Khi nhạc “chắp cánh” cho thơ

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Nhạc phổ thơ không phải là chuyện hiếm trong làng âm nhạc với nhiều tác phẩm để đời. Tại Gia Lai, một số bài thơ cũng đã được các nhạc sĩ “chắp cánh” bằng giai điệu bay bổng, xúc cảm.

Quỳ vàng, thông xanh, nắng gió… là những gì thân thương nhất đã đi vào thơ của các tác giả tại Gia Lai. Cũng tự nhiên như thế, chúng đi vào âm nhạc. Cuộc gặp gỡ giữa thơ và nhạc đã đem đến cho người miền cảm xúc bất tận, để thấy thêm yêu vùng đất cao nguyên này.

Chọn thơ phổ nhạc là lựa chọn thông minh của các nhạc sĩ, bởi thơ có những ngôn từ “đắt”, cô đọng và đầy sức gợi. Đó là lý do ông Nguyễn Văn Tâm (đường Đồng Tiến, TP. Pleiku), một nhạc sĩ nghiệp dư đã phổ nhạc hàng chục bài thơ. Ông Tâm tự học nhạc thời trẻ, từng là Chủ quán cà phê Trịnh (đường Wừu, TP. Pleiku) với những đêm biểu diễn hút khách, được giới yêu âm nhạc đánh giá cao, song sớm phải đóng cửa vì không đủ kinh phí duy trì. Về hưu, ông đắm mình với âm nhạc bằng những ca khúc phổ thơ.

Ông Nguyễn Văn Tâm và nhà thơ Ngô Thanh Vân. Ảnh: P.D

Ông Nguyễn Văn Tâm và nhà thơ Ngô Thanh Vân. Ảnh: P.D

“Nhạc nghe da diết, nồng nàn quá, đầy lãng mạn. Yêu quá Pleiku!” là cảm nhận của một thính giả trên YouTube khi nghe ca khúc “Về Pleiku đi em” do ông Tâm phổ từ bài thơ cùng tên của nhà thơ Ngô Thanh Vân-Phó Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh.

Ca từ, giai điệu thật trữ tình, êm ái: “Về Pleiku đi em/mùa tháng ba lung linh khắp nẻo/lòng có buồn cũng sẽ vơi thôi/cỏ cây hoa lá rung rinh dưới ánh mặt trời/về Pleiku đi em/đắm mình trong nồng nàn thanh thản/hương cà phê ngây ngất gọi mời…”.

Nhạc sĩ tay ngang năm nay vừa tròn 70 tuổi cho hay: Ông chỉ mất khoảng 2 giờ để phổ nhạc bài thơ này, sau đó chỉnh sửa thêm trong khoảng 1 ngày. Tiếp theo, ông gửi đi nhờ một đơn vị chuyên nghiệp hòa âm, phối khí rồi nhờ ca sĩ Minh Hùng (Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San) thể hiện. Tổng chi phí cho 1 ca khúc sau khi hoàn thiện khoảng 3 triệu đồng. Tất cả đều do ông tự bỏ tiền túi thực hiện, bằng tình yêu âm nhạc thuần túy và vô tư.

Khá nhiều bài thơ giàu nhạc tính của nhà thơ Đào An Duyên-hội viên Chi hội Văn học (Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh) cũng được ông Tâm chọn phổ nhạc. Sự hòa quyện giữa 2 loại hình nghệ thuật đã khảm vào tâm trí người thưởng thức những cảm xúc khó tả với những lời ca đậm màu tự sự: “Hãy cứ rực vàng như thế/mặc đời hối hả ngược xuôi/dại hoang đốt lòng ta vậy/ngày mai dẫu tắt mặt trời” (Thư gửi hoa quỳ). Hay: “Ta từng ước sống một đời đại thụ/tỏa vào em bóng mát đến tận cùng/ngờ đâu lại hóa thành thân tượng gỗ/ôm mối sầu mục ruỗng tận mai sau” (Lời tượng gỗ).

Nhà thơ Ngô Thanh Vân-Phó Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh: “Với âm nhạc, những câu thơ bỗng như mềm mại hơn, có âm hưởng, có giai điệu và ngân vang khó tả. Nhạc sĩ thêm một lần nữa thổi hồn cho thơ để cùng cộng hưởng, cùng nhau chạm vào trái tim người thưởng thức. Đó chính là quá trình đồng sáng tạo mà cả 2 đều cảm nhận được niềm hạnh phúc”.

Ca sĩ, nhạc sĩ Phi Ưng-hội viên Chi hội Âm nhạc Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh cũng là người có duyên “chắp cánh” cho thơ. Anh thường nhận được lời “gửi gắm” phổ thơ.

Có thể kể đến một số bài như: Chiều Kbang (Đào An Duyên), Gia Lai miền nhớ (Trần Thanh Cẩm), Cõng làng trên lưng (Huy Bắc)… “Tùy bài, tùy cảm hứng. Có bài chỉ cần 1 tiếng đồng hồ là hoàn thành, có bài cả tháng mới xong”-anh Phi Ưng chia sẻ.

Với lợi thế tự phối khí, có sẵn phòng thu, lại có cả ca sĩ của Đội Công tác tuyên truyền văn hóa cơ sở (Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh) hỗ trợ thể hiện ca khúc nên nhạc sĩ Phi Ưng có thể tự hoàn thiện mọi khâu để đưa tác phẩm “ra lò” sau khi sáng tác.

Trong số này, tác phẩm anh ưng ý nhất là “Cõng làng trên lưng”. Ca khúc nêu bật hình ảnh đẹp của Bộ đội Cụ Hồ và tình quân dân đoàn kết trong việc đồng lòng giúp bà con dời nhà về nơi ở mới.

Bài hát mang âm hưởng vui tươi, dễ thuộc, dễ hát: “Bộ đội về làng/đồng sức đồng lòng/cõng làng trên lưng/bộ đội về làng/khiêng nhà chỗ mới/trẻ em hớn hở/chạy theo bộ đội/bộ đội về làng/mặt trời chưa thức/con gà chưa dậy/cuốc xẻng sẵn sàng…”. Ca khúc này đã được chọn tham gia một số hội diễn và đạt giải cao.

Người yêu âm nhạc Gia Lai cũng từng có dịp thưởng thức nhiều tác phẩm nhạc phổ thơ khá hay của các tác giả trên địa bàn tỉnh như: Khoảng trời lá thông (thơ Phạm Đức Long, nhạc Lê Xuân Hoan); Phố núi Pleiku (thơ Hương Đình, nhạc Trương Đức Hà); Gia Lai mùa khô (thơ Hoàng Thanh Hương, nhạc Dương Toàn Thiên); Em Pleiku (thơ Lê Vi Thủy, nhạc Vĩnh Phúc)… Từ sự đồng điệu ấy, thơ “rộng cửa” đến với công chúng, nhạc cũng mang đến cho đời sống những rung động đẹp đẽ.

Có thể bạn quan tâm

Xếp từng hạt gạo thành tranh

Xếp từng hạt gạo thành tranh

Cha mẹ làm nông, cả tuổi thơ của Trương Kim Ngân (sinh năm 1994) đã quen với việc gieo mạ, gặt lúa. Về sau, theo nghề họa sĩ - nghệ nhân, chị vẫn để bàn tay mình gắn bó với từng hạt gạo thân yêu thay vì chỉ có cọ, màu, giấy vẽ…

Khi sông gặp biển

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Khi sông gặp biển

(GLO)- Giữa dòng chảy ký ức, bài thơ "Khi sông gọi biển" của tác giả Nguyễn Thanh Mừng gợi về hình bóng con sông xưa với lời hẹn thơ ngây, thể hiện nỗi niềm tiếc nuối trước những đổi thay. Sông vẫn đợi, chỉ người đã không còn như trước.

Người nối dài tình yêu với dân ca Jrai

Người nối dài tình yêu với dân ca Jrai

(GLO)- Suốt 50 năm qua, bà Kpă H’Mi (SN 1961, buôn Chư Jú, xã Ia Rsai, huyện Krông Pa) vẫn luôn say mê những giai điệu dân ca Jrai. Bà là niềm tự hào của buôn làng khi không chỉ lưu giữ mà còn truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ thêm yêu và gắn bó với những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Mắt hạ cho nhau

Thơ Lenguyen: Mắt hạ cho nhau

(GLO)- "Mắt hạ cho nhau" của Lenguyen là khúc ngân dịu dàng của tuổi học trò, nơi bằng lăng tím, phượng đỏ và tiếng ve gọi về ký ức. Bài thơ chan chứa hoài niệm, tiếc nuối những rung động đầu đời chưa kịp nói thành lời.

“Tên Người là cả một niềm thơ”

“Tên Người là cả một niềm thơ”

(GLO)- Bảo tàng Hồ Chí Minh (thuộc Bảo tàng tỉnh Gia Lai) hiện trưng bày, giới thiệu nhiều hình ảnh, tài liệu, hiện vật về cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Bác. Một trong số đó là tập sách “Tên Người là cả một niềm thơ” do ông Nguyễn Khoa-Cán bộ lão thành cách mạng trao tặng năm 2004.

Mới mẻ “Trang sách mùa hè”

Mới mẻ “Trang sách mùa hè”

(GLO)- 12 năm liên tục duy trì chương trình “Trang sách mùa hè” cũng là chừng ấy thời gian cán bộ, viên chức Thư viện tỉnh dành nhiều tâm huyết để tạo ra một không gian vừa học vừa chơi mới mẻ, hấp dẫn.

Tháng năm nhớ Người

Tháng năm nhớ Người

(GLO)- Bài thơ “Tháng năm nhớ Người” của Lenguyen khắc họa hình ảnh Bác Hồ qua ký ức làng quê, tình mẹ, giọt lệ, hương sen và ánh nắng Nam Đàn,... như lời tri ân sâu lắng dành cho vị Cha già kính yêu của dân tộc suốt đời vì dân, vì nước.

Âm sắc Tây Nguyên trên quê Bác

Âm sắc Tây Nguyên trên quê Bác

(GLO)- Từ ngày 16 đến 20-5, gần 40 ca sĩ, diễn viên, nghệ nhân Gia Lai đã tham gia 2 sự kiện vô cùng ý nghĩa tại tỉnh Nghệ An. Đó là hội diễn nghệ thuật quần chúng “Tiếng hát Làng Sen” và triển lãm “Hồ Chí Minh đẹp nhất tên Người” năm 2025.

Khai mạc triển lãm ảnh “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”

Khai mạc triển lãm ảnh “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”

Nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2023); 47 năm Ngày Quốc tế Bảo tàng (18/5/1978 - 18/5/2025), sáng 12-5, Bảo tàng tỉnh Bình Định phối hợp Bảo tàng Quang Trung khai mạc triển lãm ảnh chủ đề “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”.

Thơ Đào An Duyên: Mây biên giới

Thơ Đào An Duyên: Mây biên giới

(GLO)- “Mây biên giới” của tác giả Đào An Duyên là bài thơ giàu cảm xúc về vẻ đẹp thanh bình nơi biên cương Tổ quốc. Tác giả khắc họa hình ảnh cột mốc trong nắng dịu, mây trời không lằn ranh, rừng khộp lặng im... như một bản hòa ca của thiên nhiên và lịch sử...

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Gia Lai một hai ba

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Gia Lai một hai ba

(GLO)- "Gia Lai một hai ba" của Nguyễn Thanh Mừng dẫn người đọc qua những nẻo đường dốc đèo, qua tiếng thác reo và chiêng cồng, để gặp lại khí phách người xưa. Mỗi hình ảnh, mỗi nhịp thơ là một lát cắt vừa hoang sơ, vừa tự hào về bản sắc không thể phai mờ của đại ngàn Tây Nguyên.

Thơ Lê Thành Văn: Nghe con đọc thơ về Tổ quốc

Thơ Lê Thành Văn: Nghe con đọc thơ về Tổ quốc

(GLO)- Trong bài thơ "Nghe con đọc thơ về Tổ quốc", tác giả Lê Thành Văn để mạch cảm xúc tuôn chảy tự nhiên: từ sự rưng rưng khi nhớ về chiến tranh đến niềm tin lặng lẽ gửi gắm vào thế hệ mai sau. Bài thơ như một nhịp cầu nối liền quá khứ đau thương và hiện tại bình yên.