Mùa yến

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Vạn vật mang lại cân bằng cho sự sống. Muôn loài chim tạo nên âm hưởng sinh động cho cuộc đời. Chim chiền chiện, chim én là biểu tượng muôn thuở của mùa xuân. Nhưng có một loài chim của cả bốn mùa: chim yến.
Im nghe cái thinh lặng vời vợi bao la trên nền trời xanh trong đến vô cùng. Chim yến xao xác bay, hàng ngàn chấm nhỏ li ti, chi chít như hàng ngàn mũi thoi đang thoăn thoắt đan nhau chao liệng để thêu dệt nên một bức gấm hoa tùy hứng mênh mông màu thủy mặc. Những âm thanh quấn quýt vào nhau, ríu rít, lách tách như muôn vàn hạt mưa trong veo đang gõ vào cửa kính, như tiếng nước suối nô giỡn buổi ban mai.
Ta đâu ngờ rằng, trong bản hợp xướng đang tấu lên rộn rã ấy, từng âm thanh, từng cung điệu đều là tín hiệu riêng của chim yến. Đó là tiếng chuyện trò tự sự với đồng loại, tiếng báo hiệu của thời tiết, độ cao, tiếng gọi kín đáo tha thiết chỉ dành riêng cho bạn tình. 
Cũng không ngờ rằng, loài sinh linh bé bỏng chỉ nặng khoảng 15 gram ấy lại có một đôi cánh cực kỳ dẻo dai và khỏe khoắn. Khi bay, chim yến không hề vỗ cánh, thi thoảng chỉ chao nhẹ. Và nếu cần, yến lao vút như mũi tên với tốc độ hơn 200 km/giờ. Cứ thế mải miết bay hàng chục tiếng đồng hồ trên không trung cao đến gần 3.000 m so với mực nước biển, chim yến không ngừng nghỉ, không hề đậu. Ngược lại, yến có đôi chân yếu, không nhảy nhót tung tăng được, chỉ đu bám vào vách núi, cành cây hoặc tổ. 
Ảnh minh họa (nguồn: Internet)
Ảnh minh họa (nguồn: Internet)
Ta càng ngỡ ngàng không thể tin được về lối “ẩm thực” của loài chim này: rất chắt khiết, hào hoa, tao nhã. Không gợn chút phàm tục như những loài chim muông khác. Nếu nói yến giữ mình như một kẻ tu hành đắc đạo thì cũng không ngoa. Yến không bao giờ uống nước đồng ruộng, sông ngòi hay ao hồ mà uống tinh túy trong làn sương mỏng manh giữa bầu trời trong vắt. Yến cũng không bao giờ ăn xác động vật đã chết mà chỉ há mỏ trên đường bay để gom các sinh vật nhỏ li ti lẫn trong không khí của mọi tầng cao...
Một điều nữa khiến chúng ta ngạc nhiên là chim yến giao phối ngay trên không trung, quấn quýt với nhau tạo nên một vũ điệu thật đẹp mắt. Cái tinh túy của trời mây và gió lộng đã kết hợp với nhau để làm nên khí chất giống nòi của chim yến. Bản chất của yến đã tinh sáng, cộng thêm cách tồn tại tinh hoa như thế, bảo sao yến không rút lòng mình mà chiết tiết ra một nguồn kỳ phẩm quý giá và hiếm hoi đến vậy. 
Tạo hóa đã ban riêng cho loài chim hoang dã này một đặc trưng. Bầu bạn thủy chung, son sắt suốt đời, đôi vợ chồng chim yến cần mẫn nén ruột gồng mình để cùng tiết ra một loại dịch vị từ trong cơ thể của mình, đó là nước dãi để xây tổ. Tổ yến thường có màu trắng đục, một số ít có màu đỏ (được gọi là yến huyết), màu hồng (hồng yến)... Dù là màu gì thì tổ yến cũng được tạo nên bằng tất cả tinh túy của loài chim có một không hai này.
Vì một lý do gì đó mà bị mất tổ, vợ chồng nhà yến sẽ cặm cụi miệt mài xây dựng lại vẫn bằng phương thức cũ. Yến cứ âm thầm cống hiến như vậy cho đến trọn đời. Có thông tin, nếu không may 1 trong 2 con bị chết, thì con còn lại sẽ ở vậy, không đi tìm bạn đời khác nữa. Tinh diệu đến vô cùng.
Tổ yến thường được làm cheo leo trên những vách đá cao vút hay trong những hang động đồi núi hiểm trở. Để khai thác được yến sào quả là vô cùng gian nan, nguy hiểm, đòi hỏi con người phải hết sức can đảm. Vậy nên, yến sào vô cùng quý báu, từ lâu đã được mệnh danh là 1 trong 8 món sơn hào hải vị, là nguồn thực phẩm thượng hạng. 
Chư Sê một sáng thu trong. Tôi đi quanh vùng ven thị trấn, thong dong qua những rẫy cà phê, hồ tiêu xanh bạt ngàn. San sát trên những khu nhà cao cao, chim yến lượn bay trên bầu trời và cất tiếng hót ríu rít. Nghe lòng rộn ràng, lâng lâng.
NGUYỄN THẾ BÍNH

Có thể bạn quan tâm

Sáng tạo văn học nghệ thuật: Hành trình không đơn độc

Sáng tạo văn học nghệ thuật: Hành trình không đơn độc

(GLO)- Mặc nhiên, việc sáng tạo văn học nghệ thuật luôn mang tính độc lập và tự giác cao độ của mỗi văn nghệ sĩ, nhưng hành trình ấy sẽ không đơn độc nếu có sự dìu dắt chân tình của người đi trước. Tại phố núi Pleiku, nhiều tác giả trẻ đã tìm được điểm tựa tinh thần đáng quý như thế.

Tạ Chí Tào và tác phẩm mới dâng lên Bác Hồ

Tạ Chí Tào và tác phẩm mới dâng lên Bác Hồ

(GLO)- Nhà giáo Tạ Chí Tào (trú tại huyện Chư Sê) mang trọng bệnh đã nhiều năm nhưng chưa bao giờ chịu ngừng nghỉ. Anh vẫn đều đặn sáng tác văn học, nghiên cứu lịch sử. Đến nay, anh đã có gần 10 đầu sách, chính xác là 9 tập đã phát hành, còn 1 cuốn nghiên cứu lịch sử đang có kế hoạch xuất bản.

Nhạc sĩ Thụy Kha qua đời

Nhạc sĩ Thụy Kha qua đời

Nhạc sĩ Thụy Kha qua đời lúc 10h45 sáng 13/3 tại Hà Nội. Năm cuối đời, ông chống chọi với bệnh ung thư. Vài tháng gần đây, nhiều đồng nghiệp chia sẻ hình ảnh thăm nhạc sĩ Thụy Kha trong bệnh viện. 

Tiết mục múa của đơn vị Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng trình diễn tại Liên hoan nghệ thuật quần chúng huyện Ia Grai năm 2025.

Liên hoan nghệ thuật quần chúng lực lượng vũ trang huyện Ia Grai: Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng giành giải nhất toàn đoàn

(GLO)- Trong 2 đêm (11 và 12-3), huyện Ia Grai tổ chức Liên hoan nghệ thuật quần chúng lực lượng vũ trang năm 2025. Liên hoan quy tụ 13 đơn vị tham gia. Mỗi đơn vị đăng ký trình diễn từ 3 đến 5 tiết mục ca, múa và diễn tấu các loại nhạc cụ.

Thơ Bút Biển: Nắng chưa qua

Thơ Bút Biển: Nắng chưa qua

(GLO)- "Nắng chưa qua" của Bút Biển là một bài thơ đầy hoài niệm. Bằng những câu thơ nhẹ nhàng mà day dứt, tác giả khắc họa nỗi buồn của sự xa cách, khi ký ức vẫn còn đó nhưng hiện tại chỉ còn lại gió lùa, hoa rụng và căn phòng trống,... dường như có ai đang ngóng về một vệt nắng chưa qua.

Bản hòa ca cùng triền ký ức

Bản hòa ca cùng triền ký ức

(GLO)- Dù đã có hơn 30 năm sống ở Pleiku nhưng khi đọc tập “Vân môi say phố” của Ngô Thanh Vân (NXB Hội Nhà văn, 2024), tôi lại có cảm tưởng được khám phá một miền đất tưởng chừng quá đỗi quen thuộc.

Giao lưu văn hóa, văn nghệ kỷ niệm 50 năm Giải phóng tỉnh tại xã Gào

Giao lưu văn hóa, văn nghệ kỷ niệm 50 năm Giải phóng tỉnh tại xã Gào

(GLO)- Tối 10-3, tại làng C (xã Gào), Đội Thông tin lưu động-Trung tâm Văn hóa-Thông tin và Thể thao TP. Pleiku tổ chức chương trình giao lưu văn hóa, văn nghệ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng tỉnh (17/3/1975-17/3/2025), chào mừng Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV.

Hội viên Chi hội Nhạc sĩ Việt Nam tỉnh tại chương trình chào mừng Ngày Âm nhạc Việt Nam năm 2024. Ảnh: H.N

Nhạc sĩ Gia Lai kiếm tìm tác phẩm có sức ảnh hưởng lớn

(GLO)- Bám sát hơi thở cuộc sống và đưa bản sắc dân tộc vào tác phẩm, các nhạc sĩ Chi hội Nhạc sĩ Việt Nam tỉnh Gia Lai đã thực sự cố gắng trong hoạt động sáng tác nhằm ghi dấu ấn. Song, làm gì để tác phẩm lan tỏa rộng rãi, ghi đậm trong tâm trí người nghe đang là trăn trở của những người tâm huyết.

Lá cỏ hát thơ

Thơ Nguyễn Ngọc Hưng: Lá cỏ hát thơ

(GLO)- Bài thơ "Lá cỏ hát thơ" của Nguyễn Ngọc Hưng đã khắc họa hình ảnh cỏ như một biểu tượng của sự kiên cường dù phải trải qua nhiều gian khó, đớn đau. Qua đây, tác giả muốn truyền tải thông điệp về sự bền bỉ, lòng yêu thương và tinh thần vượt qua khó khăn của con người trong mọi hoàn cảnh.

Thơ Sơn Trần: Nhớ Pleiku

Thơ Sơn Trần: Nhớ Pleiku

(GLO)- "Nhớ Pleiku" là một tác phẩm đầy cảm xúc của tác giả Sơn Trần. Từng câu thơ vẽ nên bức tranh phố núi đẹp mơ mộng với cảnh sắc yên bình, quyện hòa cùng ký ức, tình yêu và nỗi nhớ...

Thơ Vân Phi: Lâu không về nhà

Thơ Vân Phi: Lâu không về nhà

(GLO)- Bài thơ "Lâu không về nhà" của tác giả Vân Phi thấm đượm nỗi nhớ quê hương da diết của người con xa xứ-nơi cánh đồng, dòng sông và mẹ già vẫn chờ đợi theo tháng năm lở bồi. Từng câu thơ như những thước phim chậm rãi, gợi lại ký ức tuổi thơ ấm áp bên ánh đèn dầu, bên những thân gần mẹ cha.