Khơi thông nguồn lực cho công nghiệp văn hóa

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Giống như mạch nước, muốn tạo ra dòng chảy phải được khơi thông, sự phát triển công nghiệp văn hóa đang vướng phải không ít điểm nghẽn.

Các ngành văn hóa không chỉ là những ngành tiêu tiền mà còn là ngành tạo ra nguồn lực cho xã hội. Đây là mục tiêu quan trọng trong chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa (CNVH) ở Việt Nam và đó không phải nhiệm vụ bất khả thi khi không ít ngành văn hóa đã mang lại lợi ích lớn về kinh tế. Thế nhưng, giống như mạch nước, muốn tạo ra dòng chảy phải được khơi thông, sự phát triển CNVH đang vướng phải không ít điểm nghẽn.

Quan điểm các ngành CNVH “chỉ biết tiêu tiền” không phải bây giờ mới được đề cập. Thực tế là trong nhiều năm qua, có không ít trường hợp tiền đầu tư cho một số lĩnh vực CNVH đã không được khai thác, phát huy đúng giá trị dẫn đến lãng phí, thậm chí còn bị coi “ném tiền qua cửa sổ”. Như với điện ảnh, nhiều bộ phim nhà nước đặt hàng với số tiền hàng chục tỷ đồng nhưng sau khi sản xuất không bán nổi chục vé, chiếu cho có lệ vài lần rồi cất kho (?!). Gần đây nhất có 3 bộ phim nhà nước đặt hàng là Đào, phở và piano; Hồng Hà nữ sĩPhơi sáng đều được đánh giá cao về chất lượng, nội dung nhưng đến nay vẫn chưa thể có lịch chiếu.

Đạo diễn Phi Tiến Sơn trên phim trường Đào, phở và piano
Đạo diễn Phi Tiến Sơn trên phim trường Đào, phở và piano

Tuy nhiên, quan điểm nói trên cũng chỉ mang tính phiến diện, bởi CNVH đang ghi nhận sự gia tăng ổn định và mạnh mẽ. Năm 2021, ngành CNVH đóng góp 3,92% GDP, năm 2022 là 4,04% và dự kiến đến năm 2030 con số này sẽ là 7%. Thông tin từ Bộ VH-TT-DL cho thấy, giá trị sản xuất của các ngành CNVH giai đoạn 2018-2022 đạt 1,059 triệu tỷ đồng (khoảng 44 tỷ USD). Những dẫn chứng trên minh chứng một thực tế, các lĩnh vực văn hóa không phải chỉ biết tiêu tiền mà tiềm năng, nội lực của nó đã và đang tạo ra những giá trị kinh tế thiết thực, cụ thể.

Nhiều quốc gia trên thế giới đã xem CNVH là chiến lược để cải thiện sức cạnh tranh, năng suất, việc làm và tăng trưởng kinh tế bền vững. Không những vậy, CNVH đang trở thành công cụ thúc đẩy hội nhập xã hội, quảng bá văn hóa và là nguồn thông tin, kiến thức cho con người. Với đặc tính năng động đó, CNVH giúp thúc đẩy các ngành công nghiệp khác cùng phát triển. Quan trọng không kém, câu chuyện về tính bản địa, dấu ấn và bản sắc văn hóa trở thành chìa khóa để tạo nên sự khác biệt cho mỗi cá nhân, và rộng hơn là góp phần tạo nên thương hiệu quốc gia.

Để đóng góp của các ngành CNVH mang tính thiết thực, hiệu quả, bên cạnh xác định “văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội”, phải xem nó là một ngành kinh tế. Từ năm 2019, lĩnh vực điện ảnh đã vượt gần 20% so với chỉ tiêu trong Chiến lược phát triển các ngành CNVH Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Thế nhưng, phải đến năm 2023, trong Luật Điện ảnh (sửa đổi) mới được công nhận là ngành kinh tế sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa.

Kêu gọi phát triển CNVH trước hết phải tạo ra hành lang pháp lý vững chắc, với các cơ chế chính sách đồng bộ từ trung ương cho đến các bộ, ngành, vùng miền, địa phương. CNVH vốn là lĩnh vực đặc thù nên càng không thể áp đặt như các lĩnh vực khác, mà phải có cơ chế chính sách riêng. Chiến lược phát triển văn hóa cũng không thể tách rời với các lĩnh vực khác.

Để các ngành CNVH phát huy hết tiềm năng, nội lực và tạo ra giá trị kinh tế lớn hơn cần phải có sự đầu tư tương xứng về: hạ tầng, cơ sở vật chất, thiết chế văn hóa, nguồn nhân lực... Việc “tiêu tiền” cho CNVH phải được xác định đúng nơi, đúng chỗ, đúng mũi nhọn để tạo ra giá trị, lợi ích góp phần trực tiếp vào thúc đẩy tăng trưởng kinh tế một cách bền vững. Việc huy động các nguồn lực xã hội cùng tham gia phát triển CNVH cần có sự đánh giá công bằng, tạo điều kiện tối đa nhưng phải đảm bảo các bên cùng có lợi và cùng được hưởng lợi.

Có thể bạn quan tâm

'Thuế hàng xa xỉ' với xăng, sai từ đầu

'Thuế hàng xa xỉ' với xăng, sai từ đầu

Thuế tiêu thụ đặc biệt được "định nghĩa" rất rõ, là áp cho một số loại hàng hóa, dịch vụ mang tính chất xa xỉ (như rượu, tàu bay, du thuyền…) nhằm điều tiết việc sản xuất, nhập khẩu và tiêu dùng xã hội. Trong khi đó, có đánh thuế bao nhiêu thì người dân vẫn phải mua xăng để chạy xe.

'Xóa mù AI' – cơ hội trao cho tất cả

'Xóa mù AI' – cơ hội trao cho tất cả

Việc phổ cập – “xóa mù” AI không chỉ giúp người lao động không bị tụt hậu mà còn tạo ra một xã hội năng động, sáng tạo, nơi mỗi cá nhân đều có thể tận dụng sức mạnh của công nghệ để nâng cao đời sống và đóng góp vào sự phát triển chung của đất nước.

Hai câu chuyện về thuế

Hai câu chuyện về thuế

Hai câu chuyện về thuế của các doanh nghiệp đặt ra nhiều suy ngẫm cho chúng ta trong bối cảnh Đảng và Nhà nước đang quyết liệt cải cách hành chính, tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, công bằng trong kỷ nguyên mới.

Trị sốt đất để dồn sức cho tăng trưởng

Trị sốt đất để dồn sức cho tăng trưởng

Thật phi lý khi vừa qua những thông tin đồn sốt đất đã bùng lên với lý do sáp nhập tỉnh thành, cho dù thực tế chẳng ăn nhập gì với nhau. Mục đích sáp nhập nhằm tinh gọn bộ máy, tiết giảm chi phí để dành nguồn lực phát triển kinh tế chứ không phải hướng đến phát triển bất động sản (BĐS).

Tư duy mới cho tác phẩm đặt hàng

Tư duy mới cho tác phẩm đặt hàng

MV Bắc Bling của Hòa Minzy đạt hơn 77 triệu lượt xem sau 20 ngày phát hành, đứng tốp 1 Trending YouTube Việt Nam liên tục gần 2 tuần lễ. Đây là thành công của một sản phẩm âm nhạc, minh chứng cho cách một tác phẩm có thể khơi dậy niềm tự hào văn hóa dân tộc mà không cần những khẩu hiệu cứng nhắc.

Bước then chốt về sáp nhập

Bước then chốt về sáp nhập

Cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, sau giai đoạn tăng tốc vừa qua, hiện đứng trước bước quyết định: Sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp.