Vì sao người trẻ ngại sinh?

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Dù đang trong giai đoạn dân số vàng, VN vẫn đối mặt với nguy cơ già hóa, khủng hoảng lao động do người trẻ ngày càng kết hôn muộn và ngại sinh.

Thực ra nguy cơ này đã được báo động từ nhiều năm trước, không phải đến bây giờ mới được đặt ra.

Đơn cử năm 2020, Chính phủ đã ban hành Quyết định 558 về "Chương trình điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030" với mong muốn các thanh niên nam nữ kết hôn trước 30 tuổi và có nhiều chính sách hỗ trợ cho gia đình sinh đủ hai con ở các thành phố có tỷ suất sinh thấp. TP.HCM là một trong những địa phương tiên phong trong việc theo đuổi các chính sách để tăng mức sinh như hỗ trợ viện phí cho các cặp vợ chồng sinh con thứ 2; hỗ trợ mua nhà ở xã hội 1 lần đối với các cặp vợ chồng sinh đủ 2 con... Thế nhưng kết quả chưa được như mong muốn: Mức tăng dân số vẫn đang chậm lại, nguy cơ già hóa và khủng hoảng lao động vẫn đang hiện hữu.

Nhìn ra thế giới, Nhật Bản là quốc gia điển hình cho tình trạng dân số giảm liên tục. Năm 2023, Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida đã phải lên tiếng kêu gọi hành động "ngay bây giờ hoặc không bao giờ" để ngăn chặn đà sụt giảm dân số nghiêm trọng của nước này. Hàn Quốc cũng tương tự, năm 2022, với tỷ lệ sinh trung bình 0,78 - mức thấp nhất kể từ năm 1970, Hàn Quốc trở thành quốc gia duy nhất trên thế giới có tỷ lệ sinh dưới 1. Tình trạng này khiến hàng thập niên qua, cả Nhật Bản và Hàn Quốc đều phải nhập khẩu lao động.

Dẫn ra 2 trường hợp trên để thấy, nguy cơ dân số già dẫn đến sự suy giảm về nguồn nhân lực, đặc biệt lao động trẻ. Từ đó, ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế - xã hội của một địa phương nói riêng và của đất nước nói chung. Chưa kể, dân số già sẽ tạo áp lực lên hệ thống an sinh xã hội dành cho người cao tuổi như lương hưu, bảo hiểm y tế, chế độ trợ cấp xã hội, chế độ chăm sóc sức khỏe, vui chơi, giải trí... Thế nên một chiến lược dân số để ngăn chặn tình trạng già hóa, suy thoái là hết sức cấp bách.

Mà để ngăn chặn tình trạng này, cần trả lời câu hỏi, vì sao giới trẻ ngày càng ngại sinh, nhất là ở một đất nước mang văn hóa "con đàn cháu đống" như VN? Có rất nhiều nguyên nhân nhưng tựu trung là áp lực cuộc sống ngày càng tăng. Áp lực nuôi dạy con cái, áp lực công việc, áp lực kiếm tiền, áp lực xây dựng sự nghiệp... Rồi những mối lo về rủi ro từ bên ngoài đưa đến với người lập gia đình như gián đoạn cơ hội thăng tiến, cơ hội việc làm, nỗi lo tìm trường, nỗi lo môi trường... Rất nhiều lý do khiến cho người trẻ ngày càng ngại sinh con, ngại kết hôn. Ngay cả Trung Quốc, nước đông dân nhất thế giới, thì năm 2022 cũng lần đầu tiên đối mặt với giảm dân số gần 1 triệu người, tính từ năm 1961.

Thế nên, muốn khuyến khích người trẻ kết hôn và sinh con sớm, phải có các giải pháp đồng bộ để giảm áp lực cho họ. Đặc biệt là những áp lực liên quan đến các nhu cầu thiết yếu của cuộc sống như nhà cửa, chính sách an sinh xã hội cho trẻ em, thu nhập... Để tâm lý "nuôi thân không nổi thì làm sao nuôi con" lùi lại, nhường chỗ cho niềm vui gia đình, niềm vui có một thế hệ con cháu nối tiếp... quay trở lại.

Đó là một chiến lược cấp thiết và là một hành trình dài mà phải bắt tay vào thực hiện ngay, quyết liệt và thực sự hiệu quả chứ không chỉ gióng lên hồi chuông rồi lại chìm xuống.

Có thể bạn quan tâm

Sự nhất quán của chính sách

Sự nhất quán của chính sách

Trong bức tranh phục hồi kinh tế hiện nay, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp không chỉ là một chính sách hỗ trợ đơn lẻ, mà là nhiệm vụ mang tính sống còn để khơi thông nguồn lực xã hội, kích hoạt tăng trưởng và củng cố niềm tin của nhà đầu tư.

Ngẫm chuyện ngập

Ngẫm chuyện ngập

Người Thủ đô không chỉ yêu giai điệu và ca từ của ca khúc “Hà Nội mùa vắng những cơn mưa”, mà hiện tại, có lẽ họ đều mong đến thời điểm tên bài hát thành hiện thực.

Lễ khánh thành 10.000 căn hộ được xây mới của giai đoạn 3 trong kế hoạch xây 50.000 căn nhà ở Bình Nhưỡng, CHDCND Triều Tiên, ngày 16/4/2025. (Ảnh: Yonhap/TTXVN)

Dấu mốc lịch sử mới trong quan hệ Việt Nam-Triều Tiên

Nhận lời mời của Tổng Bí thư Đảng Lao động Triều Tiên, Chủ tịch Quốc vụ nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên Kim Jong Un, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm thăm cấp Nhà nước tới Triều Tiên dự Lễ kỷ niệm 80 năm thành lập Đảng Lao động Triều Tiên từ ngày 9-11/10

Không chấp nhận cán bộ thiếu trách nhiệm, xa dân

Không chấp nhận cán bộ thiếu trách nhiệm, xa dân

(GLO)- Không để tình trạng cán bộ thiếu trách nhiệm, thiếu nhiệt tình, không chịu làm việc, không thể hiện tinh thần phục vụ người dân trong bộ máy. Thay vào đó, phải sắp xếp, bố trí hợp lý để cán bộ phát huy năng lực chuyên môn, đáp ứng yêu cầu của chính quyền cấp xã.

Tinh thần xung kích biến thành hành động

Tinh thần xung kích biến thành hành động

Những ngày này, khi nhiều vùng đất còn ngổn ngang, khi cây gãy, nhà tốc mái, nước ngập, đời sống người dân bị xáo trộn, hình ảnh thanh niên tình nguyện giúp dân khắc phục hậu quả bão lũ đã minh chứng cho tinh thần xung kích, lòng nhân ái, sẻ chia với cộng đồng giữa muôn vàn khó khăn.

Giới hạn nào cho KOL?

Giới hạn nào cho KOL?

(GLO)- Với sức lan tỏa mạnh mẽ, các KOL nói riêng, người nổi tiếng nói chung cần nâng cao nhận thức pháp lý, tuân thủ quy định, đồng thời xây dựng đạo đức nghề nghiệp vững vàng, đặt lợi ích người tiêu dùng lên trên lợi nhuận cá nhân nhằm tạo ra các giá trị tốt đẹp được xây dựng từ niềm tin.

Vì sao lạm thu vẫn dai dẳng?

Vì sao lạm thu vẫn dai dẳng?

Năm học 2025 - 2026 bắt đầu trong niềm vui của học sinh và phụ huynh khi chính sách miễn học phí từ mầm non đến hết THPT lần đầu được thực hiện trên cả nước; lương giáo viên sẽ được điều chỉnh tăng theo luật Nhà giáo; một số địa phương như Hà Nội hỗ trợ thêm tiền ăn trưa cho học sinh tiểu học.

Cam kết trước nhân dân

Cam kết trước nhân dân

Đất nước đang bước vào giai phát triển mới, đòi hỏi quyết tâm mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị trong thực hiện các khâu đột phá trên mọi lĩnh vực, đặc biệt là “lời cam kết mạnh mẽ” của Đảng trước nhân dân để đạt được những mục tiêu đề ra.

null