Máy móc TQ tăng tốc vào Việt Nam: Trách rác thế nào?

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Theo chuyên gia, luật Việt Nam đã khá đầy đủ, sợ nhất là khâu quản lý, quy trình thực hiện, giám sát... bị buông lỏng.
Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, trong 4 tháng 2019, gần 4,4 tỷ USD đã được chi ra để nhập khẩu máy móc, thiết bị dụng cụ phụ tùng từ Trung Quốc, tăng 29% so với cùng kỳ năm 2018.
Bình luận về con số này, PGS.TS Nguyễn Văn Nam, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Thương mại (Bộ Công thương) cho biết, việc tăng nhập máy móc từ Trung Quốc có liên quan đến nguồn vốn đầu tư từ quốc gia này tăng mạnh vào Việt Nam trong thời gian qua.
Tính hết tháng 5, lần đầu tiên Trung Quốc vươn lên vị trí dẫn đầu các nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam. Vốn đầu tư từ Trung Quốc vào Việt Nam đạt 2 tỷ USD. Riêng phần cấp mới tăng đến 450% so cùng kỳ, chiếm 1,56 tỷ USD.
Chia sẻ với nỗi lo của nhiều người về nguy cơ Việt Nam hứng rác công nghệ từ Trung Quốc khi dòng vốn của nước này tăng cường đầu tư vào Việt Nam song PGS.TS Nguyễn Văn Nam cũng phân tích rõ, việc nhập khẩu máy móc, thiết bị này là để phục vụ cho các dự án của nhà đầu tư Trung Quốc. Những dự án này, khi phía Việt Nam phê duyệt thì phải đề xuất công nghệ, công nghệ lạc hậu thì cấm, còn cho phép tiếp nhận công nghệ nào doanh nghiệp Trung Quốc nhập công nghệ ấy.
"Khi đã chấp nhận dự án đầu tư thì cơ quan chức năng nhà nước và địa phương phải duyệt. Ví dụ, thời gian qua, nhà đầu tư Trung Quốc phần lớn đăng ký đầu tư các dự án chế tạo, chế biến, những dự án ấy phải có chứng nhận sử dụng công nghệ nào.
Khi Việt Nam đã duyệt rồi thì không thể cấm nhập khẩu công nghệ ấy được. Đó là dự án doanh nghiệp Trung Quốc đầu tư thì họ chịu trách nhiệm, còn những dự án liên doanh, góp vốn thì phía Việt Nam lại có yêu cầu công nghệ khác của mình và chủ liên doanh phải chịu trách nhiệm", PGS.TS Nguyễn Văn Nam giải thích.
 
4 tháng đầu năm 2019, lượng máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng nhập từ Trung Quốc đạt gần 4,4 tỷ USD, tăng 29% so với cùng kỳ. Ảnh minh họa
Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Thương mại nhấn mạnh rằng, việc Việt Nam đặt ra yêu cầu là để tránh biến đất nước thành bãi rác công nghệ.
"Luật Việt Nam đã có đầy đủ quy định: cho phép nhận công nghệ nào, không chấp nhận công nghệ nào, đồng thời đề xuất các tiêu chuẩn về môi trường. Nếu nhà đầu tư đưa vào công nghệ lạc hậu, ô nhiễm môi trường thì ta kiên quyết không chấp nhận.
Như tôi đã nói, một khi phía Việt Nam đã duyệt dự án đầu tư thì doanh nghiệp sẽ nhập thiết bị vào, chỉ có điều phải có giám sát và lực lượng hải quan phải đủ trình độ để kiểm tra công nghệ ấy xem có đúng yêu cầu, cam kết không.
Điều quan trọng nhất chính là ở chỗ này: Bản thân nhà đầu tư phải làm đúng với cam kết, đúng luật lệ của Nhà nước Việt Nam, song chính quyền địa phương, cơ quan chức năng cũng phải làm nhiệm vụ của mình, theo dõi, kiểm tra đến nơi đến chốn, chứ không phải được cho quà rồi tặc lưỡi cho qua", PGS.TS Nguyễn Văn Nam chỉ rõ.
Vị chuyên gia nhắc lại nhiều bài học Việt Nam đã trải qua với nguồn vốn đầu tư Trung Quốc, mà điển hình là dự án đường sắt trên cao Cát Linh-Hà Đông, Gang thép Thái Nguyên...
Bởi đã có nhiều bài học nên lâu nay luôn tồn tại một định kiến trong người dân Việt Nam, đó là vốn đầu tư Trung Quốc không tốt, không chỉ vì bởi chất lượng mà còn là thái độ của nhà đầu tư - tìm mọi cách để đội vốn, chậm tiến độ. Song PGS.TS Nguyễn Văn Nam lưu ý rằng, trong những dự án đã trải qua, nhiều dự án có phần lỗi của cả phía Việt Nam khi chậm giao mặt bằng, buông lỏng quản lý, trình độ quản lý kém... Hệ quả là khi nhà đầu tư Trung Quốc viện hết lý do nọ lý do kia mà phía Việt Nam không lý giải được, cuối cùng ta chấp nhận, nhiều lần như vậy khiến dự án kéo dài cả chục năm, đội vốn gấp đôi, gấp ba...
"Nhà đầu tư luôn tìm cách bảo vệ lợi ích của họ. Bản thân nhà đầu tư Trung Quốc, khi cuộc chiến tranh thương mại với Trung Quốc đang diễn biến căng thẳng, họ muốn vào Việt Nam làm ăn, thuê lao động Việt Nam, lợi dụng đất đai, lấy xuất xứ Việt Nam để xuất khẩu mà không bị ràng buộc bởi quy định của thị trường Mỹ và các nước phát triển khác.
Trong bối cảnh đó, Việt Nam nhận rác'hay không chủ yếu là do chính chúng ta, do đội ngũ cán bộ siết chặt hay buông lỏng quản lý, giám sát. Nhà đầu tư Trung Quốc hiểu Việt Nam tận chân tơ kẽ tóc nên cái khó nhất của ta trong việc chặn rác công nghệ chính là ở khâu cán bộ", PGS.TS Nguyễn Văn Nam nói.
Thành Luân (Đất Việt)

Có thể bạn quan tâm

Số hóa toàn diện, tinh gọn bộ máy

Số hóa toàn diện, tinh gọn bộ máy

Khi gợi mở các định hướng chiến lược đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, Tổng Bí thư Tô Lâm không ít lần khẳng định phải xây dựng xã hội số, số hóa toàn diện hoạt động quản lý nhà nước; cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ cao.

Kỳ vọng đầu tư công 'chạy nước rút'

Kỳ vọng đầu tư công 'chạy nước rút'

Theo dự kiến, hơn 10 ngày nữa một sự kiện đặc biệt sẽ diễn ra tại TPHCM: tuyến metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) chính thức được đưa vào vận hành! Sự kiện này sẽ đem lại luồng sinh khí mạnh mẽ không chỉ cho giao thông mà còn cho cả sự nhộn nhịp kinh tế - xã hội của TPHCM.

Bảo vệ trẻ em trước mạng xã hội

Bảo vệ trẻ em trước mạng xã hội

Úc đã trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới không cho phép người dưới 16 tuổi sử dụng mạng xã hội. Tuy vẫn còn tranh cãi xung quanh quyết định này nhưng rõ ràng, xu thế chung của thế giới đều lo ngại các rủi ro khi trẻ em sử dụng mạng xã hội.

Ô nhiễm không khí - hệ lụy nặng nề

Ô nhiễm không khí - hệ lụy nặng nề

Thời điểm cuối năm, ô nhiễm bụi đang ở mức cao, đặc biệt là ở hai thành phố lớn Hà Nội và TPHCM. Số ngày có chỉ số chất lượng không khí (IQAir) ở mức kém, xấu và rất xấu chiếm tỷ lệ khá lớn, tiềm ẩn nguy cơ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người dân.

Tiền số, quản sớm để thêm nguồn lực

Tiền số, quản sớm để thêm nguồn lực

Dù chưa có những quy định cụ thể về tài sản kỹ thuật số nhưng công nghệ số liên quan thì chúng ta không cấm. Tình trạng không cấm nhưng không quản tiền số không chỉ lãng phí một khoản không nhỏ cho ngân sách, mà còn gây nhiều hệ lụy cho đời sống người dân suốt mấy năm qua.

Tạo xung lực mới cho phát triển

Tạo xung lực mới cho phát triển

Cải cách bộ máy hành chính nhà nước sao cho tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả là vấn đề đã được Đảng quan tâm rất nhiều và rất sớm, ngay từ Đại hội Đảng lần thứ VI vào năm 1986. Nhưng cũng phải bắt đầu từ năm 1994, công cuộc cải cách này mới được triển khai với quy mô lớn.

Ảnh minh hoạ. Nguồn: Internet

Cần chuẩn bị nguồn nhân lực quản lý, vận hành đường sắt tốc độ cao

(GLO)- Theo chương trình, tuần này, Quốc hội sẽ ra nghị quyết về việc đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam. Bên cạnh nguồn vốn, công việc cần được tiến hành song song là chuẩn bị nguồn nhân lực quản lý, vận hành công trình với số lượng dự kiến có thể hơn 14 ngàn người.

Cách để giữ sự tôn nghiêm của nghề giáo

Giữ sự tôn nghiêm của nghề giáo

Cần bảo vệ các thầy cô để giữ sự tôn nghiêm của nghề giáo, nhưng làm thế nào để đảm bảo cơ chế giám sát của xã hội, cơ chế bảo vệ tự thân của chính nhà giáo cả về năng lực chuyên môn cũng như đạo đức của nghề đặc biệt này ?

Cơ hội tinh giản thủ tục đầu tư

Cơ hội tinh giản thủ tục đầu tư

Mới đây, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, lãnh đạo Bộ GTVT đã trình Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam (ĐSTĐC) với đề xuất “19 chính sách đặc thù, đặc biệt và giải pháp áp dụng cho dự án”.