Mở rộng tài khóa, chưa cần nâng trần nợ công

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Chính phủ đã thực hiện việc tăng thêm vay nợ trong năm 2020, 2021 và đang tiếp tục tìm cách tăng vay nợ công để hỗ trợ thêm nếu nền kinh tế vẫn hấp thụ vốn tốt, đảm bảo hiệu quả vốn vay. Việc này cũng xuất phát từ chi phí cho công tác phòng chống dịch Covid-19, hỗ trợ an sinh xã hội giai đoạn 2020-2021 đã khiến cho ngân sách gặp nhiều khó khăn khi phải thực hiện những gói kích thích “chưa có tiền lệ”.

Trong khuyến nghị giải pháp phục hồi kinh tế đối với Việt Nam của Ngân hàng Thế giới (WB), có 2 giải pháp rất đáng chú ý, đó là tăng ngân sách chi cho đầu tư công và tăng chi ngân sách cho an sinh xã hội. Cả 2 khuyến nghị này đều tập trung vào chính sách tài khóa, đều tăng chi ngân sách. Đây cũng là cách mà nhiều Chính phủ trên thế giới đang và buộc phải thực hiện. Việt Nam sẽ không phải ngoại lệ.

Song, một vấn đề đang được dư luận quan tâm hiện nay là việc Chính phủ vay thêm nợ có ảnh hưởng đến vấn đề kiểm soát an toàn nợ công? Và, khi vay nợ thêm có phải nới trần nợ công?

Theo số liệu báo cáo của Chính phủ, với cách tính GDP mới, nợ công năm 2020 đạt mức 45,08% GDP, dự kiến đến cuối năm 2021, nợ công ở mức 46,1% GDP (nếu so với cách tính GDP cũ là 55,3%); nợ Chính phủ ở mức 45,2% GDP (năm 2018 là 50% GDP); nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ so với thu ngân sách khoảng 19,5%-20,5%. Một chỉ tiêu quan trọng khác là nợ nước ngoài của quốc gia so với GDP dự kiến cũng sẽ giảm xuống còn khoảng 45,8%.

Như vậy, nếu so với ngưỡng quy định nợ công mới theo GDP mới năm 2020 thì nợ công vẫn còn cách ngưỡng khoảng 14%GDP. Nếu so với ngưỡng năm 2020 là 65% thì còn gần 15% GDP. Đây là dư địa vay thêm rất lớn, do đó chưa cần nâng mức trần nợ công.

Ngay từ năm 2020, Chính phủ đã tăng mức vay nợ để bù đắp thâm hụt ngân sách cho các chi tiêu phòng chống dịch Covid-19. Theo kịch bản được WB đưa ra vào cuối tháng 9 vừa qua, bội chi ngân sách của Việt Nam dự kiến tăng từ 4,9% GDP năm 2020 lên 6% năm 2021. Con số này sẽ không đáng lo ngại khi việc tăng nợ công nhưng đi kèm với đó là những danh mục nợ tốt, chi phí nợ hợp lý, khả năng hấp thụ nợ của nền kinh tế tốt, hiệu quả sử dụng nợ vay cao, khả năng trả nợ được đảm bảo.

Một con số nữa cũng rất đáng lưu ý, đó là nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ so với tổng thu ngân sách năm 2020 khoảng 23% - tiến gần ngưỡng 25% được Quốc hội cho phép trong giai đoạn 2016-2020. Ngay từ đầu năm 2021, do các nghĩa vụ trả nợ trái phiếu Chính phủ ở trong nước đến hạn nên nghĩa vụ trả nợ đã tăng lên 27,3% so với thu ngân sách, vượt mức trần 25%. Tất nhiên, điều này cũng không phải là vấn đề quá lo lắng vì trái phiếu Chính phủ phát hành nội địa đã chiếm 14% thu ngân sách. Nhưng, vấn đề về khả năng trả nợ công, đảm bảo năng lực trả nợ cần được Chính phủ cân nhắc, xem xét để đảm bảo an toàn.

Vấn đề then chốt đặt ra hiện nay là nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư và hỗ trợ doanh nghiệp trong nền kinh tế hoặc thông qua các dự án, chương trình đầu tư công, công trình phúc lợi xã hội. Đó mới là yếu tố quyết định nhằm đảm bảo khả năng trả nợ, duy trì mức bền vững của nợ công. Trên thực tế, căn cứ vào tình hình kinh tế gặp nhiều khó khăn do đợt bùng phát dịch lần thứ 4, trên cơ sở nguồn lực có thể huy động, Chính phủ đã và đang can thiệp theo cách tiếp cận hỗ trợ có mục tiêu và đan xen giữa nhiều chính sách để hỗ trợ nền kinh tế.

Nới lỏng tài khóa, vay thêm vốn bên ngoài để đầu tư, đó là giải pháp khả dĩ trong bối cảnh hiện nay. Dẫu vậy, dư địa dành cho nợ công vẫn còn một khoảng lớn, do đó, nên lấp đầy khoảng này trước khi xem xét đến việc có nên nới trần nợ công hay không. Tìm phương thức hỗ trợ công bằng, có hiệu quả cho các chủ thể khác nhau trong nền kinh tế, đảm bảo hiệu quả sử dụng vốn, đảm bảo khả năng trả nợ và an toàn nợ công và an toàn tài chính quốc gia là điều cần quan tâm lúc này.

PGS-TS ĐINH TRỌNG THỊNH, Học viện Tài Chính
(Dẫn nguồn SGGPO)

Có thể bạn quan tâm

Vì một nền thương mại sạch

Vì một nền thương mại sạch

Lực lượng chức năng triệt phá các đường dây buôn lậu, kinh doanh hàng gian hàng giả với quy mô lớn; hàng loạt vụ vứt bỏ hàng hóa nghi hàng gian, hàng giả; nhiều người nổi tiếng, có ảnh hưởng trên mạng xã hội sa lưới luật pháp vì trốn thuế, kinh doanh hàng kém chất lượng…

Dân đồng tình ủng hộ, sao cán bộ lại tâm tư?

Dân đồng tình ủng hộ, sao cán bộ lại tâm tư?

(GLO)-Đó là câu hỏi mà Tổng Bí thư Tô Lâm đặt ra tại buổi làm việc với Đảng ủy MTTQ Việt Nam và các đoàn thể Trung ương vào sáng 23-6 khi có một bộ phận cán bộ băn khoăn, day dứt vì thực hiện sắp xếp các tổ chức Mặt trận, đoàn thể nói riêng và sắp xếp, sáp nhập bộ máy hệ thống chính trị nói chung.

Học kỹ, thi thật!

Học kỹ, thi thật!

Việc chuyển giao toàn bộ quy trình sát hạch, cấp, đổi bằng lái xe từ Bộ GTVT sang Bộ Công an, cụ thể là giao cho lực lượng CSGT đảm nhận, đánh dấu một bước ngoặt trong công tác quản lý người điều khiển phương tiện giao thông tại VN.

Phát huy sức mạnh văn hóa

Phát huy sức mạnh văn hóa

Khi các giá trị văn hóa, di sản và nghệ thuật tạo ra lợi nhuận nó không chỉ tự “nuôi sống” mình mà còn góp phần tạo thêm những nguồn lực mới, tác động tích cực đến các lĩnh vực khác của ngành công nghiệp văn hóa.

Thấy gì từ thu thuế đất tăng?

Thấy gì từ thu thuế đất tăng?

Số liệu của Bộ Tài chính cho biết, thu thuế từ nhà, đất đạt 198,3 nghìn tỉ đồng, tăng 105% so cùng kỳ 2024. Không chỉ bổ sung cho ngân sách một khoản quan trọng, đằng sau con số đột biến này còn rất nhiều vấn đề cần mổ xẻ thấu đáo để tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát huy tối đa nội lực.

Trong dòng chảy báo chí cách mạng

Trong dòng chảy báo chí cách mạng

Trong dòng chảy tròn một thế kỷ của nền báo chí cách mạng Việt Nam, cái tên Thanh Niên luôn mang trên mình một sứ mệnh thiêng liêng; luôn khát khao, ước vọng đồng hành cùng dân tộc trên mọi chặng đường phát triển.

Cuộc đối thoại về niềm tin và nghĩa vụ

Cuộc đối thoại về niềm tin và nghĩa vụ

Nghị định 70/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/6/2025 quy định: hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm, hoạt động trong các lĩnh vực tiêu dùng trực tiếp như quán ăn, khách sạn, bán lẻ, vận tải... bắt buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền, kết nối trực tiếp với cơ quan thuế.

Hướng đến mục tiêu kép

Hướng đến mục tiêu kép

Tin tưởng, nhưng không ít trăn trở, âu lo là thông điệp được gửi gắm trong phát biểu của nhiều đại biểu Quốc hội tại phiên thảo luận về phát triển kinh tế-xã hội vào hôm qua 17-6.

100 năm đồng hành cùng dân tộc

100 năm đồng hành cùng dân tộc

(GLO)- Chúng ta tự hào đã có một nền Báo chí cách mạng với thế hệ những nhà báo-chiến sĩ vừa cầm bút, vừa cầm súng ở tuyến đầu, sẵn sàng hy sinh cho Tổ quốc, với hơn 500 nhà báo là liệt sĩ, nhiều nhà báo mang thương tật suốt đời nhưng vẫn không ngừng lao động, cống hiến cho đất nước, Nhân dân.

Cơ hội đột phá của ngành giáo dục

Cơ hội đột phá của ngành giáo dục

Phát biểu trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh, ngày 16-6-2025 là một ngày rất đặc biệt đối với ngành giáo dục vì Quốc hội đã ấn nút thông qua Luật Nhà giáo. Đây là một sự kiện rất quan trọng đối với ngành giáo dục.

null