Phân quyền có chọn lọc

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Tổng Bí thư Tô Lâm vừa có bài viết về cải cách bộ máy quản trị quốc gia theo hướng “Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả”.

Đây là một bài viết có ý nghĩa quan trọng trong việc tối ưu hóa hiệu quả quản lý Nhà nước, giảm thiểu lãng phí tài nguyên và nâng cao chất lượng phục vụ của bộ máy công quyền.

Đây cũng là chỉ đạo chiến lược nhằm tăng cường tính linh hoạt, giảm gánh nặng cho ngân sách và tăng cường sự chuyên nghiệp của đội ngũ cán bộ, công chức, từ đó thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển và đáp ứng tốt hơn nhu cầu của nhân dân.

Trong bài viết, Tổng Bí thư Tô Lâm đã đề ra nhiệm vụ “xây dựng và tổ chức thực hiện trong toàn hệ thống chính trị mô hình tổng thể tổ chức bộ máy hệ thống chính trị Việt Nam đáp ứng những yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn cách mạng mới”. Thực tiễn đã cho thấy, muốn xây dựng một bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả thì đây là nhiệm vụ chiến lược quan trọng nhất.

Trên thế giới, có 3 mô hình tổ chức bộ máy cơ bản cho hệ thống chính trị. Thứ nhất là mô hình tập quyền với đặc trưng là quyền lực tập trung vào một cấp hoặc một cơ quan Trung ương. Thứ hai là mô hình phân quyền với đặc trưng là sự phân chia quyền lực giữa Trung ương và các cấp địa phương, cho phép mỗi cấp có thẩm quyền và trách nhiệm riêng. Thứ ba là mô hình hỗn hợp với sự kết hợp các yếu tố của cả mô hình tập quyền và phân quyền; quyền lực Trung ương mạnh mẽ nhưng có phân quyền nhất định cho các cấp địa phương.

Đối với Việt Nam, để đạt được mục tiêu xây dựng bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả và phù hợp với nền tảng văn hóa, mô hình hỗn hợp là lựa chọn, bởi nó cho phép duy trì quyền lực tập trung để đảm bảo định hướng chính sách nhất quán; đồng thời tạo điều kiện cho các cấp địa phương tự chủ nhất định, giúp xử lý linh hoạt các vấn đề theo đặc thù từng vùng.

Phân quyền có chọn lọc giúp giảm tải cho các cơ quan Trung ương, từ đó bộ máy Trung ương có thể tập trung vào các vấn đề chiến lược, quan trọng; trong khi các địa phương giải quyết hiệu quả hơn từng vấn đề cụ thể tại chỗ. Mô hình hỗn hợp cũng khuyến khích sắp xếp, tinh giản bộ máy, nâng cao hiệu quả, nhờ vào sự phân định rõ ràng giữa Trung ương và địa phương.

Hỗn hợp là mô hình tổng thể, tuy nhiên, phân cấp, phân quyền như thế nào trong mô hình này cũng là một vấn đề cần được giải quyết. Hiện nay chúng ta đang thí điểm việc phân cấp. Ở khu vực đô thị của TP Hà Nội, chính quyền có 3 cấp: Trung ương, thành phố và quận. Ở khu vực đô thị của TPHCM và TP Đà Nẵng, chính quyền có 2 cấp: Trung ương và thành phố.

Ở các tỉnh/thành khác, chính quyền có 4 cấp: Trung ương, tỉnh, huyện và xã. Theo tinh thần bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm, chúng ta phải sớm tổng kết để lựa mô hình phân cấp cho phù hợp.

Về phân quyền, nếu chúng ta phân quyền theo tinh thần “Địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”, mô hình bổ trợ là lựa chọn phù hợp nhất. Mô hình này cho phép duy trì quyền lực Trung ương trong các vấn đề lớn, nhưng trao quyền tự chủ hiệu quả cho các địa phương, phù hợp với xu hướng hiện đại hóa và phân cấp, phân quyền. Cấp dưới có thể tự quyết trong các vấn đề phù hợp, từ đó giảm bớt áp lực cho Trung ương và khuyến khích địa phương phát triển nội lực.

Bằng cách áp dụng nguyên tắc bổ trợ, Việt Nam có thể tối ưu hóa nguồn lực và tránh được tình trạng chồng chéo quyền hạn giữa các cấp. Mô hình bổ trợ vừa đảm bảo tính thống nhất quốc gia vừa thúc đẩy tự chủ địa phương, là lựa chọn tối ưu để phát triển hệ thống quản lý tinh gọn và hiệu quả .

Theo TS NGUYỄN SĨ DŨNG (SGGPO)

Có thể bạn quan tâm

Đoàn kết, vì một Gia Lai giàu bản sắc, phát triển và hội nhập

Đoàn kết, vì một Gia Lai giàu bản sắc, phát triển và hội nhập

(GLO)- Làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Gia Lai về công tác chuẩn bị cho Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 vào ngày 25-8 vừa qua, Chủ tịch nước Lương Cường yêu cầu Gia Lai nêu cao tinh thần đoàn kết, khai thác hiệu quả tiềm năng, thế mạnh của địa phương để phát triển.

Biến ưu thế thành thế mạnh

Biến ưu thế thành thế mạnh

Việc Trung Quốc siết chặt xuất khẩu đất hiếm từ ngày 22.8 vừa qua khiến những nền kinh tế hiện lệ thuộc nhiều vào cung ứng đất hiếm từ Trung Quốc không khỏi thêm quan ngại sâu sắc, đặc biệt Mỹ và các thành viên EU.

Nâng bước em đến trường

Nâng bước em đến trường

Hàng loạt chính sách mới cho giáo dục được triển khai ngay trước thềm năm học mới trong không khí náo nức đón mừng ngày Đại lễ của cả dân tộc như tiếp thêm sức mạnh, nhân lên niềm vui và sự tin tưởng vào tương lai tươi sáng cho những chủ nhân tương lai của đất nước.

Lùi giờ vào học: Nhỏ nhưng cần thiết

Lùi giờ vào học: Nhỏ nhưng cần thiết

Trong bối cảnh ngành giáo dục đang hướng đến mô hình trường học hạnh phúc, việc điều chỉnh thời gian học trong ngày, đặc biệt là giờ vào học buổi sáng, đang nhận được nhiều sự quan tâm của học sinh và cha mẹ học sinh trong những ngày qua.

Cần năng lực và tinh thần cầu thị

Cần năng lực và tinh thần cầu thị

Một trong những vấn đề được quan tâm thời gian gần đây là sau khi tiến hành sắp xếp lại địa giới hành chính và thực hiện chính quyền 2 cấp thì nhiều cán bộ, chuyên viên phụ trách mảng văn hóa - xã hội tại các phòng ban cấp xã không có chuyên môn về giáo dục.

Cục bộ địa phương: 'Ung nhọt' cần sớm triệt tiêu

Cục bộ địa phương: 'Ung nhọt' cần sớm triệt tiêu

(GLO)- Trong bối cảnh đất nước bước vào thời kỳ phát triển mới, khi chính quyền hai cấp đang vận hành thì tư tưởng cục bộ địa phương cần được nhận diện chính xác để phòng - chống hiệu quả. Bởi lẽ, loại “ung nhọt” này phá vỡ sự thống nhất trong hệ thống chính trị, kìm hãm sự phát triển kinh tế - xã hội.

null