Nhớ rau củ cải xuân xa

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Vị đăng đắng từ lá củ cải đọng trong ký ức rồi dậy lên nỗi nhớ khi xuân về.
Món lá củ cải luộc trong bữa cơm quê.
Món lá củ cải luộc trong bữa cơm quê.
Hơn 30 năm trước, khi trồng khoai lang thì người dân Sa Huỳnh (Đức Phổ, Quảng Ngãi) quê tôi gieo hạt củ cải vào luống đất nâu tơi xốp nơi gò đồi. Sau những đêm lạnh nằm trong đất, mầm non vươn lên đón gió bên rau lang xanh rờn. Ngày nối tiếp đi qua, những cây rau củ cải xanh tươi bên ngọn lang non tơ trông thật đã mắt. Rét lạnh cuối đông khiến cho rau thêm mướt xanh.
Nhớ tấm lòng thơm thảo của người dân quê nghèo, nhớ những cụ già tóc bạc
từng gánh gồng rau củ cải và khoai lang giờ đã ra người thiên cổ

Chừng 23 tháng Chạp, những bụi củ cải vươn cao đón nắng xuân hanh vàng. Đấy là lúc người dân quê tôi nhổ tỉa rau củ cải mang về lấy lá chế biến món ăn trong bữa cơm thường ngày. Việc này giúp khoai lang nuôi lớn củ khi bớt những gốc rau tranh giành dưỡng chất trong đất.

Thuở nhỏ, tôi cùng lũ bạn chung xóm lùa bò chăn thả trên gò đồi sau buổi đến trường. Ngày chậm chạp trôi qua mặc cho tuổi thơ mong mau đến tết. Chiều tối, lùa bò về chuồng, chúng tôi thường ghé vai quảy giúp quang gánh cho những cụ già trong xóm. Trong đôi thúng là rau củ cải vừa nhổ, rau lang vừa cắt còn rớm mủ (nhựa) mang về xắt nhỏ để nấu cám cho heo kêu eng éc trong chuồng. Về đến đầu làng, cụ đỡ quang gánh rồi dúi vào tay cậu bé quảy giúp mớ rau củ cải mang về cho mẹ. Rồi cụ mang ít rau đến biếu hàng xóm.
Những ngày gần tết, hương xuân khẽ lan trong gió nhẹ làm lòng phơi phới hân hoan. Nhưng bữa cơm gia đình vẫn chỉ rau dưa và ít cá tôm đánh bắt trên đồng làng bởi ngày ấy bộn bề gian khó. Vậy nên đĩa lá củ cải luộc hay xào thường hiện diện trên mâm cơm của người dân quê ngày tôi còn thơ dại.
Lá rau cắt ngắn rồi rửa sạch, vớt ra rổ cho ráo nước. Sau đó, đun sôi nước trên bếp củi lửa bập bùng rồi cho rau vào nồi, thêm ít muối hạt. Dùng đũa đảo nhẹ rồi vớt ra đĩa khi rau chín. Gắp rau chấm vào chén nước mắm pha chanh, đường, ớt, tỏi rồi ăn với cơm nóng vừa xới ra khỏi nồi. Vị đăng đắng của rau quyện với chua của chanh lẫn mặn từ mắm hòa cùng ngọt của đường và cay của ớt đọng lại dư vị khó phai.
Lá củ cải xào thêm vị béo từ dầu phộng và mùi thơm quyến rũ bởi những lát hành tím trồng trong vườn nhà. Phương pháp chế biến món này khá đơn giản. Lá rau cắt ngắn, rửa sạch rồi vớt ra rổ. Đun sôi dầu phộng cùng hành tím đến khi tỏa hương thơm phức thì cho rau vào chảo rồi dùng đũa đảo đều. Tiếp đến, cho ít muối nhuyễn rồi đảo nhẹ tay. Rau chín, rắc ít tiêu xay nhuyễn rồi nhấc xuống khỏi bếp. Món xào làm vợi vị đăng đắng vốn có từ lá củ cải cho cơm gạo thêm ngọt lành.
Giờ người dân quê không còn gieo hạt củ cải bên cạnh khoai lang như thuở trước. Lá rau có vị đăng đắng khó tìm bởi sự lấn lướt của nhiều loại rau quả khác ở chợ quê. Vợ không giấu nổi vẻ ngạc nhiên khi nghe tôi tìm lá củ cải để chế biến món ăn. Với tôi, vị đăng đắng ấy đọng trong ký ức rồi dậy lên nỗi nhớ khi xuân về. Nhớ tấm lòng thơm thảo của người dân quê nghèo, nhớ những cụ già tóc bạc từng gánh gồng rau củ cải và khoai lang giờ đã ra người thiên cổ.
Trang Thy (TNO)

Có thể bạn quan tâm

Xếp từng hạt gạo thành tranh

Xếp từng hạt gạo thành tranh

Cha mẹ làm nông, cả tuổi thơ của Trương Kim Ngân (sinh năm 1994) đã quen với việc gieo mạ, gặt lúa. Về sau, theo nghề họa sĩ - nghệ nhân, chị vẫn để bàn tay mình gắn bó với từng hạt gạo thân yêu thay vì chỉ có cọ, màu, giấy vẽ…

Khi sông gặp biển

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Khi sông gặp biển

(GLO)- Giữa dòng chảy ký ức, bài thơ "Khi sông gọi biển" của tác giả Nguyễn Thanh Mừng gợi về hình bóng con sông xưa với lời hẹn thơ ngây, thể hiện nỗi niềm tiếc nuối trước những đổi thay. Sông vẫn đợi, chỉ người đã không còn như trước.

Người nối dài tình yêu với dân ca Jrai

Người nối dài tình yêu với dân ca Jrai

(GLO)- Suốt 50 năm qua, bà Kpă H’Mi (SN 1961, buôn Chư Jú, xã Ia Rsai, huyện Krông Pa) vẫn luôn say mê những giai điệu dân ca Jrai. Bà là niềm tự hào của buôn làng khi không chỉ lưu giữ mà còn truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ thêm yêu và gắn bó với những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Mắt hạ cho nhau

Thơ Lenguyen: Mắt hạ cho nhau

(GLO)- "Mắt hạ cho nhau" của Lenguyen là khúc ngân dịu dàng của tuổi học trò, nơi bằng lăng tím, phượng đỏ và tiếng ve gọi về ký ức. Bài thơ chan chứa hoài niệm, tiếc nuối những rung động đầu đời chưa kịp nói thành lời.

“Tên Người là cả một niềm thơ”

“Tên Người là cả một niềm thơ”

(GLO)- Bảo tàng Hồ Chí Minh (thuộc Bảo tàng tỉnh Gia Lai) hiện trưng bày, giới thiệu nhiều hình ảnh, tài liệu, hiện vật về cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Bác. Một trong số đó là tập sách “Tên Người là cả một niềm thơ” do ông Nguyễn Khoa-Cán bộ lão thành cách mạng trao tặng năm 2004.

Mới mẻ “Trang sách mùa hè”

Mới mẻ “Trang sách mùa hè”

(GLO)- 12 năm liên tục duy trì chương trình “Trang sách mùa hè” cũng là chừng ấy thời gian cán bộ, viên chức Thư viện tỉnh dành nhiều tâm huyết để tạo ra một không gian vừa học vừa chơi mới mẻ, hấp dẫn.

Tháng năm nhớ Người

Tháng năm nhớ Người

(GLO)- Bài thơ “Tháng năm nhớ Người” của Lenguyen khắc họa hình ảnh Bác Hồ qua ký ức làng quê, tình mẹ, giọt lệ, hương sen và ánh nắng Nam Đàn,... như lời tri ân sâu lắng dành cho vị Cha già kính yêu của dân tộc suốt đời vì dân, vì nước.

Âm sắc Tây Nguyên trên quê Bác

Âm sắc Tây Nguyên trên quê Bác

(GLO)- Từ ngày 16 đến 20-5, gần 40 ca sĩ, diễn viên, nghệ nhân Gia Lai đã tham gia 2 sự kiện vô cùng ý nghĩa tại tỉnh Nghệ An. Đó là hội diễn nghệ thuật quần chúng “Tiếng hát Làng Sen” và triển lãm “Hồ Chí Minh đẹp nhất tên Người” năm 2025.

Khai mạc triển lãm ảnh “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”

Khai mạc triển lãm ảnh “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”

Nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2023); 47 năm Ngày Quốc tế Bảo tàng (18/5/1978 - 18/5/2025), sáng 12-5, Bảo tàng tỉnh Bình Định phối hợp Bảo tàng Quang Trung khai mạc triển lãm ảnh chủ đề “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”.

Thơ Đào An Duyên: Mây biên giới

Thơ Đào An Duyên: Mây biên giới

(GLO)- “Mây biên giới” của tác giả Đào An Duyên là bài thơ giàu cảm xúc về vẻ đẹp thanh bình nơi biên cương Tổ quốc. Tác giả khắc họa hình ảnh cột mốc trong nắng dịu, mây trời không lằn ranh, rừng khộp lặng im... như một bản hòa ca của thiên nhiên và lịch sử...

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Gia Lai một hai ba

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Gia Lai một hai ba

(GLO)- "Gia Lai một hai ba" của Nguyễn Thanh Mừng dẫn người đọc qua những nẻo đường dốc đèo, qua tiếng thác reo và chiêng cồng, để gặp lại khí phách người xưa. Mỗi hình ảnh, mỗi nhịp thơ là một lát cắt vừa hoang sơ, vừa tự hào về bản sắc không thể phai mờ của đại ngàn Tây Nguyên.

Thơ Lê Thành Văn: Nghe con đọc thơ về Tổ quốc

Thơ Lê Thành Văn: Nghe con đọc thơ về Tổ quốc

(GLO)- Trong bài thơ "Nghe con đọc thơ về Tổ quốc", tác giả Lê Thành Văn để mạch cảm xúc tuôn chảy tự nhiên: từ sự rưng rưng khi nhớ về chiến tranh đến niềm tin lặng lẽ gửi gắm vào thế hệ mai sau. Bài thơ như một nhịp cầu nối liền quá khứ đau thương và hiện tại bình yên.