Tăng cường nhân lực khoa học cơ bản

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Khoa học cơ bản có vai trò rất lớn trong sự phát triển của nhân loại nói chung và của mỗi quốc gia nói riêng.

untitled-5063.jpg

Theo kết quả nhận định của một số nhà khoa học tại Hội thảo quốc gia "Khoa học cơ bản với trách nhiệm quốc gia", do 2 trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn của ĐH Quốc gia Hà Nội và ĐH Quốc gia TP.HCM tổ chức ngày 9.12.2024 ở Hà Nội, một số lĩnh vực khoa học cơ bản (KHCB) của VN đạt trình độ quốc tế, như toán học, vật lý, hóa học, sinh học và khoa học máy tính. Tuy nhiên, các đóng góp KHCB của VN vào sự phát triển kinh tế - xã hội nói chung còn hạn chế.

Trong khi đó các trường ĐH khối cơ bản gặp nhiều khó khăn trong tuyển sinh, có những ngành chỉ tuyển được vài sinh viên trong một năm, vì đa số học sinh hiện nay chọn các ngành kinh doanh và quản lý, máy tính và công nghệ thông tin, công nghệ kỹ thuật, nhân văn và sức khỏe…

Trong những kỳ đánh giá PISA các năm 2012, 2015 và 2018…, học sinh VN được đánh giá cao về môn khoa học (luôn xếp thứ 8 trong các nước và vùng lãnh thổ tham gia). Đây là thành tựu đối với giáo dục VN. Tuy nhiên, theo đánh giá của các chuyên gia quốc tế, VN có thành tích cao về khoa học, hay trong các kỳ thi Olympia quốc tế, nhưng ít học sinh trở thành nhà khoa học.

Đây cũng là điều mà Tổng Bí thư Tô Lâm cũng như các nhà khoa học trong nước trăn trở. Theo Tổng Bí thư, các nước rất quan tâm đến KHCB mới ra được trí tuệ nhân tạo, công nghệ, sinh học lượng tử, đặc biệt từ đó mới đào tạo ra các nhà khoa học; còn ở VN ít người học KHCB, chủ yếu đi vào quản trị kinh doanh, tài chính ngân hàng.

Trong thời đại công nghiệp 4.0, nhu cầu nhân lực trong lĩnh vực STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán) là rất lớn, nhưng tỷ lệ sinh viên theo học ngành nghề STEM của VN rất thấp so với các nước. Theo thống kê của Bộ GD-ĐT, quy mô và tỷ lệ sinh viên ĐH theo học các lĩnh vực STEM (tính trên tổng số sinh viên) đang thấp hơn so với một số nước trong khu vực và châu Âu. Tỷ lệ này của VN dao động từ 27 - 30%, cụ thể năm 2021 đạt xấp xỉ 28%; trong khi đó của Singapore là 46%, Malaysia 50%, Hàn Quốc 35%, Phần Lan 36%, Đức 39%. Đặc biệt, với các ngành khoa học tự nhiên và toán, tỷ lệ sinh viên theo học của VN chỉ đạt xấp xỉ 1,5%, bằng 1/3 so với Phần Lan, 1/4 so với Hàn Quốc và 1/5 so với Singapore và Đức.

Để KHCB đóng góp lớn cho sự phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, cần thiết phải đồng thời tiến hành nhiều giải pháp.

Trước hết, cần truyền thông sâu rộng trong xã hội về vai trò của KHCB là nền tảng để tạo ra công nghệ, kỹ thuật, các ứng dụng để phát triển đất nước, KHCB tác động đến đào tạo, nhiều nhà KHCB cũng đồng thời là các nhà khoa học ứng dụng. Thứ hai, Chính phủ cần đầu tư xứng đáng cho nghiên cứu KHCB, đảm bảo những nhà KHCB không chỉ thỏa mãn đam mê khám phá tri thức mà còn đảm bảo cuộc sống đầy đủ. Thứ ba, Chính phủ, các doanh nghiệp, các trường ĐH cần có chính sách đầu tư lớn để đào tạo các ngành KHCB. Sinh viên các ngành này hưởng chính sách ưu tiên như sư phạm. Bên cạnh đó, các trường ĐH liên hệ với các doanh nghiệp, các viện nghiên cứu để đảm bảo có việc làm cho sinh viên các ngành này…

Theo Hồ Sỹ Anh (TNO)

Có thể bạn quan tâm

Vì những mục tiêu trăm năm

Vì những mục tiêu trăm năm

(GLO)- Tháng Tám năm 1945, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân Việt Nam đã nhất tề đứng lên, lật nhào ách thống trị của phát xít Nhật, giành lại quyền độc lập cho dân tộc.

Vị thế Việt Nam

Vị thế Việt Nam

Kinh tế tăng trưởng đầy ấn tượng, chính sách ngoại giao linh hoạt và hiệu quả, vị thế quốc gia ngày càng tăng trên trường quốc tế… là những gì mà nhiều chuyên gia về các vấn đề quốc tế đã đánh giá về Việt Nam suốt những năm qua.

Đoàn kết, vì một Gia Lai giàu bản sắc, phát triển và hội nhập

Đoàn kết, vì một Gia Lai giàu bản sắc, phát triển và hội nhập

(GLO)- Làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Gia Lai về công tác chuẩn bị cho Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 vào ngày 25-8 vừa qua, Chủ tịch nước Lương Cường yêu cầu Gia Lai nêu cao tinh thần đoàn kết, khai thác hiệu quả tiềm năng, thế mạnh của địa phương để phát triển.

Biến ưu thế thành thế mạnh

Biến ưu thế thành thế mạnh

Việc Trung Quốc siết chặt xuất khẩu đất hiếm từ ngày 22.8 vừa qua khiến những nền kinh tế hiện lệ thuộc nhiều vào cung ứng đất hiếm từ Trung Quốc không khỏi thêm quan ngại sâu sắc, đặc biệt Mỹ và các thành viên EU.

Lùi giờ vào học: Nhỏ nhưng cần thiết

Lùi giờ vào học: Nhỏ nhưng cần thiết

Trong bối cảnh ngành giáo dục đang hướng đến mô hình trường học hạnh phúc, việc điều chỉnh thời gian học trong ngày, đặc biệt là giờ vào học buổi sáng, đang nhận được nhiều sự quan tâm của học sinh và cha mẹ học sinh trong những ngày qua.

null