Tăng cường nhân lực khoa học cơ bản

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Khoa học cơ bản có vai trò rất lớn trong sự phát triển của nhân loại nói chung và của mỗi quốc gia nói riêng.

untitled-5063.jpg

Theo kết quả nhận định của một số nhà khoa học tại Hội thảo quốc gia "Khoa học cơ bản với trách nhiệm quốc gia", do 2 trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn của ĐH Quốc gia Hà Nội và ĐH Quốc gia TP.HCM tổ chức ngày 9.12.2024 ở Hà Nội, một số lĩnh vực khoa học cơ bản (KHCB) của VN đạt trình độ quốc tế, như toán học, vật lý, hóa học, sinh học và khoa học máy tính. Tuy nhiên, các đóng góp KHCB của VN vào sự phát triển kinh tế - xã hội nói chung còn hạn chế.

Trong khi đó các trường ĐH khối cơ bản gặp nhiều khó khăn trong tuyển sinh, có những ngành chỉ tuyển được vài sinh viên trong một năm, vì đa số học sinh hiện nay chọn các ngành kinh doanh và quản lý, máy tính và công nghệ thông tin, công nghệ kỹ thuật, nhân văn và sức khỏe…

Trong những kỳ đánh giá PISA các năm 2012, 2015 và 2018…, học sinh VN được đánh giá cao về môn khoa học (luôn xếp thứ 8 trong các nước và vùng lãnh thổ tham gia). Đây là thành tựu đối với giáo dục VN. Tuy nhiên, theo đánh giá của các chuyên gia quốc tế, VN có thành tích cao về khoa học, hay trong các kỳ thi Olympia quốc tế, nhưng ít học sinh trở thành nhà khoa học.

Đây cũng là điều mà Tổng Bí thư Tô Lâm cũng như các nhà khoa học trong nước trăn trở. Theo Tổng Bí thư, các nước rất quan tâm đến KHCB mới ra được trí tuệ nhân tạo, công nghệ, sinh học lượng tử, đặc biệt từ đó mới đào tạo ra các nhà khoa học; còn ở VN ít người học KHCB, chủ yếu đi vào quản trị kinh doanh, tài chính ngân hàng.

Trong thời đại công nghiệp 4.0, nhu cầu nhân lực trong lĩnh vực STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán) là rất lớn, nhưng tỷ lệ sinh viên theo học ngành nghề STEM của VN rất thấp so với các nước. Theo thống kê của Bộ GD-ĐT, quy mô và tỷ lệ sinh viên ĐH theo học các lĩnh vực STEM (tính trên tổng số sinh viên) đang thấp hơn so với một số nước trong khu vực và châu Âu. Tỷ lệ này của VN dao động từ 27 - 30%, cụ thể năm 2021 đạt xấp xỉ 28%; trong khi đó của Singapore là 46%, Malaysia 50%, Hàn Quốc 35%, Phần Lan 36%, Đức 39%. Đặc biệt, với các ngành khoa học tự nhiên và toán, tỷ lệ sinh viên theo học của VN chỉ đạt xấp xỉ 1,5%, bằng 1/3 so với Phần Lan, 1/4 so với Hàn Quốc và 1/5 so với Singapore và Đức.

Để KHCB đóng góp lớn cho sự phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, cần thiết phải đồng thời tiến hành nhiều giải pháp.

Trước hết, cần truyền thông sâu rộng trong xã hội về vai trò của KHCB là nền tảng để tạo ra công nghệ, kỹ thuật, các ứng dụng để phát triển đất nước, KHCB tác động đến đào tạo, nhiều nhà KHCB cũng đồng thời là các nhà khoa học ứng dụng. Thứ hai, Chính phủ cần đầu tư xứng đáng cho nghiên cứu KHCB, đảm bảo những nhà KHCB không chỉ thỏa mãn đam mê khám phá tri thức mà còn đảm bảo cuộc sống đầy đủ. Thứ ba, Chính phủ, các doanh nghiệp, các trường ĐH cần có chính sách đầu tư lớn để đào tạo các ngành KHCB. Sinh viên các ngành này hưởng chính sách ưu tiên như sư phạm. Bên cạnh đó, các trường ĐH liên hệ với các doanh nghiệp, các viện nghiên cứu để đảm bảo có việc làm cho sinh viên các ngành này…

Theo Hồ Sỹ Anh (TNO)

Có thể bạn quan tâm

Tháng 5 và hành động quyết liệt

Tháng 5 và hành động quyết liệt

Du lịch đã trở thành điểm sáng vượt trội trong bức tranh kinh tế TPHCM tháng 4 khi chỉ trong 15 ngày (từ ngày 2-4 đến 4-5) đã phục vụ gần 2,7 triệu lượt khách, doanh thu ước đạt 15.700 tỷ đồng, cao gấp đôi doanh thu dịp Tết Ất Tỵ.

Hoàn thuế, bao giờ chuyển sang 'phục vụ'?

Hoàn thuế, bao giờ chuyển sang 'phục vụ'?

Đó là câu hỏi của nhiều cá nhân, doanh nghiệp trong bối cảnh thủ tục, quy trình hoàn thuế hiện nay vẫn còn rắc rối, bất hợp lý. Thậm chí trong Dự thảo thuế giá trị gia tăng đang lấy ý kiến, quy định về hoàn thuế còn đẩy rủi ro về phía người mua hàng.

Chiêu trò nguy hại

Chiêu trò nguy hại

Những ngày vừa qua, một cuộc tranh cãi đã diễn ra trên mạng xã hội, bắt nguồn từ nhiều ý kiến cá nhân trước một hoạt động của doanh nghiệp. Cuộc tranh cãi đã trở nên ồn ào, gây nhiều phản ứng hơn khi xuất hiện một làn sóng định hướng thông tin bằng phương pháp seeding.

Thể chế minh bạch

Thể chế minh bạch

Chính phủ sẽ phải nỗ lực nhiều hơn trong việc xây dựng thể chế, pháp luật nâng cao hiệu quả từ chi tiêu công đến hoạt động kiến tạo để doanh nghiệp phát triển.

Hiệu quả từ tinh gọn bộ máy

Hiệu quả từ tinh gọn bộ máy

Việc triển khai tinh gọn bộ máy đang mang lại nhiều hiệu quả to lớn, cụ thể trong khuôn khổ bài viết này là hiệu quả từ đề xuất chuyển quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu (sổ đỏ) cho người dân về cấp xã của Sở TN-MT TP.HCM.

Người lao động trong kỷ nguyên mới

Người lao động trong kỷ nguyên mới

Báo cáo của Tổ chức Lao động quốc tế từng chỉ ra trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, một số ngành nghề sẽ biến mất. Trong đó, những nghề có nguy cơ bị robot thay thế là công nhân nhà máy (44%), nhân viên thu ngân (40%), lái xe taxi (20%), nhân viên chăm sóc khách hàng (18%), phi công (16%)...

Rạng rỡ Việt Nam

Rạng rỡ Việt Nam

Hôm nay, người dân TPHCM cùng cả nước hân hoan Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước - thành quả vĩ đại nhất trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc do Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo, trong niềm vui, tự hào và xúc động dâng trào.

Để giang sơn gấm vóc mãi mãi yên bình, cường thịnh

Để giang sơn gấm vóc mãi mãi yên bình, cường thịnh

(GLO)- Nửa thế kỷ hòa bình thống nhất là nửa thế kỷ xây dựng lại non sông từ vỡ vụn chiến tranh. Vượt qua những trở lực từ bên ngoài, dám nhìn nhận những sai lầm nội tại, chúng ta tiến hành công cuộc đổi mới và đạt được những thành tựu mà 40 năm trước, nhiều người không thể hình dung.

Tự hào là người Việt Nam

Tự hào là người Việt Nam

Mỗi người Việt Nam, dù ở đâu, cũng đều tự hào mình là con dân đất Việt, tự hào về một Việt Nam đang trên đà đổi mới, phát triển. Niềm tự hào đó chính là sức mạnh nội sinh, để mỗi người có thể góp sức mình làm “rạng danh đất nước” trong kỷ nguyên mới của dân tộc.