Đây không chỉ là giải pháp giúp doanh nghiệp hoạt động đúng pháp luật mà còn là “lực đẩy” quan trọng để phát triển bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh và đóng góp hiệu quả cho nền kinh tế địa phương.
Nhiều vướng mắc pháp lý từ thực tiễn
Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Hoa Trang - Gia Lai (phường Hội Phú) là DN chuyên kinh doanh thu mua, chế biến và xuất nhập khẩu nông sản, chủ yếu là cà phê và hồ tiêu. Ông Nguyễn Văn Thành-Giám đốc Công ty cho biết từ khi thành lập năm 1996, DN luôn tuân thủ nghiêm các quy định về PCCC. Công ty chủ động liên hệ cơ quan chức năng để được tư vấn, đầu tư đầy đủ hệ thống trang thiết bị, nhân viên thường xuyên được tập huấn kỹ năng PCCC, CNCH.
“Chúng tôi đã đầu tư hệ thống đạt tiêu chuẩn, đảm bảo an toàn khi xảy ra sự cố. Tuy nhiên, hiện cơ quan PCCC yêu cầu lập hồ sơ thiết kế trình thẩm duyệt và đầu tư hệ thống PCCC tự động với chi phí không hề nhỏ. Mong rằng các cấp, ngành có sự thấu hiểu, đồng hành để DN yên tâm sản xuất, kinh doanh”-ông Thành bày tỏ.
Tương tự, Công ty TNHH Kinh doanh và Chế biến Tây Nguyên (xã Phú Thiện) được tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư Nhà máy chế biến gạo. Giám đốc Công ty Phạm Ngọc Khánh cho biết dự án đã hoàn thành nhiều hạng mục hạ tầng chính, ký hợp đồng mua máy móc, thiết bị và đặt cọc mua toàn bộ máy móc, thiết bị, dây chuyền chế biến lúa gạo với đơn vị cung cấp thiết bị. Tuy nhiên, hiện hạ tầng giao thông, điện, nước tại khu vực chưa được đầu tư đồng bộ như cam kết của địa phương đối với nhà đầu tư, khiến dự án không thể vận hành, gây tổn thất lớn cho DN và thất thu ngân sách.
“Chúng tôi kiến nghị tỉnh xem xét chuyển đổi mục tiêu dự án để DN tiếp tục sử dụng hiệu quả quỹ đất và tài sản đã đầu tư, tránh lãng phí và thất thu ngân sách nhà nước”-ông Khánh đề nghị.
Hiện, khu vực kinh tế tư nhân Gia Lai có khoảng 17.500 DN, đóng góp khoảng 80% tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP), khoảng 23% tổng thu ngân sách nhà nước và tạo việc làm cho khoảng 94% lao động toàn tỉnh.
Tuy nhiên, hầu hết DN có quy mô nhỏ và siêu nhỏ, thiếu bộ phận pháp chế chuyên trách. Trong quá trình hoạt động, nhiều DN gặp vướng mắc về thủ tục hành chính, đầu tư, đất đai, thuế, bảo hiểm, môi trường, PCCC…
Đổi mới công tác hỗ trợ pháp lý
Thực tế cho thấy, DN nhỏ và vừa nếu thiếu kiến thức pháp luật rất dễ gặp rủi ro trong quá trình hoạt động. Vì vậy, hỗ trợ pháp lý không chỉ là việc cung cấp thông tin, mà còn là giải pháp tăng sức đề kháng cho DN trước các biến động của thị trường.
Phó Giám đốc Sở Tài chính Đinh Hữu Hòa cho biết, tỉnh đã triển khai nhiều chương trình bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho chủ DN, người lao động và cán bộ phụ trách pháp chế trong DN. Hình thức hỗ trợ phong phú như tập huấn, hội nghị, hội thảo, biên soạn tài liệu, tờ gấp pháp luật, thiết lập đường dây nóng… qua đó, giúp DN nắm bắt quy định mới, tránh sai sót, đồng thời hiểu rõ các chế tài về vi phạm hành chính trong lĩnh vực đầu tư, kinh doanh.
Đặc biệt, để triển khai Luật Hỗ trợ DN nhỏ và vừa và Nghị định số 55/2019/NĐ-CP về hỗ trợ pháp lý cho DN nhỏ và vừa, mới đây UBND tỉnh ban hành Quyết định số 38/2025/QĐ-UBND về quy chế phối hợp hỗ trợ pháp lý cho loại hình DN này.
Quy chế phối hợp tập trung vào hỗ trợ DN trong xây dựng, khai thác cơ sở dữ liệu pháp luật; xây dựng cơ sở dữ liệu về vụ việc và vướng mắc pháp lý; biên soạn, phổ biến văn bản quy phạm pháp luật; bồi dưỡng kiến thức pháp luật; tiếp nhận kiến nghị của DN; xây dựng và triển khai các kế hoạch, chương trình hỗ trợ pháp lý; kiểm tra, giám sát hoạt động hỗ trợ pháp lý…
Một điểm mới quan trọng là các sở, ban, ngành và UBND cấp xã phải trả lời yêu cầu giải đáp pháp luật của DN trong lĩnh vực mình quản lý trong 15 ngày làm việc; trường hợp nội dung phức tạp, liên quan nhiều ngành, thời hạn tối đa là 30 ngày. Nếu yêu cầu không thuộc thẩm quyền, đơn vị tiếp nhận phải chuyển ngay đến cơ quan có trách nhiệm, tránh tình trạng “đùn đẩy” hoặc kéo dài thời gian.
Bên cạnh đó, các đơn vị phải phối hợp với Sở Tư pháp biên soạn tài liệu và tổ chức bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho DN theo ngành, lĩnh vực quản lý, bảo đảm tính thiết thực và sát thực tế sản xuất, kinh doanh.
Ở cấp cơ sở, chính quyền địa phương cũng giữ vai trò quan trọng trong triển khai hỗ trợ pháp lý cho DN. Ông Trần Ngọc Phận-Bí thư Đảng ủy xã Ia Dom-cho biết: Xã chủ động nắm bắt nhu cầu của DN, tổ chức tư vấn trong phạm vi chức năng, tạo thuận lợi trong thực hiện thủ tục hành chính và tiếp cận thông tin pháp luật. Khi chương trình hỗ trợ được UBND tỉnh phê duyệt, xã sẽ triển khai cụ thể, bảo đảm thiết thực và hiệu quả.
Cùng với đó, Hiệp hội DN tỉnh thường xuyên tổ chức tập huấn, hội thảo chuyên đề về “hàng rào kỹ thuật” trong xuất khẩu nông sản, tiêu chuẩn bền vững và quy định thương mại quốc tế. DN được trao đổi trực tiếp với chuyên gia, được tư vấn về áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn trong sản xuất, kinh doanh, qua đó góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa địa phương.
