Trong lịch sử Việt Nam và cả thế giới, Chủ tịch Hồ Chí Minh là người duy nhất được UNESCO tôn vinh danh hiệu kép: Anh hùng giải phóng dân tộc, Danh nhân văn hóa kiệt xuất. Sự hòa quyện giữa “chất anh hùng” và “chất văn hóa” đã làm nên nét độc đáo của Hồ Chí Minh: Đó là người anh hùng rất văn hóa và nhà văn hóa rất anh hùng.
Tham gia cuộc thi viết “Gương người tốt, việc tốt, điển hình tiên tiến xuất sắc” lần thứ IV của tỉnh Gia Lai có đa dạng về đối tượng, bao quát các lĩnh vực đời sống xã hội: chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh. Thể hiện trong các phong trào lớn của tỉnh nhà.
Trong cuộc thi lần này, tôi viết về cá nhân anh Tạ Chí Tào, xem đây là sự ghi nhận, phản ánh gương người tốt, việc tốt trong phong trào “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” mà Đảng, Nhà nước phát động rộng rãi lan tỏa trong cả nước, trong đó, tỉnh Gia Lai rất chú trọng, quan tâm đúng mức.
Bìa tập thơ “108 lục bát hai câu về Người”. Ảnh: Đoàn Minh Phụng |
Anh Tạ Chí Tào sinh năm 1957 ở huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định, quê hương của Tây Sơn Tam kiệt, nơi cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc từng làm Tri huyện Bình Khê (nay là huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định) và Nguyễn Tất Thành đã đến thăm cha trước khi tìm đường cứu nước.
Với mong muốn phục vụ trong ngành Giáo dục, sau khi ra trường, anh Tạ Chí Tào đã xung phong lên Gia Lai-Kom Tum để giảng dạy học sinh đồng bào kinh tế mới-với vai trò trưởng đoàn (năm 1977). Anh được Ty Giáo dục phân công về huyện Chư Prông và được bố trí về Điểm 5 kinh tế mới-xã Mỹ Phú, nay là xã Ia Blang huyện Chư Sê. Anh đã giảng dạy và làm công tác quản lý. Khi thành lập huyện Chư Sê (17-8-1981), anh được điều động về công tác tại Phòng Giáo dục và Đào tạo từ năm 1981 cho đến khi còn khoảng 1 tháng là đủ chế độ nghỉ hưu. Nhưng chẳng may căn bệnh ung thư vòm họng ập đến! Thế là anh xin nghỉ chế độ một lần mong được hưởng kinh phí trong thời gian cống hiến công tác vì bệnh quá nặng sợ không qua nổi…
Gia đình anh phải bán đất thổ cư trên một nửa số mét đất mặt đường để đi chữa bệnh nan y cũng như chia cho các con đặng vui vẻ, an lòng thanh thản ra đi!
Trong giai đoạn từ phát bệnh năm 2015 đến nay, với con chữ của nhà giáo và là hội viên Hội Văn học Nghệ thuật Gia Lai, Phó Chủ nhiệm Câu lạc bộ Văn học Nghệ thuật huyện Chư Sê, anh đã đam mê tìm hiểu, nghiên cứu sách báo, tài liệu về Bác Hồ kính yêu. Riêng tủ sách của gia đình anh có tới vài trăm quyển sách về Bác Hồ. Và cứ thế, anh đã tâm niệm luôn làm thơ về lãnh tụ Hồ Chí Minh. Ở tập thơ đầu tiên, nhà thơ Văn Công Hùng trong lời giới thiệu có viết: “Từ lâu rồi, tôi không nhận lời viết giới thiệu sách cho ai nữa. Lần này, tôi đã phá lệ để viết cho một cán bộ Giáo dục đã chơi với tôi mấy chục năm nay… những chữ đã dìu anh đi và anh cũng neo vào chữ để mọi người nhớ đến anh…”.
Với anh Tạ Chí Tào, nhiều người thường ví như “người về từ cõi chết”. Tính đến nay, anh đã có 4 tập thơ viết về Bác Hồ, được Hội Nhà văn Việt Nam cấp giấy phép xuất bản, trong đó có tập thơ: 79 bài thơ viết về Người (năm 2020) và 3 tập thơ cùng tên gọi: 108 lục bát hai câu về Người - Tập 1: Thiên (Thiên thời) năm 2021; tập 2: Đại (Địa lợi) năm 2022; tập 3: Nhân (Nhân hòa) năm 2023. Đây là nỗ lực lớn của anh Tào. Mặc dù đang tiếp tục tái khám ở Bệnh viện Ung bướu TP. Hồ Chí Minh, nhưng anh vẫn say mê sáng tác. Đặc biệt hơn là viết về Bác Hồ kính yêu, trong thời điểm cả nước tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Anh Tào đã ra mắt 4 tập thơ về Bác. Gia đình anh đã bỏ tiền ra để in, có tập được giám đốc cấp sở-quê Nghệ An, là một lãnh đạo tỉnh tài trợ. Anh đã liên hệ nhờ Thư viện tỉnh, huyện, các trường ủng hộ mua một số tập. Đặc biệt, anh đã gửi tặng các tập thơ này đến Khu Di tích Kim Liên (Nghệ An), Bảo tàng Hồ Chí Minh-Chi nhánh TP. Hồ Chí Minh, Chi nhánh Gia Lai và Kon Tum, nhất là các thư viện trường học của 3 huyện: Chư Prông, Chư Sê và Chư Pưh. Các tác phẩm cũng được tạp chí của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Huyện ủy Chư Sê đăng tải, Báo Gia Lai, Hội Văn học nghệ thuật tỉnh nhà giới thiệu…
Anh Tào được địa phương ghi nhận, có ảnh hưởng tích cực đối với cộng đồng. Anh đã có nhiều năm liền làm Phó trưởng Phòng Giáo dục-Đào tạo, là đảng viên, đại biểu HĐND huyện Chư Sê 4 khóa liên tục… đã ít nhiều nêu gương người tốt, việc tốt.
Nói đến anh Tào đam mê làm thơ về Bác, tôi lại nghĩ và nhớ đến nhà văn Sơn Tùng-một nhà văn đặc biệt, một Anh hùng lao động, một thương binh ¼ (80% thương tật) mang trên mình 14 vết thương, 3 mảnh đạn còn găm trong sọ não… có hơn 20 đầu sách viết về Bác Hồ.
Việc làm thơ của anh Tào đã được một nhà thơ viết trên báo Sức khỏe và Đời sống: “Khoan hẵng nói về chất lượng thơ, mà chỉ riêng thái độ cẩn trọng việc viết, gom tư liệu rồi xuất bản của một người đang mang bệnh trọng cũng đủ thấy kỳ khu như thế nào rồi”.
Các thân hữu của anh cũng đã ghi nhận: Tạ Chí Tào-người viết lục bát hai câu về Người; Tạ Chí Tào-Thơ là điểm tựa, niềm tin; Tạ Chí Tào-“ Đua” với thời gian.
Qua các tập thơ viết về Bác Hồ, chúng tôi thấy anh Tạ Chí Tào đã rất tâm huyết và có nhiều công sức nghiên cứu về Bác với tấm lòng thành kính và biết ơn vô hạn.
Tôi hy vọng tác phẩm thơ của anh Tạ Chí Tào được mọi người quan tâm, tham khảo, chia sẽ góp phần trong học tập và làm theo gương Bác.
Anh Tạ Chí Tào vốn ít tỏ bày, nhưng qua một số thông tin chính xác là anh đã giấu tên gia đình mình trong việc tài trợ kinh phí để xây dựng 1 ngôi nhà cấp 4 trên 30 m2 cho một gia đình dân tộc Jrai ở làng O Rưng năm 2022 (ủng hộ tiền qua kênh Hội Chữ thập đỏ huyện Chư Sê và chùa Mỹ Thạch).
Anh Tào, ngoài việc làm thơ còn viết văn để ngợi ca, tuyên truyền… như viết về Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Kpui Thu trong thời kỳ đánh Mỹ và tay sai (nay thuộc xã Ia Hlốp, huyện Chư Sê) về Mẹ Việt Nam Anh hùng Rmah AMia ở làng Orưng (xã Ia Ko, huyện Chư Sê) nay 103 tuổi.
Anh Tào cũng đã trình bày một số buổi ở Trung tâm Chính trị huyện nhà trong các buổi ngoại khóa về chuyên đề: Những mẩu chuyện, sự kiện của Bác Hồ gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Thì ra, bên cạnh việc chữa bệnh bằng thuốc, tinh thần lạc quan, sức mạnh tâm linh, được làm việc mình thích, ở đây là viết văn, làm thơ…
Anh đã sống và làm việc như thế, anh đã được tặng các kỷ niệm chương về Giáo dục và Đào tạo, về Chữ thập đỏ, về Văn học nghệ thuật.
Anh Tạ Chí Tào dẫu là con người bình thường, nhưng trong cuộc sống có nhiều việc làm tốt, nghĩa cử xứng đáng với nhân tố mới cao đẹp… Anh tâm niệm tuy đang tái khám bệnh ung thư định kỳ, nhưng thời gian còn lại cuối cuộc đời anh sẽ mãi tiếp tục viết thơ lục bát hai câu về Bác.
Anh Tào một tấm gương không ngừng học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh mà biểu hiện nhất là làm thơ về Bác để luôn xứng đáng là con cháu Bác Hồ.