạ điểm chuẩn để “vét” cho hết thí sinh hòng thỏa mãn nhu cầu có tấm bằng đại học của người học và gia đình. Hậu quả là sinh viên ra trường không tìm được việc làm. Trong khi đó, các trường dạy nghề thì dù đảm bảo đầu ra có việc làm cũng không dễ tuyển sinh.
Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đòi hỏi người lao động phải tự khẳng định mình trong chuỗi sản xuất, tức là phải tự đặt ra nhiệm vụ cho mình là làm ra giá trị sản xuất cao. Nếu không, nguy cơ bị sàng lọc là khó tránh khỏi. Muốn vậy, người lao động phải không ngừng học tập và nâng cao tay nghề.
Theo lãnh đạo Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, Bộ này đã nhập 34 bộ giáo trình quốc tế và phối hợp với 9 quốc gia khác để liên thông công nhận bằng cấp của nhau; sau đào tạo, học viên học nghề sẽ được công nhận để làm việc trong nước và quốc tế. Hiện nay, đã có trên 3.000 sinh viên và người lao động đang theo học chương trình này. Đó là một tín hiệu đáng mừng cho thấy việc đào tạo, nâng cao tỷ lệ lao động kỹ thuật cao cho nền kinh tế là hết sức bức thiết.
Xây dựng đội ngũ công nhân lao động kỹ thuật cao là cách để nâng cao năng lực cạnh tranh, là động lực phát triển của nền kinh tế. Tuy vậy, để thực hiện điều này cần giải quyết đồng bộ nhiều yếu tố. Nếu thu nhập không tương xứng, thời gian làm việc bố trí không hợp lý thì người lao động không thể tái tạo sức lao động chứ chưa nói là nâng cao năng lực sản xuất. Các chương trình đào tạo nghề vì vậy cần gắn với nhu cầu sử dụng để đội ngũ công nhân kỹ thuật Việt Nam không những có tay nghề cao mà còn có trình độ ngoại ngữ, tác phong công nghiệp, kỷ luật lao động tốt, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước.
NGUYỄN VÂN

Có thể bạn quan tâm

Khi nghệ sỹ vượt qua lằn ranh tối kị

Khi nghệ sỹ vượt qua lằn ranh tối kị

Khi thông tin Công an Thành phố Hồ Chí Minh khởi tố trên 1.000 bị can liên quan đường dây vận chuyển trái phép chất ma túy từ Pháp về Việt Nam, trong đó có cả người mẫu, diễn viên, ca sĩ và những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội (KOL), dư luận đã giật mình.

Đưa lao động phi chính thức trở thành 'tài nguyên'

Đưa lao động phi chính thức trở thành 'tài nguyên'

Theo Công văn 1127 năm 2019 của Tổng cục Thống kê, khu vực phi chính thức bao gồm các cơ sở sản xuất kinh doanh phi nông, lâm nghiệp và thủy sản sản xuất ra sản phẩm (vật chất, dịch vụ) để bán, trao đổi và không phải đăng ký kinh doanh. Tuy nhiên, khái niệm này đã phần nào không còn sát với thực tế.

Cái gì mới mà hay thì phải làm!

Cái gì mới mà hay thì phải làm!

Trong báo cáo của Chính phủ trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 8, Thủ tướng Chính phủ đã nhấn mạnh: đổi mới mạnh mẽ tư duy, cách nghĩ, cách làm như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn Cái gì cũ mà xấu thì phải bỏ. Cái gì cũ mà không xấu, nhưng phiền phức thì phải sửa đổi cho hợp lý.

Dứt khoát khi làm luật

Dứt khoát khi làm luật

Trong chuyến đi mới đây, trước khi máy bay hạ cánh để quá cảnh Đài Loan, người viết được nghe phi hành đoàn chuyến bay nhắc nhở hành khách không được mang thuốc lá điện tử vào vùng lãnh thổ này, vì chính quyền sở tại cấm thuốc lá điện tử.

Thích ứng với sụt lún

Tp Hồ Chí Minh cần thích ứng với sụt lún

Những nghiên cứu về tình trạng sụt lún công bố gần đây cho thấy nguy cơ 'chìm dần' của TP.HCM không thể xem thường, đặc biệt là tốc độ lún nền đất cao gấp khoảng hai lần mực nước biển dâng (khoảng 1 cm/năm). Đáng lo ngại hơn, sụt lún chưa có dấu hiệu dừng lại.

Lan tỏa Không gian văn hóa Hồ Chí Minh

Lan tỏa Không gian văn hóa Hồ Chí Minh

Buổi sinh hoạt ngoại khóa của khối lớp 4 Trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng (TP Thủ Đức, TPHCM) mới đây trong Không gian văn hóa Hồ Chí Minh được xây dựng theo mô hình không gian mở tại khu phố 8 (phường Hiệp Phú, TP Thủ Đức) diễn ra sôi nổi.