Mùa yến

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Vạn vật mang lại cân bằng cho sự sống. Muôn loài chim tạo nên âm hưởng sinh động cho cuộc đời. Chim chiền chiện, chim én là biểu tượng muôn thuở của mùa xuân. Nhưng có một loài chim của cả bốn mùa: chim yến.
Im nghe cái thinh lặng vời vợi bao la trên nền trời xanh trong đến vô cùng. Chim yến xao xác bay, hàng ngàn chấm nhỏ li ti, chi chít như hàng ngàn mũi thoi đang thoăn thoắt đan nhau chao liệng để thêu dệt nên một bức gấm hoa tùy hứng mênh mông màu thủy mặc. Những âm thanh quấn quýt vào nhau, ríu rít, lách tách như muôn vàn hạt mưa trong veo đang gõ vào cửa kính, như tiếng nước suối nô giỡn buổi ban mai.
Ta đâu ngờ rằng, trong bản hợp xướng đang tấu lên rộn rã ấy, từng âm thanh, từng cung điệu đều là tín hiệu riêng của chim yến. Đó là tiếng chuyện trò tự sự với đồng loại, tiếng báo hiệu của thời tiết, độ cao, tiếng gọi kín đáo tha thiết chỉ dành riêng cho bạn tình. 
Cũng không ngờ rằng, loài sinh linh bé bỏng chỉ nặng khoảng 15 gram ấy lại có một đôi cánh cực kỳ dẻo dai và khỏe khoắn. Khi bay, chim yến không hề vỗ cánh, thi thoảng chỉ chao nhẹ. Và nếu cần, yến lao vút như mũi tên với tốc độ hơn 200 km/giờ. Cứ thế mải miết bay hàng chục tiếng đồng hồ trên không trung cao đến gần 3.000 m so với mực nước biển, chim yến không ngừng nghỉ, không hề đậu. Ngược lại, yến có đôi chân yếu, không nhảy nhót tung tăng được, chỉ đu bám vào vách núi, cành cây hoặc tổ. 
Ảnh minh họa (nguồn: Internet)
Ảnh minh họa (nguồn: Internet)
Ta càng ngỡ ngàng không thể tin được về lối “ẩm thực” của loài chim này: rất chắt khiết, hào hoa, tao nhã. Không gợn chút phàm tục như những loài chim muông khác. Nếu nói yến giữ mình như một kẻ tu hành đắc đạo thì cũng không ngoa. Yến không bao giờ uống nước đồng ruộng, sông ngòi hay ao hồ mà uống tinh túy trong làn sương mỏng manh giữa bầu trời trong vắt. Yến cũng không bao giờ ăn xác động vật đã chết mà chỉ há mỏ trên đường bay để gom các sinh vật nhỏ li ti lẫn trong không khí của mọi tầng cao...
Một điều nữa khiến chúng ta ngạc nhiên là chim yến giao phối ngay trên không trung, quấn quýt với nhau tạo nên một vũ điệu thật đẹp mắt. Cái tinh túy của trời mây và gió lộng đã kết hợp với nhau để làm nên khí chất giống nòi của chim yến. Bản chất của yến đã tinh sáng, cộng thêm cách tồn tại tinh hoa như thế, bảo sao yến không rút lòng mình mà chiết tiết ra một nguồn kỳ phẩm quý giá và hiếm hoi đến vậy. 
Tạo hóa đã ban riêng cho loài chim hoang dã này một đặc trưng. Bầu bạn thủy chung, son sắt suốt đời, đôi vợ chồng chim yến cần mẫn nén ruột gồng mình để cùng tiết ra một loại dịch vị từ trong cơ thể của mình, đó là nước dãi để xây tổ. Tổ yến thường có màu trắng đục, một số ít có màu đỏ (được gọi là yến huyết), màu hồng (hồng yến)... Dù là màu gì thì tổ yến cũng được tạo nên bằng tất cả tinh túy của loài chim có một không hai này.
Vì một lý do gì đó mà bị mất tổ, vợ chồng nhà yến sẽ cặm cụi miệt mài xây dựng lại vẫn bằng phương thức cũ. Yến cứ âm thầm cống hiến như vậy cho đến trọn đời. Có thông tin, nếu không may 1 trong 2 con bị chết, thì con còn lại sẽ ở vậy, không đi tìm bạn đời khác nữa. Tinh diệu đến vô cùng.
Tổ yến thường được làm cheo leo trên những vách đá cao vút hay trong những hang động đồi núi hiểm trở. Để khai thác được yến sào quả là vô cùng gian nan, nguy hiểm, đòi hỏi con người phải hết sức can đảm. Vậy nên, yến sào vô cùng quý báu, từ lâu đã được mệnh danh là 1 trong 8 món sơn hào hải vị, là nguồn thực phẩm thượng hạng. 
Chư Sê một sáng thu trong. Tôi đi quanh vùng ven thị trấn, thong dong qua những rẫy cà phê, hồ tiêu xanh bạt ngàn. San sát trên những khu nhà cao cao, chim yến lượn bay trên bầu trời và cất tiếng hót ríu rít. Nghe lòng rộn ràng, lâng lâng.
NGUYỄN THẾ BÍNH

Có thể bạn quan tâm

Xây dựng nghị định về khuyến khích phát triển văn học là cần thiết

Xây dựng nghị định về khuyến khích phát triển văn học là cần thiết

Ngày 4-4, tại Hà Nội, Bộ VH-TT-DL tổ chức hội thảo lấy ý kiến xây dựng Nghị định về khuyến khích phát triển văn học. Đây là một bước quan trọng nhằm tạo dựng hành lang pháp lý hỗ trợ nền văn học Việt Nam phát triển bền vững trong bối cảnh toàn cầu hóa và cách mạng công nghiệp 4.0.

 Thơ Lữ Hồng: Bầu trời trở lại

Thơ Lữ Hồng: Bầu trời trở lại

(GLO)- "Bầu trời trở lại" của Lữ Hồng là bài thơ giàu hình ảnh và cảm xúc, gợi lên sự chuyển mình của thiên nhiên, lòng người. Bài thơ là bức tranh thiên nhiên đẹp đẽ, cũng là một hành trình nội tâm sâu sắc, nơi con người giao hòa với đất trời, với những giấc mơ và niềm tin vào ngày mai.

Thơ Đào An Duyên: Đêm sang mùa

Thơ Đào An Duyên: Đêm sang mùa

(GLO)- Bài thơ "Đêm sang mùa" của Đào An Duyên là một bức tranh thơ mộng về những khoảnh khắc chuyển giao, khi đêm và mùa giao thoa, khi không gian và thời gian hòa quyện vào nhau, tạo nên một cảm giác lạ kỳ, huyền bí...

Chuyện học trong một gia đình trí thức Jrai

Chuyện học trong một gia đình trí thức Jrai

(GLO)- Sinh ra trong một gia đình trí thức người Jrai ở thị xã Ayun Pa (tỉnh Gia Lai), cô Kpă H’Nina-Giáo viên môn Tiếng Anh ở Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng (huyện Ia Grai) không chỉ được rèn giũa tinh thần ham học, mở mang kiến thức mà còn được thừa hưởng vẻ đẹp của cả bố và mẹ.

“Tổ quốc bên bờ sóng”

“Tổ quốc bên bờ sóng”

(GLO)- Đó là chủ đề cuộc thi và triển lãm ảnh nghệ thuật cấp quốc gia do Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức nhằm thực hiện kế hoạch tuyên truyền về biển, đảo năm 2025.

Sáng tạo văn học nghệ thuật: Hành trình không đơn độc

Sáng tạo văn học nghệ thuật: Hành trình không đơn độc

(GLO)- Mặc nhiên, việc sáng tạo văn học nghệ thuật luôn mang tính độc lập và tự giác cao độ của mỗi văn nghệ sĩ, nhưng hành trình ấy sẽ không đơn độc nếu có sự dìu dắt chân tình của người đi trước. Tại phố núi Pleiku, nhiều tác giả trẻ đã tìm được điểm tựa tinh thần đáng quý như thế.

Tạ Chí Tào và tác phẩm mới dâng lên Bác Hồ

Tạ Chí Tào và tác phẩm mới dâng lên Bác Hồ

(GLO)- Nhà giáo Tạ Chí Tào (trú tại huyện Chư Sê) mang trọng bệnh đã nhiều năm nhưng chưa bao giờ chịu ngừng nghỉ. Anh vẫn đều đặn sáng tác văn học, nghiên cứu lịch sử. Đến nay, anh đã có gần 10 đầu sách, chính xác là 9 tập đã phát hành, còn 1 cuốn nghiên cứu lịch sử đang có kế hoạch xuất bản.

Báo Gia Lai: Phụng sự và kiến tạo

Báo Gia Lai phụng sự và kiến tạo

(GLO)- Qua 78 năm xây dựng và trưởng thành (16/3/1947-16/3/2025), Báo Gia Lai xứng đáng là cơ quan ngôn luận của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc trong tỉnh. Trong xu thế hiện nay, Báo Gia Lai chú trọng phát huy vai trò kiến tạo nhằm thực hiện hiệu quả nhiệm vụ thông tin, tuyên truyền.