Bản sắc Việt

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Sự trở lại của những giá trị truyền thống đang tràn ngập khắp nơi, từ nơi ăn, chốn ở cho đến vô số nhu cầu thưởng lãm các giá trị văn hóa khác. Sự trở lại này, phải chăng là để tìm về với bản sắc Việt?

Quả thật, những gì đã được khẳng định trong quá khứ: bộ tràng kỷ, chiếc bình gốm, bức tranh Đông Hồ, một tiết tấu dân ca, hay một tà áo dài… cũng đã dễ dàng làm rung động tâm hồn, huống hồ còn có những “xúc tác” của tâm lý hoài cổ, muốn trở về nguồn cội vốn có trong mỗi người.

 

Trang phục áo dài truyền thống được rất nhiều thiếu nữ hiện nay yêu thích. Ảnh: internet
Trang phục áo dài truyền thống được rất nhiều thiếu nữ hiện nay yêu thích. Ảnh: internet

Tôi đã nghĩ và chứng thực điều đó qua đời sống quanh mình. Ví như mỗi sáng đi uống cà phê ở Buôn Ma Thuột, cứ thích đến những quán Không Gian Xưa, Không Gian Việt (trên đường Y Ngông), Nét Xưa (Mai Hắc Đế) hay Phố Xưa, Làng cà phê Trung Nguyên (Lê Thánh Tông)… vì ở đó có chút hoài cổ. Từ ngôi nhà rường thuần Việt cho đến bàn ghế, cách bài trí nội thất trong những quán cà phê trên gợi cho ta nhiều kỷ niệm.

Và cũng chính vì sự “gợi” này là một cách quảng bá, đánh bóng thương hiệu của các chủ tiệm cà phê ở Buôn Ma Thuột. Anh Văn Quang, bạn tôi, lúc mở quán cà phê Nét Xưa nói rằng: Thời toàn cầu hóa, nhiều giá trị đã qua đi nhanh chóng và trở nên mờ nhạt trong biển sóng thông tin tràn ngập. Giá trị phải thêm vào chính là sự hoài cổ và chỉ có nó mới tạo sức hút mới, đem lại hiệu quả kinh doanh vượt trội.

Từ suy nghĩ ấy, thay vì mở một quán cà phê “thường thường” như bao quán khác, anh bạn tôi đã cất công lặn lội ra các tỉnh miền Trung mua cho được những ngôi nhà rường để vào Buôn Ma Thuột mở quán. Sự đầu tư có ý tưởng đó lập tức đem lại hiệu quả như mong đợi: khách đến uống cà phê ở đây ngày một nhiều hơn. Hỏi ra mới biết, nhiều người đến Nét Xưa, Không Gian Xưa hay Phố Xưa… không hẳn là vì chất lượng cà phê ngon, mà vì nhu cầu được lắng mình trong không gian truyền thống, cổ điển.

Ở góc độ khác, tại nhiều nhà hàng, khách sạn hiện nay, ta thấy nhân viên phục vụ mặc áo dài truyền thống nhiều hơn. Tất nhiên, cùng với chất lượng phục vụ tốt và chuyên nghiệp, mẫu thời trang rất Việt này đã góp phần tạo ra thiện cảm cho thực khách. Rõ ràng yếu tố bản sắc văn hóa Việt trong đời sống ngày nay là “vốn liếng” vô cùng quan trọng để cho nhiều người, nhiều lĩnh vực khai thác phục vụ cho mục đích phát triển.

Nói vậy, chứ khuynh hướng trở lại những giá trị truyền thống, cổ điển này, nếu không nắm chắc cốt lõi, hồn vía thì sẽ tạo nên sự thô thiển, thậm chí rất khó chịu cho người thưởng lãm. Bởi con người dù cần đời sống đậm đặc bản sắc truyền thống đến đâu cũng không muốn tự nhốt mình vào quá khứ cổ xưa. Tại một số nhà hàng, khách sạn ở Huế chẳng hạn, sản phẩm du lịch “Ăn cơm Vua” của Công ty Du lịch Hương Giang, do quá lạm dụng, thiếu tinh tế trong việc đưa bản sắc văn hóa cung đình vào phục vụ du khách, đã khiến mọi người cảm thấy mình bị biến thành những diễn viên tuồng cổ: ấy là khi ăn, thực khách phải mặc trang phục của vương triều Nguyễn (từ vua, vương phi, hoàng hậu, hoàng tử cho đến các đại thần, cung nữ… tùy theo số lượng người tham gia). Đúng lẽ, khi muốn đưa hồn cổ vào cuộc sống đương đại, người tạo tác phải biết chọn lọc, ví như nghệ thuật “xức dầu thơm” vậy! Đó là làm cho mùi hương truyền thống nồng đượm của quá khứ trở nên thoang thoảng, nhẹ  nhàng… Tỉ như một ca khúc hiện đại thoáng luyến láy chút giọng dân ca mượt mà.

Tóm lại, vấn đề tạo bản sắc Việt nằm ở chỗ mỗi thế hệ đều có nghĩa vụ và sứ mạng của mình. Hoàn thành nghĩa vụ và phát huy vốn cổ truyền thống một cách trân trọng mới chỉ là một nửa. Nửa còn lại là mỗi thế hệ phải có ý thức tạo dựng những giá trị mới cho lớp hậu sinh trên cơ sở kế thừa và phát triển của từng thời đại. Có vậy bản sắc Việt mới trường tồn.

Thế hệ hôm nay luôn phải đặt câu hỏi: Liệu có giá trị mới nào sẽ được cô kết và tôn vinh? Câu hỏi ấy cũng đã mở ra lối suy nghĩ khác, rằng không cứ cổ mới là bản sắc Việt.

Đình Đối

Có thể bạn quan tâm

Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè năm 2025: Đồng lòng, chung sức, lan tỏa mạnh mẽ

Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè năm 2025: Đồng lòng, chung sức, lan tỏa sức trẻ

(GLO)- Chia sẻ với phóng viên Báo và phát thanh, truyền hình Gia Lai, anh Đỗ Đức Thanh-Phó Bí thư Thường trực Tỉnh đoàn, Trưởng Ban Chỉ đạo Chiến dịch, nhấn mạnh Chiến dịch thanh niên tình nguyện hè năm 2025 đạt được nhiều kết quả tích cực nhờ sự đồng lòng, chung sức của tổ chức đoàn các cấp. 

Thế hệ trẻ ngày càng quan tâm và muốn tìm về lịch sử

Thế hệ trẻ ngày càng quan tâm và muốn tìm về lịch sử

Nếu như trước đây, không ít bạn trẻ từng cho rằng lịch sử là khô khan và khó nhớ, thì hôm nay, Triển lãm "95 năm Cờ Đảng soi đường" đã biến lịch sử từ những trang sách tưởng chừng khô khan thành trải nghiệm đầy cảm xúc, khơi dậy trong giới trẻ niềm tự hào và trách nhiệm tiếp bước cha ông.

Nhiều hoạt động ý nghĩa tại chương trình tình nguyện Vì cuộc sống cộng đồng ở xã Phù Mỹ Nam

Nhiều hoạt động ý nghĩa tại chương trình tình nguyện Vì cuộc sống cộng đồng ở xã Phù Mỹ Nam

(GLO)-Chào mừng Đại hội Đoàn các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Gia Lai lần thứ I, Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XIII, ngày 6-9, Đoàn UBND tỉnh, Đoàn Các cơ quan Đảng tỉnh tổ chức chương trình tình nguyện Vì cuộc sống cộng đồng tại xã Phù Mỹ Nam.

Trao Huy hiệu “Tuổi trẻ dũng cảm” cho học sinh cứu người đuối nước ở xã Chư Sê

Trao Huy hiệu “Tuổi trẻ dũng cảm” cho học sinh cứu người đuối nước ở xã Chư Sê

(GLO)- Thừa ủy quyền của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, ngày 5-9, anh Nguyễn Chí Hiếu-Phó Bí thư Tỉnh đoàn Gia Lai đã trao Huy hiệu “Tuổi trẻ dũng cảm” cho em Kpă Hăn (học sinh lớp 6B, Trường THCS Mạc Đĩnh Chi, xã Chư Sê) vì có hành động dũng cảm cứu người bị đuối nước.

Người trẻ Jrai kể chuyện buôn làng trên mạng xã hội

Người trẻ Jrai kể chuyện buôn làng trên mạng xã hội

(GLO)- Hòa vào dòng chảy thời đại, một số bạn trẻ người Jrai đã khéo léo tận dụng mạng xã hội để kể những câu chuyện chân thực về đời sống, phong tục và sinh hoạt cộng đồng của đồng bào dân tộc mình. Qua đó, họ góp phần đưa hình ảnh đất và người cao nguyên gần gũi hơn với cộng đồng mạng.

Cô gái Gia Lai chinh phục những đỉnh trời

Cô gái Gia Lai chinh phục những đỉnh trời

(GLO)- Chỉ nặng 36 kg nhưng Trương Mỹ Châu - nữ kỹ sư nông nghiệp đã chinh phục 15 đỉnh núi cao nhất Việt Nam, đặt chân lên tứ đại đỉnh đèo của Tây Bắc, đạp xe qua 7 quốc gia Đông Nam Á và dành trọn một tháng leo núi tuyết ở Nepal.

Tôi yêu Tổ quốc tôi

Lan tỏa thông điệp "Tôi yêu Tổ quốc tôi"

(GLO)- Chào mừng kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025), từ đầu tháng 8-2025 đến nay, Tỉnh đoàn-Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam tỉnh triển khai hành trình “Tôi yêu Tổ quốc tôi”-tặng cờ Tổ quốc và ảnh Bác Hồ cho người dân biên giới, hải đảo.

Người kể chuyện An Toàn bằng rượu sim

Người kể chuyện An Toàn bằng rượu sim

(GLO)- Những ngày tháng 8, núi rừng An Toàn tím biếc sắc quả sim chín. Từ nguồn nguyên liệu này, chị Đỗ Thị Thu Thảo (chủ cơ sở An Mộc Thảo, xã An Hòa) đã xây dựng thương hiệu rượu SimMo8, kết tinh giữa thiên nhiên, tri thức bản địa và hành trình trở về của người con quê hương.

Sản phẩm thủ công rực sắc màu hướng về Quốc khánh

Sản phẩm thủ công rực sắc màu hướng về Quốc khánh

(GLO)- Những chiếc kẹp tóc, móc khóa làm bằng len, sản phẩm thêu hay túi cỏ bàng mộc mạc được bàn tay những người thợ thủ công tỉ mỉ điểm tô sắc đỏ rực rỡ. Những món đồ giản dị ấy khi bày bán đã góp thêm sắc màu Quốc Khánh 2-9, gửi gắm tinh thần đoàn kết và niềm hân hoan của người dân Gia Lai.