Khi nhạc “chắp cánh” cho thơ

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Nhạc phổ thơ không phải là chuyện hiếm trong làng âm nhạc với nhiều tác phẩm để đời. Tại Gia Lai, một số bài thơ cũng đã được các nhạc sĩ “chắp cánh” bằng giai điệu bay bổng, xúc cảm.

Quỳ vàng, thông xanh, nắng gió… là những gì thân thương nhất đã đi vào thơ của các tác giả tại Gia Lai. Cũng tự nhiên như thế, chúng đi vào âm nhạc. Cuộc gặp gỡ giữa thơ và nhạc đã đem đến cho người miền cảm xúc bất tận, để thấy thêm yêu vùng đất cao nguyên này.

Chọn thơ phổ nhạc là lựa chọn thông minh của các nhạc sĩ, bởi thơ có những ngôn từ “đắt”, cô đọng và đầy sức gợi. Đó là lý do ông Nguyễn Văn Tâm (đường Đồng Tiến, TP. Pleiku), một nhạc sĩ nghiệp dư đã phổ nhạc hàng chục bài thơ. Ông Tâm tự học nhạc thời trẻ, từng là Chủ quán cà phê Trịnh (đường Wừu, TP. Pleiku) với những đêm biểu diễn hút khách, được giới yêu âm nhạc đánh giá cao, song sớm phải đóng cửa vì không đủ kinh phí duy trì. Về hưu, ông đắm mình với âm nhạc bằng những ca khúc phổ thơ.

Ông Nguyễn Văn Tâm và nhà thơ Ngô Thanh Vân. Ảnh: P.D

Ông Nguyễn Văn Tâm và nhà thơ Ngô Thanh Vân. Ảnh: P.D

“Nhạc nghe da diết, nồng nàn quá, đầy lãng mạn. Yêu quá Pleiku!” là cảm nhận của một thính giả trên YouTube khi nghe ca khúc “Về Pleiku đi em” do ông Tâm phổ từ bài thơ cùng tên của nhà thơ Ngô Thanh Vân-Phó Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh.

Ca từ, giai điệu thật trữ tình, êm ái: “Về Pleiku đi em/mùa tháng ba lung linh khắp nẻo/lòng có buồn cũng sẽ vơi thôi/cỏ cây hoa lá rung rinh dưới ánh mặt trời/về Pleiku đi em/đắm mình trong nồng nàn thanh thản/hương cà phê ngây ngất gọi mời…”.

Nhạc sĩ tay ngang năm nay vừa tròn 70 tuổi cho hay: Ông chỉ mất khoảng 2 giờ để phổ nhạc bài thơ này, sau đó chỉnh sửa thêm trong khoảng 1 ngày. Tiếp theo, ông gửi đi nhờ một đơn vị chuyên nghiệp hòa âm, phối khí rồi nhờ ca sĩ Minh Hùng (Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San) thể hiện. Tổng chi phí cho 1 ca khúc sau khi hoàn thiện khoảng 3 triệu đồng. Tất cả đều do ông tự bỏ tiền túi thực hiện, bằng tình yêu âm nhạc thuần túy và vô tư.

Khá nhiều bài thơ giàu nhạc tính của nhà thơ Đào An Duyên-hội viên Chi hội Văn học (Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh) cũng được ông Tâm chọn phổ nhạc. Sự hòa quyện giữa 2 loại hình nghệ thuật đã khảm vào tâm trí người thưởng thức những cảm xúc khó tả với những lời ca đậm màu tự sự: “Hãy cứ rực vàng như thế/mặc đời hối hả ngược xuôi/dại hoang đốt lòng ta vậy/ngày mai dẫu tắt mặt trời” (Thư gửi hoa quỳ). Hay: “Ta từng ước sống một đời đại thụ/tỏa vào em bóng mát đến tận cùng/ngờ đâu lại hóa thành thân tượng gỗ/ôm mối sầu mục ruỗng tận mai sau” (Lời tượng gỗ).

Nhà thơ Ngô Thanh Vân-Phó Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh: “Với âm nhạc, những câu thơ bỗng như mềm mại hơn, có âm hưởng, có giai điệu và ngân vang khó tả. Nhạc sĩ thêm một lần nữa thổi hồn cho thơ để cùng cộng hưởng, cùng nhau chạm vào trái tim người thưởng thức. Đó chính là quá trình đồng sáng tạo mà cả 2 đều cảm nhận được niềm hạnh phúc”.

Ca sĩ, nhạc sĩ Phi Ưng-hội viên Chi hội Âm nhạc Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh cũng là người có duyên “chắp cánh” cho thơ. Anh thường nhận được lời “gửi gắm” phổ thơ.

Có thể kể đến một số bài như: Chiều Kbang (Đào An Duyên), Gia Lai miền nhớ (Trần Thanh Cẩm), Cõng làng trên lưng (Huy Bắc)… “Tùy bài, tùy cảm hứng. Có bài chỉ cần 1 tiếng đồng hồ là hoàn thành, có bài cả tháng mới xong”-anh Phi Ưng chia sẻ.

Với lợi thế tự phối khí, có sẵn phòng thu, lại có cả ca sĩ của Đội Công tác tuyên truyền văn hóa cơ sở (Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh) hỗ trợ thể hiện ca khúc nên nhạc sĩ Phi Ưng có thể tự hoàn thiện mọi khâu để đưa tác phẩm “ra lò” sau khi sáng tác.

Trong số này, tác phẩm anh ưng ý nhất là “Cõng làng trên lưng”. Ca khúc nêu bật hình ảnh đẹp của Bộ đội Cụ Hồ và tình quân dân đoàn kết trong việc đồng lòng giúp bà con dời nhà về nơi ở mới.

Bài hát mang âm hưởng vui tươi, dễ thuộc, dễ hát: “Bộ đội về làng/đồng sức đồng lòng/cõng làng trên lưng/bộ đội về làng/khiêng nhà chỗ mới/trẻ em hớn hở/chạy theo bộ đội/bộ đội về làng/mặt trời chưa thức/con gà chưa dậy/cuốc xẻng sẵn sàng…”. Ca khúc này đã được chọn tham gia một số hội diễn và đạt giải cao.

Người yêu âm nhạc Gia Lai cũng từng có dịp thưởng thức nhiều tác phẩm nhạc phổ thơ khá hay của các tác giả trên địa bàn tỉnh như: Khoảng trời lá thông (thơ Phạm Đức Long, nhạc Lê Xuân Hoan); Phố núi Pleiku (thơ Hương Đình, nhạc Trương Đức Hà); Gia Lai mùa khô (thơ Hoàng Thanh Hương, nhạc Dương Toàn Thiên); Em Pleiku (thơ Lê Vi Thủy, nhạc Vĩnh Phúc)… Từ sự đồng điệu ấy, thơ “rộng cửa” đến với công chúng, nhạc cũng mang đến cho đời sống những rung động đẹp đẽ.

Có thể bạn quan tâm

Thắp lên lời thơ quê xứ

Thắp lên lời thơ quê xứ

(GLO)- Giữa thời đại ngổn ngang những thanh âm đô thị, giữa nhịp sống hối hả dễ bào mòn gốc rễ bản thể, tập thơ Cồn quê xứ (NXB Hội Nhà văn, 2025) vừa ra mắt bạn đọc đầu tháng 7-2025 như một vọng âm dịu dàng từ đất mẹ, khiến ta như lắng lại...

Giải mã 'năm số 9'

Giải mã 'năm số 9'

Trào lưu “năm số 9” hay "năm thế giới số 9" bùng nổ trong ngày 9/9. Không chỉ nhiều bạn trẻ hưởng ứng, chia sẻ những bài học, chiêm nghiệm của bản thân mà nhiều nghệ sĩ Việt cũng hưởng ứng.

Dấu ấn nhiếp ảnh trẻ ở sân chơi quốc gia

Dấu ấn nhiếp ảnh trẻ ở sân chơi quốc gia

(GLO)- Tham gia Festival Nhiếp ảnh trẻ năm 2025, các tay máy Gia Lai đã đạt giải thưởng cao hoặc có tác phẩm được chọn triển lãm, củng cố kỳ vọng về lứa nghệ sĩ kế thừa với tố chất trẻ trung, tư duy nhanh nhạy và cực kỳ nghiêm túc trong sáng tạo nghệ thuật.

Tiểu thuyết 'Mưa đỏ' cháy hàng, in không kịp bán

Tiểu thuyết 'Mưa đỏ' cháy hàng, in không kịp bán

Sau thành công vang dội của bản điện ảnh, "Mưa đỏ" tiếp tục gây “cơn sốt” trên thị trường xuất bản. Nhiều hiệu sách cho biết độc giả phải chờ tới 15-20 ngày mới nhận được tiểu thuyết. Hiện tại, lượng đặt hàng sách đã vượt xa dự đoán, lên tới hàng chục nghìn cuốn chỉ trong ít ngày.

Hòa tiếng cồng chiêng vang vọng đại ngàn

Hòa tiếng cồng chiêng vang vọng đại ngàn

(GLO)- Cồng chiêng của người Jrai và người Bahnar cùng sinh sống trên mảnh đất Gia Lai đã hòa quyện trong mạch nguồn chung của bản sắc-niềm tự hào văn hóa truyền thống. Tiếng cồng chiêng nối liền con người với đất trời, gắn kết bền chặt cộng đồng nơi rừng núi.

Đồng đội

Đồng đội

(GLO)- Cả nhà không yên tâm khi bố quyết định theo đoàn Cựu chiến binh về Quảng Trị thăm lại chiến trường xưa. Bố vừa trải qua một đợt điều trị dài vì thoái hóa khớp, đầu gối đau nhức, đi lại rất khó khăn.

Lan tỏa văn hóa đọc

Lan tỏa văn hóa đọc đến buôn làng vùng sâu

(GLO)- Cuộc thi “Giới thiệu sách trực tuyến” năm 2025 do Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai tổ chức thu hút nhiều cá nhân là người đồng bào dân tộc thiểu số tham gia. Bằng tình yêu với sách, họ đã góp phần lan tỏa văn hóa đọc đến buôn làng vùng sâu.

Giải Booker 2025: Danh sách đề cử đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm

Giải Booker 2025: Danh sách đề cử đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm

(GLO)-Danh sách đề cử của Giải Booker 2025 danh giá mới được công bố, trong đó có 13 tác phẩm của các tác giả đến từ nhiều quốc gia khác nhau, cũng như sự cân bằng về tỷ lệ nam - nữ và sự đan xen giữa tên tuổi cũ và mới. Điều này cho thấy sự đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm của giải thưởng này.

Triển vọng “Cây cọ nhí” Nguyễn Trịnh Gia Thy

Triển vọng “Cây cọ nhí” Nguyễn Trịnh Gia Thy

(GLO)- 11 tuổi, Nguyễn Trịnh Gia Thy (học sinh lớp 5.9, Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi, phường Pleiku) được nhiều người ưu ái gọi là “cây cọ nhí”. Những bức tranh của Thy không chỉ khéo léo về đường nét, bố cục, màu sắc mà còn chứa đựng những thông điệp ý nghĩa về cuộc sống.

null