Mạch ngầm sông Ba - Kỳ cuối: Chuẩn bị cho cuộc kháng chiến chống Pháp ở An Khê

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Tháng 10-1945, dưới sự hướng dẫn, chỉ đạo trực tiếp của Xứ ủy Trung Kỳ, Chi bộ Đảng Cộng sản Đông Dương ở tỉnh Gia Lai được thành lập, gồm 9 đảng viên, do đồng chí Nguyễn Đường làm Bí thư. Sự kiện này đã đánh dấu mốc quan trọng trong bước phát triển của phong trào cách mạng ở địa phương. Chi bộ cũng là Ban vận động thành lập Đảng bộ tỉnh Gia Lai sau này.

An Khê là nơi phong trào cách mạng diễn ra khá sôi nổi với nhiều quần chúng yêu nước được tôi luyện qua các cuộc đấu tranh trước Cách mạng Tháng Tám nên Ban vận động thành lập Đảng của tỉnh đã cử đồng chí của mình về tìm hiểu giúp đỡ một số đối tượng tích cực, xuất sắc trong phong trào để kết nạp vào Đảng và tiến tới thành lập chi bộ Đảng ở đây. Đồng chí Đỗ Trạc và đồng chí Hồ Thượng Hiền được các đồng chí trong Ban vận động xem xét kết nạp vào Đảng đầu tiên. Do lúc này Đảng ta đang còn hoạt động bí mật nên lễ kết nạp Đảng được tổ chức riêng lẻ từng người.

Lãnh đạo thị xã An Khê và các ban, ngành trong ngày khởi công xây dựng Nhà lưu niệm Anh hùng Đỗ Trạc. Ảnh: L.Đ.N

Lãnh đạo thị xã An Khê và các ban, ngành trong ngày khởi công xây dựng Nhà lưu niệm Anh hùng Đỗ Trạc. Ảnh: L.Đ.N

Lễ kết nạp đồng chí Đỗ Trạc được tổ chức vào lúc 22 giờ ngày 29-10-1945 tại lầu 1, trụ sở Việt Minh huyện An Khê. Buổi lễ được tổ chức nghiêm trang, có cờ Đảng, ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh, 2 bên thắp 2 cây nến đỏ, có lọ cắm hoa rừng, giữa bàn để cái khay gỗ đặt Điều lệ Đảng. Sau phần phát biểu nêu lý do và mục đích buổi lễ của đại diện Ban vận động thành lập Đảng bộ tỉnh, đồng chí Đỗ Trạc đứng lên đọc đơn xin vào Đảng. Trong đơn, đồng chí nêu rõ: “Tôi nhận thấy mục tiêu lý tưởng của Đảng Cộng sản Đông Dương là phục vụ Nhân dân và Tổ quốc Việt Nam, qua nghiên cứu Điều lệ Đảng, tôi tự nguyện xin đứng vào hàng ngũ của Đảng để phấn đấu làm tròn nhiệm vụ của người đảng viên. Tôi xin thề suốt đời trung thành, phấn đấu vì mục tiêu lý tưởng của Đảng, vì Tổ quốc và Nhân dân…”. Đại diện Ban vận động ghi nhận lời tuyên thệ dưới cờ Đảng của đồng chí Đỗ Trạc và nhắc nhở đảng viên mới phải luôn cố gắng học tập, trau dồi đạo đức cách mạng, vận dụng đường lối của Đảng vào tình hình cụ thể của địa phương để lãnh đạo quần chúng nhân dân chống kẻ thù xâm lược và kiến thiết, phát triển kinh tế-xã hội ở địa phương. Theo Điều lệ Đảng và hoàn cảnh cụ thể bấy giờ, đồng chí Đỗ Trạc không qua thời gian dự bị và được công nhận là đảng viên chính thức ngay sau khi kết nạp.

Người thứ 2 được kết nạp vào Đảng là đồng chí Hồ Thượng Hiền (Chủ nhiệm Việt Minh huyện) cũng với thủ tục trong bí mật như vậy. Người thứ ba là đồng chí Ngô Thành-nguyên nhân viên đạc điền tỉnh Kon Tum đã đến An Khê làm trong sở thuốc lá MIC. Như vậy, ngay từ buổi đầu ở An Khê đã có 3 đảng viên Đảng Cộng sản để có thể hình thành một chi bộ. Các đồng chí trong Ban vận động tỉnh đã căn dặn từng đồng chí đảng viên mới là Đảng ta đang trở lại trong thời kỳ hoạt động bí mật nên không để lộ danh tính của mình và các đồng chí cùng hoạt động. Các đảng viên chỉ với danh nghĩa là người của Mặt trận Việt Minh để vận động quần chúng đấu tranh với địch.

Ngày 25-11-1945, ngày đánh dấu mốc son của An Khê, một địa phương phía Đông, cửa ngõ từ đồng bằng lên Tây Nguyên, được thành lập Chi bộ Đảng. Bấy giờ, đồng chí Phan Thêm với danh nghĩa là Đặc phái viên Xứ ủy Trung Kỳ và các đồng chí trong Ban vận động thành lập Đảng bộ của tỉnh đã đến An Khê và triệu tập các đảng viên nơi đây để công bố quyết định thành lập Chi bộ Đảng Cộng sản An Khê, đồng thời chỉ định đồng chí Đỗ Trạc làm Bí thư Chi bộ. Như vậy, đến thời điểm này, ngoài Chi bộ đầu tiên ở Pleiku và Chi bộ An Khê, Ban vận động còn thành lập các chi bộ ở Bàu Cạn, Biển Hồ và 1 chi bộ trong quân đội là Chi bộ Chi đội Tây Sơn với tổng số đảng viên toàn tỉnh là 24 người. Ngày 10-12-1945, Đảng bộ Đảng Cộng sản Đông Dương tỉnh Gia Lai chính thức được thành lập lấy tên: Đảng bộ Tây Sơn. Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh lâm thời gồm 5 đồng chí, do đồng chí Phan Thêm-Phái viên Xứ ủy Trung Kỳ làm Bí thư và các Ủy viên: Nguyễn Đường, Nguyễn Xuân, Trần Ren, Phạm Thuần.

Chi bộ Đảng Cộng sản An Khê lúc này có nhiệm vụ lãnh đạo Nhân dân xây dựng và bảo vệ chính quyền cách mạng, chuẩn bị lực lượng và các điều kiện để kháng chiến chống thực dân Pháp. Chi bộ đã dựa vào những vấn đề cấp bách mà Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nêu trong phiên họp đầu tiên (ngày 3-9-1945) để đề ra phương hướng công tác, đó là: chống đói, xóa nạn mù chữ, tổng tuyển cử, xây dựng đời sống mới, tự do tín ngưỡng và đoàn kết lương giáo. Chú trọng vào 3 thứ giặc: chống giặc đói, giặc dốt và giặc ngoại xâm. Trước mắt là củng cố chính quyền cách mạng, chuyển đổi UBND cách mạng lâm thời ở huyện, xã thành ủy ban hành chính các cấp. Ủy ban Hành chính huyện An Khê bấy giờ gồm 5 thành viên: đồng chí Ngô Thành làm Chủ tịch; đồng chí Y Niêm, Bùi Thế Viện làm Phó Chủ tịch; đồng chí Đỗ Trạc và Siu Pứt làm Ủy viên Thư ký.

Có thể bạn quan tâm

Vào mùa xoay chín

Vào mùa xoay chín

(GLO)- Sau hơn 4 năm chắt chiu nhựa sống, hấp thụ tinh hoa đất trời, những cây xoay ở cánh rừng Kbang, Sơn Lang, Đak Rong đã bung hoa kết trái. Vào mùa xoay chín, người dân cũng đón “lộc rừng”, mang về nguồn thu nhập đáng kể.

Dệt những sợi kí ức giữa đại ngàn

Dệt những sợi kí ức giữa đại ngàn

Khi sản phẩm công nghiệp ngày càng tràn ngập thị trường thì ở vùng núi rừng Đưng K’nớ (xã Đam Rông 4, tỉnh Lâm Đồng) vẫn còn những người phụ nữ cần mẫn bên khung cửi, kiên nhẫn nhuộm từng sợi chỉ, dệt từng hoa văn. Những tấm thổ cẩm ra đời từ nơi đây là hơi thở níu giữ kí ức truyền thống đại ngàn.

Dặm dài Trường Lũy

Dặm dài Trường Lũy

(GLO)- Trường Lũy là một phức hợp bao gồm: lũy-bảo (đồn)-đường, hình thành từ thời chúa Nguyễn, xây dựng quy mô dưới triều Nguyễn; đi qua địa phận 3 tỉnh trước đây: Quảng Nam, Quảng Ngãi và Bình Định.

Tuyến 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, những ngày về đích: Cứ điểm dưới chân Hoàng Liên Sơn

Tuyến 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, những ngày về đích: Cứ điểm dưới chân Hoàng Liên Sơn

Trạm biến áp 500kV Lào Cai đang gấp rút hoàn thiện để trở thành điểm khởi đầu của tuyến đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên. Đây là mắt xích chiến lược trong hành trình đưa nguồn điện dồi dào, đặc biệt là thủy điện ở Tây Bắc, vượt núi băng rừng về xuôi để hòa vào lưới điện quốc gia.

Viết giữa mùa măng rừng

Viết giữa mùa măng rừng

(GLO)- Vào tháng 7 đến tháng 11 hằng năm, khi những cơn mưa đầu mùa bắt đầu trút xuống, cũng là lúc người dân vùng cao nguyên Gia Lai lội suối, băng rừng để hái măng - thứ sản vật được người Jrai, Bana gọi là “lộc rừng”.

Xã tỷ phú nơi biên viễn

Xã tỷ phú nơi biên viễn

Trong hai năm 2024-2025, thủ phủ Tây Nguyên trúng đậm cà phê. Chỉ tính riêng huyện Đắk Mil (tỉnh Đắk Nông cũ), các lão nông đã sắm 1.000 ô tô trong năm 2024. Xã Bờ Y (huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum cũ, nay thuộc tỉnh Quảng Ngãi giáp Lào và Campuchia) cũng chung niềm vui ấy...

Những đoản khúc Huế

Những đoản khúc Huế

Hôm ấy, trên xe khi đi qua đoạn đường gần Khách sạn Morin và Trung tâm Nghệ thuật Điềm Phùng Thị ở Huế, nhìn hàng cây rất đẹp, tôi nói với người lái xe: “Nếu thấy cây long não, em chỉ cho anh nhé”. 

Tầm nhìn của người Rục

Tầm nhìn của người Rục

Tầm nhìn (view) đắt giá nhất của người Rục ở bản Ka Ai, xã Dân Hóa, bản Mò O Ồ Ồ, xã Thượng Hóa (Quảng Bình, nay là tỉnh Quảng Trị), đó là ngôi nhà có mặt tiền bao quát đồng lúa.

Xanh hóa các chốt dân quân thường trực

Xanh hóa các chốt dân quân thường trực

(GLO)- Khi mới xây dựng, các chốt chiến đấu dân quân thường trực biên giới chỉ có công sự, trận địa chiến đấu. Nhờ bàn tay lao động cần cù của cán bộ, chiến sĩ, chốt được phủ xanh bởi bồn hoa, cây cảnh, thảm cỏ, cây xanh và có vườn tăng gia, ao cá, tạo thêm nét đẹp ở nơi biên cương.

Gìn giữ kỷ vật tri ân

Gìn giữ kỷ vật tri ân

(GLO)- Bảo tàng tỉnh Gia Lai đang lưu giữ hơn 4.000 tài liệu, hình ảnh, hiện vật, kỷ vật có giá trị về 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ; trong đó, có gần 300 hiện vật, tư liệu, hình ảnh về các mẹ Việt Nam anh hùng, liệt sĩ ở vùng đất Bình Định trước đây.

Vào rừng... chờ ươi bay

Vào rừng... chờ ươi bay

Sau 4 năm, khi những cánh rừng già miền núi TP.Đà Nẵng (Quảng Nam cũ) chuyển mình vào mùa ươi chín, hàng ngàn người dân lại có một cuộc 'di cư' tạm thời vào rừng sâu chờ 'lộc trời' rơi xuống để nhặt.

null