Bạn đồng hành trong học tập
Để có thể nắm hết khối lượng kiến thức khổng lồ của môn Văn, bạn Lê Cường Thịnh (học sinh lớp 11, trường THPT Phan Bội Châu) đã sử dụng AI để có thể tiết kiệm thời gian và chủ động hơn trong việc chọn lọc thông tin giữa vô vàn thông tin trên Internet.
Thịnh chia sẻ: “Em thường dùng Gemini-chatbot trí tuệ nhân tạo được phát hành bởi Google để lập dàn ý khi làm bài thuyết trình cho môn Văn. Từ sườn bài gợi ý của AI, em sẽ bắt đầu tìm kiếm thêm thông tin từ các nguồn uy tín khác trên Internet để hoàn thiện bài tập của mình. Hầu hết bạn bè em cũng sử dụng công cụ AI cho môn học này”.
Không chỉ trong môn Văn, các bạn học sinh như Thịnh cũng ứng dụng AI trong các môn học khác. Cụ thể, trong môn tiếng Anh, trí tuệ nhân tạo trở thành một trợ lý học tập. Bạn Lê Thị Hải Hà (học sinh lớp 12, trường THPT Chuyên Hùng Vương) tâm sự rằng, mình không đi học thêm tiếng Anh mà thay vào đó, sẽ dùng AI để giúp mình sửa bài viết, đưa ra gợi ý. Đôi khi có những bài báo tiếng Anh dài cần đọc, Hải Hà cũng nhờ AI tóm tắt giúp mình.
Tuy nhiên, không phải thông tin của AI đưa ra lúc nào cũng chính xác. Do đó, các bạn học sinh cũng luôn có sự chủ động khi sử dụng AI. “Em khá cẩn trọng trong việc dùng AI bởi đôi khi nó đưa ra các thông tin sai lệch cơ bản. Vì vậy, khi sử dụng em luôn đưa đầy đủ thông tin mình có trước khi đưa ra yêu cầu. Em cũng đã thử dùng AI cho các môn tự nhiên như: Toán, Lý, Hoá... nhưng phát hiện kết quả của AI thường mắc lỗi lập luận nên cũng hạn chế sử dụng”-Hà bày tỏ.
Ngoài văn bản, bạn Đàm Hà Ngân (học sinh lớp 12, trường THPT Chuyên Hùng Vương) còn dùng trí tuệ nhân tạo để hỗ trợ về mặt hình ảnh. “Em sử dụng AI của Canva để hỗ trợ tạo ra các hình ảnh cho bài thuyết trình nếu không tìm thấy hình ảnh mình mong muốn trên Internet, nhờ vậy, các bài thuyết trình cũng có hình ảnh minh hoạ sinh động và phong phú hơn”-Hà Ngân nói.
Chia sẻ về khó khăn khi sử dụng trí tuệ nhân tạo, Ngân nhận thấy bản thân chưa có được phương pháp hiệu quả để đưa ra câu lệnh. Vì vậy, đôi khi câu trả lời của AI sẽ không được như kỳ vọng. Đồng thời, các công cụ này thường được huấn luyện bằng tiếng Anh nên văn phong tương đối máy móc, nếu muốn sử dụng, cần diễn đạt lại theo ý hiểu của mình bằng tiếng Việt. Các công cụ AI chất lượng thì cần trả một khoản phí lớn hoặc cũng chỉ có thể dùng ở một mức giới hạn.
Ứng dụng AI hiệu quả để phát triển năng lực tự học
Sử dụng AI trong học tập mang lại nhiều lợi ích. Tuy nhiên, việc lạm dụng công cụ này cũng tiềm ẩn những nguy cơ. Cường Thịnh bày tỏ rằng em lo ngại việc quá phụ thuộc vào AI sẽ làm giảm khả năng tự học, tự nghiên cứu của bản thân. Do đó, em cũng chỉ dùng như một hình thức tham khảo.
Cô Hà Như Thuỳ (giáo viên Tiếng Anh, phường Thống Nhất, TP. Pleiku) chia sẻ: “Đa phần các bạn học sinh đều sử dụng vì AI giúp các bạn có thể tra từ điển nhanh và tiếp xúc với các nguồn dạy học, dịch thuật dễ dàng hơn, điều đó giúp tốc độ giải đề của các bạn cũng nhanh hơn. Tuy nhiên, khi công nghệ AI hỗ trợ quá nhiều sẽ dẫn đến tình trạng lạm dụng để giải đề nhanh. Điều đó ảnh hưởng đến tư duy, lâu dần khiến học sinh lười suy nghĩ mà chỉ muốn nhanh có đáp án”.
Để vận dụng tốt công cụ này mà vẫn phát triển được năng lực, cô Như Thuỳ cũng hướng dẫn học sinh rằng mỗi khi giải đề, hãy tự làm trước. Sau đó mới dùng đến AI để hỗ trợ dịch nghĩa, tra từ, giải thích. Từ đó, các bạn có thể nhớ được kiến thức lâu hơn và cải thiện khả năng của bản thân. AI sẽ là người bạn đồng hành tốt khi dùng đúng cách như: chỉnh sửa phát âm, tương tác trong luyện nói…
Là một giáo viên, cô Nguyễn Thị Loan (giáo viên môn Văn, trường THPT Chuyên Hùng Vương) đôi lúc cũng sử dụng đến AI. Cô cho biết mình không dùng vào lúc đang “bí” mà sẽ dùng khi đã có sẵn ý tưởng. Khi đó, cô Loan dùng AI để xem ngoài phương án của mình, còn phương án nào khác có thể tham khảo.
Đối với chương trình sách giáo khoa mới, học sinh không có nhiều nguồn để tham khảo. Do vậy, việc sử dụng AI hợp lý và có trách nhiệm cũng giúp học sinh có thêm nhiều gợi ý cho việc học chủ động của mình. Cô Loan cho rằng khi gặp một đề mới, học sinh đang lúng túng thì có thể nhờ vào AI mà tháo gỡ và tìm ra được định hướng mới. Tuy nhiên, để nói AI trang bị cho học sinh kỹ năng thực sự thì vẫn còn rất nhiều hạn chế.
“Nhiều học trò khi gặp kiến thức khó là dựa vào AI mà không suy nghĩ. Ở góc độ giáo viên, tôi thường đặt cho các em những câu hỏi để bắt buộc các em phải tư duy mới có thể trả lời. Tôi tin rằng ở trong việc học, dù thời kỳ nào đi nữa thì trí tuệ nhân tạo chỉ nên đóng vai trò kích thích, tạo hứng thú cho học sinh. Tuy nhiên, việc các em sử dụng AI để tự bồi dưỡng kiến thức cũng là một xu thế tất yếu. Những em nào làm chủ được công cụ để phát huy được tính độc lập sáng tạo và năng lực tự học là điều đáng khích lệ”-cô Loan cho hay.