Mùa yến

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Vạn vật mang lại cân bằng cho sự sống. Muôn loài chim tạo nên âm hưởng sinh động cho cuộc đời. Chim chiền chiện, chim én là biểu tượng muôn thuở của mùa xuân. Nhưng có một loài chim của cả bốn mùa: chim yến.
Im nghe cái thinh lặng vời vợi bao la trên nền trời xanh trong đến vô cùng. Chim yến xao xác bay, hàng ngàn chấm nhỏ li ti, chi chít như hàng ngàn mũi thoi đang thoăn thoắt đan nhau chao liệng để thêu dệt nên một bức gấm hoa tùy hứng mênh mông màu thủy mặc. Những âm thanh quấn quýt vào nhau, ríu rít, lách tách như muôn vàn hạt mưa trong veo đang gõ vào cửa kính, như tiếng nước suối nô giỡn buổi ban mai.
Ta đâu ngờ rằng, trong bản hợp xướng đang tấu lên rộn rã ấy, từng âm thanh, từng cung điệu đều là tín hiệu riêng của chim yến. Đó là tiếng chuyện trò tự sự với đồng loại, tiếng báo hiệu của thời tiết, độ cao, tiếng gọi kín đáo tha thiết chỉ dành riêng cho bạn tình. 
Cũng không ngờ rằng, loài sinh linh bé bỏng chỉ nặng khoảng 15 gram ấy lại có một đôi cánh cực kỳ dẻo dai và khỏe khoắn. Khi bay, chim yến không hề vỗ cánh, thi thoảng chỉ chao nhẹ. Và nếu cần, yến lao vút như mũi tên với tốc độ hơn 200 km/giờ. Cứ thế mải miết bay hàng chục tiếng đồng hồ trên không trung cao đến gần 3.000 m so với mực nước biển, chim yến không ngừng nghỉ, không hề đậu. Ngược lại, yến có đôi chân yếu, không nhảy nhót tung tăng được, chỉ đu bám vào vách núi, cành cây hoặc tổ. 
Ảnh minh họa (nguồn: Internet)
Ảnh minh họa (nguồn: Internet)
Ta càng ngỡ ngàng không thể tin được về lối “ẩm thực” của loài chim này: rất chắt khiết, hào hoa, tao nhã. Không gợn chút phàm tục như những loài chim muông khác. Nếu nói yến giữ mình như một kẻ tu hành đắc đạo thì cũng không ngoa. Yến không bao giờ uống nước đồng ruộng, sông ngòi hay ao hồ mà uống tinh túy trong làn sương mỏng manh giữa bầu trời trong vắt. Yến cũng không bao giờ ăn xác động vật đã chết mà chỉ há mỏ trên đường bay để gom các sinh vật nhỏ li ti lẫn trong không khí của mọi tầng cao...
Một điều nữa khiến chúng ta ngạc nhiên là chim yến giao phối ngay trên không trung, quấn quýt với nhau tạo nên một vũ điệu thật đẹp mắt. Cái tinh túy của trời mây và gió lộng đã kết hợp với nhau để làm nên khí chất giống nòi của chim yến. Bản chất của yến đã tinh sáng, cộng thêm cách tồn tại tinh hoa như thế, bảo sao yến không rút lòng mình mà chiết tiết ra một nguồn kỳ phẩm quý giá và hiếm hoi đến vậy. 
Tạo hóa đã ban riêng cho loài chim hoang dã này một đặc trưng. Bầu bạn thủy chung, son sắt suốt đời, đôi vợ chồng chim yến cần mẫn nén ruột gồng mình để cùng tiết ra một loại dịch vị từ trong cơ thể của mình, đó là nước dãi để xây tổ. Tổ yến thường có màu trắng đục, một số ít có màu đỏ (được gọi là yến huyết), màu hồng (hồng yến)... Dù là màu gì thì tổ yến cũng được tạo nên bằng tất cả tinh túy của loài chim có một không hai này.
Vì một lý do gì đó mà bị mất tổ, vợ chồng nhà yến sẽ cặm cụi miệt mài xây dựng lại vẫn bằng phương thức cũ. Yến cứ âm thầm cống hiến như vậy cho đến trọn đời. Có thông tin, nếu không may 1 trong 2 con bị chết, thì con còn lại sẽ ở vậy, không đi tìm bạn đời khác nữa. Tinh diệu đến vô cùng.
Tổ yến thường được làm cheo leo trên những vách đá cao vút hay trong những hang động đồi núi hiểm trở. Để khai thác được yến sào quả là vô cùng gian nan, nguy hiểm, đòi hỏi con người phải hết sức can đảm. Vậy nên, yến sào vô cùng quý báu, từ lâu đã được mệnh danh là 1 trong 8 món sơn hào hải vị, là nguồn thực phẩm thượng hạng. 
Chư Sê một sáng thu trong. Tôi đi quanh vùng ven thị trấn, thong dong qua những rẫy cà phê, hồ tiêu xanh bạt ngàn. San sát trên những khu nhà cao cao, chim yến lượn bay trên bầu trời và cất tiếng hót ríu rít. Nghe lòng rộn ràng, lâng lâng.
NGUYỄN THẾ BÍNH

Có thể bạn quan tâm

Giải Booker 2025: Danh sách đề cử đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm

Giải Booker 2025: Danh sách đề cử đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm

(GLO)-Danh sách đề cử của Giải Booker 2025 danh giá mới được công bố, trong đó có 13 tác phẩm của các tác giả đến từ nhiều quốc gia khác nhau, cũng như sự cân bằng về tỷ lệ nam - nữ và sự đan xen giữa tên tuổi cũ và mới. Điều này cho thấy sự đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm của giải thưởng này.

Triển vọng “Cây cọ nhí” Nguyễn Trịnh Gia Thy

Triển vọng “Cây cọ nhí” Nguyễn Trịnh Gia Thy

(GLO)- 11 tuổi, Nguyễn Trịnh Gia Thy (học sinh lớp 5.9, Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi, phường Pleiku) được nhiều người ưu ái gọi là “cây cọ nhí”. Những bức tranh của Thy không chỉ khéo léo về đường nét, bố cục, màu sắc mà còn chứa đựng những thông điệp ý nghĩa về cuộc sống.

Hòa điệu cùng tình yêu nghệ thuật múa

Cặp đôi nghệ sĩ Nguyễn Cơ-Hồng Mai: Hòa điệu cùng tình yêu nghệ thuật múa

(GLO)- Cùng sinh năm rồng (1988) và lớn lên với tình yêu dành cho từng nhịp vũ đạo, Nguyễn Văn Cơ và Trần Thị Hồng Mai-hai nghệ sĩ trưởng thành từ Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San trở thành cặp đôi hiếm hoi của làng múa ở cao nguyên Pleiku, luôn song hành cả trên sân khấu và trong đời sống.

Ngọn đèn nhỏ bên khung cửa

Ngọn đèn nhỏ bên khung cửa

(GLO)- Chồng tôi nhận quyết định chuyển công tác vào một sáng cuối tháng Năm, khi sương vẫn còn giăng mờ trên những con dốc quen thuộc của phố núi Pleiku. Tin anh phải xuống Quy Nhơn theo diện hợp nhất 2 tỉnh không bất ngờ.

Bảo vật quốc gia ngai vua triều Nguyễn đặt tại Điện Thái Hòa, Đại Nội Huế.

Phục chế ngai vàng triều Nguyễn: Trả lại nguyên trạng năm 2015, đảm bảo đúng tinh thần bảo vật quốc gia

(GLO)-Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) vừa có văn bản chính thức góp ý kế hoạch phục chế ngai vua triều Nguyễn, bảo vật quốc gia bị phá hoại hồi tháng 5 - 2025 tại điện Thái Hòa, yêu cầu phục hồi hiện trạng "gần giống nhất" so với năm 2015, thời điểm hiện vật được lập hồ sơ công nhận.

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

(GLO)- Vở diễn Trò chơi của quỷ do Ðoàn ca kịch bài chòi Bình Ðịnh (thuộc Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Gia Lai) dàn dựng vừa giành huy chương đồng tại Liên hoan Nghệ thuật sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc về “Hình tượng người chiến sĩ Công an nhân dân” lần thứ V-năm 2025.

"Núi trên đất bằng"

"Núi trên đất bằng"

(GLO)- Tiến sĩ Hà Thanh Vân đã nhận xét Tiểu thuyết "Núi trên đất bằng" của Võ Đình Duy là một tác phẩm văn chương đầu tay ra mắt năm 2025, đánh dấu bước chuyển đầy bất ngờ từ một kiến trúc sư trẻ sống ở Gia Lai sang hành trình kiến tạo thế giới văn chương.

NHÀ THƠ ĐÀO AN DUYÊN: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

Nhà thơ Đào An Duyên: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

(GLO)- Với nhà thơ Đào An Duyên, đọc và viết chính là hành trình nuôi chữ. Trong hành trình ấy, chị chọn một lối đi riêng, chắt chiu xúc cảm, gửi tiếng lòng vào từng con chữ với niềm mong giữ lại những xanh tươi cuộc đời, từ đó góp thêm một giọng thơ giàu hương sắc cho văn chương Gia Lai.

BẢO TỒN CÁC KỊCH BẢN TIÊU BIỂU CỦA HÁT BỘI BÌNH ĐỊNH: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

Bảo tồn các kịch bản tiêu biểu của hát bội Bình Định: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

(GLO)- Hát bội Bình Định là một di sản văn hóa đặc sắc với nhiều vở tuồng kinh điển như: Sơn Hậu, Tam nữ đồ vương, Ngũ hổ Bình Tây, Hồ Nguyệt Cô hóa cáo (còn có tên khác là Chém cáo, Cổ miếu vãn ca) của Nguyễn Diêu, Trầm hương các, Diễn võ đình và Cổ thành… của Đào Tấn.

null