Đọc sách thời bao cấp

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Những năm bao cấp, đời sống gia đình còn khó khăn, tiền bạc thì họa hoằn lắm một học trò nghèo như tôi mới có quyền sở hữu. Vậy nên, khi học bài xong, tôi theo lũ bạn đi nhặt phế liệu để bán lấy tiền. Hoặc khi vào vụ gặt, tôi giúp việc nhà, lâu lâu được mẹ giúi cho vài chục đồng, gọi là… tiền công. Tất tật số tiền ít ỏi có được ấy, tôi đem “đầu tư” vào sách.

Thời ấy, cách nhà tôi chừng 5 cây số là một thị trấn nhỏ, nơi có “Hiệu sách nhân dân” duy nhất trong huyện. Mỗi khi có tiền, tôi lại cọc cạch đạp xe hớn hở phi tới tận nơi. Tiêu chí chọn sách của tôi là… xem độ dày với giá bìa trước khi tính tới nội dung. Sách càng dày mà giá bìa càng rẻ là mua. Với tiêu chí ấy, tôi đã từng mua về cuốn tiểu thuyết “Rừng U Minh” của tác giả Trần Hiếu Minh. Sách dày gần 900 trang mà giá đâu chỉ mươi đồng bạc thời điểm năm 1976.

Rẻ thì có rẻ, nhưng khổ nạn nhất của kinh doanh thời bao cấp là nạn đầu cơ, tuồn sách hay ra thị trường “chợ đen”. Ấy là chuyện khi lớn hơn, tôi mới cay đắng phát hiện ra: Sách bày bán công khai, nằm lâu trên kệ nhà sách đa phần đều là sách… dở. Những cuốn sách hay, sách của các tác giả nổi tiếng đều đã “lượn một vòng ngoạn mục” ra sạp tư nhân từ lâu. Và đã ra ngoài đương nhiên sẽ đội giá lên gấp đôi, gấp ba. Còn nhớ, khoảng năm 1983, tôi ghé vào hiệu sách nhân dân trên thị trấn, thấy bày bán tiểu thuyết “Trăm năm cô đơn” của G.G.Marquez. Mừng quá, hỏi giá, cô bán hàng bảo: Chưa có giá! Quyết mua sách bằng được nên hôm sau tôi lại ghé. Ngó lên tủ thấy không còn sách, hỏi, cô nhân viên trả lời tỉnh bơ: Bán hết rồi. Cuốn sách ấy, sau này một người bạn “đại gia” của tôi phải cắn răng mò ra chợ đen mua với số tiền gấp ba giá bìa. Chưa hết, câu chuyện đầu cơ sách còn có pha ngoạn mục khác: Những danh tác lớn, in nhiều tập sẽ bị “tuồn” đi bớt 1 tập (đầu hoặc cuối). Kết quả còn lại trên kệ nhà sách đều là những bộ sách thiếu. Giá rẻ thôi, nhưng khách nào muốn có được cuốn thiếu (cho trọn bộ) lại phải ra… chợ đen.

Rồi thời gian khó ấy cũng qua. Các thư viện cơ sở lần lượt được mở, được trang bị sách báo để phục vụ bạn đọc. Sách chưa nhiều, nhưng có đọc đã là mừng. Vậy nên, quỹ thời gian của tôi, trừ những khi học hành, lao động kiếm sống, phần còn lại dành hết cho thú đi thư viện. Sách bán ngoài thị trường được “cởi trói”, xuất bản in ấn cũng ngày càng phong phú. Giờ thì sách hay tương đối dễ tìm, có điều giá đắt hơn xưa.

Kể chuyện cũ để hiểu cảm giác hiện tại của tôi, khi ngồi nhà chỉ cần gõ địa chỉ lên mạng “đặt hàng online”, chỉ 3-5 ngày sau, cuốn sách quý sẽ được giao tận nhà với giá phải chăng. Vậy nên, để rửa “nỗi hận” muốn đọc sách phải “lên bờ xuống ruộng” khổ sở ngày ấy, hễ thấy các nhà sách “tiếp thị” cuốn nào ưng ý là tôi lập tức đặt mua. Khổ nỗi bây giờ mắt kém, quỹ thời gian lại hạn hẹp nên việc đọc vất vả hơn nhiều so với thời trai trẻ.

Có thể bạn quan tâm

Đồng đội

Đồng đội

(GLO)- Cả nhà không yên tâm khi bố quyết định theo đoàn Cựu chiến binh về Quảng Trị thăm lại chiến trường xưa. Bố vừa trải qua một đợt điều trị dài vì thoái hóa khớp, đầu gối đau nhức, đi lại rất khó khăn.

Lan tỏa văn hóa đọc

Lan tỏa văn hóa đọc đến buôn làng vùng sâu

(GLO)- Cuộc thi “Giới thiệu sách trực tuyến” năm 2025 do Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai tổ chức thu hút nhiều cá nhân là người đồng bào dân tộc thiểu số tham gia. Bằng tình yêu với sách, họ đã góp phần lan tỏa văn hóa đọc đến buôn làng vùng sâu.

Chạm vào thế giới trẻ thơ...

Chạm vào thế giới trẻ thơ...

(GLO)- Từ ống kính nhiếp ảnh, nét cọ hội họa, câu chữ văn chương đến giai điệu âm nhạc, nhiều nghệ sĩ ở Gia Lai đang lặng lẽ gìn giữ, khơi gợi, ươm hạt giống tâm hồn cho thế giới tuổi thơ; đồng thời, gửi gắm thông điệp về sự kết nối, về trách nhiệm của người lớn trước “tuổi thơ đang mất dần”.

Giải Booker 2025: Danh sách đề cử đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm

Giải Booker 2025: Danh sách đề cử đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm

(GLO)-Danh sách đề cử của Giải Booker 2025 danh giá mới được công bố, trong đó có 13 tác phẩm của các tác giả đến từ nhiều quốc gia khác nhau, cũng như sự cân bằng về tỷ lệ nam - nữ và sự đan xen giữa tên tuổi cũ và mới. Điều này cho thấy sự đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm của giải thưởng này.

Triển vọng “Cây cọ nhí” Nguyễn Trịnh Gia Thy

Triển vọng “Cây cọ nhí” Nguyễn Trịnh Gia Thy

(GLO)- 11 tuổi, Nguyễn Trịnh Gia Thy (học sinh lớp 5.9, Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi, phường Pleiku) được nhiều người ưu ái gọi là “cây cọ nhí”. Những bức tranh của Thy không chỉ khéo léo về đường nét, bố cục, màu sắc mà còn chứa đựng những thông điệp ý nghĩa về cuộc sống.

Mở lối vào thế giới sắc màu

Mở lối vào thế giới sắc màu

(GLO)- Từ nét màu nước chấm phá, mực tàu loang trên giấy dó, đến những dòng thư pháp bay bổng hay gam màu rực rỡ của tranh sáp màu, acrylic - tất cả hòa quyện tại những lớp học vẽ. Mùa hè, những lớp học nhỏ ấy lặng lẽ góp phần vun đắp tâm hồn nghệ thuật cho nhiều bạn trẻ.

Hòa điệu cùng tình yêu nghệ thuật múa

Cặp đôi nghệ sĩ Nguyễn Cơ-Hồng Mai: Hòa điệu cùng tình yêu nghệ thuật múa

(GLO)- Cùng sinh năm rồng (1988) và lớn lên với tình yêu dành cho từng nhịp vũ đạo, Nguyễn Văn Cơ và Trần Thị Hồng Mai-hai nghệ sĩ trưởng thành từ Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San trở thành cặp đôi hiếm hoi của làng múa ở cao nguyên Pleiku, luôn song hành cả trên sân khấu và trong đời sống.

null